Goed voorbereid en geïnformeerd naar het ziekenhuis gaan als ouder van een kind dat geopereerd moet worden, vermindert spanningen en zorgen. Ouders preventief informeren draagt ook bij tot betere informatie op maat van het kind. Ik, Johanna Declerck, studente Orthopedagogie, heb hiervoor onderzoekingswerk verricht voor mijn bachelorproef.
Stel je voor: de werkweek begint en komende donderdag ondergaat je tienjarige zoon een ingreep aan zijn kaken. Voor veel ouders is dat een spannend moment. Misschien ben je zelf nog nooit geopereerd en je weet niet precies hoe alles zal verlopen. Je worstelt met hoe je je kind hierop kan voorbereiden. Je zoon heeft veel stress voor de ingreep. Hij is een jongen die houdt van structuur. Hij wil graag weten wat hij allemaal kan verwachten, of hij een prikje zal krijgen of niet, wat hij gaat mogen eten… .
De operatie van een kind brengt heel wat vragen mee waar jij als onwetende ouder geen antwoord op kunt bieden. Gelukkig krijg je als ouder binnen de pediatrie van het Noorderhart ziekenhuis in Pelt een duidelijke brochure. In deze brochure wordt het hele verloop van de dag van de operatie duidelijk weergegeven. Je kan deze brochure op voorhand lezen, want je krijgt die mee bij de behandelende arts. In deze brochure lees je waar je je moet aanmelden op de dag zelf en waar je overal precies moet zijn. Er wordt ook duidelijk weergegeven wie er allemaal aanwezig is in het ziekenhuis om te ondersteunen, zoals bijvoorbeeld “de pedagogisch medewerker” die jou als ouder kan ondersteunen, maar ook het kind kan uitleggen wat er in de operatiezaal zal gebeuren. Daarnaast vind je heel wat uitleg over de anesthesie. Het hele proces wordt met een stappenplan en duidelijk fotomateriaal omschreven.
Na het grondig lezen van de brochure ben je als ouder veel beter voorbereid. Je weet zelf waar je je op moet voorbereiden en je kan dit ook zo vertellen en laten zien aan je zoon. Hij zal beter begrijpen waarom bepaalde dingen gedaan worden en hij zal weten wat op elkaar volgt. Gevoelens van spanning en zorgen, nemen af zowel bij de ouder als het kind.
In mijn bachelorproef heb ik onderzocht hoe de praktijkgerichte orthopedagoog ouders preventief kan informeren over anesthesie en het operatieproces. Dit deed ik aan de hand van een literatuurstudie en een praktijkonderzoek. Zo nam ik enquêtes af bij ouders wiens kind geopereerd werd. Daarnaast organiseerde ik een focusgroep om de ervaringen en tips van ouders te beluisteren. Tot slot integreerde ik de aanpak van andere (grotere) ziekenhuizen.
Hieruit volgde de conclusie dat ouders informeren en meenemen in het proces het beste handvat is dat wij als pedagogische medewerkers kunnen bieden. Belangrijk is dat we luisteren naar de ouders en hen eerlijk en open informeren. Als ouders op voorhand goed geïnformeerd zijn, kunnen zij ook het kind informeren.
De middelen die hiervoor gebruikt werden in de pediatrie van het Noorderhart ziekenhuis, waren beperkt en verouderd. De nieuwe brochure die ik creëerde, is een actuele en gepaste oplossing. De brochure is een manier om ouders open en duidelijk preventief te informeren over anesthesie.
Literatuurlijst
Bullaft, A. & Claes, H. (2019). Pedagogisch medewerker. Noorderhart
European Association for Children in Hospital. (2022). The EACH Charter & Annotations. Geraadpleegd op 15 november, https://each-for-sick-children.org/each-charter/
Gomes, GC. & Oliveira, PK. (2012). Family experience in the hospital during child hospitalization. Rev. Gaúcha Enferm., 2012 (Vol.33, nr.4), 165-171. https://doi.org/10.1590/S1983-14472012000400021
Haddad, S., Parshuram, C., Pullenayegum, E. & Stremler, R. (2017). Psychological Outcomes in Parents of Critically Ill Hospitalized Children. Journal of pediatric nursing, (Vol. 34), 36-43. https://doi.org/10.1016/j.pedn.2017.01.012
Hildegunn, S. & Solfrid, V. (2020). Parents’ and nurses’ ideal collaboration in treatment-centered and home-like care of hospitalized preschool children – a qualitative study. BMC nursing, 2020 (Vol. 19, nr. 48). https://doi.org/10.1186/s12912-020-00445-7
Kohnstamm, R. (2009). Kinderangsten: realiteitsangst. In Kohnstamm, R. (red), Kleine ontwikkelingspsychologie Deel 1: Het jonge kind (pp. 269). Houten: Bohn Stafleu Van Loghum.
Leväjärvi, K. (2014). The role map of parenthood. Zuyd University of Applied Sciences: Satakunta University of Applied Sciences.
Maes, L. & Van Royen, P. (2012). Begrippenkader. In R. Wolters Kluwer Belgium (red.), Preventie en gezondheid in Vlaanderen doorgelicht. ( pp. 7-10). Kluwer.
Mahvash, S. & Parvaneh, V. (2014) Parents’ participation in taking care of hospitalized children: A concept analysis with hybrid model. Iranian Journal of Nursing and Midwifery Research, 2010-2022 (Vol 19), 139-144. PMC4020022
Noorderhart (2020). Dagopname: Eén dag door het bos, in een bed op wieltjes [Brochure]. Noorderhart ziekenhuis.
Noorderhart (2022). Kinderafdeling [Website]. Geraadpleegd op 15 november, https://www.noorderhart.be/nl/mariaziekenhuis/zorgoverzicht/verpleegeenheden/kinderafdeling/
Palfijn, J. (2014). Mijn kind wordt opgenomen in het ziekenhuis Informatie voor ouders van patiëntjes. In ZNA Koningin Paola Kinderziekenhuis. Geraadpleegd op 31 mei 2023, https://www.zna.be/sites/default/files/24947_jp_mijn_kind_wordt_opgenomen_in_het_ziekenhuis.pdf
Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (2020, juni) Wat is preventie? [Website]. Geraadpleegd 14 november, https://www.loketgezondleven.nl/integraal-werken/wettelijk-en-beleidskader-publieke-gezondheid/wat-is-preventie
Ryckewaert, L. (2015). Een kwalitatief onderzoek naar hoe ouders van kinderen die kortdurend in het ziekenhuis zijn opgenomen betrokkenheid en ondersteuning ervaren [Master thesis]. Gent: Universiteit Gent- Pedagogische Wetenschappen, afstudeerrichting Orthopedagogiek
Samaey, S. & Vettenburg, N. (2005). Ontwikkeling van een instrument: betrokkenheid bij ouders bij het onderwijs (gepubliceerd eindrapport). Geraadpleegd via Universiteit Gent, file:///C:/Users/johan/Downloads/bijlage_ouderbetrokkenheid.pdf
Schrooyen, C. (2021). Voel je niet schuldig als je worstelt met ouderschap. Geraadpleegd via Sociaal.net, https://sociaal.net/achtergrond/voel-je-niet-schuldig-als-je-worstelt-met-ouderschap/
UZ Leuven (2021,24 februari). Soorten Anesthesie voor kinderen [Website]. Geraadpleegd op 11 oktober, https://www.uzleuven.be/nl/anesthesiologie/anesthesie-bij-kinderen/soorten-anesthesie
UZ Leuven (2021,24 februari). Wat is anesthesie? [Website]. Geraadpleegd op 11 oktober, https://www.uzleuven.be/nl/anesthesiologie/anesthesie-bij-kinderen/wat-anesthesie
Van Dale. (z.d.). Preventie. In Van Dale. Geraadpleegd op 14 november 2022, van https://www.vandale.nl/gratis-woordenboek/nederlands/betekenis/preventie#.Y3K5m3bMJnJ
Van Der Donk, C. & Van Lanen, B. (2019). Praktijkonderzoek: in zorg en welzijn. Uitgeverij Coutinho.
Van Wageningen, N. (2004).De rol van de ouders. In Behrend, et al. (red), Spelend begeleiden van kinderen in het ziekenhuis (pp. 22). Houten: Bohn Stafleu Van Loghum.
Van Wageningen, N. (2004). Methodisch werken: Het belang van voorbereiden. In Behrend, et al. (red), Spelend begeleiden van kinderen in het ziekenhuis (pp. 42-49). Houten: Bohn Stafleu Van Loghum.