Jong geleerd, oud gedaan? Attitudes ouders en leerkrachten stimuleren nieuwsconsumptie kinderen
De meerderheid van de kinderen blijft graag op de hoogte van wat er in de wereld gaande is, en dat het liefst via de televisie. Ouders en leerkrachten zijn daarbij belangrijke omgevingsactoren die hen tot meer of minder nieuwsconsumptie aan kunnen zetten. Dat blijkt uit het recente masterproefonderzoek van Lise Rymenants, een studente journalistiek aan de KU Leuven.
Een survey-onderzoek bij 216 Vlaamse kinderen tussen tien en twaalf jaar onderzocht of ouders en leerkrachten een rol spelen bij het nieuwsconsumptiegedrag van kinderen. De deelnemende kinderen maakten een inschatting van de attitudes die hun ouders over nieuws hebben. Uit de resultaten blijkt dat die ingeschatte attitudes er weldegelijk toe in staat zijn om nieuwsgebruik van kinderen te stimuleren en reduceren. Ouders functioneren dus nog steeds als rolmodellen voor hun kinderen, net zoals de Amerikaans-Canadese psycholoog Albert Bandura eerder verklaarde met zijn sociaal-cognitieve leertheorie. Die stelt simpelweg dat de omgeving, de persoonlijkheid en het gedrag van rolmodellen ervoor zorgen dat kinderen attitudes en gedragingen overnemen.
Ook leerkrachten functioneren als rolmodellen voor kinderen. Het onderzoek toonde namelijk aan dat wanneer leerkrachten belang hechten aan de actualiteit in de klas, kinderen meer geneigd zijn om het nieuws te volgen in hun vrije tijd. Aan de hand van deze bevindingen hoopt de masterstudent ouders en leerkrachten aan te sporen om interesse in de actualiteit te tonen en er met hun kinderen over in gesprek te gaan.
Jongens willen sport, meisjes beroemdheden
Wanneer de kinderen de vraag kregen om hun interesses in een aantal nieuwsthema’s mee te geven, doken er voor jongens en meisjes opvallende verschillen op. Jongens zijn veel meer dan meisjes geïnteresseerd in sportnieuws. Meisjes houden dan weer meer van nieuws waarin beroemdheden aan bod komen. Ze zijn wel even geïnteresseerd in nieuws over de natuur en het klimaat. Kinderen hebben dus naast zachte onderwerpen ook belangstelling voor complexere nieuwsthema’s, zoals de klimaatopwarming.
Karrewiet even populair als nieuws voor volwassenen
Minder dan 10% van de kinderen consumeert nooit nieuws in hun vrije tijd, wat dus inhoudt dat 90% van de kinderen het wel doet. Het jeugdjournaal Karrewiet, op de kinder- en jeugdzender Ketnet, speelt daar samen met nieuwskanalen voor volwassenen een grote rol in. Sinds enkele jaren is er ook nws.nws.nws op Instagram voor jongeren, maar dat blijkt beduidend minder populair te zijn bij tien tot twaalfjarigen. Waarschijnlijk is dat te wijten aan de leeftijd van de kinderen, aangezien velen onder hen (nog) niet in het bezit zijn van een Instagramaccount.
Televisie blijft het populairst
Dat nieuwsconsumptie via sociale media minder populair is bij kinderen, blijkt ook uit een vergelijking van verschillende platformen die kinderen gebruiken om Karrewiet te volgen. Karrewiet op Instagram en TikTok vinden ze beiden minder leuk dan de website van Karrewiet op Ketnet.be. Toch zijn het vooral de televisie-uitzendingen van Karrewiet die nog steeds het meest populair zijn. Beleidsmakers, leerkrachten en ouders zijn zich er dus best van bewust dat traditionele kindernieuwsuitzendingen via de televisie nog steeds het effectiefst werken om kinderen op de hoogte te houden van de actualiteit.
Bibliografie
Alon-Tirosh, M. (2017). Children and news: Opinions of children’s news program creators in Israel. Journal of Children and Media, 11, 132-146. http://dx.doi.org/10.1080/17482798.2017.1302489
Alon-Tirosh, M., & Lemish, D. (2014). “If I was making the news”: What do children want from news. Participations: Journal of Audience & Reception Studies, 11, 108–129. Geraadpleegd op 10 december 2022, van https://silo.tips/download/if-i-was-making-the-news-what-do- …; children-want-from-news
Anstadt, R. (2021, 29 september). Wat is het onderwijsconcept van montessori? Onderwijsconsument. Geraadpleegd op 7 april 2023, van https://www.onderwijsconsument.nl/montessori/#:~:text= Montessori%20is%20een%20onderwijsconcept%20voor,met%20reguliere%20taal%2D%20en %20rekenmethodes
Bandura, A. (1971). Social learning theory. New York City: General Learning Press. Geraadpleegd op 21 december 2022, van http://www.asecib.ase.ro/mps/Bandura_SocialLearningTheory.pdf
Bandura, A. (1986). Social foundations of thought and action: A social cognitive theory. In D. Marks (Ed.). The Health Psychology Reader (pp. 94-106). Sage. Geraadpleegd op 21 december 2022, van https://books.google.be/books?hl=nl&lr=&id=PdY9o3l5vpYC&oi=fnd&pg=PA94&…; dq=Bandura,+A.+(1986).+Social+foundations+of+thought+and+action:+A+social+cognitive+ theory.+Englewood+Cliffs,+NJ:+Prentice+Hall.&ots=uGhTvQ3icM&sig=t0QtOlMhWnUJkj xXCTuVE9IYD9o
Bandura, A. (2001). Social cognitive theory: An agentic perspective. Annual Review of Psychology, 52, 1-26. https://doi.org/10.1146/annurev.psych.52.1.1
Barbier, S., Loosveldt, G., & Carton, A. (2015). Het surveyklimaat in Vlaanderen: Een analyse op basis van de SCV-surveys (Rapport 2015-5). KU Leuven, Centrum voor Sociologisch Onderzoek. Geraadpleegd op 21 december, van https://publicaties.vlaanderen.be/view- file/18697
Bell, A. (2007). Designing and testing questionnaires for children. Journal of Research in Nursing, 12, 461-469. https://doi.org/10.1177/1744987107079616
Boer, M., Stevens, G. W. J. M., Finkenauer, C., de Looze, M. E., & van den Eijnden, R. J. J. M. (2021). Social media use intensity, social media use problems, and mental health among adolescents: Investigating directionality and mediating processes. Computers in Human Behavior, 116, 1-17. https://doi.org/10.1016/j.chb.2020.106645
Borgers, N., & Hox, J. (2000). Reliability of responses in questionnaire research with children. (A technical report). Cologne, Germany. Geraadpleegd op 6 april 2023, van https://www.joophox.net/papers/p021704.pdf
Borgers, N., Hox, J., & Sikkel, D. (2003). Response quality in survey research with children and adolescents: The effect of labelled response options and vague quantifiers. International of Public Opinion Research, 15, 83–94. https://doi.org/10.1093/ijpor/15.1.83
Buijzen, M., van der Molen, J. H. W., & Sondij, P. (2007). Parental mediation of children’s emotional responses to a violent news event. Communication Research, 34, 212-230. https://doi.org/10.1177/0093650206298070
Cantor, J., & Nathanson, A. I. (1996). Children’s fright reactions to television news. Journal of Communication, 46, 139-152. https://doi.org/10.1111/j.1460-2466.1996.tb01510.x
Carter, C., Davies, M. M., Allan, S., & Mendes, K. (2009). What do children want from the BBC? Children’s content and participatory environments in an age of citizen media [Rapport]. The Cardiff School of Journalism, Media and Cultural Studies. Geraadpleegd op 7 december 2022, van https://www.academia.edu/16015485/What_Do_Children_Want_from_the_BBC_Ch…; dren_s_Content_and_Participatory_Environments_in_an_Age_of_Citizen_Media
Carter, C., Steemers, J., & Davies, M. M. (2021). Why children’s news matters: The case of CBBC Newsround in the UK. Communications, 46, 352-372. https://doi.org/10.1515/commun-2021-0048
Carter, C. (2022). Children’s citizenship and the news. In D. Lemish (Ed.). The Routledge International Handbook of Children, Adolescents and Media (pp. 285-293). Routledge. https://doi.org/10.4324/9781003118824
Comer, J. S., Weiner, C. L., Furr, J. M, Beidas, R. S., & Kendall, P. C. (2008). Children and terrorism- related news: Training parents in coping and media literacy. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 76, 568-578. https://doi.org/10.1037/0022-006X.76.4.568
Davies, M. M., Carter, C., Allan, S., & Mender, K. (2013). News, children and citizenship: User generated content and the BBC’s Newsround website. In S. Popple, & H. Thornham (Eds.). Content Cultures (pp. 15-40). I.B. Tauris & Co. Geraadpleegd op 30 november 2022, van https://www.academia.edu/2282288/News_Children_and_Citizenship_User_Gen…; d_Content_and_the_BBC_s_Newsround_Website?source=swp_share
DeBoer, J. (2022). Meer aandacht voor kinderen met ontwikkelingsvoorsprong. Management Kinderopvang, 28, 52-53. https://doi.org/10.1007/s41190-022-1068-z
De Cock, R. (2012). Mediating Flemish children's reactions of fear and sadness to television news and its limitations. Journal of Children and Media, 6, 485-501. http://dx.doi.org/10.1080/17482798.2012.740414
De Cock, R., & Hautekiet, E. (2012). Children’s news online: Website analysis and usability study results (the United Kingdom, Belgium, and the Netherlands). Journalism and Mass Communication, 2, 1095-1105. Geraadpleegd op 11 mei 2023, van https://lirias.kuleuven.be/retrieve/223694
De Cock, R., & Hautekiet, E. (2013). Uitgetest: Nieuwssites voor kinderen. Een usability studie en site analyse (Karrewiet, NOS Jeugdjournaal en BBC Newsround). In S. Mertens (Red.). Perspectieven op internationale journalistiek (pp. 131-146). Academia Press.
D’Haenens, L., Jankowski, N., & Heuvelman, A. (2004). News in online and print newspapers: Differences in reader consumption and recall. New Media & Society, 6, 363-382. https://doi.org/10.1177/146144480404252
Dhoest, A., & Te Walvaart, M. (2018). Convergence and participation in children’s television the case of Flemish public service television. In Lowe, G. F., Van den Bulck, H., & Donders, K. (Eds.). Public service media in the networked society (pp. 245-257). Nordicom, University of Gothenburg. Geraadpleegd op 8 december 2022, van https://www.diva- portal.org/smash/get/diva2:1535654/FULLTEXT01.pdf
Donders, K., & Van den Bulck, H. (2020). Universality of public service media and preschool audiences: The choice against a dedicated television channel in Flanders. In P. Savage, M. Medina, & G. F. Lowe (Eds.). Universalism in public service media (pp. 49–67). Nordicom, University of Gothenburg. Geraadpleegd op 5 december 2022, van http://norden.diva- portal.org/smash/get/diva2:1535629/FULLTEXT01.pdf
Edgerly, S., Thorson, K., Thorson, E., Vraga, E. K., & Bode, L. (2018). Do parents still model news consumption? Socializing news use among adolescents in a multi-device world. New Media & Society, 20, 1263-1281. https://doi.org/10.1177/1461444816688451
Edgerly, S. (2022). The head and heart of news avoidance: How attitudes about the news media relate to levels of news consumption. Journalism, 23, 1828-1845. https://doi-org.kuleuven.e-bronnen.be/10.1177/14648849211012922
English, P., Barnes, R., Fynes-Clinton, J., & Stewart, L. (2019). Children’s news in Australia: Content for young readers in Crinkling News. Journal of Children and Media, 13, 73-88. https://doi.org/10.1080/17482798.2018.1547777
Evard, M. (1996). Children's interests in news: On-line opportunities. IBM Systems Journal, 35, 417- 430. Geraadpleegd op 14 december 2022, van https://www.proquest.com/scholarly- journals/childrens-interests-news-on-line-opportunities/docview/222417672/se-2
Goyanes, M. (2014). News overload in Spain: The role of demographic characteristics, news interest, and consumer paying behavior. Profesional de la Informacion, 23, 618-624. http://dx.doi.org/10.3145/epi.2014.nov.09
Gripsrud, J. (2002). Understanding media culture. Hodder Arnold. Geraadpleegd op 30 november 2022, van https://open.lib.umn.edu/mediaandculture/
Hawley, E. (2022). Transformation or simplification: The production of environmental knowledge in children’s news. In: E. Hawley (Ed.). Environmental communication for children: Media, young audiences, and the more-than-human world. Palgrave studies in media and environmental communication (pp. 65-94). Palgrave Macmillan, Cham. https://doi.org/10.1007/978-3-031-04691-9_3
Hobbs, R., Cohn-Geltner, H., & Landis, L. (2011). Views on the news media: Literacy empowerment competencies in the elementary grades. In C. Von Feilitzen, U. Carlsson, & C. Bucht (Eds.). New questions, new insights, new approaches. Contributions to the research forum at the world summit on media for children and youth 2010. The International Clearinghouse on Children, Youth and Media (pp. 43-55). Nordicum, University of Gotheburg. Geraadpleegd op 21 december 2022, van https://www.academia.edu/download/66954059/Yearbook_2011.pdf# page=45
Janse, B. (2018). Sociale leertheorie. Toolshero. Geraadpleegd op 19 december 2022, van https://www.toolshero.nl/effectiviteit/sociale-leertheorie/
Kleemans, M., & Tamboer, S. L. (2022). Consolation strategies in children’s television news: A longitudinal content analysis. Journalism Practice, 16, 2202-2220. https://doi.org/10.1080/17512786.2021.1901600
Knobloch-Westerwick, S., Brück, J., & Hastall, M. R. (2006). The gender news use divide: Impacts of sex, gender, self-esteem, achievement, and affiliation motive on German newsreaders’ exposure to news topics. Communications, 31, 329-345. https://doi.org/10.1515/COMMUN.2006.021
Knobloch-Westerwick, S., & Alter, S. (2007). The gender news use divide: Americans' sex-typed selective exposure to online news topics. Journal of Communication, 57, 739-U183. https://doi.org/10.1111/j.1460-2466.2007.00366.x
Lau, H. Y. (2015). Cultivation effects of television broadcasting and online media. In: W. Ma, A. Yuen, J. Park, W. Lau, L. Deng. (Eds.). New media, knowledge practices and multiliteracies (pp. 13- 22). Springer. https://doi.org/10.1007/978-981-287-209-8_2
Matthews, J. (2007). Creating a new(s) view of the environment: How children’s news offers new insights into news form, imagined audiences and the production of environmental news stories. Journalism, 8, 428-448. https://doi.org/10.1177/1464884907078658
Mcleod, S. (2023, 9 mei). Albert Bandura’s social learning theory. Simply Psychology. Geraadpleegd op 11 mei 2023, van https://www.simplypsychology.org/bandura.html
Mendoza, K. (2009). Surveying parental mediation: Connections, challenges and questions for media literacy. Journal of Media Literacy, 1, 28-41. https://doi.org/10.23860/jmle-1-1-3
Nabavi, R. T., & Bijandi, M. S. (2012). Bandura's social learning theory & social cognitive learning theory. Theories of Developmental Psychology (e-journal), 1-23. Geraadpleegd op 13 mei 2023, van https://www.researchgate.net/publication/267750204_Bandura's_Social_Lea…; cial_Cognitive_Learning_Theory
Neumann, M. M., Park, E., Soong, H., Nichols, S., & Selim, N. (2022). Exploring the social media networks of primary school children. Education, 3-13, 1-15. https://doi-org.kuleuven.e- bronnen.be/10.1080/03004279.2022.2144404
Nieuws in de klas. (z.d.). Waarom nieuws in de klas? Geraadpleegd op 21 december 2022, van https://www.nieuwsindeklas.be/wat-is-nieuws-in-de-klas/doel-van-nieuws-…
Notley, T., Dezuanni, M., Zhong, H. F., & Howden, S. (2017). News and Australia’s children: How young people access, perceive and are affected by the news [Rapport]. Sydney: Crinkling News, Western Sydney University and Queensland University of Technology. Geraadpleegd op 21 december 2022, van http://apo.org.au/node/120076
Notley, T., & Dezuanni, M. (2019). Advancing children’s news media literacy: Learning from the practices and experiences of young Australians. Media, Culture & Society, 41, 689 – 707. https://doi.org/10.1177/0163443718813470
Notley, T., Zhong, H. F., Dezuanni, M., & Gilbert, S. (2022). Comparing children’s and teens’ news engagement practices and affective news experiences. Journal of Youth Studies (e-journal). https://doi.org/10.1080/13676261.2022.2053667
Onderwijs Vlaanderen. (2022). Excel (16.0). [Schoolbevolking in het voltijds basis- en secundair onderwijs naar onderwijsniveau en soort schoolbestuur, 21ALG03 - rij 9]. Vlaams ministerie van onderwijs en vorming. Geraadpleegd op 6 april 2023, van https://data-onderwijs.vlaanderen.be/documenten/bestanden/01_l_overzich…
Onderwijs Vlaanderen. (z.d.). Vestigingsplaatsen van scholen gewoon lager onderwijs. Geraadpleegd op 2 juni 2023, van https://data-onderwijs.vlaanderen.be/onderwijsaanbod/bao/lijst?hs=211
Pasquier, D., Buzzi, C., d’Haenens, L., & Sjöberg, U. (1998). Family lifestyles and media use patterns. An analysis of domestic media among Flemish, French, Italian and Swedish children and teenagers. European Journal of Communication, 13, 503-519. https://doi-org.kuleuven.e-bronnen.be/10.1177/0267323198013004004
Rao, P., & Taboada, M. (2021). Gender bias in the news: A scalable topic modelling and visualization framework. Frontiers in Artificial Intelligence, 4, 1-18. https://doi.org/10.3389/frai.2021.664737
Robinson, K. H., Diaz, C. J., Townley, C. (2019). Constructions of knowledge and childhood: Addressing current affairs with children with a focus on parents’ practices and children’s news media. Contemporary Issues in Early Childhood, 20, 324-336. https://doi.org/10.1177/1463949119888483
Rubenstein, L. D., Ridgley, L. M., Callan, G. L., Karami, S., & Ehlinger, J. (2017). How teachers perceive factors that influence creativity development: Applying a Social Cognitive Theory perspective. Teaching and Teacher Education, 70, 100-110. https://doi.org/10.1016/j.tate.2017.11.012
Schunk, D. H., & Usher, E. L. (2019). Social cognitive theory and motivation. In R. M. Ryan (Ed.). The Oxford Handbook of Human Motivation (pp. 11-26). Oxford University Press. Geraadpleegd op 21 december 2022, van https://books.google.be/books?hl=nl&lr=&id=j9ShD wAAQBAJ&oi=fnd&pg=PA11&dq=teacher+social+cognitive+theory&ots=loLI1dW26j&sig=Ci Yv1RvpIrfYvCHvFsfH5JjhXsc&redir_esc=y#v=onepage&q=teacher%20social%20cognitive%2 0theory&f=false
Tigges, B. B. (2003). Parental consent and adolescent risk behavior research. Journal of Nursing Scholarship, 35, 283-289. https://doi.org/10.1111/j.1547-5069.2003.00283.x.
Toff, B., & Palmer, R. A. (2019). Explaining the gender gap in news avoidance: “News-is-for-men”. Perceptions and the burdens of caretaking. Journalism Studies, 20, 1563-1579. https://doi.org/10.1080/1461670X.2018.1528882
Vanwynsberghe, H., Joris, G., Waeterloos, C., Anrijs, S., Vanden Abeele, M., Ponnet, K., De Wolf, R., Van Ouytsel, J., Van Damme, K., Vissenberg, J., D’Haenens, L., Zenner, E., Peters, E., De Pauw, S., Frissen, L., & Schreuer, C. (2022). Onderzoeksrapport Apestaartjaren: De digitale leefwereld van kinderen en jongeren (rapport 2022). Gent: Mediaraven. Geraadpleegd op 10 december 2022, van https://www.apestaartjaren.be/
Van Den Bulck, H. (2001). Public service television and national identity as a project of modernity: The example of Flemish television. Media, Culture and Society, 23, 53–70. https://doi.org/10.1177/016344301023001003
Van’t Riet, J., & Kleemans, M. (2021). What drives selection of online children’s news articles. Journalism, 24, 1-16. https://doi.org/10.1177/14648849211010157
Wallis, R., & Buckingham, D. (2016). Media literacy: The UK’s undead cultural policy. International Journal of Cultural Policy, 25, 188-203. https://doi.org/10.1080/10286632.2016.1229314
Watts, R. J., Williams, N. C., & Jagers, R. J. (2003). Sociopolitical development. American Journal of Community Psychology, 31, 185–194. https://doi.org/10.1023/A:1023091024140
York, C., & Scholl, R. M. (2015). Youth antecedents to news media consumption: Parent and youth newspaper use, news discussion, and long-term news behavior. Journalism & Mass Communication Quarterly, 92, 681-699. https://doi.org/10.1177/1077699015588191
