Het voordeel van een natuurramp
Het voordeel van een natuurramp
Een ietwat weerzinwekkend idee dat natuurrampen voordeel zouden kunnen inhouden, is het niet? Toch is het net dat waarnaar onlangs onderzoek werd verricht.
Natuurrampen worden geassocieerd met lijden en verwoesting op meerdere niveaus. Denk maar aan de overstromingen in Pepinster en omliggende gebieden tijdens de zomer van 2021. Heel België stond in rep en roer dat zo een fenomeen zich ook bij ons kon voltrekken. De media schonken logischerwijze het merendeel van haar aandacht aan deze ramp. Is het hier nu net dat een mogelijk voordeel te behalen valt?
Klimaatverandering is een welbekend begrip en degene die dit trachten te negeren staan in de toekomst voor een moeilijke opdracht. Natuurrampen komen steeds meer voor en ook de berichtgeving rond rampen is niet meer weg te denken van onze schermen. Zo zijn er de jaarlijkse bosbranden, aardbevingen en allesverwoestende stormen. Beelden gelinkt aan klimaatverandering vliegen ons om de oren; er is geen ontsnappen aan. Of wel? Heeft het zien van deze beelden een fundamentele invloed op hoe we ons als kijker gaan gedragen?
Heel duidelijk in deze berichtgeving is het centraal stellen van lijden. We aanschouwen mensen in paniek tot lieve koala’s in nood. De kijker gekluisterd aan het scherm tot de volgende update binnen rolt.
Toch is het opmerkelijk dat bij de kijker, die een soort ramptoerisme aanschouwt, het gevoel van actie ondernemen blijkt te ontbreken. Een mogelijke reden hiervoor is het gevoel van onmacht bij de toeschouwer. Uit interviews met kijkend Vlaanderen kwam duidelijk naar voren dat de media een cruciaal onderdeel vergeten te belichten bij het rapporteren over natuurrampen. Namelijk: ‘de’ oplossing.
Al te vaak wordt met de vinger gewezen en hopeloos naar een schuldige gezocht. De klimaatproblematiek is veel groter dan dat. Mensen hebben tastbare oplossingen nodig om te kunnen overgaan tot actie willen we een positieve impact nalaten.
Hiernaast mogen we niet naïef zijn. Enkel het aanreiken van oplossingen zal niet leiden tot fundamentele veranderingen in gedrag.
Toch werd door onderzoek duidelijk dat de manier waarop de media natuurrampen weergeven niet tevergeefs is. Het doet de kijker nadenken. We worden met de neus op de feiten gedrukt.
Hoewel bleek dat dit niet meteen voor een verandering in gedrag zal zorgen, kan het wel een eerste stap richting bewustwording meebrengen rond de problematiek die voor ons staat. Op langere termijn daarbij hopelijk ook een aanpassing naar enkele ecologische duurzame alternatieven in de levensstijl van de kijker.
Het berichten over natuurrampen kan dus zeker wel voordeel inhouden als we de problematiek in het grotere plaatje bekijken. Klimaatverandering is een belangrijk punt op de agenda, waartoe alle beetjes kunnen helpen.
Bibliografie
Abbasi, N. A., & Huang, D. (2020). Digital media literacy: Social media use for news consumption among teenagers in Pakistan. Global Media Journal, 18(35), 1-7.
Anderson, D., Chubb, P., & Djerf-Pierre, M. (2018). Fanning the blame: Media accountability, climate and crisis on the Australian “fire continent”. Environmental Communication, 12(7), 928-941.
Antilla, L. (2014). Climate change in the media: reporting risk and uncertainty. Environmental Communication, 8(4), 551-553.
Atkinson, M. L., Lovett, J., & Baumgartner, F. R. (2014). Measuring the media agenda. Political Communication, 31(2), 355-380.
Bălan, C. (2020). How does retail engage consumers in sustainable consumption? A systematic literature review. Sustainability, 13(1), 96.
Beckers, K., Van Aelst, P., Verhoest, P., & d’Haenens, L. (2021). What do people learn from following the news? A diary study on the influence of media use on knowledge of current news stories. European Journal of Communication, 36(3), 254-269.
Bolin, J. L., & Hamilton, L. C. (2018). The news you choose: News media preferences amplify views on climate change. Environmental Politics, 27(3), 455-476.
Bolsen, T., & Shapiro, M. A. (2018). The US news media, polarization on climate change, and pathways to effective communication. Environmental Communication, 12(2), 149-163.
Boykoff, M. T., & Roberts, J. T. (2007). Media coverage of climate change: Current trends, strengths, weaknesses. Human development report, 2008(3), 1-53.
Breukers, S., Mourik, R., Backhaus, J., Mathijsen, T., Brunsting, S., Uyterlinde, M., & Pol, M. (2013). Effectief beleid voor duurzaam gedrag: Een internationale vergelijking. Studie voor de Raad voor de Leefomgeving en Infrastructuur (RLI), 105.
Calnan, M. (2007). Quantitative survey methods in health research. In M. Saks & J. Allsop (Reds.), Researching Health: Qualitative, quantitative and mixed methods (pp. 174-196). Sage Publications.
Cameron, J. (2005). Focusing on the focus group. Qualitative research methods in human geography, 2(8), 116-132.
Cardoen, S., Vanhelden, V., Willems, A., & Dumarey, A. (2021, 28 juli). Ravage na zware zondvloed in ons land wordt duidelijk: overzicht van de meest getroffen provincies. VRT. https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2021/07/15/overzicht-wateroverlast-belgie/
Cavalcante, A. (2018). Affect, emotion, and media audiences: The case of resilient reception. Media, Culture & Society, 40(8), 1186-1201.
Chapman, D. A., Lickel, B., & Markowitz, E. M. (2017). Reassessing emotion in climate change communication. Nature Climate Change, 7(12), 850-852.
Chen, Y., Moufouma-Okia, W., Masson-Delmotte, V., Zhai, P., & Pirani, A. (2018). Recent progress and emerging topics on weather and climate extremes since the fifth assessment
report of the intergovernmental panel on climate change. Annual Review of Environment and Resources, 43, 35-59.
Chen, Y., Thorson, K., & Lavaccare, J. (2022). Convergence and Divergence: The Evolution of Climate Change Frames Within and Across Public Events.International Journal of Communication, 16, 108-129.
Chwialkowska, A., Bhatti, W. A., & Glowik, M. (2020). The influence of cultural values on pro- environmental behavior. Journal of Cleaner Production, 268.
Cottle, S. (2014). Rethinking media and disasters in a global age: What’s changed and why it matters. Media, War & Conflict, 7(1), 3-22.
Decaluwé, C. (2020). Klimaatvriendelijk robuust West-Vlaanderen.
https://www.vliz.be/imisdocs/publications/360021.pdf
Di Domenico, G., Sit, J., Ishizaka, A., & Nunan, D. (2021). Fake news, social media and marketing: A systematic review. Journal of Business Research, 124, 329-341.
Gifford, R. (2011). The Dragons of Inaction. Psychological Barriers That Limit Climate Change Mitigation and Adaptation. American Psychological Association, 66(4), 290-302.
Han, W., McCabe, S., Wang, Y., & Chong, A. Y. L. (2018). Evaluating user-generated content in social media: an effective approach to encourage greater pro-environmental behavior in tourism?. Journal of Sustainable Tourism, 26(4), 600-614.
Han, R., & Cheng, Y. (2020). The influence of norm perception on pro-environmental behavior: A comparison between the moderating roles of traditional media and social media. International Journal of Environmental Research and Public Health, 17(19), 7164.
Hase, V., Mahl, D., Schäfer, M. S., & Keller, T. R. (2021). Climate change in news media across the globe: An automated analysis of issue attention and themes in climate change coverage in 10 countries (2006–2018). Global Environmental Change, 70.
Hopke, J. E. (2020). Connecting extreme heat events to climate change: Media coverage of heat waves and wildfires. Environmental Communication, 14(4), 492-508.
Huiberts, E., & Joye, S. (2015). “Bring in the Audience!” Exploring an Interdisciplinary Approach to Investigating Audience Reactions to Mediated Distant Suffering. Networking Knowledge: Journal of the MeCCSA Postgraduate Network, 8(1).
Huiberts, E. (2018). The distant audience? A multi-method study about people’s reactions towards mediated distant suffering. (Doctoral dissertation, Ghent Unversity).
Huiberts, E., & Joye, S. (2019). Who cares for the suffering other? A survey-based study into reactions toward images of distant suffering. International Communication Gazette, 81(6-8), 562-579.
Huiberts, E. (2020). Watching disaster news online and offline: Audiences experiencing news about far-away disasters in a postbroadcast society. Television & New Media, 21(1), 41-59. Hussain, S. (2017). News Media and Climate Change Crisis: Towards Better Theory and Practice for Environmental Journalism. Abasyn Journal of Social Science, 10, 102-108.
IPCC. (2007). Climate Change 2007: The Physical Science basis. Intergovernemental Panel on Climate Change. Retrieved from http:/www.ipcc.ch
Jones, T. L., Baxter, M. A. J., & Khanduja, V. (2013). A quick guide to survey research. The Annals of The Royal College of Surgeons of England, 95(1), 5-7.
Joye, S. (2013). Research on mediated suffering within social sciences: Expert views on identifying a disciplinary home and research agenda. Interdisciplinary Science Reviews, 38(2), 106-121.
Kaddo, J. R. (2016). Climate Change: causes, effects and solutions. A with honors Projects, 164.
Kyriakidou, M. (2015). Media witnessing: exploring the audience of distant suffering. Media, Culture & Society, 37(2), 215-231.
Lagunas, D., Lobbrecht, C., & Heilbron, T. (2017). Inclusieve duurzaamheid: Een verkenning naar duurzaam gedrag bij Nederlanders met en zonder migratieachtergrond. Fawaka Nederland.
Li, D., Zhao, L., Ma, S., Shao, S., & Zhang, L. (2019). What influences an individual’s pro- environmental behavior? A literature review. Resources, Conservation and Recycling, 146, 28- 34.
Lück, J., Wessler, H., Wozniak, A., & Lycariao, D. (2018). Counterbalancing global media frames with nationally colored narratives: A comparative study of news narratives and news framing in the climate change coverage of five countries. Journalism, 19(12), 1635-1656.
Madison, N., & Klang, M. (2020). The case for digital activism: Refuting the fallacies of slacktivism. Journal of Digital Social Research, 2(2), 28-47.
Maeseele, P., Pepermans, Y., Raeijmaekers, D., Van der Steen, L., & Joye, S. (2014). Strijd om het klimaat: de beeldvorming over klimaatverandering tijdens de klimaattop te Cancun in Vlaamse kwaliteitskranten. Tijdschrift voor communicatiewetenschap, 42(3), 244-264.
Maier, S. R., Slovic, P., & Mayorga, M. (2017). Reader reaction to news of mass suffering: Assessing the influence of story form and emotional response. Journalism, 18(8), 1011-1029.
Mears, C. (2012). In-depth Interviews. In J. Arthur, M. Waring, R. Coe, & L. Hedges (Eds.), Research Methods and Methodologies in Education. London: Sage.
Maoz, I., & Frosh, P. (2020). Imagine all the people: Negotiating and mediating moral concern through intergroup encounters. Negotiation and Conflict Management Research, 13(3), 197- 210.
Morgan, D. L. (1996). Focus groups. Annual review of sociology, 22(1), 129-152.
Nilsson, S., & Enander, A. (2020). “Damned if you do, damned if you don’t”: Media frames of responsibility and accountability in handling a wildfire. Journal of Contingencies and Crisis Management, 28(1), 69-82.
Nyumba, T., Wilson, K., Derrick, C. J., & Mukherjee, N. (2018). The use of focus group discussion methodology: Insights from two decades of application in conservation. Methods in Ecology and Evolution, 9(1), 20-32.
Ojala, M. (2015). Hope in the face of climate change: Associations with environmental engagement and student perceptions of teachers’ emotion communication style and future orientation. Journal of Environmental Education, 46(3), 133-148.
Ong, J. C. (2015). Witnessing distant and proximal suffering within a zone of danger: Lay moralities of media audiences in the Philippines. International Communication Gazette, 77(7), 607-621.
Oosterlynck, S., Loots, I., Vandermoere, F., Raeymaeckers, P., Cools, P., Vandepitte, E., ... & Boost, D. (2019). Armoede en de ecologische kwestie: het maatschappelijk schuldmodel en sociaalecologische uitdagingen als collectieve dilemma’s. In Armoede en sociale uitsluiting: jaarboek 2019/Coene, Jill [edit.]; et al. (pp. 23-37).
Op de Beek, P. (2019). Klimaat in de krant: Een discoursonderzoek naar de representatie van klimaatverandering in De Telegraaf en De Volkskrant. GSR Rotterdam.
Painter, J., Osaka, S., Ettinger, J., & Walton, P. (2020). Blaming climate change? How Indian mainstream media covered two extreme weather events in 2015. Global Environmental Change, 63.
Panno, A., Giacomantonio, M., Carrus, G., Maricchiolo, F., Pirchio, S., & Mannetti, L. (2018). Mindfulness, pro-environmental behavior, and belief in climate change: the mediating role of social dominance. Environment and Behavior, 50(8), 864-888.
Pantti, M. K. (2019). Journalism and witnessing. The Handbook of Journalism Studies.
Parker, A., & Tritter, J. (2006). Focus group method and methodology: current practice and recent debate. International Journal of Research & Method in Education, 29(1), 23-37.
Philo, G. (2002). Television news and audience understanding of war, conflict and disaster. Journalism Studies, 3(2), 173-186.
Rehman, S. U., Bhatti, A., Kraus, S., & Ferreira, J. J. (2021). The role of environmental management control systems for ecological sustainability and sustainable performance. Management Decision, 59(9), 2217-2237.
Renes, R. J. (2021). De klimaatspagaat: over de psychologische uitdagingen van duurzaam gedrag. Hogeschool van Amsterdam.
Richardson, M., Schankweiler, K. (2019). Affective witnessing. In J. Slaby & C. von Scheve (Reds.), Affective societies: Key concepts (pp. 166-177). Taylor & Francis Group.
Roose, H., Waege, H., & Agneessens, F. (2002). Response behavior in audience research: a two-stage design for the explanation of nonresponse. In A. Ferligoj, A. Mrvar (Reds.), Developments in social science methodology (pp. 97-123). Steunpunt re-creatief Vlaanderen.
Roundtable, S. C. (2006). I will if you will: Towards sustainable consumption.
Schäfer, M. S., & Painter, J. (2020). Climate journalism in a changing media ecosystem: Assessing the production of climate change-related news around the world. Wiley Interdisciplinary Reviews: Climate Change, 12(1), 1-20.
Sim, J., & Waterfield, J. (2019). Focus group methodology: some ethical challenges. Quality & Quantity, 53(6), 3003-3022.
Tegethoff, S. (2021). Feelings for the suffering of others: Do peers influence pro-environmental behaviour mediated by state compassion? An Experience Sampling Method Study (Master's thesis, University of Twente).
Vandenbussche, V., Pérez, P., & Venn, R. (2020). Competenties voor duurzame gedragsverandering. Lokaal: Maandblad VVSG, 6, 54-57.
Vanmeldert, D. (2021, 14 juli). Provincie Luik zwaarst getroffen door overstromingen: wegen afgesloten, kleders en straten ondergelopen. VRT. https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2021/07/14/rampenplan-spa-jalhay-theux/
Vasterman, P. L. (2008). Media en rampen. Psychologie en Gezondheid, 36(3), 105-110.
Von Engelhardt, J. (2015). Studying western audiences vis-à-vis mediated distant suffering. A call to venture beyond media studies. The international Communication Gazette, 77(7), 695- 707.
Wiekens, C. J. (2019). Duurzaam gedrag. Hanzehogeschool Groningen, University of Applied Science.
Wright, K. B. (2005). Researching Internet-based populations: Advantages and disadvantages of online survey research, online questionnaire authoring software packages, and web survey services. Journal of computer-mediated communication, 10(3).
Yan, W., & Wu, Y. (2009). The good, the Bad, and the Ugly: Framing of China in News Media’s Coverage of Global Climate Change. Climate change and mass media, 158-173.
Yang, X., Chen, L., Wei, L., & Su, Q. (2020). Personal and media factors related to citizens’ pro- environmental behavioral intention against haze in China: A moderating analysis of TPB. International Journal of Environmental Research and Public Health, 17(7), 2314.
Zhang, N., & Skoric, M. M. (2018). Media use and environmental engagement: Examining differential gains from news media and social media.International Journal of Communication, 12, 380-403.
