Kunnen geboortemaand en geslacht jouw (academisch) succes beïnvloeden?
- DinaDani
Als we door de jaren heen evolueren, van de eerste stappen op de kleuterschool tot de academische uitdagingen van de universiteit, wordt ieder van ons geconfronteerd met een ogenschijnlijk triviaal maar toch krachtig gegeven dat ons traject kan beïnvloeden: onze geboortemaand en de bijbehorende gevolgen. Zoals we zullen zien, kan dit van cruciaal belang zijn voor ons succes in de academische wereld.
Zoals je je ouders niet kan kiezen, kan je ook je geboortemaand niet kiezen
Individuen binnen dezelfde klasgroep kunnen op verschillende momenten van het jaar geboren zijn. De jongste van de klas is bijvoorbeeld van 31 december en de oudste van 1 januari van hetzelfde jaar en bijgevolg verschillen zij bijna een jaar in leeftijd. De gevolgen hiervan worden het relatieve leeftijdseffect genoemd. Het is verrassend hoezeer deze factor een impact kan hebben op ons leertraject en uiteindelijke prestaties. Het is belangrijk om te begrijpen hoe dit relatieve leeftijdseffect, gekoppeld aan de geboortemaand, ons leerproces en uiteindelijke prestaties kan beïnvloeden. Daarnaast werd ook onderzocht of er in deze optiek verschillen zijn tussen jongens en meisjes. Ons onderzoek richt zich op het effect van geboortemaand en geslacht op het academisch succes van aspirant-artsen en -tandartsen tijdens het toelatingsexamen.
De academische race: relatieve leeftijd en geslacht als cruciale factoren
De concrete vragen die wij ons op voorhand stelden, waren: (1) nemen er nu meer studenten deel aan het toelatingsexamen die vroeg op het jaar geboren zijn dan laat op het jaar?, (2) halen deze ‘oudere’ studenten dan ook betere slaagcijfers?, (3) doen er evenveel jongens als meisjes mee aan het examen?, (4) en halen zij dezelfde slaagcijfers?
Om inzicht te krijgen in de impact van geboortemaand en geslacht op het academisch succes, werden gegevens verzameld van de toelatingsexamens voor de opleidingen geneeskunde en tandheelkunde van 2018 tot en met 2021. Concreet werden de geboortedata en geslachtsgegevens van 22.990 kandidaten geanalyseerd en gekoppeld aan hun examenresultaten.
Gender- en leeftijdsverschillen in academisch succes: wat vertellen de cijfers ons?
Onze bevindingen tonen aan dat er een significant verband bestaat tussen geboortemaand en deelname aan het toelatingsexamen. Kandidaten die geboren zijn in het eerste kwartaal (Q1; 26.6%) van het jaar hebben een aanzienlijk hogere vertegenwoordiging tijdens het examen in vergelijking met degenen die geboren zijn in het vierde kwartaal (Q4; 22.7%) van het jaar. Dit ten opzichte van een ‘eerlijke’ verdeling van 25% per kwartaal. Dit suggereert dat kandidaten die in de eerste maanden van het jaar geboren zijn, vaker deelnemen aan het toelatingsexamen. Ook doen er opvallend meer meisjes (15.905) dan jongens (7.085) mee aan het toelatingsexamen in de afgelopen vier jaren.
Interessanter nog is het verschil in slaagpercentages tussen kandidaten geboren in verschillende geboortemaanden. Over het algemeen hebben kandidaten uit het eerste kwartaal lagere slaagpercentages (24.4%) dan hun leeftijdsgenoten uit het laatste kwartaal (26.9%) van het jaar. Dit verschil is statistisch significant en kan niet worden toegeschreven aan toeval. Dit wijten we vooral aan het feit dat deze Q4 studenten hun hele schoolloopbaan lang al een beetje de nadelen van hun relatief jongere leeftijd hebben mogen ondervinden. Hierdoor hebben ze zich moeten aanpassen door meer doorzettingsvermogen aan de dag te leggen en betere leerstrategieën te ontwikkelen, waar ze rond deze 18-jarige leeftijd nu de vruchten van kunnen plukken.
Bovendien hebben we ontdekt dat er ook verschillen zijn tussen jongens en meisjes met betrekking tot het relatieve leeftijdseffect. Hoewel jongens en meisjes een vergelijkbaar patroon vertonen in termen van geboortemaand en deelname aan het toelatingsexamen, zijn er verschillen in hun slaagpercentages. Meisjes (23%) hebben over het algemeen lagere slaagpercentages dan jongens (30.5%), ongeacht hun geboortemaand. Deze genderverschillen zijn vooral te wijten aan de opzet van het examen zelf. Door de meerkeuzevragen met giscorrectie worden meisjes sneller afgeschrikt en durven jongens al eens gemakkelijker te antwoorden door hun hoger risicogedrag.
Gelijkheid en rechtvaardigheid in onderwijs: onze missie
Dit onderzoek heeft aangetoond dat er significante relatieve leeftijdseffecten bestaan. Deze effecten kunnen van invloed zijn op het ontwikkelingsproces en de slaagkansen en prestaties van kandidaten, alsook op het academisch succes van de studenten. Het is essentieel om alle betrokkenen en/of stakeholders in de onderwijswereld bewust te maken van de mogelijke nadelen van het relatieve leeftijdseffect en de verschillen tussen jongens en meisjes in dit verband.
Om een eerlijke en gelijke omgeving te creëren voor alle aspirant-artsen en -tandartsen, moeten er maatregelen worden genomen om het relatieve leeftijdseffect te minimaliseren. Het aanpassen van het toelatingsexamen kan een positieve invloed hebben. Bijvoorbeeld, door verschillende examenversies te gebruiken die rekening houden met de leeftijd en ontwikkeling van de kandidaten, kan een eerlijk speelveld worden gecreëerd. Bijkomend zal het meerkeuze examenmodel op zich herbekeken moeten worden omdat dit net de grote genderverschillen schept.
Daarnaast is bewustwording binnen de medische gemeenschap en onderwijsinstellingen van cruciaal belang. Openlijk discussiëren over het relatieve leeftijdseffect en de genderkloof kan leiden tot beleidsmaatregelen en onderwijsaanpassingen die een inclusieve en rechtvaardige omgeving bevorderen.
Het is onze verantwoordelijkheid om te streven naar gelijke kansen en rechtvaardigheid binnen het onderwijs. Door het aanpakken van het relatieve leeftijdseffect en de genderkloof kan ervoor gezorgd worden dat alle aspirant-artsen en tandartsen, ongeacht hun geboortemaand of geslacht, gelijke kansen krijgen om hun volledige potentieel te bereiken. Door deze stappen te nemen, kunnen we een omgeving creëren waarin talent en inzet de doorslaggevende factoren zijn voor academisch succes, en niet de geboortemaand waarin iemand geboren is.
Lang niet iedereen zal deelnemen aan het toelatingsexamen arts/tandarts, zelfs niet ieder kind zal tijdens het sporten met dit effect in aanraking komen, maar wel ieder kind zal van kleins af aan naar school gaan en met het relatief leeftijdseffect en genderverschillen geconfronteerd worden!
Bibliografie
1. O’Rand AM. The precious and the precocious: understanding cumulative disadvantage and cumulative advantage over the life course. Gerontologist. 1996 Apr;36(2):230–238.
2. Whitbourne SK, Dannefer WD. The “life drawing” as a measure of time perspective in adulthood. Int J Aging Hum Dev. 1985;22(2):147–155.
3. Delorme N, Boiché J, Raspaud M. The relative age effect in elite sport: the French case. Res Q Exerc Sport. 2009 Jun;80(2):336–344.
4. Cobley S, Baker J, Wattie N, McKenna J. Annual Age-Grouping and Athlete Development. Sports Med. 2009;39(3):235–256.
5. Helsen WF, van Winckel J, Williams AM. The relative age effect in youth soccer across Europe. J Sports Sci. 2005 Jun;23(6):629–636.
6. Breznik K, Law KMY. Relative Age Effect in Mind Games: The Evidence from Elite Chess. Percept Mot Skills. 2016 Apr;122(2):583–594.
7. Helsen WF, Baker J, Schorer J, Steingröver C, Wattie N, Starkes JL. Relative age effects in a cognitive task: A case study of youth chess. High Ability Studies. 2016 Jul 2;27(2):211–221.
8. Navarro J-J, García-Rubio J, Olivares PR. The relative age effect and its influence on academic performance. PLoS One. 2015 Oct 30;10(10):e0141895.
9. Yarim MA, Cemaloğlu N. The effect of date of birth on success: proposing a model for primary schools in the context of the Matthew effect. Reading & Writing Quarterly. 2022 Sep 9;1–22.
10. Sharp C. What’s age got to do with it? A study of patterns of school entry and the impact of season of birth on school attainment. Educational Research. 1995 Dec;37(3):251–265.
11. Aune TK, Pedersen AV, Ingvaldsen RP, Dalen T. Relative age effect and gender differences in physical education attainment in norwegian schoolchildren. Scandinavian Journal of Educational Research. 2017 May 4;61(3):369–375.
12. Barnsley R, Thompson A, Barnsley PE. Hockey success and birthdate: The relative age effect. Canadian Association for Health, Physical Education, and Recreation. 1985 Jan 1;51:23–28.
13. Dalen T, Ingvaldsen RP, Roaas TV, Pedersen AV, Steen I, Aune TK. The impact of physical growth and relative age effect on assessment in physical education. Eur J Sport Sci. 2017 May;17(4):482–487.
14. Aune TK, Ingvaldsen RP, Vestheim OP, Bjerkeset O, Dalen T. Relative age effects and gender differences in the national test of numeracy: A population study of Norwegian children. Front Psychol. 2018 Jul 2(9):1091.
15. Cobley S, McKenna J, Baker J, Wattie N. How pervasive are relative age effects in secondary school education? J Educ Psychol. 2009 May;101(2):520–528.
16. Jinks PC. An investigation into the effect of date of birth on subsequent school performance. Educational Research. 1964 Jun;6(3):220–225.
17. Massey A, Elliott G, Ross E. Season of birth, sex and success in GCSE English, mathematics and science: some long‐lasting effects from the early years? Research Papers in Education. 1996 Jun;11(2):129–150.
18. Sharp C, Hutchison D, Whetton C. How do season of birth and length of schooling affect children’s attainment at key stage 1? Educational Research. 1994 Jun;36(2):107–121.
19. Pintner R, Forlano G. The birth month of eminent men. Journal of Applied Psychology. 1934 Apr;18(2):178–188.
20. Sandon F. Season of birth: its relation to human abilities. Eugen Rev. 1939 Jul;31(2):130–2.
21. Bell JF, Massey A, Dexter T. Birthdate and ratings of sporting achievement: analysis of physical education GCSE results. European Journal of Physical Education. 1997 Jan;2(2):160–166.
22. Campbell T. Relative age and the Early Years Foundation Stage Profile: How do birth month and peer group age composition determine attribution of a “Good Level of Development”—and what does this tell us about how “good” the Early Years Foundation Stage Profile is? Br Educ Res J. 2022 Apr;48(2):371–401.
23. Smith AH. Born too late? How relative age affects college enrolment patterns. Research in Post-Compulsory Education. 2022 Oct 2;27(4):525–548.
24. Bell JF, Daniels S. Are summer‐born children disadvantaged? the birthdate effect in education. Oxford Review of Education. 1990 Jan;16(1):67–80.
25. McEwan PJ, Shapiro JS. The benefits of delayed primary school enrollment. J Human Resources. 2008;43(1):1–29.
26. Daniels K. Measures of five aspects of affective well-being at work. Human Relations. 2000 Feb 1;53(2):275–294.
27. Matsubayashi T, Ueda M. Relative Age in School and Suicide among Young Individuals in Japan: A Regression Discontinuity Approach. PLoS One. 2015 Aug 26;10(8):e0135349.
28. Black SE, Devereux PJ, Salvanes KG. Too young to leave the nest? The effects of school starting age. Review of Economics and Statistics. 2011 May;93(2):455–467.
29. Fredriksson P, Ockert B. Is early learning really more productive? the effect of school starting age on school and labor market performance. SSRN Journal. 2005;
30. Angrist JD, Keueger AB. Does compulsory school attendance affect schooling and earnings? Q J Econ. 1991 Nov 1;106(4):979–1014.
31. Musch J, Grondin S. Unequal Competition as an Impediment to Personal Development: A Review of the Relative Age Effect in Sport. Developmental Review. 2001 Jun;21(2):147–167.
32. Ponzo M, Scoppa V. The long-lasting effects of school entry age: Evidence from Italian students. Journal of Policy Modeling. 2014 May;36(3):578–599.
33. Robertson E. The effects of quarter of birth on academic outcomes at the elementary school level. Econ Educ Rev. 2011 Apr;30(2):300–311.
34. Kawaguchi D. Actual age at school entry, educational outcomes, and earnings. J Jpn Int Econ. 2011 Jun;25(2):64–80.
35. Dhuey E, Lipscomb S. What makes a leader? Relative age and high school leadership. Econ Educ Rev. 2008 Apr;27(2):173–183.
36. How student’s month of birth is linked to performance at school: New evidence from PISA. 2020 May.
37. Crawford C, Dearden L, Greaves E. The drivers of month-of-birth differences in children’s cognitive and non-cognitive skills. J R Stat Soc Ser A, Stat Soc. 2014 Oct;177(4):829–860.
38. Mühlenweg AM, Puhani PA. The Evolution of the School-Entry Age Effect in a School Tracking System. J Human Resources. 2010;45(2):407–438.
39. Rosenthal R, Jacobson L. Pygmalion in the classroom. Urban Rev. 1968 Sep;3(1):16–20.
40. Cobley S, Abraham C, Baker J. Relative age effects on physical education attainment and school sport representation. Physical Education & Sport Pedagogy. 2008 Jul;13(3):267–276.
41. Goodman R, Gledhill J, Ford T. Child psychiatric disorder and relative age within school year: cross sectional survey of large population sample. BMJ. 2003 Aug 30;327(7413):472.
42. Elder TE, Lubotsky DH. Kindergarten Entrance Age and Children’s Achievement. J Human Resources. 2009;44(3):641–683.
43. Wallingford EL, Prout HT. The relationship of season of birth and special education referral. Psychol Sch. 2000 Jul;37(4):379–387.
44. Zoëga H, Valdimarsdóttir UA, Hernández-Díaz S. Age, academic performance, and stimulant prescribing for ADHD: a nationwide cohort study. Pediatrics. 2012 Dec;130(6):1012–1018.
45. Thompson AH, Barnsley RH, Dyck RJ. A new factor in youth suicide: the relative age effect. Can J Psychiatry. 1999 Feb;44(1):82–85.
46. Bandura A, Pastorelli C, Barbaranelli C, Caprara GV. Self-efficacy pathways to childhood depression. J Pers Soc Psychol. 1999 Feb;76(2):258–269.
47. Quiroga CV, Janosz M, Bisset S, Morin AJS. Early adolescent depression symptoms and school dropout: Mediating processes involving self-reported academic competence and achievement. J Educ Psychol. 2013 May;105(2):552–560.
48. Fröjd SA, Nissinen ES, Pelkonen MUI, Marttunen MJ, Koivisto A-M, Kaltiala-Heino R. Depression and school performance in middle adolescent boys and girls. J Adolesc. 2008 Aug;31(4):485–498.
49. Buzzai C, Sorrenti L, Costa S, Toffle ME, Filippello P. The relationship between school-basic psychological need satisfaction and frustration, academic engagement and academic achievement. Sch Psychol Int. 2021 Oct;42(5):497–519.
50. Madge N, Hawton K, McMahon EM, Corcoran P, De Leo D, de Wilde EJ, et al. Psychological characteristics, stressful life events and deliberate self-harm: findings from the Child & Adolescent Self-harm in Europe (CASE) Study. Eur Child Adolesc Psychiatry. 2011 Oct;20(10):499–508.
51. Martin RP, Foels P, Clanton G, Moon K. Season of birth is related to child retention rates, achievement, and rate of diagnosis of specific LD. J Learn Disabil. 2004;37(4):307–317.
52. Taliaferro LA, Muehlenkamp JJ. Factors associated with current versus lifetime self-injury among high school and college students. Suicide Life Threat Behav. 2015 Feb;45(1):84–97.
53. Bisanz J, Morrison FJ, Dunn M. Effects of age and schooling on the acquisition of elementary quantitative skills. Dev Psychol. 1995 Mar;31(2):221–236.
54. Morrison FJ, Smith L, Dow-Ehrensberger M. Education and cognitive development: A natural experiment. Dev Psychol. 1995;31(5):789–799.
55. Grondin S. Influence du trimestre de naissance sur l’acces à la participation au hockey et au volley-ball [microforme]. Thèse (M.Sc.)–Université de Sherbrooke; 1982.
56. Ben-Shakhar G, Sinai Y. Gender Differences in Multiple-Choice Tests: The Role of Differential Guessing Tendencies. J Educational Measurement. 1991 Mar;28(1):23–35.
57. Gender Gap and Multiple Choice Exams in Public Selection Processes [Internet]. [cited 2023 Mar 3]. Available from: https://ideas.repec.org/a/hpe/journl/y2020v235i4p11-28.html
58. Sweeney L, Cumming SP, MacNamara Á, Horan D. A tale of two selection biases: The independent effects of relative age and biological maturity on player selection in the Football Association of Ireland’s national talent pathway. Int J Sports Sci Coach. 2022 Sep 26;174795412211261.
59. Wilson G. The effects of season of birth, sex and cognitive abilities on the assessment of special educational needs. Educational Psychology. 2000 Jun;20(2):153–166.
60. Stoet G, Geary DC. Sex differences in mathematics and reading achievement are inversely related: within- and across-nation assessment of 10 years of PISA data. PLoS One. 2013 Mar 13;8(3):e57988.
61. Kelly S, Dennick R. Evidence of gender bias in True-False-Abstain medical examinations. BMC Med Educ. 2009 Jun 7;9:32.
62. Hirschfeld M, Moore RL, Brown E. Exploring the gender gap on the GRE subject test in economics. J Econ Educ. 1995 Jan;26(1):3–15.
63. Baldiga K. Gender differences in willingness to guess. Manage Sci. 2014 Feb;60(2):434–448.
64. Grossmann B, Lames M. Relative age effect (RAE) in football talents – the role of youth academies in transition to professional status in germany. International Journal of Performance Analysis in Sport. 2013 Apr;13(1):120–134.
65. Helsen WF, Baker J, Michiels S, Schorer J, Van Winckel J, Williams AM. The relative age effect in European professional soccer: did ten years of research make any difference? J Sports Sci. 2012 Sep 24;30(15):1665–1671.
66. Hill B, Sotiriadou P. Coach decision-making and the relative age effect on talent selection in football. European Sport Management Quarterly. 2016 May 26;16(3):292–315.
67. Helsen WF, Thomis M, Starkes JL, Vrijens S, Ooms G, MacMaster C, et al. Leveling the Playing Field: A New Proposed Method to Address Relative Age- and Maturity-Related Bias in Soccer. Front Sports Act Living. 2021 Mar 4;3:635379.
68. Bolckmans S, Starkes JL, Towlson C, Barnes C, Parkin G, Helsen WF. Leveling the Playing Field: A New Proposed Method to Address Relative Age- and Maturity-Related Bias in UK Male Academy Soccer Players. Front Sports Act Living. 2022 Mar 3;4:847438.
69. Urruticoechea A, Oliveri A, Vernazza E, Giménez-Dasí M, Martínez-Arias R, Martín-Babarro J. The relative age effects in educational development: A systematic review. Int J Environ Res Public Health. 2021 Aug 26;18(17).
70. Calsamiglia C, Loviglio A. Maturity and school outcomes in an inflexible system: evidence from Catalonia. SERIEs (Berl). 2020;11(1):1–49.
71. Jimerson SR. Meta-analysis of Grade Retention Research: Implications for Practice in the 21st Century. School Psych Rev. 2001 Sep 1;30(3):420–437.
72. Kong F, Chen Z, Xue S, Wang X, Liu J. Mother’s but not father's education predicts general fluid intelligence in emerging adulthood: Behavioral and neuroanatomical evidence. Hum Brain Mapp. 2015 Nov;36(11):4582–4591.
73. Krings R, Huwendiek S, Walsh N, Stricker D, Berendonk C. Predictive power of high school educational attainment and the medical aptitude test for performance during the Bachelor program in human medicine at the University of Bern: a cohort study. Swiss Med Wkly. 2020 Dec 14;150:w20389.
74. Gender gap closes in medical school entrance exams - The Japan News [Internet]. [cited 2023 Mar 3]. Available from: https://japannews.yomiuri.co.jp/society/general-news/20220429-24031/
75. Gender Bias in College Admissions Tests - Fairtest [Internet]. [cited 2023 Mar 3]. Available from: https://fairtest.org/gender-bias-college-admissions-tests/
76. Pahlke E, Hyde JS, Allison CM. The effects of single-sex compared with coeducational schooling on students’ performance and attitudes: a meta-analysis. Psychol Bull. 2014 Jul;140(4):1042–1072.
