Toetsen als middel, niet als doel
Maandag 26 juni is de ‘beste leerkracht van Vlaanderen’ genomineerd door Klasse. In een interview met VRT NWS verklaarde hij: “Leerlingen moeten het gevoel hebben dat ze gesteund worden en de kans krijgen om te groeien in hun traject”. Laat dat nu ook de rode draad zijn van deze educatieve masterscriptie; het is namelijk een pleidooi om toetsen voornamelijk te zien als diagnostische tool om het leerproces te bevorderen. Wist u trouwens dat er begin vorige eeuw heel wat weerstand was tegen het invoeren van zo’n metingen, omdat dit het onderwijs zou ‘denatureren’ en het kind geweld zou aandoen? Vandaag is deze angst echter geweken voor het continu checken van Smartschool en klasgemiddeldes.
Van examens krijg je uitslag
U heeft het waarschijnlijk al meermaals zien voorbijkomen in de media: almaar meer jongeren kampen met matige tot ernstige psychische klachten. De toegenomen druk die ze ervaren op de schoolbanken is hiervan één van de oorzaken. Maar waarom zou deze druk nu groter zijn dan pakweg 40 jaar geleden? Daarvoor moeten we kijken naar de economische positie die België vandaag bekleedt. We behoren namelijk tot de top 20 van de meest concurrerende kenniseconomieën ter wereld en om die positie te behouden, volstaat een ‘zesjescultuur’ niet langer. Zo is de maatschappelijke focus de laatste jaren almaar meer komen te liggen op hoe onze leerlingen scoren op grootschalige internationale onderzoeken als PISA, PIRLS en TIMMS. De publieke en economische waarde van onderwijs is dus toegenomen, maar door deze vergrote focus op werk en leren is er minder tijd vrijgekomen voor ontspanning en zelfzorg.
Daarenboven is het gewoonweg niet correct om conclusies te trekken uit momentopnames omtrent de beheersing van bepaalde leerdoelen. Een score is namelijk geen meting van intelligentie, noch van onderwijskwaliteit. Toch gaat er vaak meer aandacht naar het resultaat in plaats van naar het totale individuele leerproces. Dat demotiveert leerlingen. Leerkrachten worden bovendien beïnvloed om hun les af te stemmen op de toets, in plaats van andersom. Dit brengt hun natuurlijk pedagogisch inzicht in het gedrang dat hen in staat stelt om hun les gepast af te stemmen op de noden van hun leerlingen. Er kan echter geen sprake kan zijn van goed onderwijs als leerlingen – en leerkrachten – zich niet ondersteund en gemotiveerd voelen. Beoordeling zou namelijk beter gebruikt worden om tekortkomingen in het leerproces vroegtijdig op te sporen. Op die manier krijgt elke leerling gerichte ondersteuning aan de hand van duidelijke feedback en/of remediëringsoefeningen.
Een 3 voor de toets is een 7 voor doorgroeimogelijkheden
De toegenomen focus op prestaties in combinatie met de ethisch-pedagogische dilemma’s van leerkrachten creëren bij steeds meer leerlingen faalangst. Om hieraan tegemoet te komen, kunnen – naast meer en betere ondersteuning – ook enkele aanvullende toetsvormen gebruikt worden. Het gaat dan vooral over de formatieve varianten die gericht zijn op het geven van concrete feedback en op het individuele leerproces van de leerling. Het wordt om die reden ook beoordeling voor het leren genoemd. Ipsatieve toetsing is hier een voorbeeld van. Ipsa-watte? Ipsatieve toetsing kijkt naar de individuele leerwinst van een leerling in plaats van diens resultaten te vergelijken met externe criteria of resultaten van klasgenoten. Zo kan zeer gerichte feedback voorzien worden over de persoonlijke vooruitgang. Ook zelftoetsing, waarbij leerlingen bijvoorbeeld na een toets zelf inschatten hoe goed ze het hebben gedaan, zou ze minder kwetsbaar maken voor faalangst. Het vergroot namelijk hun verantwoordelijkheid in het leerproces alsook hun metacognitie, waardoor ze goed weten hoe ze leren en wat ze daarvoor nodig hebben.
Formaliteit of formatief?
Voor dit onderzoek was het absoluut prioriteit om zowel leerlingen als hun leerkrachten een stem te geven. Via interviews werd ieders context en opinie zo goed mogelijk gekaderd. Eén van de meest relevante conclusies die is gebleken uit het onderzoek, is dat de zelfevaluaties het meest uitgebreid zijn na examens. Er is namelijk een positieve correlatie te zien tussen de grootte van het evaluatiemoment en de grootte van de zelfevaluatie, zonder te kijken naar de relevantie ervan binnen het leerproces. Wanneer we onze formatieve bril opzetten – die ons laat focussen op ondersteuning tijdens het leerproces en niet erna – zien we dat deze zelfevaluaties op die manier hun doel voorbijschieten. Na een examenperiode is er namelijk weinig tot geen ruimte voor feedbackmomenten, terwijl die net essentieel zijn voor de zelfevaluaties. Concreet luidt het advies om vooral in te zetten op zelfevaluaties doorheen het schooljaar en die telkens aan te vullen met persoonlijke en duidelijke feedback. Ze zeggen namelijk niet voor niets dat feedback het ontbijt van kampioenen is :) .
Bibliografie
Abbasi, M., Ayadi, N., & Shafiee, H. (2016). Role of Social Well-Being and Academic Vitality in Predicting the Academic Motivation in Nursing Students. Education Strategies in Medical Sciences, 8(6), 49–54. http://edcbmj.ir/article-1-899-en.html
AHOVOKS, & Ministerie van Onderwijs en Vorming. (n.d.). Wat is VKS? | De Vlaamse Kwalificatiestructuur. Vlaamse Overheid. https://vlaamsekwalificatiestructuur.be/wat-is-vks/
Amelinckx, E., de Vos, F., de Peuter, F., Jacobs, K., & Dahri, N. (2023). “Hoeveel noodkreten over mentale gezondheid bij jongeren moeten er nog klinken?” Knack. https://www.knack.be/nieuws/belgie/maatschappij/hoeveel-noodkreten-over…
Andrade, H. L. (2010). Students as the definitive source of formative assessment: Academic self-assessment and the self-regulation of learning. Handbook of formative assessment (90-105). Routledge. https://www.taylorfrancis.com/chapters/edit/10.4324/9780203874851-8/stu…
Andrade, H., & Valtcheva, A. (2009). Promoting learning and achievement through self-assessment. Theory Into Practice, 48(1), 12-19. http://dx.doi.org/10.1080/00405840802577544
Andrade, H., Wang, X. L., Du, Y., & Akawi, R. L. (2009). Rubric-referenced self-assessment and self-efficacy for writing. Journal of Educational Research, 102(4), 287-301. https://doi.org/10.3200/JOER.102.4.287-302
Assessment Reform Group (2002). Assessment for learning: 10 Principles. Research-based principles to guide classroom practice. University of Cambridge, School of Education.
Baarends, E. & Simon, F. (2017). Over validering van praktijkgericht kwalitatief onderzoek. KWALON, 22(3). https://doi.org/10.5117/2017.022.003.002
Bandura, A. (1997). Self-efficacy: The exercise of control. New York.
Barana, A., & Marchisio, M. (2016). Ten good reasons to adopt an automated formative assessment model for learning and teaching Mathematics and scientific disciplines. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 228, 608–13. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2016.07.093
Biggs, J., & Tang, C. (1999). Teaching for quality learning at university Buckingham: SRHE and Open University Press. Search in.
Black, P., Harrison, C., & Lee, C. (2003). Assessment for learning: Putting it into practice. McGraw- Hill Education (UK). https://ap.lc/A8Clf
Bourke, R., O’Neill, J., & Loveridge, J. (2018). What starts to happen to assessment when teachers learn about their children’s informal learning? Australian Educational Researcher, 45(1), 33–50. https://doi.org/10.1007/S13384-018-0259-X
Brandmo, C., Bråten, I., & Schewe, O. (2019). Social and personal predictors of test anxiety among Norwegian secondary and postsecondary students. Social Psychology of Education, 22(1), 43–61. https://doi.org/10.1007/S11218-018-9461-Y
Braun, V., & Clarke, V. (2006). Using thematic analysis in psychology. Qualitative research in psychology, 3(2), 77-101. https://doi.org/10.1191/1478088706qp063oa
Brown, S., & Knight, P. (1994). Assessing Learners in Higher Education. Psychology Press. https://ap.lc/iI62Y
Carter, N., Bryant-Lukosius, D., DiCenso, A., Blythe, J., & Neville, A. J. (2014). The Use of Triangulation in Qualitative Research. Oncology Nursing Forum, 41(5), 545–547. https://doi.org/10.1188/14.onf.545-547.
Corbin, J., & Strauss, A. (2008). Basics of Qualitative Research: Techniques and Procedures for Developing Grounded Theory. Thousand Oaks, CA: Sage. Organizational Research Methods, 12(3), 614-617. https://doi.org/10.1177/1094428108234514
de Grez, L., Valcke, M., & Roozen, I. (2012). How effective are self- and peer assessment of oral presentation skills compared with teachers’ assessments? Active Learning in Higher Education, 13(2), 129–142. https://doi.org/10.1177/1469787412441284/ASSET/IMAGES/LARGE/10.1177_146…
detra Maeyer, S., & Rymenans, R. (2004). Onderzoek naar kenmerken van effectieve scholen. https://ap.lc/jZHxu
Demeester, B., & Vanmaercke, S. (2021). Rapport Mentaal Welzijn - Vlaamse Vereniging van Studenten (VVS). https://vvs.ac/dossier-mentaal-welzijn/
Ding, L. (1998). Revisiting assessment and learning implications of students’ perspectives on assessment feedback. Paper presented to Scottish Educational Research Association Annual Conference, University of Dundee.
Dijkstra, P. (2015). Effectiever leren met leerstrategieën Pieternel Dijkstra BOOM. Boom Test Uitgevers. www.cedar.nl/pro
Dochy, F., Segers, M., & Sluijsmans, D. (1999). The use of self-, peer and co-assessment in higher education: A review - ProQuest. Studies in Higher Education. https://www.proquest.com/docview/219534593?accountid=11077
Dorenkamp, M. A., Irrgang, M., & Vik, P. (2021). Assessment-related anxiety among older adults: associations with neuropsychological test performance. Https://Doi.Org/10.1080/13825585.2021.2016584.
Dyrbye, L.N., Thomas, M.R., & Shanafelt, T.D. (2006). Systematic review of depression, anxiety, and other indicators of psychological distress among US and Canadian medical students. Academic medicine, 81(4), 354-373. https://ap.lc/IYvkm
Enthoven, M. & Oostdam, R. (2012). De functie en zin van praktijkgericht onderzoek door studenten van educatieve hbo-opleidingen. Kenniscentrum onderwijs en opvoeding. https://www.hva.nl/kc-onderwijs-opvoeding/gedeelde-content/publicaties/…
Eysenck, M. W., Derakshan, N., Santos, R., & Calvo, M. G. (2007). Anxiety and cognitive performance: attentional control theory. Emotion, 7(2), 336. https://psycnet.apa.org/doi/10.1037/1528-3542.7.2.336
Fredricks, J. A., Blumenfeld, P. C., & Paris, A. H. (2004). School engagement: Potential of the concept, state of the evidence. Review of Educational Research, 74, 59–109. doi:10.3102/00346543074001059
Guraya, S.Y., Guraya, S.S., Habib, F., Al Quiliti, K.W., & Khoshhal, K.I. (2018). Medical students’ perception of test anxiety triggered by different assessment modalities. Med Teach. 40, S49- S55. https://doi.org/10.1080/0142159X.2018.1465178
Hagemann, N., Akcaoglu, Z., Hiekkaranta, A., Achterhof, R., Bamps, E., Janssens, J., Hermans, K., Biesemans, T., Wampers, M., Apers, S., Kirtley, O., & Myin-Germeys, I. (2019). SIGMA: Hoe gaat het met jullie mentale welzijn? Center for Contextual Psychiatry. https://ap.lc/SsSxr
Harding, G., & Gantley, M. (1998). Qualitative methods: beyond the cookbook. Family Practice, 15(1), 76–79. https://doi.org/10.1093/fampra/15.1.76
Hashmat, S., Hashmat, M., Amanullah, F., & Aziz, S. (2008). Factors causing exam anxiety in medical students. Journal-Pakistan Medical Association, 58(4), 167.
Hove, S. E., & Anda, B. (2005). Experiences from Conducting Semi-Structured Interviews in Empirical Software Engineering Research. International Software Metrics Symposium, 11, 10–23. https://doi.org/10.1109/METRICS.2005.24
Van Hove, G., & Claes, L. (2011). Qualitative research and educational sciences: A reader about useful strategies and tools. Hampshire: Ashford Colour Press.
Hughes, G. (2011). Towards a personal best: A case for introducing ipsative assessment in higher education. Studies in Higher Education, 36(3), 353–367. https://doi.org/10.1080/03075079.2010.486859
Hughes, G. (2015). Ipsative assessment: motivation through marking progress. Http://Dx.Doi.Org/10.1080/00071005.2015.1035906, 63(2), 246–248.
Huntley, C., Young, B., Tudur Smith, C., Jha, V., & Fisher, P. (2022). Testing times: the association of intolerance of uncertainty and metacognitive beliefs to test anxiety in college students. BMC Psychology, 10(1). https://doi.org/10.1186/S40359-021-00710-7
Jarvis, P. (2010). Assessing and evaluating. Adult education & Lifelong learning. Theory and Practice (4th ed., pp.210-226). Routledge. https://ap.lc/hc3mX
Jonsson, A. (2014). Rubrics as a way of providing transparency in assessment. Assessment & Evaluation in Higher Education, 1-13. http://dx.doi.org/10.1080/02602938.2013.875117
Joosten-ten Brinke, D. (2010). Eigentijds toetsen en beoordelen. https://ap.lc/AriPQ
Kaščák, O., & Pupala, B. (2011). Školy v prúde reforiem (pp. 137-194). Renesans. https://is.muni.cz/publication/1074291/Kascak_pupala_recenze.pdf
Katholiek Onderwijs Vlaanderen. (2023). Jaarverslag 2021-2022. https://pro.katholiekonderwijs.vlaanderen/jaarverslag-2021-2022/cijfers
Kenniscentrum Kinderrechten vzw. (2022). De impact van de coronamaatregelen op kinderen, jongeren en jongvolwassenen: een systematische literatuurstudie. Jeugdonderzoeksplatform. www.gezondleven.be/kwaliteitsvolle-gezondheidsbevordering/
Khoshhal, K.I., Khairy, G.A., Guraya, S.Y., & Guraya, S.S. (2017). Exam anxiety in the undergraduate medical students of Taibah University. Medical teacher, 39, S22-S26. https://doi.org/10.1080/0142159X.2016.1254749
Klenowski, V., & Wyatt-Smith, C. (2012). The impact of high stakes testing: The Australian story. Assessment in Education: Principles, Policy and Practice, 19(1), 65–79. https://doi.org/10.1080/0969594X.2011.592972
Lecluyse, L. (2018). Wat doen (de)motiverende leerkrachten? Inzichten vanuit de Zelf-Determinatie Theorie en het model voor Interpersoonlijk Leraarsgedrag. https://libstore.ugent.be/fulltxt/RUG01/002/481/857/RUG01-002481857_201…
Ledoux, G., Blok, H., Boogaard, M., & Krüger, M. (2009). Opbrengstgericht werken: over de waarde van meetgestuurd onderwijs. SCO-Kohnstamm Instituut. http://www.sco-kohnstamminstituut.uva.nl/pdf/sco812.pdf
Leenknecht, M., Wijnia, L., Köhlen, M., Fryer, L., Rikers, R., & Loyens, S. (2021). Formative assessment as practice: the role of students’ motivation. Assessment & Evaluation in Higher Education, 46(2), 236-255. https://doi.org/10.1080/02602938.2020.1765228
Lyon, A. R., Ludwig, K., Romano, E., Koltracht, J., vander Stoep, A., & McCauley, E. (2014). Using Modular Psychotherapy in School Mental Health: Provider Perspectives on Intervention-Setting Fit. Https://Doi.Org/10.1080/15374416.2013.843460, 43(6), 890–901.
Marshall, B., Cardon, P., Poddar, A., & Fontenot, R. (2013). Does Sample Size Matter in Qualitative Research? A Review of Qualitative Interviews in is Research. Journal of Computer Information Systems, 54(1), 11–22. https://doi.org/10.1080/08874417.2013.11645667
McHugh, M. L. (2012). Interrater reliability: The kappa statistic. Biochemia Medica, 22(3), 276–282. https://doi.org/10.11613/BM.2012.031/FULLARTICLE
McIntosh, M. J., & Morse, J. M. (2015). Situating and Constructing Diversity in Semi-Structured Interviews. Global Qualitative Nursing Research, 2. https://doi.org/10.1177/2333393615597674
Nguyen, T.T., & Deci, E.L. (2016). Can it be good to set the bar high? The role of motivational regulation in moderating the link from high standards to academic well-being. Learning and individual differences, 45, 245-251. https://doi.org/10.1016/j.lindif.2015.12.020
Nicol, D., & McFarlane-Dick, D. (2006). Formative assessment and self-regulated learning, a model and seven principles of good feedback practice. Studies in Higher Education, 31(2), 199-218. http://dx.doi.org/10.1080/03075070600572090
Nishizuka, K. (2022). Significance and Challenges of Formative Ipsative Assessment in Inquiry Learning: A Case Study of Writing Activities in a “Contemporary Society” Course in a Japanese High School. SAGE Open, 12(2). https://doi.org/10.1177/21582440221094599/ASSET/IMAGES/LARGE/10.1177_21…
Ozan, C., & Kincal, R. (2018). The effects of formative assessment on academic achievement, attitudes toward the lesson, and self-regulation skills. Educational Sciences: Theory and Practice. 18(1): 85–118. http://doi.org/10.12738/estp.2018.1.0216
Ozuem, W., Willis, M. & Howell, K. (2022). Thematic analysis without paradox: sensemaking and context. Qualitative Market Research: An International Journal, 25(1), 143–157. https://doi.org/10.1108/qmr-07-2021-0092
Pajares, F. (1996). Self-efficacy beliefs in academic settings. Review of Educational Research, 66(4). 543e578.http://dx.doi.org/10.3102/00346543066004543
Pajares, F. (2012). Motivational role of self-efficacy beliefs in self-regulated learning. Motivation and self-regulated learning. (111-168). Routledge. https://ap.lc/s6Cvo
Panadero, E., Jonsson, A., & Botella, J. (2017). Effects of self-assessment on self-regulated learning and self-efficacy: Four meta-analyses. Educational Research Review, 22, 74–98. https://doi.org/10.1016/J.EDUREV.2017.08.004
Parsons, D. (2008). Is there an alternative to exams? Examination stress in engineering courses. International Journal of Engineering Education, 24(6), 1111–1118. http://www.ijee.dit.ie/latestissues/Vol24-6/s10_ijee1993.pdf
Pate, A. N., Neely, S., Malcom, D.R., Daugherty, K.K., Zagar, M., & Medina, M. S. (2021). Multisite study assessing the effect of cognitive test anxiety on academic and standardized test performance. American Journal of Pharmaceutical Education, 85(1), 43–54. https://doi.org/10.5688/AJPE8041
Peleg, O., Deutch, C., & Dan, O. (2016). Test anxiety among female college students and its relation to perceived parental academic expectations and differentiation of self. Learning and Individual Differences, 49, 428–436. https://doi.org/10.1016/J.LINDIF.2016.06.010
Tian-Ci Quek, T., Wai-San Tam, W., X. Tran, B., Zhang, M., Zhang, Z., Su-Hui Ho, C., & Chun-Man Ho, R. (2019). The global prevalence of anxiety among medical students: a meta-analysis. International journal of environmental research and public health, 16(15), 2735. https://doi.org/10.3390/ijerph16152735
Rabbani, Z., & Yousefi, F. (2012). Examine the mediator role of the goal orientation in the relationship between self-efficacy and task value with cognitive strategies. JISL. 4(2): 49–80
Rakoczy, K., Pinger, P., Hochweber, J., Klieme, E., Schütze, B., & Besser, M. (2019). Formative assessment in mathematics: Mediated by feedback’s perceived usefulness and students’ self-efficacy. Learning and Instruction, 60, 154-165. https://doi.org/10.1016/j.learninstruc.2018.01.004
Rattray, J. (2018). Affect and ipsative approaches as a counter to pedagogic frailty: the guardian of traditional models of student success. 37(7), 1489–1500. https://doi.org/10.1080/07294360.2018.1494141
Redactie. (2023). ONDERWIJZER. Bekijk hier hoe de scholen in jouw buurt scoren: hoeveel C-attesten reiken ze uit en hoeveel leerlingen halen later hoger diploma? Het Nieuwsblad. https://www.nieuwsblad.be/cnt/dmf20230308_92996215
Robinson, O. C. (2013). Sampling in Interview-Based Qualitative Research: A Theoretical and Practical Guide. Qualitative Research in Psychology, 11(1), 25–41. https://doi.org/10.1080/14780887.2013.801543
Rotenstein, L.S., Ramos, M.A., Torre, M., Bradley Segal, J., Peluso, M.J., Guille, C., Sen, S., … & Mata, D.A. (2016). Prevalence of depression, depressive symptoms, and suicidal ideation among medical students a systematic review and meta-analysis. Jama, 316(21), 2214-2236. https://doi.org10.1001/jama.2016.17324
Schober, M. F. (2018). The future of face-to-face interviewing. Quality Assurance in Education, 26(2), 290–302. https://doi.org/10.1108/qae-06-2017-0033
Schunk, D.H., & Ertmer, P.A. (1999). Self-regulatory processes during computer skill acquisition: Goal and self-evaluative influences. Journal of Educational Psychology, 91(2), 251-260. http://dx.doi.org/10.1037/0022-0663.91.2.251
Schwab, K. (2020). The Global Competitiveness Report. World Economic Forum. https://www.weforum.org/reports/the-global-competitiveness-report-2020/…
Seery, N., Buckley, J., Delahunty, T., & Canty, D. (2019). Integrating learners into the assessment process using adaptive comparative judgement with an ipsative approach to identifying competence-based gains relative to student ability levels. International Journal of Technology and Design Education, 29(4), 701–715. https://doi.org/10.1007/S10798-018-9468-X/TABLES/2
Skundberg-Kletthagen, H., & Moen, Ø. L. (2017). Mental health work in school health services and school nurses’ involvement and attitudes, in a Norwegian context. Journal of Clinical Nursing, 26(23–24), 5044–5051. https://doi.org/10.1111/JOCN.14004
Slaton, C. R., Lammers, W., & Park, A. (2023). How school belongingness in diverse students moderates student perceptions of teachers’ cultural humility in predicting student–teacher working alliance. Psychology in the Schools. https://doi.org/10.1002/PITS.22862
Soares, D., & Woods, K. (2020). An international systematic literature review of test anxiety interventions 2011–2018. Pastoral Care in Education, 38(4), 311–334. https://doi.org/10.1080/02643944.2020.1725909
Systematic methodological review: developing a framework for a qualitative semi-structured interview guide. Journal of Advanced Nursing, 72(12), 2954–2965. https://doi.org/10.1111/jan.1303
Tan, K. H. K. (2010). Does student self‐assessment empower or discipline students? 29(6), 651–662. https://doi.org/10.1080/0260293042000227209
Thompson, J. (2022). A Guide to Abductive Thematic Analysis. The Qualitative Report. https://doi.org/10.46743/2160-3715/2022.5340
United Nations Children’s Fund. (2021). The state of the world’s children in 2021: On My Mind - promoting, protecting and caring for children’s mental health. UNICEF. https://www.unicef.org/media/119751/file
Valcke, M. (2007). Onderwijskunde als ontwerpwetenschap: een inleiding voor ontwikkelaars van instructie en voor toekomstige leerkrachten. Academia Press. https://ap.lc/xSYkX
Van Hove, G. (2014). Qualitative Research for Educational Sciences. Hampshire: Pearson.
van Praag, L., Boone, S., Stevens, P., & van Houtte, M. (2015). De paradox van het watervalsysteem: wanneer het groeperen van studenten in homogene groepen tot meer heterogeniteit leidt in het beroepsonderwijs. Sociologos, 36(2), 82–101
Vanstone, D.M., & Hicks, R.E. (2019). Transitioning to university: Coping styles as mediators between adaptive-maladaptive perfectionism and test anxiety. Personality and Individual Differences, 141, 68–75. https://doi.org/10.1016/J.PAID.2018.12.026
Varpio, L. (2020). Thematic analysis of qualitative data: AMEE Guide No. 131. Medical Teacher, 42(8), 846–854. https://doi.org/10.1080/0142159x.2020.1755030
Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming. (2021). Commissie Beter Onderwijs stelt basiskennis centraal in 58 adviezen en 10 speerpunten. Vlaams Ministerie van Onderwijs En Vorming. https://ap.lc/sBVmE
von der Embse, N., Barterian, J., & Segool, N. (2013). Test Anxiety Interventions for Children and Adolescents: A Systematic Review of Treatment Studies from 2000–2010. Psychology in the Schools, 50(1), 57–71. https://doi.org/10.1002/PITS.21660
von der Embse, N.P., & Witmer, S.E. (2014). High-Stakes Accountability: Student Anxiety and Large- Scale Testing. Journal of Applied School Psychology, 30(2), 132–156. https://doi.org/10.1080/15377903.2014.888529
Wadi, M., Yusoff, M.S.B., Abdul Rahim, A.F., & Lah, N.A.Z.N. (2022). Factors affecting test anxiety: a qualitative analysis of medical students’ views. BMC Psychology, 10(1). http://doi.org/10.1186/S40359-021-00715-2
Leeman, Y., & Wardekker, W. (2010). Verbetert onderzoek het onderwijs? VELON Tijdschrift voor lerarenopleiders, 31(1), 19-22. https://ap.lc/TasyP
Wiliam, D. (2011). Embedded formative assessment. Solution Tree Press. https://ap.lc/4IXuV
Williams, E. (1992). Student Attitudes Towards Approaches to Learning and Assessment, Scopus. https://ap.lc/k8Zjq
Winn, A.S., DelSignore, L., Marcus, C., Chiel, L., Freiman, E., Stafford, D., & Newman, L. (2019). Applying cognitive learning strategies to enhance learning and retention in clinical teaching settings. MedEdPORTAL, 15, 10850. https://doi.org/10.15766/mep_2374-8265.10850
Woolley, M.E., & Grogan-Kaylor, A. (2006). Protective family factors in the context of neighborhood: Promoting positive school outcomes. Family Relations, 55, 93–104. doi:10.1111/j.1741-3729.2006. 00359.x
Yousefi Afrashteh, M., & Rezaei, S. (2022). The mediating role of motivated strategies in the relationship between formative classroom assessment and academic well-being in medical students: a path analysis. BMC Medical Education, 22(1). https://doi.org/10.1186/S12909-022-03118-Y
Yousefi, A.M. (2019). The Relationship Between formative assessment with Academic engagement and Using Metacognitive Strategies in Medical Students. Educ Strategy Med Sci. 11(6), 147–52
Zimmerman, B. J. (2000). Self-efficacy: An essential motive to learn. Contemporary Educational Psychology, 25, 82–91
