Boeren Behouden en Bouwen Beheersen. Een Actief Agrarisch Grond- & Pandenbeleid Als Oplossing

Bart
Laridon

Intro

Eerst een open deur intrappen: de Vlaamse land- en tuinbouwsector staat onder druk. Ten tweede wat duiding: nee, het gaat niet (enkel) over stikstof. Het open landbouwlandschap en vruchtbare akkers maken namelijk gestaag plaats voor o.m. private tuinen en paardenweides. Naast verlies aan ontwikkel- en productieruimte verliest de agrarische sector nog een tweede keer doordat ze moet opbieden tegen torenhoge grondprijzen. De toekomst van de agrarische sector lijkt bedreigd doordat het huidige beleid de verdeling van schaarse landbouwgrond overlaat aan louter vraag- en aanbodmechanismen op een vogelvrij verklaarde landbouwgrondenmarkt. Er bestaat op heden geen agrarisch grond- of pandenbeleid, maar wél een gedoogbeleid voor de latente erosie van de Vlaamse agrarische structuur. In deze thesis werd gezocht naar de mogelijkheden voor een duurzaam en actief agrarisch-ruimtelijk beleid voor en in de Vlaamse agrarische structuur. Deze zoektocht resulteert in een prototype van een actief agrarisch grond- en pandenbeleid.

 

De Latente Erosie Van De Agrarische Structuur

De agrarische structuur verdwijnt gestaag. Het ruimtelijk instrumentarium werkt al een halve eeuw op het mantra ‘bestemmen, vergunnen en handhaven’. De laatste jaren is er een divergentie tussen deze triptiek van de ruimtelijke ordening: de afstand tussen plannen en vergunnen neemt toe, laat staan dat een gedegen handhavingsbeleid hier bijstuurt. Het resultaat is dat van de 782.500 ha bestemd agrarisch gebied slechts 599.500 ha (76,7%) een actief agrarisch gebruik heeft. Een vierde (183.000 ha) is virtuele landbouwgrond: agrarisch bestemd gebied zonder agrarische gebruik. Hierin manifesteren zich verschillende verstedelijkingsdrukken zoals residentialisering, verpaarding, vertuining en niet-agrarische economische activiteit, al dan niet (vergund) zonevreemd. De nadelen zijn talrijk: verlies aan vruchtbare landbouwgrond, een versnippering van de agrarische structuur, een toenemende discrepantie tussen grondgebruikswaarde en vastgoedgrondprijs, privatisering van openbare landschappen, sluipende verharding… Het Vlaams beleid gaat verder dan louter een gedoogbeleid voor deze niet-agrarische invullingen. Ze worden namelijk bewust voor onbepaalde duur vergund én er worden specifieke juridische kaders opgemaakt die deze niet-agrarische functies faciliteren. Het huidig beleid voert contradictorisch een beleid tegen de eigen onthardings- en openruimtebeleidsdoelstellingen.

Het resultaat? Landbouwers hebben steeds minder toegang tot grond en grondprijzen schieten omhoog. Via een analyse werd vastgesteld dat de landbouwgrondprijssteeg van 38.605 euro per ha in 2013 naar 66.288 euro per ha in 2023. Dat is een jaarlijkse stijging met 6,5%. Er is een toenemend verschil tussen de reële (landbouwkundige) grondwaarde en de betaalde vastgoedprijs. Dit verschil is aangedreven door een toenemende niet-agrarische optiewaarde. Zo is in de provincie Vlaams-Brabant de grondprijs de afgelopen zes jaar met gemiddeld 8.0% per jaar gestegen. In West-Vlaanderen was dit slechts 2,9%. Finaal betaalt ook de (startende) landbouwer deze kunstmatig opgedreven vastgoedprijs. In een landbouwsysteem waar de schaalvergrotingsdynamiek de systeemgrenzen heeft bereikt, is beleid nodig om actief ademruimte voor agrarische activiteit in het agrarisch gebied te behouden en creëren.

 

Bouwen Aan Een Actief Agrarisch Grond- & Pandenbeleid

Een actief agrarisch grond- en pandenbeleid biedt de oplossing. In de thesis wordt aan de hand van vijf logica’s uiteengezet waarom zo’n beleid urgent is. Zo is er de economische logica die stelt dat op de helft van het Vlaams grondgebied nog geen 1% van onze economische welvaart wordt geproduceerd door nog geen 2% van de beroepsbevolking (waarvan de helft ouder is dan 56 jaar). Hierdoor ontstaat een onhoudbare economische druk. Andere logica’s gaan in op duurzame ruimtelijke ordening, bescherming van open ruimte en een vitaal en leefbaar platteland. Een laatste logica argumenteert vanuit een beleidscontext: elke inwoner van de EU betaalt dagelijks 34 cent voor het nieuwe GLB. De vraag stelt zich of ons belastinggeld kan worden ingezet als investering in een duurzame landbouwtoekomst i.p.v. het bekostigen van een visieloos beleid?

In deze thesis wordt een prototype van zo’n actief agrarisch grond- en pandenbeleid geboetseerd. Tijdens dit boetseerproces werd gekeken naar ruimtelijke instrumenten uit Frankrijk en Nederland. Het prototype omvat 11 grondbeleidsinstrumenten, 16 pandenbeleidsinstrumenten en een handvol flankerende beleidsmaatregelen. Het gaat daarbij niet over ‘what-if’, maar eerder over een ‘why-not’.

Het innovatieve karakter van dit prototype komt naar boven door de systemische aanpak. Louter ruimtelijke en/of agrarische instrumenten ontwikkelen zonder systemische verankering en verandering, zou de ‘actieve’ dimensie van het prototype ondermijnen. Het systemisch karakter komt tot uiting in instrumenten zoals het gewestplan 2.0 en het integraal schrappen van zonevreemdheid. De onderlinge afhankelijkheid en integrale benadering zijn systemisch van aard. Het innovatieve karakter komt ten tweede naar boven via nieuwe instrumenten en principes. Voorbeelden hiervan zijn de ‘tijdelijke bestemmingswijziging’ en het toewijzen van (tijdelijke) statuten. Het biedt een subtiel evenwicht tussen bestemmingszekerheid en -flexibiliteit.  Een derde innovatieve dimensie is de geïntegreerde benadering van het grond- en pandenbeleid, waarbij beiden wederzijds versterkend zijn. Dit capteert zowel gebiedsvisie, gebiedsontwikkeling als gebiedsbeheer vanuit een geïntegreerde en gebiedsgerichte benadering via instrumenten zoals de regiodeal. Er wordt ook ingegaan op de bestuursstructuur en welke reconversiestrategie er ontwikkeld kan worden voor vrijgekomen hoeves.

Prototype van een Actief Agrarisch Grond- en Pandenbeleid

 

Wat Betekent Dit Voor De Toekomst (Van De Agrarische Sector)?

Het voorgestelde beleidsprototype vormt een brug tussen landbouw en ruimtelijke ordening, zodat beide kunnen harmoniseren en elkaar versterken. Het doel van een actief agrarisch grond- en pandenbeleid is niet alleen het behoud van landbouwgrond, maar ook het creëren van een duurzame toekomst voor de Vlaamse landbouwsector en het versterken en ontwikkelen van de bestaande agrarische structuur. Dit beleid wil ervoor zorgen dat landbouwers de ruimte hebben om te groeien, te innoveren en bij te dragen aan gezonde en duurzame voedselproductie. 

Vlaanderen staat op een kruispunt: aan de ene kant een business-as-usual scenario via ‘géén beleid is ook beleid’ en aan de andere kant een actief agrarisch grond- en pandenbeleid. De implementatie van een beleid, al dan niet geënt op dit prototype, is urgent. Men kan niet wachten tot het agrarisch gebied is opgekocht door niet-agrarische bedrijven. Het is tijd voor een geïntegreerde aanpak waarin nieuwe beleidscoalities samen bouwen aan een toekomstbestendige landbouwstructuur. Met zo'n beleid kiest men bewust voor een toekomst waarin de land- en tuinbouwsector blijft floreren en het platteland zijn unieke karakter kan behouden.

Bibliografie

BIBLIOGRAFIE
Abellan, A. (2024, april 14). La Safer répond aux accusations d’action à 90 % illégales sur le foncier agricole. Vitisphere. Opgehaald van https://www.vitisphere.com/actualite-101675-la-safer-repond-aux-accusat…
Adams, R., Hurd, B., Lenhart, S., & Leary, N. (1998). Effects of global climate chagne on agriculture: an interpretative review. Climate Research, 19-30.
Adriaen, D. (2023, november 3). Zonnepanelen op carports en op het water: daken zullen niet volstaan om nood aan zonne-energie te dekken. De Tijd. Opgehaald van https://www.tijd.be/dossiers/de-verdieping/zonnepanelen-op-carports-en-…
Agentschap Landbouw en Zeevisserij. (2021, januari 26). Ruimtelijke bestemming van het aangegeven landbouwareaal. Opgehaald van Landbouwcijfers.Vlaanderen.be: https://landbouwcijfers.vlaanderen.be/landbouw/totale-landbouw/ruimteli…
Agentschap Landbouw en Zeevisserij. (2022, december 2). Starters en stoppers in de landbouw. Opgehaald van Agentschap Landbouw & Zeevisserij: https://landbouwcijfers.vlaanderen.be/landbouw/totale-landbouw/starters…
Agentschap Landbouw en Zeevisserij. (2024a). Landbouwrapport 2024 (LARA). Vlaamse landbouw in cijfers. Brussel.
Agentschap Landbouw en Zeevisserij. (2024b). Voor toekomstgericht en (h)eerlijk voedsel in Vlaanderen. Insteek regeerakkoord 2024-2029 Agentschap Landbouw en Zeevisserij. Luik Landbouw. Brussel: Agentschap Landbouw en Zeevisserij.
Agentschap Landbouw en Zeevisserij. (2024c). Landbouwcijfers.Vlaanderen. Opgehaald van Agentschap Landbouw en Zeevisserij: https://landbouwcijfers.vlaanderen.be/
Agentschap Landbouw en Zeevisserij. (2024d). Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) 2023-2027: algemeen kader. Opgehaald van Agentschap Landbouw en Zeevisserij: https://lv.vlaanderen.be/beleid/landbouwbeleid-eu/gemeenschappelijk-lan…
Agentschap Landbouw en Zeevisserij. (2024e, januari 8). Opvolging. Opgehaald van Agentschap Landbouw en Zeevisserij: https://landbouwcijfers.vlaanderen.be/landbouw/totale-landbouw/opvolging
Agentschap Landbouw en Zeevisserij. (2024f, januari 18). Grondprijzen. Opgehaald van Landbouwcijfers.Vlaanderen: https://landbouwcijfers.vlaanderen.be/landbouw/totale-landbouw/grondpri…
Agentschap Landbouw en Zeevisserij. (2024g, januari 25). Tewerkstelling. Opgehaald van Landbouwcijfers.Vlaanderen: https://landbouwcijfers.vlaanderen.be/landbouw/totale-landbouw/tewerkst…
Agentschap Landbouw en Zeevisserij. (2024h, maart 13). Productiewaarde van de land- en tuinbouw. Opgehaald van Landbouwcijfers.Vlaanderen: https://landbouwcijfers.vlaanderen.be/landbouw/totale-landbouw/producti…
Agentschap Landbouw en Zeevisserij. (2024i, april 16). Grond voor landbouw: wegwijs in de cijfers. Opgehaald van Landbouwcijfers.Vlaanderen: https://landbouwcijfers.vlaanderen.be/landbouw/totale-landbouw/grond-vo…
Agentschap Landbouw en Zeevisserij. (2024j, augustus 8). 87% van de actieve landbouwers nemen deel aan ecoregelingen of agromilieuklimaatmaatregelen. Opgehaald van Agentschap Landbouw en Zeevisserij: https://lv.vlaanderen.be/nieuws/87-van-de-actieve-landbouwers-nemen-dee…
Agridata. (2024). Analytical Factsheet - France. Opgehaald van Agridata.ec.Europa: https://agridata.ec.europa.eu/extensions/DataPortal/analytical_factshee…
Agrimatie. (2022, januari 26). Grondmarkt. Opgehaald van Wageningen University en Research: https://agrimatie.nl/ThemaResultaat.aspx?subpubID=2232&themaID=3588
Agripress. (2024, februari 5). 785 miljoen euro subsidies voor landbouw, niet enkel voor boeren. Opgehaald van AgriPress: http://www.agripress.be/start/artikel/617571/nl#:~:text=In%202022%20ont….
Agrosynergie. (2011). Evaluation of CAP Measures Applied To The Sugar Sector. Brussel: European Commission. DG Agriculture and Rural Development.
Allen, B., Bas-Defossez, F., & Weigelt, J. (2018). Feeding Europe: Agriculture and sustainable food systems. Think 2030. Science-policy Solutions for a more Sustainable Europe, 1-22.
Amirova, E., Gavrilyeva, N., Romanishina, T., & Asfandiarova, R. (2022). On the problem of the development of 'sustainable' agriculture in modern economic realities. Siberian Journal of Life Sciences and Agriculture (vol. 13 no. 3), 392-406.
Andries, S. (2023, augustus 4). Lokale ambtenaren gefrustreerd over vriendjespolitiek in bouwdossiers. Opgehaald van DeStandaard: https://www.standaard.be/cnt/dmf20230803_94110826
ANP. (2024, april 19). Schiphol koopt stikstofrechten van boeren voor Rotterdam Airport. Opgehaald van Luchtvaartnieuws: https://www.luchtvaartnieuws.nl/nieuws/categorie/3/airports/schiphol-ko…
Anseeuw, D. (2016). Compensatieplicht: de mol in het Vlaamse natuur-, milieu- en landbouwbeleid. Oikos 77, 16-21.
Anseeuw, D. (2024, maart 15). Wordt landbouwgrond het nieuwe goud. Knack. Opgehaald van https://www.knack.be/nieuws/belgie/politiek/wordt-landbouwgrond-het-nie…
Antea Group. (2013). Evaluatie van de drukfactoren in agrarische gebieden en opstellen van een ruimtelijk afwegingskader voor niet-agrarische transformaties. Brussel: Departement Ruimte Vlaanderen.
Antea Group, Vito NV, & A-worx. (2017). Uitwerken van beleidsinstrumenten voor het verminderen van het ruimtebeslag in de open ruimte. Brussel: Departement Omgeving.
Antrop, M., Cuyckens, G., Knops, G., & Vandegucht, D. (1985). De open ruimte in Vlaanderen : een geografisch-landschappelijke en biologische verkenning. Brussel: Koning Boudewijnstichting.
Anwar, M., Liu, D., Macadam, I., & Kelly, G. (2013). Adapting agriculture to climate change: a review. Theoretical and Applied Climatology, 225-245.
Apache. (2020, november 27). We kunnen onze landbouwgrond niet enkel aan de vrije markt overlaten. Aopache. Opgehaald van https://apache.be/gastbijdragen/2020/11/27/we-kunnen-onze-landbouwgrond…
Apache. (2023, februari 6). Publieke grond is onderbenutte motor voor landbouwtransitie. Opgehaald van Apache: https://apache.be/2023/02/06/publieke-grond-onderbenutte-motor-voor-lan…
Apache. (2024). Belangenvermenging in Koksijde. Opgehaald van Apache: https://apache.be/dossier/belangenvermenging-in-koksijde
Arkens, J. (2024). Boer & Toekomst. Leuven: Groene Kring. Opgehaald van https://assets.groenekring.be/files/2024-06/20240325_visietekst_boertoe…
Arnoudt, R. (2024, februari 6). Landbouwgrond verandert veel vaker in tuinen of weiden voor paarden of pony's dan in natuurgebied. Opgehaald van VrtNws: https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2024/02/06/tegenstelling-natuur-landbouw/
Atelier Romain, ILVO, & LDR. (2016). Onderzoek van het instrument 'convenant' voor 'niet agrarische activiteiten in voormalige agrarische gebouwen'. Brussel: Departement Ruimte Vlaanderen.
Aznar-Sanchez, J., Piquer-Rodriquez, M., Valasco-Munoz, J., & Manzano-Agugliaro, F. (2019). Worldwide reseerch trends on sustainable land use in agriculture. Land Use Policy 87, 1-15.
Bakker, De Vries, W., Rpos, G., Kros, H., Kuhlman, T., de Vries, S., . . . Witte, J. (2022). Katering als zoektocht naar een haalbaar wensbeeld. Gebiedsgerichte aanpak voor toekomstbestendige landbouw. Bodem (2), 6-8.
Bakker, M., De Vries, W., Ros, G., Kros, J., Kuhlman, J., Mashhoodi, B., & Witte, J. (2021). Zoneren biedt landbouw toekomstperspectief. Milieu, 39-44.
Bartelink, H. (2022, juli 7). Landbouw versus natuur: een valse tegenstelling. Opgehaald van Trouw: https://www.trouw.nl/opinie/landbouw-versus-natuur-een-valse-tegenstell…
Beckers, V., Beckers, J., Vanmaercke, M., Van Hecke, E., Van rompaey, A., & Dendoncker, N. (2018). Modelling Farm Growth and Its Impact on Agricultural Land Use: A Country Scale Application of an Agent-Based Model. Land, 1-19.
Beckers, V., Poelmans, L., Van Rompaey, A., & Dendoncker, N. (2020). The impact of urbanization on agricultural dynamics: a case study in Belgium. Journal of Land Use Science, 626-643.
Beckman, J., & Contryman, A. (2021). The importance of agriculture in the economy: impacts from COVID-19. American journal of agricltural economics 103 (5), 1595-1611.
BELPA. (2024). De Belgische lijst van begunstigden van Europese landbouwsteun. Opgehaald van Belgische Betaalorganen: https://www.belpa.be/nl/search-data
Bergen, D. (2009). Leefbaarheid in de landbouw - Een werkbaar begrip? Brussel: Beleidsdomein Landbouw en Visserij, Afdeling Monitoring en Studie.
Bergen, D. (2011). Grond te koop? - Elementen voor de vergelijking van prijzen van landbouwgronden en onteigeningsvergoedingen in Vlaanderen en Nederland. Brussel: Departement Landbouw en Visserij. Afdeling Monitoring en Studie.
Berkhout, P., & Galema, S. (2022). Duurzaam verdienen. Analyse verdienvermogen verduurzamingsmodellen landbouw. Wageningen: Wageningen Economic Research.
Berkhout, P., Jellema, A., & Nannes, J. (2023). Ecosysteemdiensten. Van tegemoetkoming in de onkosten naar verdienmodel. Wageningen: WUR.
Beyens, A., Tas, P., & Flachet, H. (2022). Beleidsaanbevelingen voor een betere toegang tot grond voor agro-ecologische boer(inn)en. Fian, De Landgenoten en Voedsel Anders. Opgehaald van https://www.fian.be/IMG/pdf/220411-toegang-tot-grond-nota.pdf
BioForum. (2024, januari 30). Green Deal is niet het probleem, een gebrek aan landbouwvisie wel. Opgehaald van Bioforum: https://www.bioforum.be/nieuws/green-deal-niet-het-probleem-een-gebrek-…
Biro-Varga, K., Sirnik, I., & Stremke, S. (2024). Landscape user experiences of interspace and overhead agrivoltaics: A comparative analysis of two novel types of solar landscapes in the Netherlands. Energy Research & Social Science.
Bock, A., Krzysztofowicz, M., Rudkin, J., & winthagen, V. (2020). Farmers of the Future. Luxemburg: Publications Office of the European Union.
Boinon, J. (2011). Les politiques foncières agricoles en France depuis 1945. Economie et Statistique, 19-37.
Bollen, B., Baert, G., & Janssen, K. (2017). Land- en Tuinbouw. In B. Hubeau, & G. Vloebergh, Met Inzicht Ruimtelijk Plannen en Vergunnen. Een Kompas doorheen de aanverwante domeinen van de ruimtelijke ordening. (pp. 150-183). Die Keure.
Bomans, K., Dewaelheyns, V., & Gulinck, H. (2011). Pasture for Horses: an underestimated land use class in an urbanized and multifunctional area. International Journal of Sustainable Development and Planning 6.2, 195-211.
Bonoli, G., Clasen, J., & Clegg, D. (2011). Active labour market policy in a changing economic context. . Regulating the risk of unemployment: National adaptations to post-industrial labour markets in Europe, 318-332.
Boone, L., Dewulf, J., Ruysschaert, G., D'hose, T., Muylle, H., & Roldan-Ruiz, I. (2020). Assessing the consequences of policy measures on long-term agricultural productivity-Quantification for Flanders. Journal of Cleaner Production 246.
Bouchedor, A. (2014). Naar een betere toegang tot grond in België en in Europa. Brussel: FIAN België.
Bouckaert, B., & De Waele, T. (2004). Ruimtelijke Ordening en Stedenbouw in het Vlaamse Gewest. Brugge: Vanden Broele.
Bouckaert, J., Francois, S., & Schelstraete, B. (2017). Afwijkingsmogelijkheden wat betreft de functie van constructies: zonevreemde functiewijzigingen. In J. Bouckaert, S. Francois, & B. Schelstraete, Buiten de lijnen. Stedenbouwkundige afwijkingen en de beoordeling ervan binnen vergunnignsaanvragen. (pp. 195-226). Brugge: Die Keure.
Bouckaert, J., Lacoere, P., Paelinck, M., Tindemans, H., Berghmans, t., Bius, X., . . . J., D. C. (2021). Taskforce Bouwshift.
Bourdeaud'hui, R., Janssens, F., & Vanderhaeghe, S. (2020). Werkbaar werk bij zelfstandige ondernemers in de landbouw. Sectorale analyse op de Vlaamse werkbaarheidsmonitor 2013-2019. Brussel: Stichting Innovatie & Arbeid.
Bourdeaud'hui, R., Lamberts, M., Notebaert, S., & Vanderhaeghe, S. (2023). Vlaamse Werkbaarheidsmonitor 2023. Zelfstandige ondernemers. Brussel: Stichting Innovatie & Arbeid.
Braeckman, G., & Vanhaverbeke, W. (1999). De zonevreemde bedrijvenproblematiek in Vlaanderen. Maastricht: NIBOR. Netherlands Institute of Business Organization and Strategy Research.
Brownfielddecreet. (2007). Decreet betreffende de Brownfieldconvenanten. Opgehaald van https://codex.vlaanderen.be/Portals/Codex/documenten/1015854.html
Brundtland, G. (1987). Report of the World Commission on Environment and Development: Our Common Future. World Commission on Environment and Development.
Buitelaar, E., & Leinfelder, H. (2022). Public Design of Urban Sprawl: Governments and the Extension of the Urban Fabric in Flanders and the Netherlands. Urban Planning, 46-57.
Busck, A., Kristensen, S., Praestholm, S., & Primdahl, J. (2008). Porous Landscapes. The Case of Greater Copenhagen. Urban Forestry & Urban Greening 7, 145-156.
BVR. (2003, november 28). Besluit van de Vlaamse Regering [tot vaststelling van de lijst van toelaatbare zonevreemde functiewijzigingen (verv. BVR 29 mei 2009, art. 1)]. Opgehaald van https://codex.vlaanderen.be/Portals/Codex/documenten/1012054.html
BVR. (2015). Besluit van de Vlaamse Regering van 27 november 2015 tot uitvoering van het decreet van 25 april 2014 betreffende de omgevingsvergunning. Brussel: Vlaamse Regering. Opgehaald van https://navigator.emis.vito.be/detail?woId=67288
BVR. (2023a, oktober 6). Besluit van de Vlaamse Regering over de steun voor de opstart van of de omschakeling naar een toekomstgerichte duurzame ondernemingsstrategie op een landbouwbedrijf. Opgehaald van https://codex.vlaanderen.be/PrintDocument.ashx?id=1038933&datum=&geanno…
BVR. (2023b, april 21). Besluit van de Vlaamse Regering over steun voor productieve investeringen en opstartverrichtingen in de landbouw. Opgehaald van https://codex.vlaanderen.be/PrintDocument.ashx?id=1038297
Cabus, P., & Vanhaverbeke, W. (2003). The Economics of Rural Areas in the Proximity of Urban Networks: Evidence from Flanders. Tijdschrift voor economische en sociale geografie 94.2, 230-245.
Calzadilla, A., Rehdanz, K., Betts, R., Falloon, P., Wiltshire, A., & Tol, R. (2010). Climate change impacts on global agriculture. Kiel Working Paper, 1-50.
Camus, A. (1942). De mythe van Sisyphus. Een essay over het absurde . Paris: Gallimard.
Canfyn, F. (2014). Het syndroom van verkavelingsvlaanderen. Gent: Lecture Bookstore Limerick.
Carmona, N., Sanchez, A., Remans, R., & Jones, S. (2022). Complex agricultural landscapes host more biodiversity than simple ones: a global meta-analysis. Agricultural Sciences vol. 119, 1-10.
Caron, B. (2016). Vraag om uitleg van Bart Caron aan Joke Schauvliege, Vlaams minister van Omgeving, Natuur en Landbouw, over mogelijkheden om vertuining van landbouwgrond tegen te gaan. Brussel: Vlaams Parlement.
Carré, M. (2023, juni 20). La Safer Normandie préempte une exploitation de 350 ha pour l'installation de jeunes agriculteurs. Reussir. Opgehaald van https://www.reussir.fr/une-exploitation-de-350-ha-preemptee-par-la-safe…
Celen, G. (2018). Een instrumentenkoffer voor de realisatie van open ruimte als gemeengoed in een context van veel individuele eigenaars en gebruikers. In J. Pol, & A. Kuhk, Commons in voedselsystemen: de herontdekking van lokale gemeenschappen (Commons in food systems: the rediscovery of local communities). EPO.
Chatzipanagi, A., Taylor, N., & Jaeger-Waldau, A. (2023). Overview of the potential and challenges for Agri-Photovoltaics in the European Union. Luxembourg: Publications Office of the European Union.
Christiaens, A., & Mollen, F. (2024). Betonrapport 2024 van de Vlaamse gemeenten en provincies. Mechelen: Breekijzer/Natuurpunt.
Ciaian, P., Kancs, A., Swinnen, J., Van Herck, K., & Vranken, L. (2011). Sales market regulations for agricultural land in EU Member States and Candidate Countries. Brussel: Factor Markets.
Claeys, M., De Coutere, S., De Roo, K., Leinfelder, H., & Van de Genachte, G. (2015). Concepten voor de omkadering en afstemming van verschillende instrumenten voor de uitvoering van een ruimtelijk planningsproces, uitgevoerd in opdracht van Ruimte Vlaanderen. Brussel: Ruimte Vlaanderen.
Claus, T., & Leinfelder, H. (2022). Hoe lokale politici het ruimtelijk beleid uithollen. Samenleving & Politiek 29 (7), 12-17.
Claus, T., Bouma, G., Custers, L., & Dooghe, D. (2023). Een eigen huis, een regel in de wet. De vertaling van private belangen in generieke regelgeving. Plandag 2023. Stichting Planologische DiskussieDagen, 210-219.
Coel, A. (2021, december 1). Aanvragen tot zonevreemde functiewijziging in agrarisch gebied - Adviezen. Schriftelijke vraag nr. 138 van Arnout Coel aan minister Hilde Crevits. Opgehaald van Vlaams Parlement: https://www.vlaamsparlement.be/nl/parlementaire-documenten/schriftelijk…
Conway, S., Farrell, M., McDonah, ,. J., & Kinsella, A. (2022). ‘Farmers Don’t Retire’: Re-Evaluating How We Engage with and Understand the 'Older' Farmer's Perspective. Sustainability, 1-11.
Conway, S., McDonagh, J., Farrell, M., & Kinsella, A. (2016). Cease agricultural activity forever? Underestimating the importance of symbolic capital. Journal of Rural Studies, 164-176.
Cournut, S., & Chgauvat, S. (2010). Work organisation in livestock farms and farm liveability: Research findings from France. 9th European IFSA Symposium, 1148-1157.
Crawford, A., Nettle, R., Brightling, P., & Hibburt, C. (2010). Enhancing the liveability of farm systems: Supporting new farm and advisory practices in the Australienan Dairy Industry. 9th European IFSA Symposium, 1109-1116.
Danckaert, S. (2013a). Bestemming en gebruik van landbouwgrond. Kwantitatief onderzoek naar landbouwgebruik en planologische landbouwbestemmingen. Brussel: Departement Landbouw en Visserij.
Danckaert, S., Deuninck, J., & Van Gijseghem, D. (2013b). Food Footprint. Welke oppervlakte is nodig om de Vlaming te voorzien van lokaal voedsel? Een Theoretische denkoefening. Brussel: Departement Landbouw en Visserij. Monitoring en Studie.
Dankbaar, M. (2024, maart 20). De Ruimte-Voor-Ruimte regeling en haar perikelen. Opgehaald van Pont Omgeving: https://www.omgevingsweb.nl/nieuws/de-ruimte-voor-ruimte-regeling-en-ha…
De Boitselier, J. (2021). Stedenbouwkundige aspecten in de paardenhouderij. Paardenpunt Vlaanderen.
De Cleene, D. (2024, februari 7). Drijft natuur de boeren van hun grond? De olifant in de kamer is het paard. Opgehaald van De Morgen: https://www.demorgen.be/nieuws/drijft-natuur-de-boeren-van-hun-grond-de…
De Hoogh, J. (1988). Waarom eigenlijk landbouwpolitiek? EG-Landbouwpolitiek van binnen en van buiten, 1-8.
De Keersmaeker, L., Roggemans, P., Ghysels, T., Poelmans, L., Buskens, I., Petermans, T., . . . Van Valckenborgh, J. (2024). Digitalisatie van historisch landgebruik en analyse van landgebruiksveranderingen in Vlaanderen (1778-2022). Resultaten van deep learning (AI) beeldclassificatie toegepast op drie historische kaarten. Brussel: Rapporten van het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek.
De Keyzer, M. (2023). Tot de Bodem. De Toekomst van Landbouw in Vlaanderen. Leuven: Universitaire Pers Leuven.
De Landgenoten. (2019). Toegang tot grond voor een Landbouwmodel met Toekomst. Antwerpen: De Landgenoten.
De Landgenoten. (2023, september 27). Wat betekenen de stijgende landbouwgrondprijzen voor De Landgenoten? Opgehaald van De Landgenoten: https://www.delandgenoten.be/nieuws/wat-betekenen-de-stijgende-landbouw…
De Meulder, B., Schreurs, J., Cock, A., & Notteboom, B. (1999). Sleutelen aan het Belgische stadslandschap. Patching up the Belgian Urban Landscape. OASE, 78-113.
De Paepe, R. (2008). Agrarische Architectuur in Vlaanderen. Brussel: De Vlaamse Bouwmeester.
De Pue, D., Crivits, M., Messely, L., & Tessier. (2023). Country Report: Flanders (Belgium). In J. Liefferink, M. Kaufmann, & D. Boezeman, Nature-agriculture debates and policies: Denmark, Germany, Flanders and France compared (pp. 97-145). Nijmegem: Institute for Management Research. Radboud University.
De Rynck, F., & Janssens, L. (2023). Visie op de toekomst van het lokaal en binnenlands bestuur in Vlaanderen. Steunpunt Bestuurlijke Vernieuwing.
De Stoppeleire, L. (2021, november 26). Laat Europa de familiale landbouwers vallen? Vlaanderen ook? De Drietand. Opgehaald van https://www.absvzw.be/uploads/news/287/attachment/20211126%20betoging.p…
De Vrieze, L., Celen, G., Vandemoortel, B., Declerck, J., Van Loon, M. M., Contipelli, L. B., & Vermeulen, L. (2023). Open Ruimte Coalities. Op de schouders van 10 jaar Open Ruimte Platform. Brussel: Vlaamse Landmaatschappij.
De Waegemaeker, J. (2017). Climate-Proof Through Design. Research and design for climate adaptation in peri-urban territories. Antwerpen: Universiteit Antwerpen. Faculteit Ontwerpwetenschappen. Onderzoeksgroep voor Stadsontwikkeling.
De Waele, A., Vaes, J., Vanhaeren, R., Grillaert, G., Fauconnier, K., Stevens, M., & Wauman, N. (2022). Hoeve als hefboom voor de open ruimte. Analyse rond hergebruik van vrijkomende hoeves in de Vlaamse Ardennen. Gent: Provincie Oost-Vlaanderen - Dienst Landbouw en Platteland.
De Waele, A., Vaes, J., Vanheuven, D., Roelens, C., Kimpe, D., & Morisse, B. (2020a). Uitwerken van financiële en juridische instrumenten voor het stimuleren van agrarische herontwikkeling. Post 1 - Financiële Meerkost Becijferen. Antwerpen: Provincie Antwerpen.
De Waele, A., Vaes, J., Vanheuven, D., Roelens, C., Kimpe, D., & Morisse, B. (2020b). Uitwerken van financiële en juridische instrumenten voor het stimuleren van agrarische herontwikkeling - Post 2 - Stimuleren van Agrarische Herontwikkeling. Antwerpen: Provincie Antwerpen.
Decock, S. (2024a, januari 31). Niet klein, niet supergroot: zo zwaar weegt de landbouw in onze economie. De Standaard. Opgehaald van https://www.standaard.be/cnt/dmf20240131_96578024
Decock, S. (2024b, januari 31). Hoe Colruyt het symbool werd van te dure landbouwgronden. De Standaard. Opgehaald van https://www.standaard.be/cnt/dmf20240130_97034354
Decreet. (2006, juni 16). Betreffende het oprichten van de Vlaamse Grondenbank en houdende wijziging van diverse bepalingen. Opgehaald van https://codex.vlaanderen.be/PrintDocument.ashx?id=1015499
Decreet. (2014, maart 28). betreffende de landinrichting. Opgehaald van https://codex.vlaanderen.be/PrintDocument.ashx?id=1024453
Decreet Modulaire Omgevingsvergunning. (2024, mei 17). Decreet modulaire omgevingsvergunningsprocedure en omgevingsbesluit. Opgehaald van https://omgeving.vlaanderen.be/nl/decreet-modulaire-omgevingsvergunning…
Delbecq, B., & Florax, R. (2010). Farmland allocation along the rural-urban gradient: the impacts of urbanization and urban sprawl. Agricultural & Applied Economics Association, 1-20.
Departement Landbouw en Visserij. (2018). Ondernemingsplan 2018. Brussel: Departement Landbouw en Visserij.
Departement Omgeving. (2018). Strategische Visie Beleidsplan Ruimte Vlaanderen. Brussel: Departement Omgeving.
Departement Omgeving. (2019a). Open kansen in de open ruimte. Werken aan een zuurstofrijke toekomst in de open ruimte. Brussel: Departement Omgeving.
Departement Omgeving. (2019b). Transformaties van Panden in Vlaanderen. Ruimtelijke Analyse. Brussel: Departement Omgeving.
Departement Omgeving. (2019c, september 1). Stedenbouwkundige Vergunningen. Opgehaald van Departement Omgeving: https://indicatoren.omgeving.vlaanderen.be/indicatoren/stedenbouwkundig…
Departement Omgeving. (2021). Richtlijnennota met betrekking tot ruimtebeslag voor de opmaak en behandeling van omgevingsvergunningsaanvragen inzake windturbineprojecten. Brussel: Departement Omgeving. Opgehaald van https://omgeving.vlaanderen.be/sites/default/files/2021-11/Richtlijnenn…
Departement Omgeving. (2023a). Briefing 1. Ruimtebeslag - Evoluties 2013-2022 in Vlaanderen. Brussel: Departement Omgeving.
Departement Omgeving. (2023b). Leidraad omgevingsregelgeving voor kleinschalige duurzame constructies die voor bewoning of recreatief verblijf worden gebruikt. Brussel: Departement Omgeving. Opgehaald van https://omgeving.vlaanderen.be/sites/default/files/2023-09/20230906_Omg…
Departement Omgeving. (2024a). Planningsprocessen voor landbouw, natuur en bos. Opgehaald van Omgeving.Vlaanderen: https://omgeving.vlaanderen.be/nl/ruimtelijk-beleid-en-planning/gebieds…
Departement Omgeving. (2024b). Beleidsplan Ruimte Vlaanderen: proceshistoriek. Opgehaald van Departement Omgeving: https://omgeving.vlaanderen.be/nl/ruimtelijk-beleid-en-planning/ruimtel…
Departement Omgeving. (2024c). FAQ-Zonevreemdheid. Brussel: Departement Omgeving. Opgehaald van https://omgeving.vlaanderen.be/nl/decreten-en-uitvoeringsbesluiten/zone…
Departement Omgeving. (2024d). Evaluatie van de adviesverlening in kader van omgevingsvergunning. Brussel: Vlaams Planbureau voor Omgeving.
Departement Omgeving. (2024e). Een omgeving met toekomst. Regeerbijdrage Beleidsdomein Omgeving 2024. Brussel: Departement Omgeving.
Departement Omgeving. (2024f). Hobbystallen voor weidedieren in agrarisch gebied - VCRO artikel 4.4.8/2. Opgehaald van Departement Omgeving: https://omgeving.vlaanderen.be/nl/decreten-en-uitvoeringsbesluiten/wetw…
Departement Omgeving. (2024g, februari 9). Wijzigingsdecreet ter facilitering van de inplanting van windturbines. Opgehaald van Departement Omgeving:
https://omgeving.vlaanderen.be/nl/wijzigingsdecreet-ter-facilitering-va…
Departement Omgeving. (2024h, maart 15). Broeikasgasemissies en -opslag door landgebruik, veranderingen in landgebruik en bosbouw. Opgehaald van Indicatoren.omgeving.Vlaanderen: https://indicatoren.omgeving.vlaanderen.be/indicatoren/broeikasgasemiss…
Departement Omgeving. (2024i, mei 15). Ruimteboekhouding RSV. Opgehaald van Departement Omgeving. Omgevingsindicatoren: https://indicatoren.omgeving.vlaanderen.be/indicatoren/ruimteboekhoudin…
Devlaeminck, R., & Meskens, B. (2012). Inspelen op de problematiek van de zonevreemde bossen: oplossingsspoor van de planologische aanpak. Brussel: Agentschap voor Natuur en Bos.
Dewaelheyns, B., Bomans, K., & Verhoeve, A. T. (2012, juni 14). Van tuinen en paarden. Ruimte, pp. 24-30.
Dewaelheyns, V., Bomans, K., & Gulinck, H. (2011). The Powerful Garden: emerging views on the garden complex. Antwerpen - Appeldoorn: Garant.
Dewaelheyns, V., Vanempten, E., Bomans, K., Verhoeve, A., & Gulinck, H. (2014). The Fragmentation Bias in Valuing and Qualifying Open Space. Journal of Urban Design 19, 436-455.
DeWolf, L. (2024, maart 20). Kamercommissie geeft groen licht om dieren in grondwet op te nemen. VRTnws. Opgehaald van https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2024/03/20/kamercommissie-geeft-groen-lich…
Dewulf, K. (2013). Schaalvergroting in het agrarisch landschappelijk waardevol gebied: theorie en praktijk. TOO.
DG AGRI. (2022, december 5). The Commission approves the CAP Strategic Plans of Belgium (Flanders and Wallonia). Opgehaald van European Commission: https://agriculture.ec.europa.eu/news/commission-approves-cap-strategic…
Dhillon, P., & Derr, D. (1974). Critical Mass of Agriculture and the Maintenance of Produtive Open Space. Journal of the Northeastern Agricultural Economics Council, 23-34.
Dochy, B. (2022, januari 20). Schriftelijke Vraag nr. 387 aan Zuhal Demir. Bebossing - AGrarisch of Herbevestigd Agrarisch Gebied. Opgehaald van Vlaams Parlement: https://www.vlaamsparlement.be/nl/parlementaire-documenten/schriftelijk…
Dryade. (2024). Missie en Visie. Opgehaald van Dryade. Protecting nature through law: https://dryade.info/missie/
Dubbeling, D. (2014). Actief Grondbeleid Groeiende Kostenpost voor gemeenten. Bouwmarkt 54 (3), 8-9.
Dugernier, M., Bomans, K., Gulinck, H. S., & Vranken, L. (2013). Evaluatie van de drukfactoren in agrarische gebieden en opstellen van een ruimtelijk afwegingskader voor niet agrarische transformaties. Antwerpen: Antea Belgium nv.
Dupont, L., & Van Eetvelde, V. (2013). Assessing the potential impacts of climate change on traditional landscapes and their heritage values on the local level: Case studies in the Dender basin in Flanders, Belgium. Land Use Policy, 179-191.
During, R., Bock, B., Frissel, J., Walther, C., & Wegman, R. (2023). Leefbaarheid op het platteland: uiteenlopen van idylles en werkelijkheden. Een literatuuronderzoek naar wat we denken te begrijpen van leefbaarheid op het platteland. Wageningen: Wageningen Environmental Research.
ECLI:NL:RVS:2024:842, 202201333/1/R3 (Raad van State februari 2, 2024). Opgehaald van https://opmaat.sdu.nl/content/ECLI_NL_RVS_2024_842
EEA. (2016). Urban sprawl in Europe. Joint EEA-FOEN report. Brussel: European Environment Agency and Federal Office for the Environment.
Eerste Kamer der Staten-Generaal. (2000). Reconstructiewet concentratiegebieden. Den Haag: Eerste Kamer der Staten-Generaal.
Eistrup, M., Sanches, A., Munoz-Rojas, J., & Correia, T. (2019). A“YoungFarmer Problem”? Opportunities andConstraints for Generational Renewal in Farm Management: An Example from Southern Europe. Land, 1-13.
Equnews. (2024, februari 6). Minister Demir viseert opnieuw paardensport in debat gebruik landbouwgrond ... Opgehaald van Equnews: https://equnews.be/article/hippisch-recht/minister-demir-viseert-opnieu…
Erb, K., Haberl, H., Jepsen, M., Kuemmerle, T., Lindner, M., Müller, D., . . . Reenberg, A. (2013). A Conceptual framework for analysing and measuring land- unse intensity. Current Opinion in Environmental Sustainability, 464-470.
Espinel, R., Herrera, F., Garcia, J., & Escandon-Panchana, P. (2024). Artificial Intelligence in Agricultural Mapping: A Review. Agriculture. Opgehaald van https://doi.org/10.3390/agriculture14071071
Estrada, M. (2011). Policy modeling: Definition, classification and evaluation. Journal of Policy Modeling (33), 523-536.
EUBELIUS. (2014). Onderzoek van het instrument ‘contractbenadering’ in het kader van het in ontwikkeling zijnde beleidskader 'economische activiteiten in voormalig agrarische gebouwen'. Brussel: Departement Ruimte vlaanderen. Afdeling Juridische en Beleidsontwikkeling.
European Commission. (2020). Farm to Fork Strategy. For a fair, healthy and environmentally-friendly food system. Brussel: European Commission.
European Commission. (2023). Drivers of food security. Drivers of food security. Brussel: European Commission.
European Commission. (2024). At a glance: France's CAP Strategic Plan. Overview of key elements and choices defined by France in its approved CAP Strategic Plan for the implementation of the CAP 2023-27. Brussel: European Commission.
European Commission. (2024). CAP Expenditure. Opgehaald van Agriculture and rural development: https://agriculture.ec.europa.eu/data-and-analysis/financing/cap-expend…
Europees Parlement. (2023). Regulation (EU) 2023/839 of the European Parliamend and of the council amending Regulation (EU) 2018/841 as regards the scope, simplifying the reporting and compliance rules, and setting out the targets of the Member States for 2030 (...). Brussel: The European Parliament and The Council of The European Union.
Europese Commissie. (2011). Communication from the Commission to the European Parliament, the Council, the European Economic and Social Committee and the Committee of the Regions roadmap to a resource efficient Europe . Brussel: Europese Commissie.
Eurostat. (2024). Data Browser. Population (national level). Opgehaald van Eurostat: https://ec.europa.eu/eurostat/databrowser/view/tps00001/default/table?
Evers, D., van Bemmel, B., & Spoon, M. (2023). Quickscan Toename van het Ruimtebeslag in Nederland. een inschatting van de toename van het ruimtebeslag in Nederland als verkennign voor de aankomende Europese doelstelling 'no net land take in 2050'. Den Haag: Planbureau voor de Leefomgeving.
FAO. (2006). Food Security. Policy Brief Issue 2, 1-4.
Farjon, H., Silvis, H. V., Voskuilen, M., & Agricola, H. (2014). Prijs hoger dan de waarde van de landbouwgrond. Den Haag: Planbureau voor de Leefomgeving.
Fedagrim. (2018). Grondenbank. Naar Betaalbare Landbouwgrond en meer Open Ruimte. Brussel: Fedagrim.
Fednot. (2018). Notarisbarometer.Landbouwgronden. Brussel: Notaris.be.
Fednot. (2019). Notarisbarometer. Landbouwgronden. Brussel: Notaris.BE.
Fednot. (2021). Notarisbarometer. Landbouwgronden. Brussel: Notaris.be.
Fednot. (2022). Notarisbarometer. Landbouwgronden. Brussel: Notaris.be.
Fednot. (2023). Notarisbarometern. Landbouwgronden. Brussel: Notaris.be.
Feenstra, J. (2021, juni 21). Waar en hoe melken we in 2050? Opgehaald van Melk Van het Noorden: https://www.melkvanhetnoorden.nl/beleid/waar-en-hoe-melken-we-in-2050/
Flottum, K., Schafer, M., Davidse, K., Vandenbergen, A., & Van Praet, W. (2022). The language of debate and communication about climate change in Flanders. Report of the Thinkers cycle of the Royal Flemish Academy of Belgium For Science and the Arts. Brussel: KVAB.
Frans, D., Gommers, A., & Wittebolle, L. (2020). Studie van de mogelijkheden van gemengde financiële instrumenten voor de financiering van duurzame projecten. Brussel: Departement Omgeving.
Frouws, J. (1994). Mest en macht: een politiek-sociologische studie naar belangenbehartiging en beleidsvorming inzake de mestproblematiek in Nederland vanaf 1970. Wageningen University and Research: Wageningen.
Functiewijzigingbesluit. (2000, april 14). Besluit van de Vlaamse Regering tot bepaling van de vergunningsplichtige functiewijzigingen. Opgehaald van https://codex.vlaanderen.be/Portals/Codex/documenten/1007267.html
Galluzzi, G., Eyzaguirre, P., & Negri, V. (2010). Home gardens: neglected hotspots of agro-biodiversity and cultural diversity. Biodiversity and Conservation.
Garrone, M., Emmers, D., Olper, A., & Swinnen, J. (2019). Jobs and agricultural policy: Impact of the common agricultural policy on EU agricultural employment. Food Policy 87.
Gellynck, R., Van Bruyssel, S., Van Der Voort, Y., Grillaert, G., Fauconnier, K., & Verhoeve, A. (2019). Hergebruik Hoeves. Ontwerpend Onderzoek. Gent: Intercommunale VENECO in opdracht van Provincie Oost-Vlaanderen.
Gerritsen, A., Agricola, H., Aalbers, C., & Gies, E. (2022). Ruimtelijk-economische dynamiek van de landbouw. Rapport 2: Casestudies naar ontwikkepaden, beïnvloedende factoren, effecten op natuur en aanknopingspunten voor beleid. Wageningen: Wageningen Environmental Research.
Giannakis, E., & Bruggeman, A. (2015). The highly variable economic performance of European agriculture. Land Use Policy (vol. 45), 26-357.
Gies, T., Nieuwenhuizen, W., & Smidt, R. (2014). Vrijgekomen agrarische bebouwing in het landelijk gebied. Utrecht: WUR.
Giezen, M., Driessen, P., Spit, R., de Gier, T., Hillebrand, J., & Beun, N. (2013). Grondbeleid en duurzame ruimtelijke ontwikkeling. Utrecht: Universiteit Utrecht.
Gobin, A., Van De Vreken, P., Van Orshoven, J., Keulemans, W., Geers, R., . . . Gulinck, H. (2008). Adaptatiemogelijkheden van de Vlaamse landbouw aan klimaatverandering. Brussel: Departement Landbouw en Visserij Afdeling Monitoring en Studie.
Goddard, M., Dougill, A., & Benton, T. (2009). Scaling up from gardens: biodiversity conservation in urban environments. Trends in Ecology and Evolution, 1-9.
Gozal, M., Golfier, D., Jégouzo, L., Agresti, N., A., B., Brechner, H., . . . Pathier, G. (2023a). Le prix des terres 2022. L’essentiel des marchés fonciers ruraux. Saint-Etienne: SAFER.
Gozal, M., Golfier, D., Jégouzo, L., Agresti, N., A., B., Brechner, H., . . . Pathier, G. (2023b). Analyse des Marchés Fonciers Ruraux. Paris: FN Safer.
Groene Kring. (2024). Wat is Landmobiliteit? Opgehaald van Landmobiliteit: https://www.groenekring.be/landmobiliteit/wat-is-landmobiliteit
Grond- en Pandendecreet. (2009). Decreet Betreffende het Grond- en Pandenbeleid. Opgehaald van https://codex.vlaanderen.be/Portals/Codex/documenten/1017900.html
Grondwet. (1831, februari 7). De Belgische Grondwet. Opgehaald van https://www.senate.be/doc/const_nl.html
Hajer, M. (1995). The politics of environmental discourse: Ecological modernization and the policy process. Clarendon Press.
Halada, L., Romao, C., Evans, D., & Petersen, J. (2011). Which habitats of European importance depend on agricultural practices. Biodiversity an dConservation, 2365-2378.
Harberink, M. (2024, juli 19). Plattelandswoning in nieuw omgevingsplan regelen? Niet doen. Opgehaald van Pont. Omgeving: https://www.omgevingsweb.nl/nieuws/plattelandswoning-in-nieuw-omgevings…
Herman, E. (2024). Sustainable AGriculture and its impact on the rural evelopment in EU Countries: a multivariate analysis. Land.
Herrebout, A., Pitzalis, A., Salinas, G., Branderhorst, I., Bogaerds, S., Grillaert, G., . . . Verhoeve, A. (2019). Hoeves als Hefboom. Ontwerpend Onderzoek. Gent: OTO landscape architecture en Ziegler Branderhorst in opdracht van de Provincie Oost-Vlaanderen.
Howden, S., Soussana, J., Tubiello, F., Chhetri, N., Dunlop, M., & Meinke, H. (2007). Adapting agriculture to climate change. PNAS, 19692-19696.
Hubeau, B., Vandevyveren, W., Astaes, J., Debersaques, G., Roelandts, B., & Seutin, B. (2000). Het Nieuwe Decreet op de Ruimtelijke Ordening. Overzicht van het wijzigingsdereet van 26 april 2000. Brugge: Die Keure.
Huiting, H., Allema, B., Gunter, S., Raaijmakers, E., Van Rppozen, K., Ruigrok, P., & Winkler, K. (2023). Kennis en inzichten uit vier jaar onderzoek aan deinpassing van functionele agrobiodiversiteit in teeltsystemen. Syntheserapport van de pps FAB+: integratie van natuurlijke plaagbestrijding en doeltreffende diversificatie in plantaardige productiesystemen. Wageningen: Wageningen University Research.
Hyest, E. (2023, mei 25). Communiqué De Presse. Le Foncier: Ressource STratégique, pilier de la stabilité. Opgehaald van Fédération Nationale des Safer: https://www.safer.fr/actualites/actualite/les-marches-fonciers-ruraux-e…
ICESCR. (1966). Internationaal Verdrag inzake economische, sociale en culturele rechten, New York. New York: Verenigde Naties.
Inagro. (2024). Handvaten voor lanschappelijke integratie. Opgehaald van Inagro: https://inagro.be/themas/bedrijfsontwikkeling-en-integratie/handvaten-v…
InfoMil. (2024). Plattelandswoning. Opgehaald van Rijkswaterstaat. Miniterie van Infrastructuur en Waterstaat: https://www.infomil.nl/onderwerpen/ruimte/functies/plattelandswoning/
Inrichtingenbesluit. (1972, december 28). Koninklijk Besluit betreffende de inrichting en de toepassing van de ontwerp-gewestplannen en de gewestplannen. Opgehaald van https://codex.vlaanderen.be/Portals/Codex/documenten/1000635.html
Instrumentendecreet. (2023, mei 26). Decreet betreffende het realisatiegerichte instrumentarium. Opgehaald van https://codex.vlaanderen.be/PrintDocument.ashx?id=1038527
Janart, M. (2024, augustus 16). N-VA-kopstuk Sander Loones uit Koksijde moet van Natuur en Bos serre afbreken in zijn tuin. Opgehaald van VrtNws: https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2024/08/16/nv-a-kopstuk-sander-loones-uit-…
Janssens, A. (2024, februari 16). Landbouweconome Tessa Avermaete: “Een jonge boer heeft nog altijd geen zekere toekomst”. De Standaard. Opgehaald van https://www.standaard.be/cnt/dmf20240216_95564722?
Janssens, C. (2024, februari 6). Schriftelijke vraag nr. 326 aan Zuhal Demir. Agentschap voor Natuur en Bos (ANB) - Aankoop landbouwgronden. Opgehaald van Vlaams PArlement: https://www.vlaamsparlement.be/nl/parlementaire-documenten/schriftelijk…
Karaca, M., & Ince, A. (2019). Conservation of Biodiversity and Genetic Resources for Sustainable Agriculture. Innovations in Sustainable Agriculture, 363-410.
Kerselaers, E., Naessens, E., Goethijn, L., De Smet, L., Charles, J., De Schoolmeester, M. V., & Maes, M. (2023). Visie op landbouw in en rond Gent. Operationeel plan acties 2023-2025. Gent: Stad Gent.
Kerselaers, E., Vanempten, E., verhoeve, A., & Rogge, E. (2016). Maatschappelijk Rendement met Landbouwtalent: Ruimte voor boeren en stedelingen. In Plandag 2016: Verruimen-Maatschappelijk Rendement met Ruimtelijk Talent.
Kiss, L. (2020). Examination of Agricultural Income Inequality in the European Union. Business Ethics and Leadership, 1-10.
Kleijn, D., Kohler, F., Baldi, A., Batar, B., Concepcion, E., Clouh, Y., . . . Verhulst, J. (2009). On the relationship between farmland biodiversity and land-use intensity in Europe. Proceedings of the Royal Society B, 903-909.
Konings, S., Claes, C., Verhoeve, A., & Kerselaers, E. (2016). Ruimtleijke verankering van het agrocomplex in de provincie Antwerpen. Eindrapport. Antwerpen: Provincie Antwerpen, Dienst Landbouw- en Plattelandsbeleid (DLP) en het instituut voor Landbouw- en Visserij onderzoek (ILVO).
Koopmans, M., Keech, D., Sovova, L., & Reed, M. (2017). Urban Agriculture and Place-Making: Narratives about place and space in Ghent, Brno and Bristol. Moravian Geographical Reports 25, 154-165.
Korthals Altes, W. (2022). Grondbeleid inzetten voor woningbouw gemeenten laten het erbij zitten. Gebiedsontwikkeling.nu, 1-7.
Korthals, A. W. (2005). Grondmobiliteit. Wageningen: Wageningen University & Research.
Kraft, K. (2010). An evaluation of active and passive labour market policy. Applied Economics vol. 30 (6), 783-793.
Krejci, T., Navratil, J., Martinat, S., Frazier, R., Klusacek, P., Picha, K., . . . Osman, R. (2021). Spatial Unevenness of Formation, Remediation and Persistence of Post-Agricultural Brownfields. Land, 1-18.
Kristensen, S. (2016). Agriculture and landscape interaction. Landowners' decision-making and drivers of land use change in rural Europe. Land Use Policy, 759-763.
Kuehne, G. (2012). My decision to sell the family farm. Agriculture and Human Values, 203-213.
Kuhk, A., Beyens, A., & Segers, K. (2018). Lokale landbouw als commons in de kieren van stedelijke ruimte. In A. Kuhk, D. Holemans, & P. Van den Broeck, Op grond van samenwerking : woningen, voedsel en trage wegen als heruitgevonden commons (pp. 269-291). Berchem: EPO.
Kuiper, P., Silvis, H., & Voskuilen. (2017). Kavelruil draagt flink bij aan grondmobiliteit. Wageningen: Wageningen University & Research.
LaFranceAgricole. (2023, maart 3). La chronique de Bernard Peignot : La Safer n'avait pas détourné son pouvoir. La France Agricole. Opgehaald van https://www.lafranceagricole.fr/chronique-juridique/article/837046/la-s…
LaFranceAgricole. (2024, april 24). Six jeunes s'installant suite à la préemption de 350 ha. La France AGricole. Opgehaald van https://www.lafranceagricole.fr/safer-societe-damenagement-foncier-et-d…
Lambrechts, G., Van Buggenhout, E., & Samborski, V. (2018). Gevolgen van de brexit voor de Vlaamse landbouw en Visserij. Brussel: Departement Landbouw en Visserij.
Lampkin, N., Stolze, M., Meredith, S., De Porras, M., Haller, L., & Mészaros, D. (2020). Using Eco-schemes in the new CAP: a guide for managing authorities. Brussels: IFOAM EU; FIBL and IEEP.
Landbouwakkoord. (2024, februari 15). Overleg Vlaamse Regering (VR) met landbouworganisaties – donderdag 15/02/2024. Opgehaald van Agentschap Landbouw en Zeevisserij: https://lv.vlaanderen.be/nieuws/overleg-vlaamse-regering-vr-met-landbou…
Landbouwleven. (2024, mei 23). Dierenwelzijn komt in de Grondwet. Opgehaald van Landbouwleven: https://www.landbouwleven.be/19561/article/2024-05-03/dierenwelzijn-kom…
Landbouwraad Ieper. (2021). Advies landbouwraad: zonevreemde functiewijziging van landbouw naar wonen. Ieper: Landbouwraad Ieper. Opgehaald van https://www.ieper.be/advies_20221117_landbouwraad_zonevreemde_functiewi…
Laridon, B. (2018). Bepalen van economische schadedrempels voor graanhaantje in wintertarwe. Gent: Universiteit Gent.
Laridon, B. (2019). Lokaal Landbouwbeleid in West-Vlaanderen. Gent: Universiteit Gent.
Leeper, E. (1991). Equilibraia under 'active' and 'passive' monetary and fiscal policies. Journal of Monetary Economics 2è, 128-147.
Légifrance. (2024, april 14). LOI n° 2024-346 du 15 avril 2024 visant à adapter le droit de la responsabilité civile aux enjeux actuels. Opgehaald van Légifrance: https://www.legifrance.gouv.fr/jorf/id/JORFTEXT000049418434
Leinfelder, H. (2007). Dominante en alternatieve planningsdiscoursen ten aanzien van landbouw en open ruimte in een (Vlaamse) verstedelijkende context. Gent: Academia Press.
Lenaerts, A. (2021, februari 21). Vraag van de week: Een eigenaar van meerdere aangrenzende kadastrale percelen wenst één ervan integraal te verkopen. Moet de gemeente in kennis gesteld worden van deze verticale splitsing? Opgehaald van Schulinck: https://www.schulinck.be/vraagvandeweek/vraag-van-de-week-een-eigenaar-…
Leuven. (2018). Voeding Verbindt. Een Voedselstrategie voor Leuven. Leuven: Leuven2030.
Levesque, R. (2013). Les SAFER. D'un opérateur foncier agricole à un opérateur rural. POUR. La revue du groupe ruralités éducation et politiques, 185-192.
Li, X. (2022). Suitability evaluation method of urban and rural spatial planning based on artificial intelligence. Journal of Intelligent Systems, 245-259.
Liaqat, W., Barutcular, C., Farooq, M., Ahmad, H., Jan, M. A., Nawza, H., & Li, M. (2022). Climate change in relation to agriculture: A review. Spanish Journal of Agricultural Research, 1-15.
Lierre. (2024). Note n°3: Réforme de l'accès et de la gestion du foncier agricole dans la perspective du pacte et de la loi d'orientation et d'avenir agricoles. Paris: Le Lierre.
Lin, B., Philpott, S., & Jha, S. (2015). The future of urban agriculture and biodiversity-ecosystem services: Challenges and next steps. Basic and Applied Ecology, 189-201.
Lips, D., & Verté, E. (2024). Slacht de kip met de gouden eieren niet! Memorandum vzw Boeren op een Kruispunt. Verkiezingen 9 juni 2024. Aalter: vzw Boeren Op Een Kruispunt.
Loughrey, J., & Donnellan, T. (2017). Inequality and Concentration in Farmland Size: A Regional Analysis for Western Europe. Contribution presented at the XV EAAE Congress, “Towards Sustainable Agri-food Systems: Balancing Between Markets and Society”, 1-20.
Loughrey, J., Donnellan, T., & Lennon, J. (2016). The Inequality of Farmland Size in Western Europe. Discussion Paper prepared for presentation at the 90th Annual Conference of the Agricultural Economics Society, University of Warwick, England, 1-24.
Lubowski, R., Bucholtz, S., Claassen, R., Roberts, M., J.C., C., Gueorguieva, A., & Johansson, R. (2006). Environmental Effects of Agricultural Land-Use Change. The Role of Economics and Policy. United States Departement of Agriculture.
Mabilde, J., Troch, S., Augusteyns, S., Lambert, T., Lambrecht, E., & Clymans, W. (2024a). Regio Leiedal. Brussel: Studie in opdracht van LABO RUIMTE (Departement Omgeving en Team Vlaams Bouwmeester).
Mabilde, J., Troch, S., Lierman, S., Foré, P., Bourgeaois, F., Saey, L., . . . Staes, J. (2024b). Boerenland. Regio Voorkempen. Antwerpen: Labo Ruimte (Departement Omgeving en Team Vlaams Bouwmeester).
Mahato, A. (2014). Climate change and its impact on agriculture. International Journal of Scientific and Research Publications, 1-6.
Malhi, G., Kaur, M., & Kaushik, P. (2021). Impact of climate change on agriculture and its mitigation strategies: a review. Sustainability, 1-21.
Martens, J. (2022a, september 22). Paardenhouderijen in agrarisch gebied: (quit) horsing around? Opgehaald van Wolters Kluwen: https://www.schulinck.be/opinie/paardenhouderijen-in-agrarisch-gebied-p…
Martens, J. (2022b, juni 22). Kan het advies van het CBS bij notariële splitsing de verdeling tegenhouden? Opgehaald van Schulinck: https://www.schulinck.be/vraagvandeweek/kan-het-advies-van-het-cbs-bij-…
Martens, J. (2023, november 30). Waar naartoe met de hobbydieren? Opgehaald van Schulinck: https://www.schulinck.be/opinie/waar-naartoe-met-de-hobbydieren/
Martinho, V., Cunha, C., Pato, M., Costa, P., Sanchez-Carreira, M., Georgantzis, N., . . . Coronado, F. (2022). Machine Learning and Food Security: Insights for Agricultural Spatial Planning in the context of Agriculture 4.0. Applied Sciences, 1-26.
Maruani, T., & Amit-Cohen, I. (2007). Open space plannign models: A review of approaches and methods. Landscape and Urban Planning, 1-13.
Mathijs, E., Nevens, F., Vandenbroeck, P. V., Overloop, S., Vervloet, D., & Van Gijseghem, D. (2012). Transitie naar een duurzaam landbouw- en voedingssysteem in Vlaanderen: een systeemanalyse. Brussel: MIRA.
Meek, R. (2020). Land Verbouwen. Vormgeven aan een landbouw- en voedseltransitiei in: 'De Voedselvrijheid Utrecht'. Utrecht: Academie Van Bouwkunst.
Meerburg, B., Korevaar, H., Haubenhofer, D., Blom-Zandstra, M., Van Keulen, H., & Meeurburg, B. (2009). The changing role of agriculture in Dutch Society. Journal of Agricultural Science, 511-521.
Meeus, B., & De Decker, P. (2013). De geest van suburbia. Maklu.
Meijerink, G., & Roza, P. (2007). The role of agriculture in development. Markets, Chains and Sustainable Development Strategy and Policy Paper no. 5, 1-38.
Mertens, G., & Wauters, E. (2020). Expertadvies Systeemanalyse Urban Analyse. Antwerpen: Departement Omgeving en Tractebel.
Michels, H., Alaerts, K., Schneiders, A., Stevens, M., Van Gossum, P., Van reeth, W., & Vught, I. (2023). Natuurrapport 2023. Samen werken aan het Vlaamse biodiversiteitsbeleid van de toekomst. Brussel: Instituut Natuur- en Bosonderzoek.
Ministerie van LNV. (2021, juni 1). De Franse overheid bemoeit zich nog steeds graag met de grondmarkt. Opgehaald van Agroberichten Buitenland: https://www.agroberichtenbuitenland.nl/actueel/nieuws/2021/06/01/frankr…
Ministerie van LNV. (2023, juli 17). Frankrijk : ontwikkelingen op de grondmarkt. Opgehaald van Agroberichten Buitenland: https://www.agroberichtenbuitenland.nl/actueel/nieuws/2023/07/17/frankr…
Ministerie van LVVN. (2023). In Beweging. Concept Landbouwakkoord 2040. Ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur. Opgehaald van https://open.overheid.nl/documenten/8dde644c-17ce-4746-8ce5-301bbd961e9…
Ministerie van LVVN. (2024). Kerncijfers. Opgehaald van Staat van Landobuw Natuur en Voedsel: https://www.staatvanlandbouwnatuurenvoedsel.nl/kerncijfers/
Moerkerken, A., Gerlagh, T., De Jong, G., & Verhoog, D. (2014). Energie en klimaat in de Agrosectoren. Utrecht: Rijksdienst voor Ondernemend Nederland in samenwerking met LEI.
Natuurpunt. (2024, februari 9). Coalitie van landbouwers en maatschappelijke verenigingen eisen stem in overleg over toekomst van de landbouw. Opgehaald van Natuurpunt: https://www.natuurpunt.be/nieuws/coalitie-van-landbouwers-en-maatschapp…
Navratil, J., Martinat, S., Krejci, T., Picha, K., Klusacek, P., Skrabal, J., & Osman, R. (2019). The fate of socialist agricultural premises: To agricultural 'brownfields' and back again? Maravian Geographical Reports, 207-216.
NBB. (2024). Nationale bank van België. Opgehaald van Nationale bank van België Online Statistieken: https://stat.nbb.be/Index.aspx?DataSetCode=QNA&lang=nl#
Nelissen, V. V., Reubens, B., Ruysschaert, G., D'hose, T., Pardon, P., & Van Vooren, L. (2016). MAatregelen om het ES-aanbod vna landbouw te verhogen. Brussel: Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek.
Nolf, M. (2022). De Bouwshift en Ruimte voor Landbouw. Presentatie SALV, 22 februari 2022. . VRP.
NOS. (2022, december 6). Schiphol Group koopt meerdere boeren uit voor extra stikstofruimte. Opgehaald van NOS: https://nos.nl/collectie/13901/artikel/2455230-schiphol-group-koopt-mee…
Nurm, K. (2015). Advies van het Europees Economisch en Sociaal Comité over De opkoop van landbouwgrond. Een waarschuwing voor Europa en een bedreiging voor agrarische familiebedrijven. Publicatieblad van de Europese Unie. C.424, 15-23.
Olsthoorn. (2024). Serre afbraak is precisie. Opgehaald van Olsthoorn. Greenhouses for life: https://www.olsthoorn.eu/be/serre-afbraak
Omgevingsvergunningendecreet. (2014, april 25). Decreet betreffende de omgevingsvergunning. Opgehaald van https://codex.vlaanderen.be/Portals/Codex/documenten/1024690.html
Omzendbrief. (1997, juli 8). Omzendbrief betreffende de inrichting en de toepassing van de ontwerp-gewestplannen en gewestplannen, gewijzigd via omzendbrief dd. 25/1/2002 en 25/10/2002. Opgehaald van https://omgeving.vlaanderen.be/sites/default/files/2021-11/omzendbrief1…
Omzendbrief. (2010, mei 7). Ruimtelijk beleid binnen de agrarische gebieden waarvoor de bestaande plannen van aanleg en ruimtelijke uitvoeringsplannen herbevestigd zijn. Opgehaald van https://omgeving.vlaanderen.be/sites/default/files/2021-11/RO_2010_01_a…
Omzendbrief. (2017, juli 7). Omzendbrief RO 2017/01 Een gedifferentieerd ruimtelijk transformatiebeleid in de bebouwde en de onbebouwde gebieden. Opgehaald van https://omgeving.vlaanderen.be/sites/default/files/2021-11/20170707_VR_…
Özel, B., Mecca, S., Lorusso, F., & Dipasuale, L. (2015). Peri urban agriculture as a new strategy of urban development. Vernacular Architecture: Towards a Sustainable Future, 1-6.
Paarlberg, R. (2009). The Ethics of Modern Agriculture. Society 46.1, 4-8.
Pecceu, B., Rogge, E., & Dessein, J. (2010). Beleidswerkgroep 'Agrarische Architectuur'. Merelbeke: Instituut voor Landbouw en Visserijonderzoek.
Perpina, C., Hormigos, F., Dorati, C., Kakoulaki, G., Peeters, L., Quaranta, E., . . . Dijkstra, L. (2024). Renewable Energy production and potential in EU Rural Areas. Luxembourg: Publications Office of the European Union.
Perrin, C. (2013). Regulation of Farmland Conversion on the Urban Fringe: From Land-Use Planning to Food Strategies. Insight into Two Case Studies in Provence and Tuscany. International Plannign Studies, 21-36.
Perrin, C., Clément, C., Melot, R., & Nougarèdes, B. (2020). Preserving Farmland on the Urban Fringe: A literature review on land policies in developed countries. Land, 1-19.
Petit, C., Bressoud, F., & Aubry, C. (2010). The effects of transition towards short supply chains on liveability of farming systems: initial findings and further research needs. 9th European IFSA Symposium, 1138-1148.
Piet, L., Latruffe, L., Le Mouël, C., & Desjeux, Y. (2012). How do agricultural policies influence farm size inequality? The example of France. European Review of Agricultural Economics, Volume 39, Issue 1, 5-28.
Pignatti, C., & Van Belle, E. (2018). Better together: Active and passive labor market policies in developed and developing economies. IZA Journal of Development and Migration.
Pisman, A., Tempels, B., Verbeek, T., & Allaert, G. (2011). Voortgangsrapport WP3. Case-onderzoek: Transformaties. Heverlee: Steunpunt Ruimte en Wonen.
Pisman, A., Vanacker, S., Bieseman, H. V., Van Steertegem, M., Poelmans, L., & VAn Dyck, K. (2021). Ruimterapport 2021. Brussel: Departement Omgeving. Vlaams Planbureau voor Omgeving.
Pisman, A., Vanacker, S., Veerle, S., Vervoort, P., Vermeiren, K., & Bieseman, H. (2019). Meer ruimtebeslag en minder open ruimte in Vlaanderen. Een meer gedetailleerde analyse van de feiten.
Pisman, A., Vanackern, S., Willems, P., Engelen, G., & Poelmans, L. (2018). Ruimterapport Vlaanderen (RURA). Een ruimtelijke analyse van Vlaanderen. Brussel: Departement Omgeving.
Plumecocq, G., Debril, T., Duru, M., Magrini, M. S., & Therond, O. (2018). The plurality of values in sustainable agriculture models: idvers lock- in and co-evolution patterns. Ecology and Society 23 (1), 1-13.
Poelmans, L., Crols, T., Vermeiren, K., Vanacker, S., Willems, P., & Pisman, A. (2024). Verstedelijkte, randstedelijke en landelijke gebieden in Vlaanderen. Indeling op basis van statistische sectoren. Toestand 2013-2016-2019-2022. Brussel: Vlaams Planbureau voor OmgevingA.
Polman, N., & Dijkshoorn, M. (2019). Verdienmodellen natuurinclusieve landbouw. Wageningen: Wageningen University & Research. Wageningen Economic Research.
POM Antwerpen. (2023, oktober 23). Wat zijn de mogelijkheden en uitdagingen van drijvende zonnepanelen? Opgehaald van POM Antwerpen: https://www.pomantwerpen.be/nl/nieuws/wat-zijn-de-mogelijkheden-en-uitd…
Poulot, M. (2011). Des arrangements autour de l’agriculture en périurbain : du lotissement agricole au projet de territoire. VertigO La revue électronique en sciences de l'environnement, 1-20.
Prové, C., Dessein, J., & De Krom, M. (2016). Taking context into account in urban agriculture governance: case studies of Warsaw (Poland) and Ghent (Belgium). Land Use Policy, 16-26A.
Provincie Antwerpen. (2020). Samen werken aan land- en tuinbouw in de provincie Antwerpen. Antwerpen: Provincie Antwerpen.
Provincie Antwerpen. (2021a). Beleidsaanbevelingen Agrarische Herontwikkeling. Agrarische herontwikkeling heeft de potentie om de vicieuze cirkel van bijkomende verharding in het
agrarisch gebied te doorbreken. Antwerpen: PDPO-Project Agrarisch hergebruik van landbouwinfrastructuur.
Provincie Antwerpen. (2021b, juni 11). Brownfieldconvenant verruimen en VLIF-subsidies inzetten. Studiedag Agrarische Herontwikkeling. Opgehaald van https://www.provincieantwerpen.be/content/dam/provant/dese/dienst-landb…
Provincie Antwerpen. (2023). Provinciaal Beleidsplan Ruimte Antwerpen. Beleidskader 'Verdichten en Ontdichten van de Open Ruimte'. Antwepren: Provincie Antwerpen.
Provincie Antwerpen. (2024a). Provinciaal Landbouwkompas. Opgehaald van Provincie Antwerpen: https://www.provincieantwerpen.be/aanbod/dese/dlp/ruimte-voor-landbouw/…
Provincie Antwerpen. (2024b). Boer(en)Bedrijf(en)Match. Opgehaald van Ruimte voor land- en tuinbouw: https://www.provincieantwerpen.be/aanbod/dese/dlp/ruimte-voor-landbouw/…
Provincie Noord-Brabant. (2024). Ruimte voor ruimte. Opgehaald van Provincie Noord-Brabant: https://www.brabant.nl/onderwerpen/ruimtelijke-ontwikkeling/bevolking-w…
Provincie Oost-Vlaanderen. (2019). Hergebruik Hoeves, Een Uitdaging. Gent: PDPO project “hergebruik hoeves, een uitdaging”.
Provincie Oost-Vlaanderen. (2021). Mogelijke perspectieven voor vrijkomende hoeves. Gent: Provincie Oost-Vlaanderen.
Provincie Vlaams-Brabant. (2024). Hier groeit onze lokale voedselstrategie. Een overzicht op maat van de gemeentes en regoi's in Vlaams-Brabant. Leuven: Provincie Vlaams-Brabant.
Provincie West-Vlaanderen. (2024). Visie op landschappelijke integratie in het kader van de vergunningverlening. Brugge: Provincie West-Vlaanderen.
Raisiere, Y. (2022, juni 22). Hoe Colruyt aast op Europese landbouwsubsidies. Apache. Opgehaald van https://apache.be/2022/06/22/hoe-colruyt-landbouwsubsidies-kan-innen
Rappé, M. (2024, januari 30). Aanleidingen voor boerenprotesten verschillen van land tot land, maar “diepere malaise” verbindt boeren over heel Europa. Opgehaald van VRTnws: https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2024/01/30/boeren-protesten-beleid-europa-…
Raven, P., & Wagner, D. (2021). Agricultural intensification and climate change are rapidly decreasing insect biodiversity. Proceedings of the National Academy of Sciences, 1-6.
Regiodecreet. (2023, februari 3). Decreet over regiovorming en tot wijziging van het decreet van 22 december 2017 over het lokaal bestuur (citeeropschrift: "het Regiodecreet van 3 februari 2023"). Opgehaald van https://codex.vlaanderen.be/PrintDocument.ashx?id=1038101
Renard, P., Coppens, T., & Vloebergh, G. (2022). Met voorbedachten rade. De sluipmoord op de open ruimte. Tielt: Kritak.
Rheinfeld, J. (2022). Toegang tot de agrarische grondmarkt: internationele gronden voor nationale aanpassing? Tijdschrift voor agrarisch recht, 56-61.
Rijksoverheid. (2022). Startnotitie Nationaal Programma Landelijk Gebied. Den Haag: Rijksoverheid.
Rijksoverheid. (2024). Grondbeleid. Opgehaald van Ruimtelijke Ordening en Gebiedsontwikkeling: https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/ruimtelijke-ordening-en-gebied…
Rodriguez, M., & Camacho, J. (2023). The importance of agriculture and rural areas for the future in the European Union: An exploration of public opinion. Agricultural Economics, 394-403.
Rodriguez, S., Bussel, L., & Alkemade, R. (2024). Classification of agricultural land management systems for global modeling of biodiversity and ecosystem services. Agriculture, Ecosystems and Environment, 1-11.
Roels, K., Magnus, I., Van Bogaert, T., Vanhee, M., Storms, S., Decuypere, E., & Maertens, E. (2022). Een Vlaamse Voedselstrategie voor Morgen. Achtergrondrapport. Brussel: Departement Landbouw en Visserij.
Rogge, E., Dessein, J., & Erbout, N. (2011). Agrarische Architectuur, sleutel voor de toekomst. Merelbeke: Instituut voor Landbouw en Visserijonderzoek.
Rogge, E., Verhoeve, A., Kerselaers, E., & Van Lancker, J. (2018). SAFER in beeld. Een model dat toegang tot landbouwgronden sterk reguleert. Gent: ILVO.
Rovny, P. (2016). The analysis of farm population with respect to young farmers in the European Union. Procedia. Social and Behavioral Sciences 220, 391-398.
Rozendaal. (2024, april 25). Kloof tussen economische waarde en vastgoedprijs landbouwgrond wordt problematisch. VILT. Opgehaald van https://vilt.be/nl/nieuws/kloof-tussen-economische-en-vastgoedwaarde-la…
Ruimte Vlaanderen. (2004). Ruimtelijke visie voor landbouw, natuur en bos. Brussel: Ruimte Vlaanderen.
Ruimte Vlaanderen. (2015). Krijtlijnen voor een geïntegreerd Grond- en Pandenbeleid. Samen reiken we de instrumetnen aan voor kwaliteitsvolle ruimtelijke realisaties. Brussel: Departement Ruimte Vlaanderen.
Ruimte Vlaanderen. (2017). Witboek Beleidsplan Ruimte Vlaanderen. Brussel: Departement Ruimte Vlaanderen.
Ruimte Voor Ruimte. (2022). Ruimte voor Maatschappelijke Ontwikkeling. Eindhoven: Ruimte Voor Ruimte.
Runowski, H., & Wojciech, Z. (2011). Future role of agriculture in multifunctional development of rural areas. APSTRACT: Applied Studies in Agribusiness and Commerce, 29-38.
RvVb-A-1718-0016, RvVb-A-1718-0016 (Raad Voor Vergunningsbetwistingen september 5, 2017). Opgehaald van Raad voor Vergunningsbetwistingen: https://www.dbrc.be/sites/default/files/2021-08/RVVB.A.1718.0016_0.pdf
RvVb-A-1920-0208, RvVb-A-1920-0208 (Raad voor Vergunningsbetwisting oktober 22, 2019). Opgehaald van https://www.dbrc.be/sites/default/files/2021-08/RVVB.A.1920.0208_0.pdf
RvVb-A-2223-0775, RvVb-A-2223-0775 (Raad voor VErgunningsbetwistingen april 20, 2023). Opgehaald van https://www.dbrc.be/sites/default/files/2023-05/RVVB.A.2223.0775.pdf
RvVb-A-2324-0737, RvVb-A-2324-0737 (Raad voor Vergunningsbetwistingen mei 16, 2024). Opgehaald van https://www.dbrc.be/sites/default/files/2024-05/RVVB.A.2324.0737.pdf
SAFER. (2022). Agir Pour Les Territoires. Rapport D'activité Des Safer l'essentiel. Parijs: SAFER. Foncièrement engagés, Foncièrement humain.
SAFER. (2023, maart 3). ELAN, un fonds de portage inédit en faveur des jeunes agriculteurs! SAFER Les Actus. Opgehaald van https://www.safer.fr/actualites/actualite/elan-un-fonds-de-portage-ined…
SALV. (2022). Visienota. Een Duurzame Toekomst Voor Landbouw in Vlaanderen: Van Uitdagingen Naar Kansen. Brussel: Strategische Adviesraad Landbouw en Visserij.
Sanglier, M., Martin, T., Rioufol, V., & de Liens, T. (2017). Policies and instruments of land market regulations. Access To Land. A European network of grassroots organisations securing land for agroecological farming. Opgehaald van https://www.accesstoland.eu/IMG/pdf/policy_instruments_safer_a2l_final_…
Schauvliege, M. (2024a, februari 8). Landbouwsites - Vergunning functiewijziging. Schriftelijke vraag nr. 337 van Mieke Schauvliege aan Minister Zuhal Demir. Opgehaald van Vlaams Parlement: https://www.vlaamsparlement.be/nl/parlementaire-documenten/schriftelijk…
Schauvliege, M. (2024b, februari 8). Landbouwsites - Zonevreemde Functiewijzigingen. Schriftelijke vraag nr. 239 van Mieke Schauvliege aan Minister Jo Brouns. Opgehaald van Vlaams Parlement: https://www.vlaamsparlement.be/nl/parlementaire-documenten/schriftelijk…
Schellekens, A., De Caluwé, C., Claes, C., Truyers, E., Stevens, E., Van de Ven, G., . . . Vervoort, T. (2024). Op onderzoek 2024. Hooibeekhoeve. Antwerpen: Provincie Antwerpen.
Schmitz, S., Lauriano, O., & Lheureux, F. (2023). A silent transformation of landscape functions due to horsing in Wallonia. 30th Annual Colloquium Commission on the Sustainability of Rural Systems (CSRS) International Geographical Union (IGU).
Scholten, M., Bakker, M., & Jongeneel, R. (2021). Perspectieven voor landbouw in een gebiedsgerichte benadering. Essay op verzoek van ministerie van LNV. Wageningen: Wageningen University & Research.
Schoups, A. R. (2023). Juridische en financieel-organisatorische analyse voor het instrument 'regiodeal' in het omgevingsbeleid. Brussel: Departement Omgeving.
Schrijnen, J. (2020). Verrukkelijk Landschap. Naar een aantrekklijk en Vitaal Platteland. EO Wijers.
Science for Environment Policy. (2016). No Net Land Take by 2025. Future Brief 14, 1-16.
Sebreghts, F., & Van de Weyer, P. (2023). Agrarische ontwikkeling in LWAG: you can get it if you really want. STORM, 271-276.
Segers, Y. (2002). De 'Agricultural invasion aan het einde van de 19de eeuw: een onderschatte motor van landschapsverandering. De Levende Natuur 103 (5), 173-178.
Segers, Y., & Relaes, J. (2023). Een geschiedenis van het landbouwbeleid sinds 1830. In M. De Keyzer, Tot de bodem. De toekomst van landbouw in Vlaanderen. (pp. 23-38). Leuven: Universitaire Pers Leuven.
Silvis, H., & Voskuilen, M. (2017). Betaalbaarheid en financierbaarheid van landbouwgrond. Den Haag: Wageningen Economic Research.
Silvis, H., & Voskuilen, M. (2022). Rendement regulier verpachte landbouwgrond 2019-2020. Den Haag: Wageningen Economic Research.
Simpach, O. (2017). Importance of young farmers in selected member states of European Unon. Reprodukce lidského kapitálu–vzájemné vazby a souvislosti , 446-453.
Sirnik, I., Oudes, D., & Stremke, S. (2024). Agrivoltaics and landscape change: First evidence from built cases in the Netherlands. Land Use Policy, 1-10.
Sirnik, I., Sluijsmans, J., Oudes, D., & Stremke, S. (2023). Circularity and landscape experience of agrivoltaics: A systematic review of literature and built systems. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 1-12.
Skala, J., Cechmankova, J., Vacha, R., & Horvathova, V. (2013). Various aspects of the genesis and perspectives on agricultural brownfields in the Czech Republic. Moravian Geographical Reports, 46-55.
Skendzic, S., Zovko, M., Zivkovic, I., Lesic, V., & Lemic, D. (2021). The Impact of Climate Change on Agricultural Insect Pests. Insects, 1-31.
Smith, P., Bustamante, M., Ahammad, H., Clark, H., Dong, H., Elsiddig, E. A., . . . House, J. (2014). Agriculture, Forestry and Other Land Use (AFOLU). Climate Change 2014: Mitigation of Climate Change. Contribution of Working Group III to the Fifth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change, 811-922.
Smits, M., & Woestenborghs, B. (2009). De grote volte. Geschiedenis van de landelijke rijverenigingen. Instituut voor Nederlandse Geschiedenis.
Spotorno, S., Gobin, A., Vanongeval, F., Del Borghi, A., Gallo, M., & Wang, F. (2024). Carbon Farming practices assessment: Modelling spatial changes of Soil Organic Carbon in Flanders, Belgium. Science of The Total Environment (vol. 922).
Spranghers, T., Wouters, F., Schillewaert, S., & Frooninckx. (2021). Handleiding voor insectenkwekers en -verwerkers richting een duurzame en voedselveilige insectenkweek. Brussel: Departement Landbouw en Visserij.
Stad Gent. (2023a). Visie op landbouw in en rond Gent. Gent: Stad Gent.
Stad Gent. (2023b). Gent en Garde. Doelstellingen van de Gentse Voedselstrategie. Gent: Stad Gent.
Statbel. (2024, juni 04). België telde 11.763.650 inwoners op 1 januari 2024. Opgehaald van Statbel: https://statbel.fgov.be/nl/themas/bevolking/structuur-van-de-bevolking#…
Statistiek Vlaanderen. (2020, juni 25). Oppervlakte Bos. Opgehaald van Statistiek Vlaanderen: https://www.vlaanderen.be/statistiek-vlaanderen/milieu-en-natuur/opperv…
Statistiek Vlaanderen. (2024, juni 2025). Agrarische Handel. Opgehaald van Statistiek Vlaanderen: https://www.vlaanderen.be/statistiek-vlaanderen/landbouw-en-visserij/ag…
Stedenbouwwet. (1962, maart 29). Wet houdende organisatie van de ruimtelijke ordening en van de stedenbouw. Opgehaald van https://www.ejustice.just.fgov.be/eli/wet/1962/03/29/1962032904/justel
Steunpunt Korte Keten. (2023). Samenwerken in de Korte Keten sleutels tot succes. Steunpunt Korte Keten.
Steunpunt Werk. (2024). Cijfers. Opgehaald van Steunpunt Werk: https://www.steunpuntwerk.be/cijfers?search=&theme%5B%5D=109720&theme%5…
Stevens, M., Demolder, H., Jacobs, S., Michels, H., Schneiders, A., Simoens, I., . . . Peyman, J. (2014). Natuurrapport - Toestand en trend van ecosystemen en ecosysteemdiensten in Vlaandern. Syntheserapport. Brussel: Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek.
Suess-Reyes, J., & Fuetsch, E. (2016). The future of family farming: A literature review on innovative, sustainable and succession-oriented strategies. Journal of Rural Studies, 117-140.
Sutherland, L. (2021). Horsification: Embodied gentrification in rural landscapes. Geoforum 126, 37-47.
Svobodova, H., & Veznik, A. (2009). To the problems of agricultural brownfields in the Czech Republic, case study of the Vysocina Region. Agricultural Economics 55.11, 550-556.
Tack, C., & Vermeiren, B. (2024). Het Vlaams Pachtdecreet. Brussel: KBC Global Services.
Team Vlaams Bouwmeester. (2024). Boerenland. Opgehaald van Team Vlaams Bouwmeester: https://www.vlaamsbouwmeester.be/nl/instrumenten/labo_ruimte/boerenland
Tempels, B., Verbeek, T., Pisman, A., & Allaert. (2012). Verstedelijking in de Vlaamse open ruimte. Een vergelijkende studie naar vijf transformaties. Heverlee: Steunpunt Ruimte en Wonen.
Thuysbaert, S. (2024, februari 8). Boeren kunnen geen grond meer betalen, en het komt door gegoede middenklassers en hun paarden, zegt minister Demir. Klopt dat wel? Opgehaald van Nieuwsblad: https://www.nieuwsblad.be/cnt/dmf20240207_97490267
Timmermans, I., Samyn, S., De Vidts, E., & Thijs, K. (2021). De paardensector in Vlaanderen. Brussel: Departement Landbouw en Visseirj.
TOO. (2014). Kan de boer nog voortploegen in landschappelijk waardevol agrarisch gebied? TOO, 595-599.
Tschumi, M., Albrecht, M., Entling, M., & Jacot, K. (2015). High Effectiveness of tailored flower strips in reducing pests and crop plant damage. Proceedings of the Royal Society B, 1-8.
Tulla, A., Vera, A., Valldeperas, N., & Guirado, C. (2017). New Approaches to sustainable rural development: Social farming as an opportunity in Europe? Human Geographies. Journal of Studies and Research in Human Geography, 2067-2284.
Vaillant, L., Goncalves, A., Ration, G., & Blanquart, C. (2017). Transport et logistique des circuits courts alimentaires de proximité: la diversité des trajectoris d'innovation. De Boeck Suprérieur.
Van Bogaert, T., & Platteau, J. (2023). De Vlaamse agrohandel in 2022. Brussel: Departement Landbouw en Visserij.
Van Bree, S. (2022, juli 12). Ruimte Voor Ruimte op de Schop. Opgehaald van Pont Omgeving: https://www.omgevingsweb.nl/nieuws/ruimte-voor-ruimte-op-de-schop/
Van Broekhoven, S., Weterings, A., Evenhuis, E., Daalhuizen, F., & van der Staak, M. (2022). De regiodeals in de praktijk. Casusonderzoek naar de uitwerking van de ambities voor een ander regionaal beleid in de beleidspraktijk. Den Haag: Planbureau voor de Leefomgeving.
Van Bruchem, C. (2004). Landbouwbeleid, Waarom eigenlijk? . Den Haag: LEI.
Van de Kerkhof, W. (2022). Ruimte voor Maatschappelijke Ontwikkeling. Brabant: RuimteVoorRuimte.
Van De Velde, C. (2018). Voldoet de pachtwet aan de noden van de huidige samenleving? Rechtsvergelijkend onderzoek Vlaanderen-Engeland. Gent: Universiteit Gent.
Van de Vijver, E., Luts, D., Pieters, J., Cockx, K., Willems, B., & Vanacker, S. (2023). Improving LULUCF carbon emissions/removals estimates for Flanders, Belgium, through high-resolution prediction of land use based on a machine learning approach. EGU General Assembly Conference Abstracts, EGU-9861.
Van De Werf, K., & Nolf, M. (2022). Help, iemand eet het landbouwland op! Samenleving & Politiek (Jaargang 29 nr. 7), 54-60.
Van den Berg, H., Cockx, K., Willems, P., Van Acker, S., & Pisman, A. (2021). Samenhangende openruimtegebieden, toestand 2013-2019. Technische beschrijving. Brussel: Vlaams Planbureau voor Omgeving.
van den Bossche, T. (2023, januari 27). Nieuwe EU-doelstelling ‘No Net Land Take’: stok achter de deur of schiet het zijn doel voorbij? Gebiedsontwikkeling.nu. Opgehaald van https://www.gebiedsontwikkeling.nu/artikelen/nieuwe-eu-doelstelling-no-…
van den Brand, P. (2024). Grondpolitiek. Eigenlijk gaat het niet meer. VNG Magazine (3).
Van Den Broek, R., & Van Alebeek, F. (2009). Het hoe, wat en waarom van: Functionele Agrobiodiversiteit. EKOLAND, Wageningen.
Van den Wyngaert, K. (2019). Het Grondwettelijk Hof als door in het oog van de Codextrein. Quid met de landschappelijk waardevolle agrarische gebieden? TOO, 380-384.
Van der Windt, N. (2007). De paardenhouderij in beeld: Inspirerende voorbeelden van paardenhoudeirj met landschappelijke kwaliteit. Alterra.
Van Herck, K. (2020, maart 5). Dossier Ruimte Voor Landbouw. Boer & Tuinder, pp. 26-36. Opgehaald van https://edepot.wur.nl/523827
Van Hulle, B. (2021, november 18). Schriftelijke Vraag nr. 122 aan Hilde Crevits. Bebossing van herbevestigd agrarisch gebied - Adviezen. Opgehaald van Vlaams Parlement:
https://www.vlaamsparlement.be/nl/parlementaire-documenten/schriftelijk…
Van Kerckhove, V. (2024, februari 14). Ene paard is andere niet in discussie over landbouwgrond: "Fokkers zijn landbouwers, rijke Vlamingen met dier in tuin niet". Opgehaald van VrtNws: https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2024/02/14/verpaarding-landbouwgrond-boere…
Van Krieken, S. (2012). Het succes van Ruimte Voor Ruimte. Groningen: Rijksuniversiteit Groningen.
Van Loenen, P. (2002). Grondmobiliteit heeft zijn prijs! Een onderzoek naar de inzet van instrumenten ter versterking van de gorndmobiliteit. Wageningen: Plant REsearch International B.V.
Van MEijl, H., Van Rheenen, T., Tabeau, A., & Eickhout, B. (2006). The impact of different policy environments on agricultural land use in Europe. Agriculture, Ecosystems & Environment, 21-38.
Van Oosten, T., Witte, P., & Hartmann, T. (2018). Active land policy in small municipalities in the Netherlands: “We don’t do it, unless...”. Land Use Policy, 829-836.
Van Opstal, S., Vercammen, G., & Vervaet, N. (2024). Het Vlaams Platteland in Cijfers, Plattelandsrapport 2024. Brussel: VLM.
Van Outryve, J. (2019, september 12). Hergebruik van hoeves bepaalt de toekomst van het platteland. Boer&Tuinder, pp. 5-7.
Van Reeth, W., Alaerts, K., Stevens, M., De Keersmaeker, L., VAn Gossum, P., & Verachtert, E. (2016). Landgebruiksveranderingen waarderen in Vlaanderen. Brussel: Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek.
Van Vliet, J., De Groot, H., Rietveld, P., & Verburg, P. (2015). Manifestations and underlying drivers of agricultural land use change in Europe. Landsape and Urban Planning, 24-36.
Vandekerckhove, B., De Waele, A., Baeten, J., & Van Heuven, D. (2016a). Afwegingskader voor actieve landbouwbedrijven in beschermd erfgoed. Gent: Agentschap Onroerend Erfgoed.
Vandekerckhove, B., Vandermaelen, H., & Wayenberg, E. (2016b). Afstemming van de ruimtevragen uit beleidsthema's. Gent: Vlaamse Overheid, Departement Ruimte Vlaanderen.
Vandekerckhove, Vandermaelen, H., Lierman, S., Gadeyne, E., Verhoeve, A., Kerselaers, E., . . . Strubbe, M. (2017). Strategische landbouw in Vlaanderen: Onderzoek naar de bruikbaarheid van het concept ‘strategische landbouwgebieden’ en naar een toolset om landbouwgebieden te vrijwaren voor de beroepslandbouw. Brussel: Vlaamse Overheid, Departement Landbouw en Visserij.
Vandermaelen, H. (2023). Urbanising the Agroecological Reproduction of Soil Fertility. doctoral Dissertation Submitted to Obtain The Academic Degree Of Doctor of Urbanism and Spatial Planning. Gent: Ghent University.
Vandermaelen, H., & Beeckaert, E. (2024). Weinig visie op gorndpatrimonium kerkfabrieken. Tertio, 9-11.
Vandermaelen, H., & Relaes, J. (2024, maart 21). Expo Gentse Gronden trekt debat over publiek grondbezit op gang.: Tentoonstelling Gentse Gronden moet breed maatschappelijk debat voeden. Landbouwleven, pp. 9-11.
Vandermaelen, H., Beeckaert, E., Hiergens, I., & Deruytter, L. (2020). Puiblieke landbouwgronden: marktwaarde of gebruikswaarde? Uitverkoop verdringt noodzakelijk debat over potentiële gebruikswaarde. Bodem, 6-8.
Vandermaelen, H., Willems, G., Verhoeve, A., Vanempten, E., & De Waegemaeker, J. (2024). Een actief grond- en pandenbeleid voor grondgebonden landbouw. Gent: ILVO.
Vanderstraeten, K., & Claes, C. (2020). Niet-agrarisch hergebruik van landbouwinfrastructuren. Principes - Afwegingskader - Cases. Antwerpen: Provincie Antwerpen.
Vanempten. (2018). Manifest voor een produtief ladschap. Merelbeke: ILVO.
Vanempten, E., & Celen, G. (2021). 50 Tinten Geel. Ruimte 51, 11-13.
Vanempten, E., Crivits, M., Nevens, F., & Rogge, E. (2018). Stedelijke landbouwparken in Vlaanderen, een systeeminnovatie met ongekend potentieel. Brussel: Departement Omgeving, Afdeling Beleidsontwikkeling en Juridische Ondersteuning.
Vanempten, E., Verhoeve, A., & Dewaelheyns, V. (2015). “Brussel als kans!” Win-wins voor het Pajottenland op vlak van landbouw, kernversterking en recreatie. Brussel: Ruimte Vlaanderen.
Vanoutrive, T., & Cant, J. (2020). Naar gezonde en duurzame voedselomgevingen. Brussel: Vlaamse Overheid, Departement Omgeving.
VCRO. (2009). Gecodificeerd Decreet Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening. Opgehaald van https://codex.vlaanderen.be/portals/codex/documenten/1018245.html
Verbeyst, S. (2019). Een Valse start voor de activitetencontracten en -convenanten van het instrumentendecreet. STORM, 1-5.
Verbist, S. (2024, januari 31). De boerenstrijd is een strijd om grond. Opgehaald van DeTijd: https://www.tijd.be/opinie/algemeen/de-boerenstrijd-is-een-strijd-om-gr…
Verhaeghe, O., & Bleus, D. (2024, februari 10). De subsidiekloof tussen dorp en stad. De Tijd. Opgehaald van https://www.tijd.be/politiek-economie/belgie/vlaanderen/de-subsidiekloo…
Verhoeve, A. (2015a). Revealing the use of Farms and Farmland by non-agricultural economic activities. The Case of Flanders. Leuven: KU Leuven.
Verhoeve, A. (2015b, juli 1). De verborgen verstedelijking van het platteland: Boerderij wordt kantoor, crèche of bouwbedrijf. De Standaard. Opgehaald van https://pure.ilvo.be/ws/portalfiles/portal/3578432/Verhoeve_Boerderij_w…
Verhoeve, A., & Boute, B. (2010). Nieuwe inzichten in de economische dynamiek op het Vlaams Platteland. Brussel: Interbestuurlijk Plattelandsoverleg. Vlaamse Landmaatschappij.
Verhoeve, A., & Dewaelheyns, V. (2013). Verborgen veranderingen van het Vlaamse platteland. Rooilijn, 96-104.
Verhoeve, A., & Kerselaers, E. (2016c). Verruimde niet-agrarische functiemogelijkheden geven slechts antwoord op deel van reconversievraagstuk. ILVO-nota. Merelbeke: Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek.
Verhoeve, A., & Kerselaers, E. (2016d). Instrumenten voor behoud landbouwgebouwen en landbouwgronden. Merelbeke: ILVO.
Verhoeve, A., Christiaens, A., Vanempten, E., Leinfelder, H., Van Herck, K., Claeys, M., . . . Claus, T. (2021a). Eindrapport Boer Ruimt Veld. Ontharding als middel om open ruimte te realiseren. Brussel: Departement Omgeving Vlaanderen.
Verhoeve, A., Claeys, M., Boussaert, J., Messely, L., & De Pue, D. (2023). Strategie hergebruik hoeves: Sturen op (her)gebruik hoeves om plattelandsambities te realiseren. Brugge: ILVO-Voorland in opdracht van Provincie West-Vlaanderen.
Verhoeve, A., De Roo, N., & Rogge, E. (2012). How to visualise the invisible: Revealing re-use of rural buildings by non-agricultural entrepreneurs in the region of Roeselare-Tielt (Belgium). Land Use Policy 29, 407-416.
Verhoeve, A., Dewaelheyns, V., Kerselaers, E., Rogge, E., & Gulinck, H. (2015a). Virtual Farmland: grasping the occupation of agricultural land by non-agricultural land uses. Land Use Policy 42, 547-556.
Verhoeve, A., Jacob, M., Vanempten, E., & De Waegemaeker, J. (2018). Hergebruik hoeves: Inventaris van de uitdaging in de provincie Oost-Vlaanderen. Gent: Provincie Oost-Vlaanderen.
Verhoeve, A., Kerselaers, E., & Baeyens, D. (2015b). Stopgezette en leegstaande serres in de bloemenregio. Merelbeke: ILVO.
Verhoeve, A., Kerselaers, E., & Claes, C. (2016a). Druk op Landbouwgronden en -gebouwen: Actuele Trends en Drijvende Krachten. Merelbeke: Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek.
Verhoeve, A., Kerselaers, E., & Rogge, E. (2017). Virtueel landbouwland: Harde verschil tussen feiten en cijfers. Ruimte 43, 72-75.
Verhoeve, A., Kerselaers, E., Rogge, E., Claes, C., & Hennebert, M. (2016b). Niet-agrarisch gebruik van het agrarisch gebied in de provincie Antwerpen. Antwerpen: Provincie Antwerpen.
Verhoeve., Christiaens, A., Vanempten, I., Leinfelder, H., Van Herck, K., Claeys, M. J., & Claus, T. (2021b). Oproep tot actie vanuit het Vlaams "open ruimte" middenveld. Vanuit een dialoog met Boer Ruimt Veld-project. ILVO, KULeuven, Boerenbond, Voorland.
Vermeersch, G., Devos, K., Feys, S., & Lewylle, I. O. (2018). Trends van Vlaamse akkervogelpopulaties in Europese Context. Natuur.Oriolus 84(3), 4-9.
Vermeiren, K., Crols, T., Uljee, I., De Nocker, L., Beckx, C., . . . Poelmans, L. (2022). Modelling urban sprawl and assessing its costs in the planning process: A case study in Flanders, Belgium. Land Use Policy, 1-12.
Vervaeke, G. (2013). Het imago van de landbouw in Vlaanderen. Gent: Universiteit Gent.
Viaene, P., Engelen, G., Roelens, J., & Paelinck, M. (2023). Bouwgrondprijzen in Vlaanderen. Gent: HoGent. Duurzaam Ruimtegebruik en Mobiliteit.
Vie-Publique. (2024, april 16). Loi du 15 avril 2024 visant à adapter le droit de la responsabilité civile aux enjeux actuels. Opgehaald van Vie Publique. Au Coeur du débat public.:
https://www.vie-publique.fr/loi/292141-loi-15-avril-2024-troubles-de-vo…
VILT. (2011). Pachtwetgeving. De kracht van pacht. Brussel: VILT. Opgehaald van https://vilt.be/nl/nieuws/pachtwetgeving
VILT. (2016, mei 11). Stopt de overheid verpaarding en vertuining platteland? Opgehaald van VILT: https://vilt.be/nl/nieuws/stopt-de-overheid-verpaarding-en-vertuining-p…
VILT. (2017a, juli 12). Landbouwgrond mag maximaal 30.000 euro per ha kosten. VILT. Opgehaald van https://vilt.be/nl/nieuws/landbouwgrond-mag-maximaal-30000-euro-per-ha-…
VILT. (2017b, mei 18). Twee derde van kaart zonevreemd bos is landbouwgebied. Opgehaald van VILT: https://vilt.be/nl/nieuws/twee-derde-van-kaart-zonevreemd-bos-is-landbo…
VILT. (2021, maart 11). Landbouwgrond steeds meer in trek bij (agro)industriëlen. VILT. Opgehaald van https://vilt.be/nl/nieuws/landbouwgrond-steeds-meer-in-trek-bij-agroind…
VILT. (2022, augustus 25). Vakantie op Vlaamse platteland: Slow Cabins wil bijdragen aan transitie naar natuurinclusieve landbouw. Opgehaald van VILT: https://vilt.be/nl/nieuws/vakantie-op-vlaamse-platteland-groeiend-slow-…
VILT. (2023, juni 6). Vergunning vernietigd voor slow cabins op landbouwgrond. Opgehaald van VILTd: https://vilt.be/nl/nieuws/vergunning-vernietigd-voor-slow-cabins-op-lan…
VILT. (2023a, april 23). 1 op 3 opgekochte gronden door ANB was landbouwgrond in 2022. Opgehaald van VILT: https://vilt.be/nl/nieuws/1-op-3-opgekochte-gronden-door-anb-was-landbo…
VILT. (2023b, februari 10). ANB koopt 30 hectare landbouwgrond aan “hallucinante prijzen”. Opgehaald van VILT: https://vilt.be/nl/nieuws/anb-koopt-30-hectare-landbouwgrond-aan-halluc…
VILT. (2023c, februari 3). Openbare besturen heel actief op grondenmarkt, maar landbouwvisie ontbreekt. Opgehaald van VILT: https://vilt.be/nl/nieuws/openbare-besturen-heel-actief-op-grondenmarkt…
VILT. (2023e, juli 4). Waardering voor Vlaamse land- en tuinbouw was nog nooit zo hoog. Opgehaald van VILT: https://vilt.be/nl/nieuws/waardering-voor-vlaamse-land-en-tuinbouw-nooi…
VILT. (2024a, februari 6). FACTCHECK: hoeveel landbouwgrond wordt herbestemd voor welke doeleinden? Opgehaald van VILT: https://vilt.be/nl/nieuws/openbare-besturen-heel-actief-op-grondenmarkt…
VILT. (2024b, mei 3). Dierenwelzijn in de grondwet: “Geen stikstof bis maar zal rol spelen in vergunningprocedures”. Opgehaald van VILT: https://vilt.be/nl/nieuws/dierenwelzijn-in-de-grondwet-geen-stikstof-bi…
VILT. (2024c, maart 25). Boeken toe voor Vlaamse tak Slow Cabins: "Vlaanderen is er niet klaar voor". Opgehaald van VILT: https://vilt.be/nl/nieuws/slow-cabins-wilde-landbouw-natuur-en-toerisme…
VILT. (2024d, juni 10). Landbouw- en milieuorganisaties benoemen uitdagingen voor toekomstige beleidsmakers. Opgehaald van VILT: https://vilt.be/nl/nieuws/landbouw-en-milieuorganisaties-benoemen-uitda…
Vlaams Parlement. (2016). Belidsbrief Landbouw en Visserij 2016-2017 ingediend door Joke Schauvliege. Brussel: Vlaams Parlement.
Vlaams Parlement. (2017, januari 25). Verslag vergadering Commissie voor Landbouw, Visserij en Plattelandsbeleid. Opgehaald van Vlaams Parlement: https://www.vlaamsparlement.be/nl/parlementair-werk/commissies/commissi…
Vlaams Parlement. (2022, juli 8). We moeten een draai maken naar een meer duurzame landbouw. Opgehaald van Vlaams Parlement: https://www.vlaamsparlement.be/nl/actueel/nieuws-uit-het-vlaams-parleme…
Vlaams Parlement. (2024, februari 28). Verslag vergadering Commissie voor Landbouw, Visserij en Plattelandsbeleid. Opgehaald van Commissie voor Landbouw, Visserij en Plattelandsbeleid: https://www.vlaamsparlement.be/nl/parlementair-werk/commissies/commissi…
Vlaamse Codex Wonen. (2020, juli 17). Gecodificeerd Decreet over het Vlaamse woonbeleid. Opgehaald van https://codex.vlaanderen.be/PrintDocument.ashx?id=1033810
Vlaamse Overheid. (1997). Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen. Officieus gecoördineerde versie conform het besluit van de Vlaamse regering van 23 september 1997 houdende definitieve vaststelling van het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen. Brussel: Vlaamse Overheid.
Vlaamse Overheid. (2019). Vlaamse Klimaatstrategie 2050. Brussel: Vlaamse OVerheid.
Vlaamse Overheid. (2023). Ontwerp Vlaams Energie- en Klimaatplan 2021-2030. Brussel: Vlaames Overheid.
Vlaamse Regering. (2022a). Conceptnota Bouwshift. Plan Van Aanpak. Brussel: Vlaamse Regering. Opgehaald van https://omgeving.vlaanderen.be/sites/default/files/2022-03/Conceptnota%…
Vlaamse Regering. (2022b). Nota aan de Vlaamse Regering. Betreft: Regiovorming - afbakening Limburg. Brussel: Vlaamse Regering.
VLAIO. (2024a, juni 4). LEADER: subsidies voor plattelandsontwikkeling. Opgehaald van Agentschap Innoveren en Ondernemen: https://www.vlaio.be/nl/subsidies-financiering/subsidiedatabank/leader-…
VLAIO. (2024b). Brownfieldconvenant. Opgehaald van VLAIO: https://www.vlaio.be/nl/subsidies-financiering/brownfieldconvenant/wat-…
VLM. (2022a). Toekomstvisie landbouw en milieu. Synthese van de verschillende elementen aangebracht door Vlaamse academici. Brussel: Vlaamse Landmaatschappij.
VLM. (2022b). Bundeling van 8 teksten van academici over de toekomstvisie van landbouw en milieu. Brussel: Vlaamse Landmaatschappij.
VLM. (2023). Programmatische Aanpak Stikstof. Infobrochure vrijwillige stopzetting van varkensstalen met een impactscore hoger dan 0,025%. Tweede oproep. Brussel: VLM.
VLM. (2024a). Over het Vlaams plattelandsbeleid. Opgehaald van Vlaamse Land Maatschappij: https://www.vlm.be/nl/themas/platteland/plattelandsbeleid/Paginas/defau…
VLM. (2024b). Vlaamse Grondenbank. Opgehaald van Vlaamse Landmaatschappij: https://www.vlm.be/nl/themas/Vlaamsegrondenbank
Vloebergh, G., & Coppens, T. (2018). De rechtszekerheid van de uitzonderingsplanologie. Ruimte & Maatschapppij: Vlaams-Nederlands tijdschrift voor ruimtelijke vraagstukken, 6-14.
Voets, J., Peutern, B., Vandekerckhoven, B., Broeckaert, D., Rpoy, M., Maes, P., & Blmummel, P. (2010). Evaluerend onderzoek naar de effectiviteit van de uitvoering van het ruimtelijk beleid in Vlaanderen. Leuven: Departement Ruimtelijke Ordening, Woonbeleid en Onroerend Erfgoed.
Voorland, ILVO, & UGent. (2023). Verkenning Juridisch Statuut Natuur in Landbouwgebied. Natuur en Bos.
Vuylsteke, A., Bergen, D., & Demuynck, E. (2014). Schaalgrootte en schaalvergroting in de Vlaamse land- en tuinbouw. Brussel: Departement Landbouw en Visserij, afdeling Monitoring en Studie.
VVP. (2018). Agro Business Complex. Een analyse van het agrobusinesscomplex in de 5 Vlaamse provincies. Brussel: Vereigiging van de Vlaamse provincies.
Wauters, E., Boussauw, K., Poelmans, L., Steenbergen, T., Vermander, M., Janssen, M., . . . Tindemans, H. (2021b). Monetarisering urban sprawl in Vlaanderen. Brussel: Departement Omgeving.
Wauters, E., Loncke, D., Leen, F., & Van Meensel, J. (2021a). Diagnose van de financieel-economische gezondheid op witloofbedrijven. Merelbeke: Instituut voor Landbouw, Visserij en Voedingsonderzoek.
Wijnands, F., & Holster, H. (2016). Duurzame Energie 2050. Verkenning rol van (agrarische) ondernemers in de energietransitie naar 2050. Wageningen: Wageningen UR - Livestock Research.
Willemstein, Y. (2023). Vastgoedbelangen bij lokale beleidsmakers in de eigen gemeente onder de loep. Opgehaald van Masterexpo-Ontwerpwetenschappen: https://www.masterexpo-ontwerpwetenschappen.be/project/yannick-willemst…
Witting, M. (2019). Active versus Passive Land Policies. Urban Area Development in the Netherlands from a Municipal Perspective. Delft: Technische Universiteit Delft.
Woltjer, J., Voskuilen, M., Kuiper, P., & Prins, L. (2023). afstand tot Natura 2000-Gebieden heeft weinig invloed op prijs landbouwgrond. Wageningen: Wageningen University & Research.
Wu, J., Fisher, M., & Pascual, U. (2011). Urbanization and the Viability of Local Agricultural Economies. Local Economics, 109-125.
WVI. (2006). Gezocht: Nieuwe economische dragers voor het platteland? Een onderzoek naar hergebruik van hoeves in de Westhoek. Brugge: Ankerpunt Ruimtelijk eEconomische Planning Westhoek.
Zagata, L., & Sutherland, L. (2015). Deconstructing the 'young farmer problem in Europe': Towards a research agenda. Journal of Rural Studies, 39-51.
Zasada, I. (2011). Multifunctional peri-urban agriculture—A review of societal demands and the provision of goods and services by farming. Land Use Policy, 639-648.

Download scriptie (8.81 MB)
Universiteit of Hogeschool
Universiteit Gent
Thesis jaar
2024
Promotor(en)
Prof. Dr. Ir. Michiel Dehaene, Dr. Anna Verhoeve
Kernwoorden