Stel je voor: jij bent bijna achttien jaar en de wereld ligt aan je voeten. Je zet jouw laatste stappen in het secundair onderwijs: de eindejaarsreis, de laatste honderd dagen, het galabal… nog nooit waren deze fijne mijlpalen zo dichtbij. Maar dan wordt je dagdroom plots doorbroken. Pa vraagt voor de duizendste keer: “Weet je nu al wat je volgend jaar gaat doen?” Je siddert en beeft. Daar is die vraag weer: welke studiekeuze ga je maken? Wordt het een professionele bachelor of toch eerder een masteropleiding? Iets met economie of toch maar rechten? Ga je op kot of blijf je bij hotel mama? Je zucht, want je weet het echt niet…
Klinkt dit verhaal jou bekend in de oren? Dan ben je niet alleen, want in het academiejaar 2021-2022 stroomden meer dan 7 op 10 achttienjarigen door naar het hoger onderwijs. Al deze mensen, iets meer dan 52.000 in totaal, maakten een studiekeuze en dat is niet eenvoudig. Want uit eerder onderzoek blijkt dat de manier waarop je dit aanpakt een voorbode van studiesucces of -vertraging kan zijn.
Hoe maak je een goede studiekeuze?
We stelden deze vraag aan dertien laatstejaars uit een atheneum in de provincie Antwerpen. Samen met hen gingen we gedurende het ganse schooljaar 2023-2024 op onderzoek uit. Hiervoor organiseerde de school allerlei activiteiten zoals de infoavond ‘Start to study’, een bezoek aan de SID-in beurs waar alle instellingen voor hoger onderwijs zich via standjes voorstellen, lessen naar keuze volgen tijdens de proefdagen van de Universiteit Hasselt en PXL Hogeschool, enz. We bevroegen deze leerlingen via interviews en vragenlijsten op drie momenten in het schooljaar en observeerden hen tijdens de activiteiten, waardoor we hun voortgang in het studiekeuzeproces monitorden en beschreven.
Daarnaast konden de leerlingen van deze school op vrijwillige basis wekelijks een module leercoaching volgen. Zij bepaalden zelf wat ze tijdens deze uren deden, maar hun activiteiten moesten wel verband houden met het kiezen van een studierichting of hen hierop voorbereiden. Een onderzoeker observeerde hen, voerde gesprekken en gaf verschillende tips om aan de slag te gaan als leerlingen daarom vroegen. We merkten dat deze module een positief effect had, want wie ze volgde, verkende zijn toekomstige studiemogelijkheden veel diepgaander en breder dan leerlingen die dat niet deden. Ook dachten deze jongeren grondiger over zichzelf na. De leerlingen kregen bovendien de kans om zelf de module te evalueren. Ze gaven daarbij allemaal aan dat ze hieruit veel leerden over het maken van een studiekeuze en zich goed voorbereid voelden op volgend jaar.
Ten slotte zagen we dat leerlingen met dyslexie of een autismespectrumstoornis (ASS) het studiekeuzeproces op een andere manier doorliepen dan leerlingen zonder deze beperkingen. Zij waren gebaat met extra begeleiding, omdat zij hun eigen mogelijkheden minder grondig exploreerden dan leerlingen zonder deze functiebeperkingen.
Algemeen mogen we stellen dat leerlingen sterk kunnen verschillen van elkaar in de manier waarop ze een studiekeuze maken. Bovendien evolueren en variëren ze sterk in de tijd: niet elke leerling staat even ver in dat proces op hetzelfde moment en dat is heel normaal. Eenzelfde leerling kan ook verschillende studiekeuzeprocessen doorlopen op een andere manier. Dat zien we bij leerlingen die een ingangsexamen moeten afleggen. Wanneer zij onzeker worden over de afloop van dat examen, soms maanden voordat ze het afleggen, maken ze een nieuwe studiekeuze voor een zogenaamd plan B. De manier waarop dat studiekeuzeproces verloopt, kan heel anders zijn dan bij de eerste studiekeuze.
Tot slot kan een studiecoach helpen bij het maken van een studiekeuze. Als dat op een goede manier gebeurt, wordt dit ten zeerste gewaardeerd door leerlingen. Het hoedt hen ook voor het maken van een studiekeuze op basis van desinformatie. Want hoeveel brochures er ook in omloop zijn, hoeveel proeflessen er gegeven worden en hoeveel rijkelijk gestoffeerde websites ook dingen naar de gratie van studenten in spe, toch merken we dat jongeren vaak dreigen te beslissen op basis van onjuiste informatie.
Meer weten?
Bergen, L. (2024). Een case study naar studiekeuzeprocessen bij laatstejaars. The adventures of Alice, Cat, Rabbit and several others in Choosing Land. [Masterscriptie, Universiteit Antwerpen]
Masterproefstudent: Lise Bergen (liese.bergen@yahoo.com)
Promotor: prof. dr. Vincent Donche (vincent.donche@uantwerpen.be)
Advokat, C., Lane, S. M., & Luo, C. (2011). College students with and without adhd: Comparison of self-report of medication usage, study habits, and academic achievement. Journal of Attention Disorders, 15(8), 656–666. https://doi.org/10.1177/1087054710371168
American Psychiatric Association & American Psychiatric Association (Eds.). (2013). Diagnostic and statistical manual of mental disorders: DSM-5 (5th ed). American Psychiatric Association.
Argyropoulou, E. P., Sidiropoulou-Dimakakou, D., & Besevegis, E. G. (2007). Generalized self-efficacy, coping, career indecision, and vocational choices of senior high school students in greece: Implications for career guidance practitioners. Journal of Career Development, 33(4), 316–337. https://doi.org/10.1177/0894845307300412
Baarda, B. (n.d.). Basisboek Interviewen. Handleiding voor het voorbereiden en afnemen van interviews (5th ed.). Noordhoff.
Bartley, D. F., & Robitschek, C. (2000). Career exploration: A multivariate analysis of predictors. Journal of Vocational Behavior, 56(1), 63–81. https://doi.org/10.1006/jvbe.1999.1708
Beishuizen, J., Van Os, A., & Van Eyck, P. (1996). Een ideale cursus studievaardigheden. Tijdschrift Voor Hoger Onderwijs, 14, 96–120.
Bisschop Boele, E. (2018). Etnografisch onderzoek: Het perspectief van de ander. Cultuur+Educatie , 17(50), 85–93.
Bogdan, R. C., & Biklen, S. K. (1992). Qualitative research for education: An introduction to theory and methods. Allyn and Bacon.
Borden, V., Evenbeck, S., & Williams, G. (1997). The impact of academic support programs on student performance and persistence. Research Brief, 4(4), 1–14.
Boswijk, H., Breetvelt, I., & Mensink, J. (2007). Autisme en studeren in het hoger onderwijs. Wetenschappelijk Tijdschrift Autisme, 1, 22–30.
Briggs, A. R. J., Clark, J., & Hall, I. (2012). Building bridges: Understanding student transition to university. Quality in Higher Education, 18(1), 3–21. https://doi.org/10.1080/13538322.2011.614468
Cai, Z., Guan, Y., Li, H., Shi, W., Guo, K., Liu, Y., Li, Q., Han, X., Jiang, P., Fang, Z., & Hua, H. (2015). Self-esteem and proactive personality as predictors of future work self and career adaptability: An examination of mediating and moderating processes. Journal of Vocational Behavior, 86, 86–94. https://doi.org/10.1016/j.jvb.2014.10.004
Callens, M., Tops, W., & Brysbaert, M. (2012). Cognitive profile of students who enter higher education with an indication of dyslexia. PloS ONE, 7(6), e38081.
Chartrand, J. M., Martin, W. F., Robbins, S. B., McAuliffe, G. J., Pickering, J. W., & Calliotte, J. A. (1994). Testing a level versus an interactional view of career indecision. Journal of Career Assessment, 2(1), 55–69. https://doi.org/10.1177/106907279400200106
Cnockaert, R., De Smet, M., Caemerlinck, M., Thienpondt, L., De Snerck, G., Demunck, K., Heurckmans, N., Leyman, K., Verstichele, M., Casman, H., Andries, C., De Smet, L., & Van Hove, G. (2010). Studeren met een functiebeperking in het Vlaamse Hoger Onderwijs: Een exploratieve studie naar de beleving van (oud)studenten in drie Vlaamse instellingen voor hoger onderwijs. Ethiek En Maatschappij, 13(4), 121–140.
Creed, P., Prideaux, L.-A., & Patton, W. (2005). Antecedents and consequences of career decisional states in adolescence. Journal of Vocational Behavior, 67(3), 397–412. https://doi.org/10.1016/j.jvb.2004.08.008
De Clercq, M., Galand, B., & Frenay, M. (2017). Transition from high school to university: A person-centered approach to academic achievement. European Journal of Psychology of Education, 32(1), 39–59. https://doi.org/10.1007/s10212-016-0298-5
Decreet betreffende de financiering van de werking van de hogescholen en de universiteiten in Vlaanderen. (2008, March 14). Vlaamse Overheid. https://www.ejustice.just.fgov.be/cgi/article_body.pl?language=nl&calle…
Decreet over de instroom en het optimaliseren van de studie-efficiëntie in het hoger onderwijs en overige organisatorische aspecten van het hoger onderwijs. (2022, July 15). Vlaamse Overheid. https://www.ejustice.just.fgov.be/cgi/article_body.pl?language=nl&calle…
Dembo, M., & Seli, H. (2004). Students’ resistance to change in learning strategies courses. Journal of Developmental Education, 27(3), 2–11.
Demulder, L., Lacante, M., & Donche, V. (2020). Large scale measurements to support students in their transition to higher education: The importance of including a non-cognitive perspective. In E. Braun, R. Esterhazy, & R. Kordts-freudinge (Eds.), Research on Teaching and Learning in Higher Education (pp. 11–20). Waxmann Verlag.
Demulder, L., Verschueren, K., & Donche, V. (2023). Understanding transitions in exploration profiles of students opting for higher education. Frontiers in Psychology, 14, 1085718. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2023.1085718
Demulder, L., Verschueren, K., Lacante, M., & Donche, V. (2023). Identifying exploration profiles for higher education and their relationship with different student variables and outcomes. European Journal of Psychology of Education, 38(3), 1145–1163. https://doi.org/10.1007/s10212-022-00641-w
Demulder, L., Willems, J., Verschueren, L., Lacante, M., & Donche, V. (2023). Het studiekeuzeproces voor hoger onderwijs in kaart: Validering van de Verkorte Vragenlijst Studiekeuzetaken (VVST). Pedagogische Studiën , 96(5). Geraadpleegd van https://pedagogischestudien.nl/article/view/13914
Denhart, H. (2008). Deconstructing barriers: Perceptions of students labeled with learning disabilities in higher education. Journal of Learning Disabilities, 41(6), 483–497. https://doi.org/10.1177/0022219408321151
Departement Onderwijs en Vorming. (n.d.). Vlaams onderwijs in cijfers. Schooljaar 2021-2022.
Diversiteit en Sociaal beleid. (n.d.). Vlir. Retrieved February 18, 2024, from https://vlir.be/beleidsdomeinen/diversiteit-en-sociaal-beleid/
DuPaul, G. J., Weyandt, L. L., O’Dell, S. M., & Varejao, M. (2009). College students with adhd: Current status and future directions. Journal of Attention Disorders, 13(3), 234–250. https://doi.org/10.1177/1087054709340650
Dweck, C. S. (2013). Self-theories. Psychology Press. https://doi.org/10.4324/9781315783048
Dyer, C. (1995). Beginning research in psychology. Blackwell.
Elchardus, M., Huysseune, M., & Scheys, M. (1991). Vrouwelijkheid en universitaire studiekeuze. In M. Scheys (Ed.), Rapporten en perspectieven omtrent vrouwenstudies (pp. 27–54). Brussel: VUBPress. .
Elsen, M. (1998). Studieuitval in de propedeuse. Een pluriform verschijnsel. [Rapport 49 IGLON].
Emmers, E., Jansen, D., Petry, K., Van Der Oord, S., & Baeyens, D. (2017). Functioning and participation of students with ADHD in higher education according to the ICF-framework. Journal of Further and Higher Education, 41(4), 435–447. https://doi.org/10.1080/0309877X.2015.1117600
Erskine, J. M., & Seymour, P. H. K. (2005). Proximal analysis of developmental dyslexia in adulthood: The cognitive mosaic model. Journal of Educational Psychology, 97(3), 406–424. https://doi.org/10.1037/0022-0663.97.3.406
Everatt, J. (1997). The abilities and disabilities associated with adult developmental dyslexia. Journal of Research in Reading, 20(1), 13–21. https://doi.org/10.1111/1467-9817.00016
Felton, R. H., Naylor, C. E., & Wood, F. B. (1990). Neuropsychological profile of adult dyslexics. Brain and Language, 39(4), 485–497. https://doi.org/10.1016/0093-934X(90)90157-C
Flick, U. (2022). An introduction to qualitative research (7th ed.). Sage.
Gamboa, V., Paixão, M. P., & Neves De Jesus, S. (2013). Internship quality predicts career exploration of high school students. Journal of Vocational Behavior, 83(1), 78–87. https://doi.org/10.1016/j.jvb.2013.02.009
Gans, H. J. (1999). The participant-observer as a human being: Observations on the personal aspects of field work. In A. Bryman & E. Burgess (Eds.), Qualitative Research: Vol. II (pp. 39–54). Sage.
Gati, I., & Kulcsár, V. (2021). Making better career decisions: From challenges to opportunities. Journal of Vocational Behavior, 126, 103545. https://doi.org/10.1016/j.jvb.2021.103545
Geertz, C. (1974). From the native’s point of view: On the nature of anthropological understanding . Bulletin of the American Academy of Arts and Sciences , 28(1), 26–45.
George , D., & Mallery, P. (n.d.). SPSS for Windows step by step: A simple guide and reference. 1.0 update (4th ed.). Boston: Allyn & Bacon.
Germeijs, V., & De Boeck, P. (2002). A measurement scale for indecisiveness and its relationship to career indecision and other types of indecision. European Journal of Psychological Assessment, 18(2), 113–122. https://doi.org/10.1027//1015-5759.18.2.113
Germeijs, V., Luyckx, K., Notelaers, G., Goossens, L., & Verschueren, K. (2012). Choosing a major in higher education: Profiles of students’ decision-making process. Contemporary Educational Psychology, 37(3), 229–239. https://doi.org/10.1016/j.cedpsych.2011.12.002
Germeijs, V., & Verschueren, K. (2006a). High school students’ career decision-making process: A longitudinal study of one choice. Journal of Vocational Behavior, 68(2), 189–204. https://doi.org/10.1016/j.jvb.2005.08.004
Germeijs, V., & Verschueren, K. (2006b). High school students’ career decision-making process: Development and validation of the study choice task inventory. Journal of Career Assessment, 14(4), 449–471. https://doi.org/10.1177/1069072706286510
Germeijs, V., & Verschueren, K. (2007). De keuze van een studie in het hoger onderwijs: Het beslissingsproces, risicofactoren, en samenhang met uitvoering van de keuze. CAL, 19, 2–9.
Glaser, B. G., & Strauss, A. L. (2006). The discovery of grounded theory. Aldine Transaction. http://www.sxf.uevora.pt/wp-content/uploads/2013/03/Glaser_1967.pdf (Original work published 1967)
Glorieux, I., Laurijssen, I., & Sobczyk, O. (2014). De instroom in het hoger onderwijs van Vlaanderen: Een beschrijving van de huidige instroompopulatie en een analyse van de overgang van secundair onderwijs naar hoger onderwijs (Research paper SSL/2013.16/4.1.2,). Steunpunt SSL, Leuven.
Gottfredson, I. S. (2002). Career choice and development (D. Brown, Ed.; 4th ed., pp. 85–148). San francisco: jossey-bass. Geraadpleegd van https://www1.udel.edu/educ/gottfredson/reprints/2002CCtheory.pdf
Hartung, P. J. (2011). Barrier or benefit? Emotion in life-career design. Journal of Career Assessment, 19(3), 296–305. https://doi.org/10.1177/1069072710395536
Hatcher, J., Snowling, M. J., & Griffiths, Y. M. (2002). Cognitive assessment of dyslexic students in higher education. British Journal of Educational Psychology, 72(1), 119–133. https://doi.org/10.1348/000709902158801
Hayes, L.A. (2013). Identifying the strengths, needs, and barriers to student success for first generation, low-income, first year college students (proefschrift) . Northern Kentucky University. College of Education and Human Services, & ProQuest Information and Learning Company.
Het referentiekader voor onderwijskwaliteit (Het ok) |. (n.d.). Retrieved February 18, 2024, from https://www.onderwijsinspectie.be/nl/het-referentiekader-voor-onderwijs…
Hirschi, A., & Läge, D. (2007). The relation of secondary students’ career-choice readiness to a six-phase model of career decision making. Journal of Career Development, 34(2), 164–191. https://doi.org/10.1177/0894845307307473
Hirschi, A., Niles, S. G., & Akos, P. (2011). Engagement in Adolescent Career preparation: Social Support, Personality and the Development of Choice Decidedness ans Congruence. . Journal of Adolescence, 34(1), 173–182.
Hofmans, J., Wille, B., & Schreurs, B. (2020). Person-centered methods in vocational research. Journal of Vocational Behavior, 118, 103398. https://doi.org/10.1016/j.jvb.2020.103398
Huon, G., & Sankey, M. (2002, July 8). The transition to university: Understanding differences in success . paper presented at the 6th Pacific Rim first year in higher education conference: changing agendas, university of Canterbury , Christchurch, New Zealand.
IJkingstoets.be. (n.d.). Retrieved April 11, 2024, from https://www.ijkingstoets.be/
Jansen, D., Petry, K., Ceulemans, E., Van Der Oord, S., Noens, I., & Baeyens, D. (2017). Functioning and participation problems of students with ADHD in higher education: Which reasonable accommodations are effective? European Journal of Special Needs Education, 32(1), 35–53. https://doi.org/10.1080/08856257.2016.1254965
Jiang, Z., Newman, A., Le, H., Presbitero, A., & Zheng, C. (2019). Career exploration: A review and future research agenda. Journal of Vocational Behavior, 110, 338–356. https://doi.org/10.1016/j.jvb.2018.08.008
Johnson, G. C., & Watson, G. (2004). ’Oh gawd, how am i going to fit into this? ’: Producing [mature] first-year student identity. Language and Education, 18(6), 474–487. https://doi.org/10.1080/09500780408666896
Karp, M., O’Gara, L., & Hughes, K. (2008). Do support services at community colleges encourage success or reproduce disadvantage? An exploratory study of students in two community colleges [CCRC Working Paper No. 10].
Kelly, K. R., & Pulver, C. A. (2003). Refining measurement of career indecision types: A validity study. Journal of Counseling & Development, 81(4), 445–453. https://doi.org/10.1002/j.1556-6678.2003.tb00271.x
Kemper, P., van Hoof, J. J., Visser, M., & de Jong, M. D. T. (2007). Studiekeuze in kaart gebracht. Gedragsdeterminanten van scholieren bij het kiezen van een vervolgopleiding. Tijdschrift Voor Hoger Onderwijs, 25(4), 270-279.
Keppens, G., Boone, S., Consuegra, E., Laurijssen, I., Spruyt, B., & Droogenbroeck, F. V. (2023). First-generation college students’ motives to start university education: An investment in self- development, one’s economic prospects or to become a role model? YOUNG, 31(2), 142–160. https://doi.org/10.1177/11033088221139393
Keup, J., & Barefoot, B. O. (2005). Learning how to be a successful student: Exploring the impact of first-year seminars on student outcomes . Journal of the First-Year Experience, 17, 11–47.
Kirk, J., & Miller, M. (1986). Reliability and validity in qualitative research. SAGE Publications, Inc. https://doi.org/10.4135/9781412985659
Kirkpatrick, D. L. (1998). The four levels of evaluation. In S. M. Brown & C. J. Seidner (Eds.), Evaluating Corporate Training: Models and Issues (pp. 95–112). Springer Netherlands. https://doi.org/10.1007/978-94-011-4850-4_5
Lacante , M., Van Esbroeck , R., & De Vos, A. (2008). Met een dynamische begeleiding naar een effectieve keuzebekwaamheid. Eindrapport OBPWO projecten 04.01 & 02.02 en Ministerieel Initiatief. Brussel/Leuven: Vrije Universiteit Brussel/ Katholieke Universiteit Leuven. https://docplayer.nl/3830867-Met-een-dynamische-keuzebegeleiding-naar-e…
Lacante, M., De Metsenaere, M., Lens, W., Van Esbroeck, R., De Jaeger, K., De Coninck, T., Gressens, K., Wenselaer, C., & Santy, L. (2001). Drop-out in het hoger onderwijs: Onderzoek naar achtergronden en motieven van drop-out in het eerste jaar hoger onderwijs (Eindrapport OBPWO 98.11). Leuven - Brussel: Katholieke Universiteit Leuven - Vrije Universiteit Brussel.
Laurijssen, I., & Glorieux, I. (2014). Studiekeuze in het hoger onderwijs. Vrouwelijkheid en mannelijkheid. In B. Spruyt & J. Siongers (Eds.), Gender(En): Over de constructie en deconstructie van gender bij Vlaamse jongeren (pp. 177–196). Acco.
Lazarides, R., Rohowski, S., Ohlemann, S., & Ittel, A. (2016). The role of classroom characteristics for students’ motivation and career exploration. Educational Psychology, 36(5), 992–1008. https://doi.org/10.1080/01443410.2015.1093608
Lefly, D. L., & Pennington, B. F. (1991). Spelling errors and reading fluency in compensated adult dyslexics. Annals of Dyslexia, 41(1), 141–162. https://doi.org/10.1007/BF02648083
Lent, R. W., & Brown, S. D. (2020). Career decision making, fast and slow: Toward an integrative model of intervention for sustainable career choice. Journal of Vocational Behavior, 120, 103448. https://doi.org/10.1016/j.jvb.2020.103448
Leong, F., Barak, A., & Leong, F. (Eds.). (2005). Contemporary models in vocational psychology (1st ed.). Routledge. https://doi.org/10.4324/9781410600578
Levin, N., Lipshits-Braziler, Y., & Gati, I. (2022). The identification and validation of five types of career indecision: A latent profile analysis of career decision-making difficulties. Journal of Counseling Psychology, 69(4), 452–462. https://doi.org/10.1037/cou0000603
Lietaert, S., Roorda, D., Laevers, F., Verschueren, K., & De Fraine, B. (2015). The gender gap in student engagement: The role of teachers’ autonomy support, structure, and involvement. British Journal of Educational Psychology, 85(4), 498–518. https://doi.org/10.1111/bjep.12095
Longfellow, E., May, S., Burke, L., & Marks-Maran, D. (2008). ‘They had a way of helping that actually helped’: A case study of a peer-assisted learning scheme. Teaching in Higher Education, 13(1), 93–105. https://doi.org/10.1080/13562510701794118
Lukenchuk, A. (2013). Paradigms of research for the 21st century. Peter Lang.
Mack, A. (2007). Differences in academic performance and self-regulated learning based on level of student participation in supplemental instruction [ProQuest Dissertations And Theses; Thesis (Ed.D.)]. University of Central Florida .
Magiati, I., Tay, X. W., & Howlin, P. (2014). Cognitive, language, social and behavioural outcomes in adults with autism spectrum disorders: A systematic review of longitudinal follow-up studies in adulthood. Clinical Psychology Review, 34(1), 73–86. https://doi.org/10.1016/j.cpr.2013.11.002
Marshall, C., & Rossman, G. B. (2016). Designing qualitative research (Sixth edition). SAGE.
Matthys, M. (2010). Doorzetters: Een onderzoek naar de betekenis van de arbeidersafkomst voor de levensloop en loopbaan van universitair afgestudeerden. Aksant.
Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative Data Analysis. Sage.
Modernisering van het secundair onderwijs—Voor directies. (n.d.). Retrieved April 11, 2024, from https://onderwijs.vlaanderen.be/nl/directies-en-administraties/onderwij…
Morgan, D. (2001). Indigenous education: Factors affecting students’ decisions to continue or withdraw from tertiary studies at Flinders University. International Education Journal, 2, 233–239.
Mortelmans, D. (2020). Handboek kwalitatieve onderzoeksmethoden (3rd ed.). Acco.
Mullen, A. L. (2014). Gender, social background, and the choice of college major in a liberal arts context. Gender & Society, 28(2), 289–312. https://doi.org/10.1177/0891243213512721
Nisbet, J., & Watt, J. (1984). Case study . In J. Bell, T. Bush, A. Fox, J. Goodey, & S. Goulding (Eds.), Conducting small-scale investigations in educational management (pp. 79–92). Harper and Row.
OECD. (2022). Education at a Glance 2022: OECD Indicators, Education at a Glance. Paris: OECD Publishing.
Onderwijskiezer (n.d.). Retrieved August 1, 2024, from https://www.onderwijskiezer.be/v2/hoger/hoger_zelftest.php
O’Shea, S., Stone, C., Delahunty, J., & May, J. (2018). Discourses of betterment and opportunity: Exploring the privileging of university attendance for first-in-family learners. . Studies in Higher Education, 43(6), 1020–1033.
Over ons. (n.d.). Columbus. Retrieved February 18, 2024, from https://columbus.onderwijskiezer.be/over-ons/
Palmen, A., Didden, R., & Lang, R. (2012). A systematic review of behavioral intervention research on adaptive skill building in high-functioning young adults with autism spectrum disorder. Research in Autism Spectrum Disorders, 6(2), 602–617. https://doi.org/10.1016/j.rasd.2011.10.001
Pargetter, R. (2000). Transition: From a School Perspective . Journal of Institutional Research, 9, 14–21.
Pascarella, E. T., Pierson, C. T., Wolniak, G. C., & Terenzini, P. T. (2004). First-Generation College Students: Additional Evidence on College Experiences and Outcomes. The Journal of Higher Education, 75(3), 249–284. http://www.jstor.org/stable/3838816
Patton, W., & McMahon, M. (2002). Theoretical and Practical Perspectives for the Future of Educational and Vocational Guidance in Australia. International Journal for Educational and Vocational Guidance, 2(1), 39–49. https://doi.org/10.1023/A:1014213832404
Perry, C., & Allard, A. (2003). Making the connections: Transition experiences for first-year education students . Journal of Educational Enquiry, 4(2), 74–89.
Phillips, L. T., Stephens, N. M., Townsend, S. S. M., & Goudeau, S. (2020). Access is not enough: Cultural mismatch persists to limit first-generation students’ opportunities for achievement throughout college. Journal of Personality and Social Psychology, 119(5), 1112–1131. https://doi.org/10.1037/pspi0000234
Pitkethly, A., & Prosser, M. (2001). The first year experience project: A model for university-wide change. Higher Education Research & Development, 20(2), 185–198. https://doi.org/10.1080/758483470
Poirier, S., & Ayres, L. (1997). Endings, secrets, and silences: Overreading in narrative inquiry. Research in Nursing & Health, 20(6), 551–557. https://doi.org/10.1002/(SICI)1098-240X(199712)20:6<551::AID-NUR9>3.0.C…
Pring, R. (2015). Philosophy of educational research (3rd ed.). Bloomsbury academic.
Rezai, S. (2017). The rise of the second generation: The role of social capital in the upward mobllity of descendants of immigrants from Turkey and Morocco. Erasmus University Rotterdam. hdl.handle.net/1765/102766
Risman, B. J., Froyum, C. M., & Scarborough, W. J. (Eds.). (2018). Handbook of the sociology of gender. Springer International Publishing. https://doi.org/10.1007/978-3-319-76333-0
Roberts, K. D. (2010). Topic areas to consider when planning transition from high school to postsecondary education for students with autism spectrum disorders. Focus on Autism and Other Developmental Disabilities, 25(3), 158–162. https://doi.org/10.1177/1088357610371476
Ruis, P., & Leiden , R. (2007). Checklist rendement hoger onderwijs: Verantwoording, instrument en onderzoeksinformatie. Interfacultair Centrum voor Lerarenopleiding, Onderwijsontwikkeling en Nascholing.
Sabates, R., Gutman, L., & Schoon, I. (2017). Is there a wage penalty associated with a degree of indecision in career aspirations? Longitudinal and Life Course Studies, 8(3). https://doi.org/10.14301/llcs.v8i3.470
Saka, N., Gati, I., & Kelly, K. R. (2008). Emotional and personality-related aspects of career-decision-making difficulties. Journal of Career Assessment, 16(4), 403–424. https://doi.org/10.1177/1069072708318900
Savickas, M. L., Briddick, W. C., & Watkins, C. E. (2002). The relation of career maturity to personality type and social adjustment. Journal of Career Assessment, 10(1), 24–49. https://doi.org/10.1177/1069072702010001002
Scheepers, P. L. H., Tobi, H., & Boeije, H. R. (2016). Onderzoeksmethoden (9th ed.). Boomonderwijs.
Seabi, J. (2012). Gender identity and the career decision-making process in matriculants. . South African Journal of Higher Education, 26(1), 765–783. https://doi.org/https://doi.org/10.10520/EJC132702
Seifert, T. (2004). Understanding student motivation. Educational Research, 46(2), 137–149.
Sellami, S., Verhaest, D., Nonneman, W., & Van Trier, W. (2020). Education as investment, consumption or adapting to social norm: Implications for educational mismatch among graduates. Education Economics, 28(1), 26–45. https://doi.org/10.1080/09645292.2019.1680955
Simons, H. (2015). Interpret in context: Generalizing from the single case in evaluation. . Evaluation, 21(2), 173–188.
Skorikov, V. (2007). Continuity in adolescent career preparation and its effects on adjustment. Journal of Vocational Behavior, 70(1), 8–24. https://doi.org/10.1016/j.jvb.2006.04.007
Skorikov, V., & Vondracek, F. W. (1998). Vocational identity development: Its relationship to other identity domains and to overall identity development. Journal of Career Assessment, 6(1), 13–35. https://doi.org/10.1177/106907279800600102
Smith, K., & Hopkins, C. (2005). Great Expectations: Sixth-formers’ perceptions of teaching and learning in degree-level English. Arts and Humanities in Higher Education, 4(3), 304–318. https://doi.org/10.1177/1474022205056173
Starttoets lerarenopleiding. (n.d.). Vlaamse Hogescholen Raad. https://www.vlaamsehogescholenraad.be/nl/starttoets
Steunpunt Inclusief Hoger Onderwijs. (n.d.). Https://Www.Siho.Be/Nl.
Studieduur in het hoger onderwijs. (n.d.). Statistiek Vlaanderen. https://www.vlaanderen.be/statistiek-vlaanderen/onderwijs-en-vorming/st…
Studiekeuze van secundair naar hoger onderwijs. (n.d.). Retrieved February 18, 2024, from https://www.vlor.be/themas/begeleiding-en-zorgbegeleiding-en-studiekeuz…
Studierendement in het hoger onderwijs. (n.d.). Statistiek Vlaanderen. https://www.vlaanderen.be/statistiek-vlaanderen/onderwijs-en-vorming/st…
Stumpf, S. A., Colarelli, S. M., & Hartman, K. (1983). Development of the Career Exploration Survey (CES). Journal of Vocational Behavior, 22(2), 191-226.
Super, d. E. (1990). A life-span, life-space approach to career development. In d & I. Brooks (Eds.), Career choice and development: Applying contemporary theories to practise (2nd ed.). San fransisco: jossey-bass.
Swanson, H. L., & Hsieh, C. J. (2009). Reading Disabilities in Adults: A Selective Meta- Analysis of the Literature. Review of Educational Research, 79, 1362–1390.
Ten Dam, G., & Vermunt, J. (2003). De leerling. In N. Verloop & J. Lowyck (Eds.), Onderwijskunde. Een kennisbasis voor professionals. (pp. 153–159). Wolters-Noordhoff.
Tesch, R. (1990). Qualitative research: Analysis types and software tools. Falmer Press.
Tops, W., Callens, M., & Brysbaert, M. (2018). Slagen met dyslexie in het hoger onderwijs (E. L. Schouten, Ed.). Owl Press.
Tops, W., Callens, M., & Brysbaert, M. (2021). Slagen met dyslexie in het hoger onderwijs. Stem-, Spraak- En Taalpathologie, 26. https://doi.org/10.21827/32.8310/2021-54
Tops, W., Noens, I., & Baeyens, D. (2015). Onderzoek naar de cognitieve en academische vaardigheden van studenten met een autismespectrumstoornis in het hoger onderwijs. TOKK: Tijdschrift Voor Orthopedagogiek, Kinderpsychiatrie En Klinische Kinderpsychologie, 39(4), 127–141.
Tranter, D. (2003, July 17). ‘Fish out of water’: Students from disadvantaged schools and the university experience. Paper presented at Creating spaces: Interdisciplinary writings in the social sciences conference, Australian National University, Canberra.
Van Esbroeck, R., De Metsenaere, M., Lacante, M., Lens, W., De Coninck, T., De Jaeger, K., Gressens, K., Santy, I., & Wensel. (2001). Drop-out in hoger onderwijs: Onderzoek naar achtergronden en motieven van drop-out in het eerste jaar hoger onderwijs [Onderzoeksrapport obpwo 98. 11]. Vrije universiteit Brussel/Kuleuven.
Van Esbroeck, R., Tibos, K., & Zaman, M. (2005). A dynamic model of career choice development. International Journal for Educational and Vocational Guidance, 5(1), 5–18. https://doi.org/10.1007/s10775-005-2122-7
van Onzenoort, C. (2010). Als uitval opvalt: Studie-uitval in het hoger beroepsonderwijs. Universiteit van Amsterdam.
Vansteenkiste, M., Zhou, M., Lens, W., & Soenens, B. (2005). Experiences of autonomy and control among chinese learners: Vitalizing or immobilizing? Journal of Educational Psychology, 97(3), 468–483. https://doi.org/10.1037/0022-0663.97.3.468
Vanthournout, G., Donche, V., Gijbels, D., Speltinckx, G., Mertens, R., & Van Petegem, P. (2011). Het opzetten van leertrajectbegeleiding: Wat kunnen leer- en motivatiekenmerken van eerstejaarsstudenten en hun perceptie op de begeleiding ons leren? . Tijdschrift Voor Hoger Onderwijs, 29, 82–97.
Vlaamse Kwalificatie Structuur. (n.d.). https://vlaamsekwalificatiestructuur.b
Walsh, , W. B., & Savickas, M. L. (Eds.). (2005). Handbook of vocational psychology: Theory, research, and practice (3rd ed.). Lawrence Erlbaum Associates Publishers.
Walton, G. M., & Cohen, G. L. (2011). A brief social-belonging intervention improves academic and health outcomes of minority students. Science, 331(6023), 1447–1451. https://doi.org/10.1126/science.1198364
Watts, A. G., & Van Esbroeck, R. (2000). New skills for new futures: A comparative review of higher education guidance and counselling services in the European Union. International Journal for the Advancement of Counselling, 22(3), 173–187. https://doi.org/10.1023/A:1005653018941
Wet: Decreet betreffende de leerlingenbegeleiding in het basisonderwijs, het secundair onderwijs en de centra voor leerlingenbegeleiding. (n.d.). Retrieved February 18, 2024, from https://data-onderwijs.vlaanderen.be/edulex/document.aspx?docid=15236
Weyandt, L., DuPaul, G. J., Verdi, G., Rossi, J. S., Swentosky, A. J., Vilardo, B. S., O’Dell, S. M., & Carson, K. S. (2013). The performance of college students with and without adhd: Neuropsychological, academic, and psychosocial functioning. Journal of Psychopathology and Behavioral Assessment, 35(4), 421–435. https://doi.org/10.1007/s10862-013-9351-8
Weyandt, L. L., & DuPaul, G. J. (2008). ADHD in college students: Developmental findings. Developmental Disabilities Research Reviews, 14(4), 311–319. https://doi.org/10.1002/ddrr.38
Wichgers, I. (2024). Study profile guidance: Perspectives of students, school counsellors and tutors in Dutch secondary education: [University of Groningen]. https://doi.org/10.33612/diss.916088098
Winter, G. (2000). A comparative discussion of the notion of “validity” in qualitative and quantitative research. The Qualitative Report. https://doi.org/10.46743/2160-3715/2000.2078
Wolff, R.P. (2013). Presteren op vreemde bodem: Een onderzoek naar sociale hulpbronnen en de leeromgeving als studiesuccesfactoren voor niet-westerse allochtone studenten in het Nederlandse hoger onderwijs (1997-2010). Universiteit van Amsterdam.
Yin, R. K. (2009). Case study research: Design and methods (4th ed.). Thousand oaks, ca: sage.
Yorke, M., Longden, B., & Higher Education Academy (Great Britain). (2008). The first-year experience of higher education in the U.K.: Final report. Higher Education Academy.
Yorke, Mantz & Longden, Bernard. (2008). The First-Year Experience of Higher Education in the UK – Final Report. . (n.d.).
Ziegler, J., & Goswami, U. (2005). Reading acquisition, developmental dyslexia, and skilled reading across languages: A psycholinguistic grain size theory. Psychological Bulletin, 131(1), 3–29.