Een recente studie (2023-2024) naar de huisvesting van hobbykippen toont aan dat het welzijn van deze pluimveecategorie in het gevaar komt. Voor deze studie werden 50 houders van hobbykippen bezocht en bevraagd in Vlaanderen. Daarnaast werden de resultaten vergeleken met vooropgestelde richtlijnen en minimumnormen.
De Vlaamse Overheid heeft voor deze pluimveecategorie de richtlijnen met betrekking tot het houden van deze dieren zeer goed samengevat in een ‘Huisdierwijzer Kip’. Welke eenvoudig terug te vinden is op de website van de Vlaamse Overheid. Helaas was er bij alle bevraagden geen kennis van deze huisdierwijzer en dus de cruciale richtlijnen voor optimaal dierenwelzijn. Het gaat hier over richtlijnen die een absoluut minimum vormen voor het dierenwelzijn. Wanneer deze niet worden bereikt is dit dan ook een enorme inbreuk op het welzijn.
De onderzochte onderwerpen waren als volgt: het binnenhok, buitenren, voeder- en drinkbak, hygiëne, bescherming tegen andere dieren en bescherming tegen extreme weersomstandigheden. Bij al deze onderwerpen werden cruciale richtlijnen niet uitgevoerd of bereikt. Het merendeel van de hobbyhouders (64%) hielden hun informatie van het internet (vb: kippenforums, -blogs, …), wat niet kan beschouwd worden als een correcte informatiebron.
Resultaten omtrent het binnenhok toonden aan dat er vaak te weinig ruimte werd voorzien voor het aantal gehouden kippen. Er worden zelfs hokken verkocht die in hoogte niet voldoen aan de vooropgestelde richtlijn. Voor de buitenren werd er bij één op vijf van de houders minder (!) leefruimte voorzien dan voor industriële leghennen met een buitenren.
Uit de resultaten van dit onderzoek kan besloten worden dat er correcte informatie en sensibilisering nodig is in de hobbysector, die geen normen heeft of wordt gecontroleerd. Er worden te vaak richtlijnen niet uitgevoerd of bereikt, wat het welzijn van onze hobbykip in gevaar brengt. Dierenwelzijn is iets dat steeds meer belang krijgt in de maatschappij en waar industrieel gehouden pluimvee zo zwaar voor onder de loep wordt genomen. Terwijl de hobbysector verwaarloosd lijkt te worden. Nochtans zijn wij toch allemaal overtuigd dat onze kip in de tuin het beter heeft dan een kip in de industrie? Dit onderzoek toont aan dat we daar dus niet zomaar van mogen uitgaan.
Er is duidelijk een rol weggelegd voor de Vlaamse Overheid, om hun reeds goede richtlijnen vervat in een huisdierwijzer, te promoten bij houders van hobbypluimvee. Want zonder drastische ingrepen, zullen onze industriekippen binnenkort misschien wel beter gehuisvest worden dan onze hobbykippen.
Cervantes, H. M., McDougald, L. R., & Jenkins, M. C. (2020). Coccidiosis. In: Diseases of Poultry (14th ed) (pp. 1193–1217). America: John Wiley & Sons.
Council of Europe (2006). European Convention for the Protection of Vertebrate Animals Used for Experimental and Other Scientific Purposes (ETS 123). Strasbourg, France: Council of Europe.
Daigle, C. L., Rodenburg, T. B., Bolhuis, J. E., Swanson, J. C., & Siegford, J. M. (2014). Use ofdynamic and rewarding environmental enrichment to alleviate feather pecking in non-cage laying hens. Applied Animal Behaviour Science, 161, 75-85.
Decru, E., Mul, M., Nisbet, A. J., Navarro, A. H. V., Chiron, G., Walton, J., Norton, T., Roy, L., & Sleeckx, N. (2020). Possibilities for IPM Strategies in European Laying Hen Farms for Improved Control of the Poultry Red Mite (Dermanyssus gallinae): Details and State of Affairs. Frontiers in Veterinary Science, 7.
DGZ – Dierengezondheidszorg Vlaanderen (2024). Vogelgriep: België herwint internationaal ziektevrije status. Geraadpleegd op 8 mei 2024, van https://www.dgz.be/nieuws/vogelgriep-belgie-herwint-internationaal-ziek…
Europese Richtlijn 1999/74/EG van de Raad van 19 juli 1999 tot vaststelling van minimumnormen voor de bescherming van legkippen. Publicatieblad van Europese Unie (L203/53), 19 juli 1999.
FAVV - Federaal Agentschap voor de veiligheid van de voedselketen (2024). Gevoelige natuurgebieden. Geraadpleegd op 1 mei 2024, via https://favv-afsca.be/nl/themas/dieren/dierengezondheid/zoosanitaire-to…
FAVV - Federaal Agentschap voor de veiligheid van de voedselketen (2024). Maatregelen bij vogelgriep. Geraadpleegd op 3 mei 2024, via https://favv-afsca.be/nl/thema/dieren/dierengezondheid/voglegriep/maatr…
Garmyn, A., & Van Reeth, K. (2022). Aviaire influenza in vogelvlucht. VLAAMS DIERGENEESKUNDIG TIJDSCHRIFT, 91(5), 233–241.
Gast, R. K., & Porter Jr, R. E. (2020). Salmonella Infections. In: Diseases of Poultry (14th ed) (pp. 719–753). America: John Wiley & Sons.
ILVO - Instituut voor landbouw-, visserij- & voedingsonderzoek (2024). Dossier: Dierenwelzijn. Geraadpleegd op 16 maart 2024 via https://ilvo.vlaanderen.be/nl/dossiers/dierenwelzijn
Karcher D. (2017). Chapter 3: Basic Housing and Management. In Greenacre, C., & Morishita, T. (Ed.). In: Backyard Poultry Medicine and Surgery (First Edition) (pp. 27-33). America: John Wiley & Sons.
Keeling, L., & Jensen, P. (2009). Abnormal Behaviour, Stress and Welfare. In P. Jensen (Ed.), The ethology of domesticated animals: an introductory text (Second Edition) (pp. 85-101). Wallingford, UK: CAB International.
Koninklijk besluit van 17 oktober 2005 tot vaststelling van de minimumnormen voor de bescherming van legkippen. Belgisch staatsblad, 20 oktober 2005.
Koninklijk besluit van 5 mei 2008 betreffende de bestrijding van aviaire influenza. Belgisch staatsblad, 9 mei 2008.
Koninklijk besluit van 25 juni 2018 tot vaststelling van een identificatie- en registratieregeling voor pluimvee, konijnen en bepaald hobbypluimvee. Belgisch staatsblad, 4 juli 2018.
McDougald, L. R. (2020a). Internal Parasites. In: Diseases of Poultry (14th ed) (pp. 1157–1191). America: John Wiley & Sons.
McDougald, L. R. (2020b). Cestodes and Trematodes. In: Diseases of Poultry (14th ed) (pp. 1176–1192). America: John Wiley & Sons.
Pluimveeloket. (2009). Brochures-studies: Huisvesting van Leghennen. Geraadpleegd op 2 mei 2023 via https://www.pluimveeloket.be/huisvesting/brochures-studies
Sanchez, S., & Fulton, R. M. (2020). Tuberculosis. In: Diseases of Poultry (14th ed) (pp. 1034–1044). America: John Wiley & Sons.
Swayne, D. E., Boulianne, M., Logue, C. M., McDougald, L. R., Nair, V., Suarez, D. L., de Wit, S., Grimes, T., Johnson, D., Kromm, M., Prajitno, T. Y., Rubinoff, I., & Zavala, G. (Eds.). (2020). Diseases of Poultry (14th ed.). America: John Wiley & Sons.
Tripathy, D. N., & Reed, W. M. (2020). Pox. In: Diseases of Poultry (14th ed) (pp. 364–381). America: John Wiley & Sons.
Vlaamse Overheid - Departement Omgeving. (2016). Huisdierinfo: Kip. Geraadpleegd op 2 mei 2023 via https://www.huisdierinfo.be/kip