Van ‘NEET-jongeren’ tot ‘oud is out’. Ben je cool of ben je een tool?
Van ‘NEET-jongeren’ tot ‘oud is out’. Ben je cool of ben je een tool?
‘NEET-jongeren’ zijn geen luizen! Deze jongeren hebben geen diploma, volgen geen opleiding en hebben geen werk (de afkorting NEET komt van ‘Not in Education, Employment or Training’). Het spreekt voor zich dat deze jongeren een hulpverlener nodig hebben die hen niet vergeet!
Jonge ouderen worden rond hun 60 jaar systematisch uit onze maatschappij geweerd, zeker vanaf hun (vervroegde) pensionering. Zij krijgen hierdoor het etiket ‘oud is out’.
Maar wat hebben deze jongvolwassenen en jonge ouderen nu met elkaar gemeen? Deze twee doelgroepen hebben een gemeenschappelijk gevoel: de jongvolwassenen voelen zich outcast en de jonge ouderen voelen zich out.
In mijn bachelorproef schrijf ik de ziel van mijn project ‘Maison Segal’ uit:
Maison Segal is een kleinschalige woonvorm waarbij ik de doelgroep jongvolwassenen tussen 20 en 30 jaar verbind met de doelgroep jonge ouderen tussen 60 en 70 jaar.
Bent u benieuwd hoe ik dit gat in de markt op een unieke en vernieuwende manier opvul? Lees dan zeker verder.
Een schreeuw om hulp
In een onderzoek van de Vlaamse Jeugdraad van 2024 getuigt de 25-jarige studente N.: “Pas toen ik een overdosis nam, vond ik eindelijk de juiste hulp.”. Jongvolwassenen getuigen in de brochure van kennisinstituut Movisie van 2023: “Sta naast mij, niet boven of tegenover mij.”. “Bied doorlopende steun die aansluit bij wat ik nodig heb en wat voor mij belangrijk is, onafhankelijk van leeftijd.”
In mijn bachelorproef besluit ik uit literatuurstudie, onderzoek en praktijkervaring dat een groep jongvolwassenen, zowel met als zonder hulpverleningsgeschiedenis, in overlevingsmodus verkeert zonder toekomstperspectief. Daarbij vinden ze geen aansluiting bij het bestaande hulpverleningsaanbod. Hierdoor blijven er nog te veel jongvolwassenen tot 30 jaar letterlijk en figuurlijk in de kou staan met een perspectiefloos spoor.
De Vlaamse ouderenraad vroeg in 2019 aan jonge ouderen: “Hoe kijk jij naar ouder worden?” Liliane vertelt: “Ik wil mijn eigen beslissingen kunnen maken.”
Ouderen worden slachtoffer van ageisme: stereotype beeldvorming die hen bestempelt als een overbodige, minderwaardige en nutteloze groep. Ze verliezen levenskwaliteit, voelen zich zinloos en perspectiefloos waardoor ze zich terugtrekken. De verbinding met de maatschappij wordt verbroken.
Als hulpverlener verwondert me dit niet als ik de nieuwskoppen in de media lees. Om de haverklap wordt een crisis beschreven. Zo is er een economische- en koopkrachtcrisis, een wooncrisis, een crisis in het onderwijs, een crisis in de jeugdhulp, een crisis in de geestelijke gezondheidszorg (GGZ), een crisis in de ouderenzorg, een identiteitscrisis, … Voor beide doelgroepen staan de woon-, school- en werkproblematiek centraal. De arbeidsmarkt bemoeilijkt de instroom van jongvolwassenen en verplicht een vroegtijdige uitstroom van jonge ouderen met financiële gevolgen voor beide doelgroepen.
Uit mijn onderzoek blijkt dat de opstapeling van deze crisissen een stijging geeft op mentale problemen en op eenzaamheid voor jongvolwassenen én jonge ouderen. Beiden leven in een klimaat van onzekerheid. Dit veroorzaakt verlies van autonomie en verbondenheid, depressies en een identiteitscrisis. Maison Segal is de oplossing voor deze gemeenschappelijke problemen.
Stilstaan is vooruitgaan
Door persoonlijke omstandigheden was ik diegene die om hulp schreeuwde. Ik voelde me een outcast doordat ik als 25-jarige door de mazen van een falend hulpverleningssysteem viel. Door vechtlust, doorzettingsvermogen en een steunende thuiscontext heb ik mijn doel bereikt en begin ik nu op mijn 33 jaar aan mijn “2e leven” als hulpverlener.
Als ik nu rondom mij kijk, zie ik mensen die zich ook outcast voelen door dat falend maatschappelijk (hulpverlenings)systeem. Zij hebben vaak geen steunend netwerk om zich heen dat zo belangrijk is! Zo kom ik tot mijn droom om het project Maison Segal op te zetten waarin de outcast ‘incast’ wordt.
Ik, als hulpverlener, handel vanuit mijn basishouding Nieuwe Autoriteit waarin veilige verbinding centraal staat. Ik handel niet als de top-down hulpverlener die dirigeert en corrigeert. Ik benader iedere bewoner als expert over zichzelf en in zijn/haar levensverhaal. Iedere bewoner heeft de regie over zijn/haar levensdoelen waarbij ik de mogelijkheden en de ruimte bied om dit te verwezenlijken.
De kleinschalige woonvorm Maison Segal is het dorp dat de gemeenschap symboliseert. Maison Segal biedt aan jongvolwassen kandidaat-huurders een tiny house als woonvorm aan zonder korte termijn voorwaarden en zonder eisen als selectiecriterium. Er is bewust gekozen om deze jongvolwassenen een eigen ‘thuis’ te geven zonder verplichting om (weer) gemeenschappelijk te wonen.
Jonge ouderen willen niet verbonden worden vanuit woonzorgnoden. Ze willen samenwonen vanuit het recht op een kwaliteitsvol en zinvol bestaan met de mogelijkheid toch autonoom te blijven functioneren. In het dorp Maison Segal kunnen ze bepalen hoe zij deelnemen waardoor eenzaamheid voorkomen wordt.
Maison Segal organiseert niet de zoveelste ouderen-bingo of jongeren-voetbaltoernooi. De hulpverlener luistert naar hun stem om hun wensen samen te realiseren. Zo ontstaan er spontane contacten. Ook ontdekken ze raakvlakken bij elkaar waardoor een veilige verbinding ontstaat. Er vinden echte (intergenerationele) gesprekken plaats ‘tussen de soep en de patatten’. De jongvolwassenen helpen de jonge ouderen met die ene app op hun smartphone en de jonge ouderen helpen de jongvolwassenen hoe ze de bechamelsaus niet laten klonteren. Deze kwaliteitsvolle contacten zijn een sterke buffer tegen allerhande etiketten. Deze wederkerige echtheid maakt dat beide doelgroepen terug veerkracht en zingeving vinden.
Metafoor Maison Segal
“Bereid je goed voor op de 'snotfase' van de groei van de vlinder.” vertelt bioloog W. Beekman.
Vooraleer de vlinder ontpopt, zijn er verschillende fases die hij doorloopt. Één daarvan is de 'snotfase' waarin een wezenlijke groei en metamorfose plaatsvindt in zijn cocon. In deze fase is de rups geen rups meer maar het is ook nog geen volgroeide vlinder. Dit is het moment van een onomkeerbare, wezenlijke verandering. Daarom is de 'snotfase' zo interessant omdat deze transformatie niet van een leien dakje gaat maar met vallen en opstaan.
Zo is Maison Segal de metaforische cocon waarin beide doelgroepen zich verwezenlijken. Ze vinden hier veilige ondersteuning en betrouwbare voeding om te vinden wie ze willen zijn als vlinder. Wanneer ze zich er klaar voor voelen als volgroeide vlinder, vliegen ze uit. Vol zelfvertrouwen tonen ze al hun pracht aan de wereld.
Eva Janssens
Bron: Bachelorproef Orthopedagogie, Toegepaste Jeugdcriminologie academiejaar 2023-2024
Bibliografie
Afbeelding en metafoor: https://www.heleenmoes.nl/blog/bereid-je-goed-voor-op-de-snotfase-van-groei
“Deel een koekoekske en #sharetheluve!“: https://www.caw.be/wat-beweegt-er/getuigenissen/eenzaamheid-is-een-probleem-dat-we-samen-kunnen-aanpakken-door-er-voor-elkaar-te-zijn/#:~:text=Het%20is%20de%20missie%20van,leggen%20en%20ze%20te%20bezoeken en https://www.lu.be/nl/ShareTheLUve
Oesolanden: 38 landen die lid zijn van de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling
Janssens, Casus uit de praktijk 1, 2 en 3, 2024
"Harde tijden creëren sterke mannen. Sterke mensen creëren goede tijden. Goede tijden creëren zwakke mannen. En zwakke mannen creëren harde tijden." G Michael Hopf
Podcast dak- en thuisloze jongeren België:
https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2024/04/05/dak-en-thuisloosheid/
A_Way_Home_Vlaanderen. (z.d.). Mind the Gap - A Way Home Antwerp. Opgehaald van A Way Home Europe: https://www.awayhome.eu/awh-vlaanderen-brussel/mind-gap-way-home-antwerp
Agentschap_Jongerenwelzijn_Vlaanderen. (z.d.). ‘Overgang naar volwassenheid vanuit jeugdhulp’. Richtsnoeren . Blegië/Vlaanderen. Opgeroepen op 2024
Agentschap_Jongerenwelzijn_Vlaanderen. (z.d.). Procedureflow voor aanvragen voortgezette jeugdhulp tot 25 jaar. Procedureflow voor aanvragen voortgezette jeugdhulp tot 25 jaar . België/Vlaanderen. Opgeroepen op 2024
Baert, D., & Vanhelden, V. (2023, December 21). Minister Crevits reageert op "Pano" over crisis in de jeugdhulp: "Capaciteit bijmaken is maar een tijdelijke oplossing". Opgehaald van VRT NWS: https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2023/12/20/crisis-en-investeringsplan-jeug…
Baert, V., & Duppen, D. (2020, Mei 25). Ageism: ‘Ouderen zijn slachtoffer van discriminatie, stereotypen en vooroordelen’. Opgeroepen op 2024, van Sociaal.Net: https://sociaal.net/achtergrond/ageism/
Beekman, W. (z.d., September 10). Artikelen: bereid je goed voor op de 'snotfase' van groei. Opgeroepen op 2024, van heleenmoes.nl: https://www.heleenmoes.nl/blog/bereid-je-goed-voor-op-de-snotfase-van-g…
Beel, V. (2024, Februari 26). Aanval is ingezet op winstbejag in woonzorgcentra. De Standaard. Opgeroepen op 2024, van https://www.standaard.be/cnt/dmf20240225_97074227
Binnenlands_Bestuur. (2021, December 30). Woningmarkt vast door geringe doorstroming ouderen. Opgeroepen op 2024, van Binnenlands Bestuur: https://www.binnenlandsbestuur.nl/financien/woningmarkt-vast-door-gebre…
Bogaert, P. (2023, Mei 14). Armoede: ‘Je voelt je minderwaardig omdat mensen je anders behandelen’. Opgeroepen op 2024, van Sociaal.Net: https://sociaal.net/boek/milio-van-de-kamp-armoede-misschien-moet-je-ie…
Bonte, J., Castermans, E., Roten, S., Vreven, E., Van der Cam, M., Christoffels, T., & Dewaele, C. (2021). Straathoekwerk, het Boek. Borgerhout/Genk, Antwerpen/Limburg: SAM. Opgeroepen op 2021-2024, van https://www.samvzw.be/publicaties/straathoekwerk-het-boek
Bosmans, G. (2024, April 24). Voor het eerst centrale 'Vlaamse toetsen' in de klas: gaan ze kwaliteit verbeteren of leiden ze tot meer schoolstress? Opgeroepen op 2024, van VRT NWS: https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2024/04/23/voor-het-eerst-vlaamse-toetsen/
Bradt, L., Spruyt, B., & Coenen, E. (2021). Over leven op school. In L. Bradt, B. Spruyt, E. Coenen, L. Bradt, B. Spruyt, & E. Coenen (Red.), Over leven op school. De rol van school in het leven van jongeren (Vol. Inleiding, pp. 11-23). Leuven: Acco. Opgeroepen op 2024, van Jeugdonderzoeksplatform: https://jeugdonderzoeksplatform.be/project/over-leven-op-school-de-rol-…
Bruffaerts, R. (2024, Maart 7). Webinar. Kinderen en jongeren onder druk. Leuven, Vlaams-Brabant , België. Opgeroepen op 2024, van https://www.cera.coop/nl/particulieren/nieuws/2024/20240307_n_opname_we…
BRUZZ. (2024, April 12). Ouderen protesteren bij CM-hoofdkwartier tegen 'verschrikkelijke' uitspraken Van Gorp. BRUZZ. Opgeroepen op 2024, van https://www.bruzz.be/actua/samenleving/delegatie-ouderen-protesteert-bi…
Burssens, D. (2021). Preventie van probleemgedrag op school. De relatie met de leerling als fundament. In L. Bradt, B. Spruyt, E. Coenen, L. Bradt, B. Spruyt, & E. Coenen (Red.), Over leven op school - De rol van school in het leven van jongeren (Vol. V, pp. 105-126). Leuven: Acco. Opgeroepen op 2024, van https://jeugdonderzoeksplatform.be/project/over-leven-op-school-de-rol-…
Cardoen, S. (2024, februari 28). Nog nooit zoveel schoolverlaters. Opgeroepen op 2024, van VRT NWS: https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2024/02/28/schooluitval-nog-nooit-zo-hoog/
CAW_Groep_vzw. (2024). CAW. Opgeroepen op Maart 2024, van Eenzaamheid is een probleem dat we samen kunnen aanpakken door er voor elkaar te zijn: https://www.caw.be/wat-beweegt-er/getuigenissen/eenzaamheid-is-een-prob…
CAW_Groep_vzw. (2024). Parkours . Opgeroepen op 2024, van CAW: https://www.caw.be/locaties/parkours/
Coene, J. (2023). Armoede en sociale uitsluiting ontcijferd. In J. Coene, T. Ghys, B. Hubeau, S. Marchal, P. Raeymaeckers, R. Remmen, . . . H. Van Regemortel, Armoede en Ongelijkheid (1 ed., Vol. IV, pp. 381-480). Leuven, Vlaams-Brabant, België: Acco. Opgeroepen op 2023-2024
Crevits, H. (2023, November 22). ‘Meer plaatsen in de jeugdhulp? Dat alleen is geen zaligmakende oplossing’. Knack. Opgehaald van https://www.knack.be/nieuws/belgie/politiek/meer-plaatsen-in-de-jeugdhu…
De Bouver, H. (2024, April 6). Hulp voor dak- en thuisloze jongvolwassenen komt te traag. Opgeroepen op 2024, van VRT NWS: https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2024/04/05/dak-en-thuisloosheid/
De Ceuster, E., Moentjens, G., & Storms, E. (2023). Op weg naar collectieve impact in de aanpak van dak- en thuisloosheid bij jongvolwassenen. In J. Coene, T. Ghys, B. Hubeau, S. Marchal, P. Raeymaeckers, R. Remmen, . . . H. Van Regemortel, Armoede en Ongelijkheid (1 ed., Vol. I, pp. 99-117). Leuven, Vlaams-Brabant, België: Acco. Opgeroepen op 2023-2024
De Maegd, K., Mertens, C., Seghers, M., & Vens, E. (2023). Netwerken op en rond scholen: een samenspel van verschillende onderwijs- en welzijnsactoren. In J. Coene, T. Ghys, B. Hubeau, S. Marchal, P. Raeymaeckers, R. Remmen, . . . H. Van Regemortel, Armoede en ongelijkheid (1 ed., Vol. I, pp. 119-132). Leuven, Vlaams-Brabant, België: Acco. Opgeroepen op 2023-2024
De Witte, N., & Verté, D. (2022). Eenzaamheid bij ouderen. Brugge: Vanden Broele. Opgeroepen op 2022-2024
Degerickx, H., Claes, T., D'Hertoge, M., Lambrechts, S., Van Raemdonck, L., Van Regemortel, H., & Van Tittelboom, G. (2023). Kansen en valkuilen van multilevel armoedebeleid voor mensen in armoede. In J. Coene, T. Ghys, B. Hubeau, S. Marchal, P. Raeymaeckers, R. Remmen, . . . H. Van Regemortel, Armoede en Ongelijkheid (1 ed., Vol. III, pp. 359-377). Leuven, Vlaams-Brabant, België: Acco. Opgeroepen op 2023-2024
Demaerschalk, E., & Hermans, K. (2021, Maart 22). Kleinschalige wooneenheden: hier leren kwetsbare jongvolwassenen samen alleen wonen. Opgeroepen op 2024, van Sociaal.Net: https://sociaal.net/achtergrond/kleinschalige-wooneenheden-voor-kwetsba…
Demaerschalk, E., Mertens, N., & Hermans, K. (2024). Telling dak- en thuisloosheid Antwerpen . LUCAS KU Leuven; CIRTES UC Louvain. Opgeroepen op 2024, van chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://www.kuleuven.be/lucas/nl/Publicaties/publi_upload/rapport-antwe…
Departement_Cultuur_Jeugd_&_Media. (2019, April). Groteprioriteitendebat. Opgeroepen op 2024, van Departement Cultuur, Jeugd & Media Vlaanderen: https://www.vlaanderen.be/cjm/nl/jeugd/publicaties
Detombe, T. (2021, Februari 23 ). ‘Eenzaamheid is en blijft taboe. Mensen schamen zich vaak over hun gevoel’. Opgeroepen op 2024, van Sociaal.Net: https://sociaal.net/achtergrond/eenzaamheid-is-en-blijft-taboe/
Detombe, T. (2021, Mei 18). Hervorming sociale huur duwt mensen in handen van huisjesmelkers. Opgeroepen op 2024, van Sociaal.Net: https://sociaal.net/achtergrond/hervorming-sociale-huur-duwt-mensen-in-…
Dockx, E., Van den Broeck, K., & Winters, S. (2023). Naar een hoger investeringsritme in de bouw en renovatie van sociale woningen in Vlaanderen: analyse en aanbevelingen. In J. Coene, T. Ghys, B. Hubeau, S. Marchal, P. Raeymaeckers, R. Remmen, . . . H. Van Regemortel, Armoede en Ongelijkheid (Vol. I, pp. 133-152). Leuven, Vlaams-Brabant, België: Acco. Opgeroepen op 2023-2024
Dopmeijer, J., Scheeren, L., van Baar, J., & Bremer, B. (2023). Harder Better Faster Stronger? Opgeroepen op 2024, van Trimbos-instituut: https://www.trimbos.nl/aanbod/webwinkel/af2084-harder-better-faster-str…
Duyvendak, J. (2023, November 13). ‘We mogen mensen niet dwingen tot zelfredzaamheid en eigen kracht’. Opgeroepen op 2024, van Sociaal.Net: https://sociaal.net/achtergrond/we-mogen-mensen-niet-dwingen-tot-zelfre…
EXPOO. (2023). Koffie met Kennis - Nieuwe Autoriteit als samenwerkingskader. Opgehaald van Opgroeien Vlaanderen: https://www.opgroeien.be/kennis/toolbox/video-koffie-met-kennis-nieuwe-…
Geenen, E. (2023, Juni 1). OPINIE. "Het is tijd om sociale huisvesting een warmer hart toe te dragen". Opgeroepen op 2024, van Architectura: https://www.architectura.be/nl/nieuws/opinie-het-is-tijd-om-sociale-hui…
George. (2024, Maart 27). George was op zijn achttiende plots dakloos: “Een thuis had ik niet, onder deze boom sliep ik". (H. Simoens , Interviewer) HLN. Opgehaald van https://www.hln.be/gent/kijk-george-was-op-zijn-achttiende-plots-dakloo…
Gordts, P. (2023, Januari 13). Nieuw onderzoek bewijst: leerachterstand neemt toe door lerarentekort. ‘Grootste bedreiging voor het onderwijs’. Opgeroepen op 2024, van De Morgen: https://www.demorgen.be/snelnieuws/nieuw-onderzoek-bewijst-leerachterst…
Goris, P., & Hussain Khan, H. (2023, Oktober 5). Steeds meer mensen leven in een toestand van permanente stress. Opgeroepen op 2024, van Sociaal.Net: https://sociaal.net/boek/psycholoog-paul-verhaeghe-over-onbehagen/
Hopf, G. (2011-2024). Moeilijke tijden... Opgeroepen op 2024, van gmichaelhopf: https://www.gmichaelhopf.com/hard-times
Hugaert, N. (2021, Augustus 26). Te veel jongeren haken af op school. Is nieuwe kijk op leren een uitweg? Opgeroepen op 2024, van Sociaal.Net: https://sociaal.net/opinie/te-veel-jongeren-haken-af-op-school/
Janssens, T. (2022). Eenzaamheid & inclusie senioren Antwerpen (2021). In N. De Witte, & D. Verté, Eenzaamheid bij ouderen (pp. 251-258). Brugge: Vanden Broele. Opgeroepen op 2022-2024
Jeugdhulp_Vlaanderen. (2017, Juni 2). Actieplan Jongvolwassenen. Actieplan Jongvolwassenen. België/Vlaanderen. Opgeroepen op 2024
Jongeneel, M. (2023, Augustus 14). Post-corona Nederland: Een generatie die de overheid niet meer gelooft. van De Dagelijkse Standaard. Opgeroepen op 2024, van https://www.dagelijksestandaard.nl/politiek/post-corona-nederland-een-g…
Kharmach, K. (2020-2021). Mag ik even 2020? (K. Kharmach, Uitvoerend artiest) België. Opgehaald van https://www.youtube.com/@kamalkharmach
Koning_Boudewijnstichting. (2022, September 26). Kiezen moet kunnen. Ook voor ouderen. De woonzorgomgeving van de toekomst . Opgeroepen op 2024, van Koning Boudewijnstichting: https://kbs-frb.be/nl/kiezen-moet-kunnen-ook-voor-ouderen-de-woonzorgom…
Levensbestendigwonen. (2021). Cohousing voor senioren. Opgeroepen op 2024, van Levensbestendigwonen.be: https://www.levensbestendigwonen.be/cohousing-senioren/
Lienard, J., & Claes, I. (2024, April 5). Snapt ge mij nu? Jonge dak- en thuislozen: hoe overleef je zonder (t)huis? (T. Schiettecat, Interviewer) VRT NWS. Opgeroepen op April 10, 2024, van https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2024/04/05/dak-en-thuisloosheid/
Maerevoet, E. (2024, Mei 3). Vastgoed- en bouwsector waarschuwt voor ongeziene woningcrisis: "Betaalbaar wonen binnenkort onmogelijk". Opgeroepen op 2024, van VRT NWS: https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2024/05/03/ongeziene-wooncrisis-open-brief…
Maslow, A. (1943). Motivatie-theorie . Opgeroepen op 2024
Ministerie_van_SZW, & NJi. (sd). Polarisatie onder jongeren door de ogen van jeugdprofessionals. Opgeroepen op 2024, van Nederlands Jeugdinstituut: https://www.nji.nl/publicaties/polarisatie-onder-jongeren-door-de-ogen-…
Mondelez, I. g. (2023). #ShareTheLUve. Opgeroepen op Maart 2024, van LU: https://lu.be/nl/ShareTheLUve
Movisie. (2023, Juni 29 ). Praat niet over ons zonder ons. Opgehaald van https://www.movisie.nl/: https://www.movisie.nl/publicatie/praat-niet-over-ons-zonder-ons
Netwerk tegen Armoede. (2023, Maart 6). Pano legt schrijnend tekort aan sociale woningen bloot. Opgeroepen op 2024, van Netwerk tegen Armoede: https://www.netwerktegenarmoede.be/nl/nieuws/2024/pano-legt-schrijnend-…
Onderwijs_en_Vorming. (z.d.). NEET-jongeren: Not in Education, Employment or Training. Opgeroepen op 2024, van Onderwijs & Vorming Vlaanderen: https://onderwijs.vlaanderen.be/nl/samen-tegen-schooluitval/vroegtijdig…
Opgroeien_Vlaanderen. (z.d.). Beleid en actieplannen. Opgeroepen op 2024, van Opgroeien Vlaanderen: https://www.jeugdhulp.be/over-jeugdhulp/beleid-en-actieplannen
Opgroeien_Vlaanderen. (z.d.). Jongvolwassenen_Kleinschalige wooneenheden. Opgeroepen op 2024, van Opgroeien_Vlaanderen: https://www.jeugdhulp.be/professionelen/jeugdhulplandschap/uitbreidings…
Opgroeien_Vlaanderen. (z.d.). Onderwijskansen versterken Schooluitval voorkomen. Opgeroepen op 2024, van Opgroeien Vlaanderen: https://www.opgroeien.be/kennis/themas/onderwijskansen-versterken/schoo…
Opgroeien_Vlaanderen. (z.d.). Overkop-huizen. Opgeroepen op 2024, van Opgroeien Vlaanderen: https://www.jeugdhulp.be/netwerken/overkop-huizen
Opgroeien_Vlaanderen. (z.d.). Uitbreiding crisisjeugdhulp. Opgeroepen op 2024, van Opgroeien_Vlaanderen: https://www.jeugdhulp.be/professionelen/jeugdhulplandschap/uitbreidings…
Peuteman, A. (2023, November 15). Ontluisterend hoe we met z’n allen neerkijken op jongeren die geen Latijn-wiskunde volgen. België: Knack. Opgeroepen op 2024, van https://www.knack.be/nieuws/belgie/onderwijs/ontluisterend-hoe-we-met-z…
Poppe, K. (2023, Oktober 27). We moeten de sociale en de ecologische agenda verzoenen. Opgeroepen op 2024, van SAAMO: https://www.saamo.be/provincie-antwerpen/sociaalecologischwoonbeleidpop…
Pype, K., Poppe, K., & Holemans, D. (2023, Maart 24). Een sociaal- economisch woonbeleid. (Reset.Vlaanderen, SAM, & Oikos_Denktank, Red.) Opgeroepen op 2024, van Reset.Vlaanderen: https://reset.vlaanderen/2023/03/24/een-sociaal-ecologisch-woonbeleid/
Roets, G., Dewanckel, L., Samyn, S., Van Laethem, H., Schiettecat, T., Hermans, K., . . . De Muylder, B. (2022, Oktober). Dak- en thuisloosheid bij jongvolwassenen. Opgeroepen op 2024, van Koning Boudewijnstichting: https://kbs-frb.be/nl/dak-en-thuisloosheid-bij-jongvolwassenen-cijfers-…
Roets, G., Dewanckel, L., Samyn, S., Van Laethem, H., Schiettecat, T., Hermans, K., . . . De Muylder, B. (2022, Oktober 10). Dak- en thuisloosheid bij jongvolwassenen. Opgehaald van Koning Boudewijnstichting : https://kbs-frb.be/nl/zoom-dak-en-thuisloosheid-bij-jongvolwassenen?gad…
Roets, G., Vandekinderen, C., & De Stercke, N. (2018, December 13). ‘Het mensbeeld achter vermaatschappelijking is fictie’. Opgeroepen op 2024, van Sociaal.Net: https://sociaal.net/achtergrond/het-mensbeeld-achter-vermaatschappelijk…
SAM. (2023, December 20). Alternatieve woonvormen: samenwerken is essentieel. Opgeroepen op 2024, van steunpunt Mens en Samenleving : https://www.samvzw.be/nieuws/alternatieve-woonvormen-samenwerken-essent…
Schuermans, G. (2023, Januari 5). Alleenstaanden en huurders zitten met een gigantisch probleem. Opgeroepen op 2024, van Sociaal.Net: https://sociaal.net/achtergrond/politiek-econoom-hielke-van-doorslaer-o…
Serrien, L. (2019, Februari 13). Voorkomt voortgezette jeugdzorg thuisloosheid? Opgehaald van Sociaal.Net: https://sociaal.net/opinie/voorkomt-voortgezette-jeugdzorg-thuislooshei…
Serrien, L. (2022, Maart 28). Sputterend woonbeleid ondermijnt aanpak dak- en thuisloosheid. Opgeroepen op 2024, van Sociaal.Net: https://sociaal.net/achtergrond/woonbeleid-ondermijnt-aanpak-dak-en-thu…
Somers, M. (2019, Oktober 28). Individualisme ondergraaft fundamenten van sociale zekerheid. Opgeroepen op 2024, van Sociaal.Net: https://sociaal.net/boek/individualisme-ondergraaft-fundamenten-van-soc…
SOS_Kinderdorpen_België, & Cachet_vzw. (z.d.). Wij zijn gewone jongeren in een ongewone situatie. Brussel/Anderlecht, Brussels Hoofdstedelijk Gewest, België. Opgeroepen op 2024, van SOS Kinderdorpen: chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://www.sos-kinderdorpen.be/files/sos-kd-cachet-visietekst-nl-lr-5d…
Stassijns, J. (2024, Mei 7). Helft van kandidaat-huurders Woonhaven dreigt van wachtlijst sociale woning geschrapt te worden. GVA, p. z.p. Opgeroepen op 2024, van https://m.gva.be/cnt/dmf20240506_95207710
Statistiek_Vlaanderen. (2024, Februari 27). Vroegtijdige schoolverlaters (op basis van administratieve data). (V. S. Autoriteit, Redacteur) Opgeroepen op 2024, van statistiek vlaanderen/Onderwijs en vorming: https://www.vlaanderen.be/statistiek-vlaanderen/onderwijs-en-vorming/vr…
Steens, R., & Raeymaeckers, P. (2021). Nieuwe Autoriteit in de wijk 't Kiel in Antwerpen. Projectrapport, Antwerpen. Opgeroepen op 2024
Swinnen, W. (2023, Januari 18). In de dagelijkse dingen schoonheid vinden. Dat is de kunst van het leven. Eos Psyche & Brein. Opgeroepen op 2024
ten Hooven, M. (2024, Maart 27). ‘Liber’ in ‘neoliberaal’ is een leugen. De Groene Amsterdammer, 148(13), p. z.p.
Timbermont, E. (2023, September 27). Het recht op onderwijs in tijden van een lerarentekort: quo vadis? Opgeroepen op 2024, van Tijd voor Mensenrechten: https://tijd.mensenrechten.be/2023/09/27/het-recht-op-onderwijs-in-tijd…
Tourne, J., & De Pauw, P. (2022). Mag het iets minder zijn? In C. Serie, J. Siongers, & L. Bradt, 't Is wel geweest! (pp. 83-100). Leuven: Acco. Opgeroepen op 2024
van Erp, L. (2022, Oktober 25). "Te ruime" sociale woning? Daar betaal je vanaf volgend jaar meer voor. Opgeroepen op 2024, van VRT NWS: https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2022/10/25/te-ruime-sociale-woning-daar-be…
van Gaalen, E. (2022, September 29). Eenzaamheid onder jongvolwassenen ‘zorgelijk hoog’. Het Parool. Opgehaald van https://www.parool.nl/nederland/eenzaamheid-onder-jongvolwassenen-zorge…
Van Houtte, M. (2021). Als onderwijs niet zinvol lijkt - en de school zelf bijdraagt aan dat gevoel van zinloosheid. In L. Bradt, B. Spruyt, E. Coenen, L. Bradt, B. Spruyt, & E. Coenen (Red.), Over leven op school. De rol van school in het leven van jongeren (Vol. VI, pp. 127-141). Leuven: Acco. Opgeroepen op 2024, van Jeugdonderzoeksplatform: https://jeugdonderzoeksplatform.be/project/over-leven-op-school-de-rol-…
Van Hove, G., & De Schauwer, E. (2021). Zoeken naar inclusie na een loopbaan in het regulier onderwijs - getuigenissen van jongeren met een beperking. In L. Bradt, B. Spruyt, & E. Coenen, Over leven op school - De rol van school in het leven van jongeren (Vol. X, pp. 207-224). Leuven: Acco. Opgeroepen op 2024, van https://jeugdonderzoeksplatform.be/project/over-leven-op-school-de-rol-…
Van Vlem, C., Lemmens, J., De Rop, A., & El Massaouidi, S. (2024, Januari 31). Draaiboek Wonen Met Kansen. Opgeroepen op 2024, van SAAMO: https://www.saamo.be/tool/wonen-met-kansen/
VAPH_Vlaanderen. (z.d.). Ondersteuning voor jongvolwassenen. Opgeroepen op 2024, van VAPH Vlaanderen : https://www.vaph.be/ondersteuning-voor-jongvolwassenen
Verhaeghe, P. (2020, Juni 12). De ziekmakende neoliberale wegwerpmaatschappij. Opgeroepen op 2024, van Christen Democratische Verkenningen: https://www.tijdschriftcdv.nl/inhoud/tijdschrift_artikel/CD-2015-1-60/D…
Verhaeghe, P. (2021). De effecten van een neoliberale meritocratie op identiteit en interpersoonlijke verhoudingen. Th&ma Hoger Onderwijs, 21, pp. 13-25. Opgeroepen op 2024, van Paul Verhaeghe: https://paulverhaeghe.psychoanalysis.be/artikels.html
Verhaeghe, P. (2023). Onbehagen. Amsterdam: De Bezige Bij. Opgeroepen op 2023-2024
Verhaeghe, P. (2023, December 14). Ons paradijs staat in brand. Opgeroepen op 2024, van Sociaal.Net: https://sociaal.net/achtergrond/essay-paul-verhaeghe-ons-paradijs-staat…
Vlaamse_Jeugdraad. (2024, Maart 29). Ik voel me niet goe en ik weet niet waar naartoe. Opgeroepen op 2024, van Vlaamse Jeugdraad: https://vlaamsejeugdraad.be/nl/nieuws/ik-voel-me-niet-goe-en-ik-weet-ni…
Vlaamse_Ouderenraad. (2019). Hoe kijk jij naar ouder worden? Opgeroepen op 2024, van Vlaamse Ouderenraad: https://www.vlaamse-ouderenraad.be/wat-denken-we/europees-internationaa…
Vlaamse_Ouderenraad. (2023, Februari 24). 1 op 5 van de ouderen loopt risico op armoede. Opgeroepen op 2024, van Vlaamse Ouderenraad: https://www.vlaamse-ouderenraad.be/onderzoek/pensioen-inkomen-en-armoed…
Vlaamse_Ouderenraad. (2023, December 20). Het aanbod alternatieve woonvormen is te klein voor de groeiende vraag van een steeeds diverser wordende ouderenpopulatie. Opgeroepen op 2024, van Vlaamse Ouderenraad: https://bepaaljeverhaal.be/news_items/3969
Vlaamse_Ouderenraad. (2024, Maart 19). Verplichte digitale aanmelding voor wachtlijst sociale woningen zorgt voor ongerustheid. Opgeroepen op 2024, van Vlaamse Ouderenraad: https://www.vlaamse-ouderenraad.be/verplichte-digitale-aanmelding-voor-…
Vlaamse_overheid. (2019). Vlaamse regering 2019-2024. Regeerakkoord. België/Vlaanderen: Departement Kanselarij en Bestuur. Opgeroepen op 2024
Vrijens, C. (2023, November 16). Kinderen tonen de weg. Opgeroepen op 2024, van Kinderrechtencommissariaat: https://www.kinderrechten.be/publicatie/jaarverslag-kinderrechtencommis…
Wauters, S. (2024, Maart 27). Tellingen dak- en thuisloosheid 2023 Vlaanderen. Vlaanderen: VTM. Opgeroepen op Maart 27, 2024
Weyts, B. (2019, November 8). Beleidsnota 2019-2024. Onderwijs, 129, 1. Brussel, België/Vlaanderen: Vlaamse Regering. Opgeroepen op 2024
WOONZAAK. (z.d.). wooneisen. Opgeroepen op 2024, van WOONZAAK: https://www.woonzaak.be/wooneisen/
Zorginspectie_Departement_Zorg. (2023, September). Jongvolwassenen in de jeugdhulp: de overgang naar volwassenheid. Beleidsrapport. België/Vlaanderen. Opgeroepen op 2024
