Diversiteit is heel belangrijk in onze maatschappij, maar hoe breng je dit binnen in de kleuterklas? Hier zocht en vond ik een antwoord op. Met veel bloed, zweet en tranen maakte ik een zelf getekend en geschreven interactief prentenboek.
Door diversiteit in de klas aan te brengen kunnen kinderen hier een open en positieve blik op krijgen waardoor ze deel worden van een interculturele samenleving en worden ze gestimuleerd om wereldburgers te worden.
Wel, wereldburgerschap wordt op veel verschillende manieren gedefinieerd, maar het komt er in grote lijnen op neer dat het een gevoel en besef is van een wereldwijde verbondenheid en het belangrijk is om samen acties te ondernemen om mondiale kwesties aan te pakken. Interculturaliteit is het naast elkaar en samen leven van verschillende culturen en elkaar wederzijds beïnvloeden zonder dat de eigen cultuur volledig verdwijnt.
Je kan dit op verschillende manieren doen. Volledig thema's uitwerken rond verschillende culturen is een goede optie. Maar ook doorheen het jaar kan je diversiteit en interculturaliteit binnen brengen in de klas door bijvoorbeeld poppen met verschillende huidskleuren te hebben, recepten uit verschillende culturen te maken, enz.
Ook prentenboeken zijn een geschikte manier om dit te doen. Dit is dan ook de manier die ik heb gekozen. Via prentenboeken kunnen kinderen diverse culturen en ideeën leren kennen.
Ik maakte ook een bijhorende handpop, omdat ik graag met handpoppen werk en dit de inpakt nog kan vergroten bij het aanbrengen van een thema. De handpop is gebaseerd op het hoofpersonage van mijn boek.
Het prentenboek werd gebaseerd op mijn buitenlandse stage in een Filipijnse kleuterschool. Het gaat over een Filipijns meisje dat daar naar school gaat. Ik heb voor dit onderwerp gekozen omdat dit aansluit bij de interesse en leefwereld van de kinderen. Dit is dan ook heel herkenbaar voor hen. Zo konden de kleuters hier in België ook de gelijkenissen en verschillen zien tussen hen en kinderen in de Filipijnen. Je volgt Rosaline in haar dagdagelijkse school leven en leert kennismaken met hoe ze naar school gaat, waar ze les over krijgt en wat ze eet. Het is een interactief prentenboek met 2 recepten van de snacks die Rosaline eet en liedjes die ze zingt. Ook kan je er wat extra informatie in terugvinden over dingen die hier in België niet echt gekend zijn.
Ik begon met een brainstorm om te beslissen wat er in het verhaal zou gebeuren. Daarna schreef ik een eerste versie. vervolgens besloot ik welke scènes ik in beeld zou brengen. Ik maakte hiervoor gebruik van een tekenprogramma. Eerst maakte ik een schets van mijn hoofdpersonage en besloot ik hoe ze er uit zou zien. Ik tekende haar in de schooluniformen van mijn stageschool en een gewone outfit. Ook maakte ik verschillende schetsen van de juf om zo te beslissen hoe ze er uit zou zien. Daarna ben ik begonnen aan de prenten zelf. Ik tekende eerst een schets, dan kwam de contour en kleuren en uiteindelijk werd er nog schaduw aan toegevoegd. Zo ging ik verder om het hele boek af te werken. Er werden verschillende versies uitgetest bij kleuters en nagelezen door kleuterjuffen, ouders, grootouders en een boekhandelaar om tot de uiteindelijke versie te komen.
Ik heb het boek en de handpop als inleiding en rode draad gebruikt om het thema ‘ de Filipijnen’ in de klas binnen te brengen. Ik las het boek voor en gebruikte bijvoorbeeld één van de recepten bij een kookactiviteit in de klas. Zo konden de kinderen ook eens proeven van een snack die Rosaline eet en typisch Filipijns is. Ook maakte ik gebruik van de handpop om andere activiteiten in te leiden en mochten de kinderen vragen aan haar stellen over het leven in de Filipijnen.
Ik ervaarde dat een prentenboek in combinatie met een bijpassende handpop een leuke en fijne manier is om een andere cultuur binnen te brengen in de kleuterklas. De kleuters waren heel erg geboeid en stelden geïnteresseerde vragen aan de handpop. Daarnaast hielp het om de verschillende Filipijnse lesactiviteiten in mijn bachelorproefstage levendiger en aantrekkelijker te maken. De kinderen waren meer betrokken, omdat het verhaal met de handpop realistischer werd. Hierdoor deden ze enthousiast mee met de activiteiten. Het is dus een heel geschikte manier om interculturaliteit in de kleuterklas binnen te brengen en op die manier wereldburgerschap bij kleuters te stimuleren. De kinderen waren echt geboeid door de andere cultuur.
Link naar het online prentenboek: https://www.albelli.nl/onlinefotoboek-bekijken?widgetId=05560284-cc18-498f-a241-7eecb898842b?utm_ERDcampaign=CRM_SML_EML_T34404&utm_medium=E-Mail&utm_source=Service-Mail
About meaning. (2024, 05 27). Betekenis van interculturaliteit (wat het is, concept en definitie). Opgehaald van About meaning: https://nl.about-meaning.com/11034233-meaning-of-interculturality
Albers, H. (2024, 02 29). Leertraject Wereldburgerschap. Opgehaald van VVSG: https://www.vvsg.be/kennisitem/vvsg/leertraject-wereldburgerschap
Anné, S., Blanckaert, W., Bynens, L., & Matton, A. (2021). Praktijkgids systeemdenken voor wereldburgerschapseducatie. (Djapo, Red.) Herenthout: Zwartopwit.
Belgische federale overheidsdiensten. (2024, 05 26). Diversiteit naar herkomst in België. Opgehaald van Statbel: België in cijfers: https://statbel.fgov.be/nl/themas/bevolking/structuur-van-de-bevolking/…
Bloom, G., Harding, P., Brash, C., Grosberg, M., & Stewart, I. (2021). Philippines. Singapore: Lonely Planet Global Limited.
CMO. (2024, 02 12). Wereldburgers. Opgehaald van CMO: https://www.cmo.nl/index.php/21-voortgezet-onderwijs-bovenbouw/132-were…
Culturele diversiteit en wereldburgerschap. (2024, 02 12). Opgehaald van Nuffic: https://www.nuffic.nl/onderwerpen/kinderen-van-internationals/culturele…
Dessein, J., & Houwy, R. (2016). Inspiratiegids Wereldburgerschap op school. Brugge: Grafische dienst Provincie West-Vlaanderen.
Draulans , V., & De Tavernier, J. (2006). Van multiculturaliteit naar interculturaliteit : ethische reflecties over diversiteit en bedreigd burgerschap. Leuven: Universitaite pers Leuven.
Eidhof, B., Nieuwelink, H., & Gellinck, C. (2021). Handboek Burgerschapsonderwijs voor het voortgezet onderwijs Editie Wereldburgerschap. Vianen: NewEnergy Printing.
Enabel. (2023). 20 jaar wereldburgerschapseducatie in Europa: en 30 jaar in het vooruitzicht! Brussel: Jean Van Wetter. Opgehaald van https://beglobal.enabel.be/
Globi. (2024, 02 24). Wereldburgerschap: wat betekent dat nu eigenlijk? Opgehaald van Globi: https://globi.nl/wereldburgerschap-wat-betekent-dat-nu-eigenlijk/
GOV.PH. (2024, 02 25). About the Philippines. Opgehaald van GOV.PH: https://www.gov.ph/the-philippines-3/
GOV.PH. (2024, 20 26). Kindergarten. Opgehaald van GOV.PH: https://www.deped.gov.ph/k-to-12/about/k-to-12-basic-education-curricul…
Intercultureel in de klas. (2024, 05 27). Wat is intercultureliteit? Opgehaald van Intercultureel in de klas: https://intercultureelindeklas.weebly.com/wat-is-interculturaliteit.html
Klasse. (2024, 04 24). Er zit meer in een prentenboek dan je denkt. Opgehaald van Klasse: https://www.klasse.be/533274/prentenboek-voorlezen-kleuters/
Klasse. (2024, 04 24). Wereldburgerschap begint in de kleuterklas. Opgehaald van Klasse: https://www.klasse.be/103026/wereldburgerschap-begint-in-de-kleuterklas/
Kreutinger, A. (2024, 05 10). Patterns. Opgehaald van PuppetNerd: https://puppetnerd.com/patterns/
Krita. (2024, 04 4). Krita. Opgehaald van Krita: https://krita.org/nl/
Krols, Y., Simons, J., & de Graaf, G. (2011). Interculturele competentie.
Kwant, A. (2011). Hoofdstuk 2: Prentenboeken en sociaal-emotionele ontwikkeling. In A. Kwant, Geraakt door prentenboeken: Effecten van het gebruik van prentenboeken op de sociaal-emotionele ontwikkeling van kleuters (pp. 17-42). Delft: Eburon.
Kwant, A. (2011). Hoofdstuk 3: Selectie van het prentenboekencorpus. In A. Kwant, Geraakt door prentenboeken: Effecten van het gebruik van prenteboeken op de sociaal-emotionele ontwikkeling van kleuters (pp. 43-70). Delft: Eburon.
Meurs, H. (2015). De handpop als pedagogisch hulpmiddel : voor ieder kind een vriendje. Elst: Wonderbaarlijke Spiegels.
NRC. (2024, 06 06). Once again, Burkina Faso is the world’s most neglected crisis. Opgehaald van NRC Norwegian Refugee Counsil: https://www.nrc.no/news/2024/june/once-again-burkina-faso-is-the-worlds…
Nuffic. (2024, 02 25). Filipijnen: Basis- en voortgezet onderwijs. Opgehaald van Nuffic De Nederlandse organisatie voor internationalisering in het onderwijs: https://www.nuffic.nl/onderwijssystemen/filipijnen/basis-en-voortgezet-…
Opgroeien. (2024, 06 03). Materialenpakket Boekenlijst intercultureel (voor)lezen. Opgehaald van Opgroeien: https://www.opgroeien.be/kennis/toolbox/materialenpakket-boekenlijst-in…
Prentenboek.nl. (2024, 05 26). Schrijven. Opgehaald van Prentenboek.nl Alles over prentenboeken: https://www.prentenboek.nl/schrijven/
PuppetNerd. (2024, 05 10). How To Make A Puppet Head Pattern From Scratch! - Part 1 - Puppet Building 101. Opgehaald van Youtube.be: https://www.youtube.com/watch?v=2CJ7pdF3I-s
Saint Mary's University. (2023, 11 11). Admission Requirements for Grade School Pupils - Preschool (Junior Kindergarten, Kindergarten). Opgehaald van Saint Mary's University: https://smu.edu.ph/admissions/grade-school/
Saint Mary's University. (2023, 11 11). Grade School. Opgehaald van Saint Mary's University: https://smu.edu.ph/academics/gs-academics/#
Schmid, S. (2024, 05 26). Een kinderboek schrijven: Hoe je een verhaal ontwikkelt. Opgehaald van Neuroflash: https://neuroflash.com/nl/blog/een-kinderboek-schrijven-hoe-je-een-verh…
Schoolportaal.be. (2024, 05 27). Intercultureel onderwijs. Opgehaald van Schoolportaal.be: https://schoolportaal.be/pedagogie-en-didactiek/intercultureel-onderwij…
Unesco. (2016). Global Education Monitoring report Summery: Education for people and planet: creating sustainable futures for all. Frankrijk: Unites Nations Educational, Scientific and Cultural Organization.
Unicef for every child Philippines. (24, 02 28). Opgehaald van Unicef for every child: https://www.unicef.org/philippines/
Van Dale. (2024, 06 06). Interculturaliteit. Opgehaald van Van Dale Online woordenboeken: https://vowb.vandale.nl/?dictionaryId=gwn&article=%7B%22search%22%3A%22…
Van Dale. (2024, 06 06). Wereldburgerschap. Opgehaald van Van Dale Online woordenboeken: https://vowb.vandale.nl/?dictionaryId=gwn&article=%7B%22search%22%3A%22…
Veen, A., & Stronkhorst, E. (2024, 05 26). Effectieve interventie: digitale prentenboeken. Opgehaald van Onderwijskennis: https://www.onderwijskennis.nl/sites/onderwijskennis/files/media-files/…
Vercruysse, S. (2024, 06 06). Vergeten conflicten: Burkina Faso blijft meest verwaarloosde vluchtelingencrisis ter wereld. Opgehaald van VRTnws: https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2024/05/30/burkina-faso-is-de-meest-verwaa…
Villegas, F. (2024, 05 06). Delphi Method: Definition, Steps, Pros, Cons, Uses & Examples. Opgehaald van Questionpro: https://www.questionpro.com/blog/delphi-method/