Helden van de weg: Vrachtwagenchauffeurs mét een gezond gebit!
- SilkeAchten
Helden van de weg: Vrachtwagenchauffeurs mét een gezond gebit!
Vrachtwagenchauffeurs zorgen dat onze winkelrekken steeds gevuld zijn. Ze zijn onmisbaar in de maatschappij. Maar zorgt deze maatschappij ook voor de truckers?
Kan een chauffeur na een lange dag achter het stuur nog terecht in de behandelstoel van de mondhygiënist of tandarts? Kijkt hij thuis ook in de spiegel om zijn tanden te poetsen of blijft het bij de achteruitkijkspiegel? Dit project liet de vier muren van het behandelkabinet achter zich en bracht mondgezondheidscampagnes naar de werkvloer.
Van tankstation naar bedrijventerrein, van dispatch naar carwash, cruisend over snelwegen of stilstaand op de Brusselse ring? Dit onderzoek was een roadtrip met als eindbestemming een bende stoere truckers zover krijgen om voor hun gezondheid te kiezen en een stralende glimlach boven te halen.
De vrachtwagenchauffeur
Ondanks dat de vrachtwagen(chauffeur) doorgaans niet als kwetsbare weggebruiker bestempeld wordt, bevindt deze doelgroep zich wel in een kwetsbare positie binnen de maatschappij. Een lagere SES, lager opleidingsniveau en lange werkdagen beperken de actieradius van hun vermogen om een gezonde levensstijl en in het bijzonder een goede mondhygiëne toe te passen. Ook al manoeuvreren ze hun tientonner met gemak door de smalste straatjes, correct tandenpoetsen met extra aandacht voor tussen de tanden poetsen, lijkt een moeilijke klus. Maar wat verwacht je ook als niemand het hen ooit uitlegt? Vertrekken voor de ochtendspits en weer toekomen na de avondspits maken het moeilijk om een afspraak te maken bij eender welke zorgverlener.
“In Irak werkte ik als advocaat, sinds ik in België woon is het moeilijk om in een gelijkaardige functie aan de bak te komen.”
“Hallo Touring wegenhulp? Mijn tand is uitgevallen!”
Nog niet zo heel lang geleden werden mondproblemen los van de rest van het lichaam beoordeeld. Onderzoek heeft ondertussen uitgewezen dat de mondgezondheid een grote impact heeft op de algemene gezondheid. Vrachtwagenchauffeurs hebben een hogere prevalentie van diabetes, hart- en vaatziekten en tandvleesontstekingen.
Wisten jullie dat tandvleesontstekingen een negatieve impact heeft op diabetes en hart- en vaatziekten? Daarbovenop gaat diabetes het genezingsproces van tandvleesontstekingen eveneens negatief beïnvloeden. Je hoort het inderdaad al, het ontstaan van deze vicieuze cirkel zorgt voor het in stand houden van deze gezondheidsaandoeningen.
Hoewel hun vrachtwagen steeds spik en span is, scoort hun persoonlijke mondhygiëne eerder ondermaats. Zowel internationaal onderzoek als dit onderzoeksproject bevestigen een minder goede mondhygiëne bij truckers.
Stap in!
Zoals eerder gezegd hebben vrachtwagenchauffeurs dus een minder goede mondhygiëne en meer tandproblemen, maar wat doe je daaraan? Preventieve campagnes, gekoppeld aan de werkvloer, die de mondgezondheid verbeteren zijn de oplossing! Tot op heden zijn deze campagnes eerder onbestaand, waardoor dit project een eerste stevige testrit was.
Door een preventieve campagne gedurende twee maanden op een transportbedrijf uit te voeren, werden hun chauffeurs ‘gezonde helden van de weg’.
“Ik ben heel blij dat er eindelijk eens iets voor de vrachtwagenchauffeur gedaan wordt.”
Was er een heftruck nodig om de chauffeurs in beweging te krijgen? Zeker niet! Aan de hand van een aantal gedragsveranderingstechnieken en een gezonde dosis motivatie sprong het licht richting goede mondzorggewoontes snel op groen. Om ervoor te zorgen dat alle chauffeurs konden deelnemen aan het onderzoek, werd er extra hulp aan medestudenten gevraagd.
De campagne: hoe en wat
Dit onderzoek wil de mondzorggewoontes van truckers verbeteren via de werkvloer, en het effect ervan testen. Bij de start van het onderzoek ging een trailer vol campagne-materiaal de weg op. Er werd vervolgens bij het medische onderzoek van IDEWE en verschillende locaties op het transportbedrijf Van Dievel haltgehouden.
De juiste poetstechniek, en het belang van een goede mondhygiëne werden met een persoonlijke poetsinstructie bijgebracht en tilden de kennis en kunde van de chauffeurs naar een hoger niveau. Daarnaast konden de deelnemers gedurende twee maanden regelmatig en indien gewenst gaan bijtanken voor extra tips, advies én de nodige materialen.
Tijdens deze campagne geen posters over sms’en achter het stuur, maar motivationele en evidence based ontworpen posters over goede mondzorggewoontes, die over het bedrijfsterrein werden verspreid.
Om de vrachtwagenchauffeurs van de juiste materialen te voorzien werd er een gratis bijvulstand geplaatst aan het onthaal. Hier konden de deelnemers borsteltjes om tussen de tanden te poetsen ongelimiteerd bijvullen.
De invloed van de (werk)omgeving: de collega’s, de dispatch maar ook de directie, is cruciaal voor een geslaagde gedragsverandering. Om die reden werden workshops georganiseerd die alle afdelingen van het bedrijf in de campagne betrokken.
“Het persoonlijke gesprek en de poetsinstructies bij IDEWE, hebben mij doen inzien dat ik wat beter zorg moet dragen voor mijn gebit.”
Rij een gezonde levensstijl tegemoet!
Maar liefst 66 vrachtwagenchauffeurs namen deel aan het onderzoek. 73% van de deelnemers gaven voor de campagne aan dat ze actieve kennis en kunde misten om hun mondgezondheid te verbeteren. Maar aan goede wil bij deze doelgroep zeker geen gebrek! Na de interventie kwamen ook enkele spectaculaire resultaten uit de bus. Het aantal deelnemers dat tweemaal per dag zijn tanden poetst is dankzij de campagne gestegen van 48,9% naar 64,4%. Maar nog straffer is het tussen de tanden poetsen, een handeling die de vrachtwagenchauffeurs nog niet kenden. Door de campagne is dit gestegen van 13,3% naar maar liefst 57,8% van de deelnemers die nu dagelijks tussen de tanden poetst. 58% van hen gaf achteraf ook aan dat ze daadwerkelijk het gevoel hadden hun mondgezondheid verbeterd te hebben.
“Die borsteltjes voor tussen de tanden te poetsen gebruik ik nu continue! Zeker als ik net gegeten heb, kan ik niet meer zonder.”
Tuut tuut, a healthy truck driver has arrived
Dit onderzoek stelt vast dat het carpoolen tussen de UCLL, IDEWE en Van Dievel succesvol was, en dat een mondzorg bevorderende campagne op de werkvloer bij vrachtwagenchauffeurs werkt. Het toont eveneens aan dat een campagne op maat van de chauffeurs, en dat aansluit aan hun werkritme dankbaar is om kennis, vaardigheden en motivatie bij hen bij te brengen. Gezondheidszorg naar de werkplek brengen is de sleutel tot succes!
Bibliografie
Literatuurlijst
1. Damen M., Detaille S., de Lange A., Engels J., Carlier B., & Robroek S. Eindrapportage_My healthylifestyle@ work. Beschikbaar via: https://www.zonmw.nl/sites/zonmw/files/typo3-migrated-files/DEF_Eindrap…. Geraadpleegd 2024 maart 9.
2. Taylor A. H., Dorn L. Stress, fatigue, health, and risk of road traffic accidents among professional drivers: the contribution of physical inactivity. Annu. Rev. Public Health 2006 ; 27 : 371-391.
3. Boeijinga A. Storybridging. A narrative approach to health promotion for Dutch truck drivers. Enschede: Gildeprint; 2018.p. 24-42.
4. Ng MK, Yousuf B, Bigelowa PL, Van Eerd D. Effectiveness of health promotion programmes for truck drivers. Health Education Journal 2015; 74: 270–286.
5. Mullane SL, Connolly D, Buman MP. The Perceived Value of Reducing Sedentary Behavior in the Truck Driving Population. Front Public Health 2019; Aug 7:7.
6. Nutbeam D. The evolving concept of health literacy. Social Science & Medicine 2008; Dec;67(12):2072–2078.
7. Statistiek Transport en Logistiek. Febetra;2022. p. 40-42.
8. Hoeken H., Boeijinga A., Sanders J. Op weg naar een gezondere leefstijl: Het ontwikkelen van narratieve gezondheidsinterventies voor vrachtwagenchauffeurs. Tijdschrift voor taalbeheersing 2017; 39(2): 149-166.
9. Van Den Groenendaal SM, Van Veldhoven M, Freese C. Werkintensivering van beroepen. Beschikbaar via: https://pure.uvt.nl/ws/portalfiles/portal/38305036/HRS_vd_Groenendaal_W…. Geraadpleegd 2023 november 4.
10. Sendall MC, Crane P, McCosker LK, Biggs HC, Fleming M, Rowland B. Workplace interventions to improve truck drivers’ health knowledge, behaviours and self-reported outcomes. Road & Transport Research: A Journal of Australian and New Zealand Research and Practice 2016; 25(1): 31-43.
11. Levensverwachting - Naar een gezond België Internet site Gezond België 2023. Beschikbaar via: https://www.gezondbelgie.be/nl/gezondheidstoestand/levensverwachting-en…. Geraadpleegd 2024 april 28.
12. Damen MAW, De Lange AH. Factors inuencing blue-collar workers’ participation in Worksite Health Promotion Programs in transport and logistics: a qualitative study using the Theoretical Domains Framework (TDF). Internet site Research Square 2022. Beschikbaar via: https://assets-eu.researchsquare.com/files/rs-2044499/v1/612922a0-7bb0-…. Geraadpleegd 2023 november 4
13. Shah MA, Sankeshwari RM, Ankola A V., Kumar RS, Nadakkavukaran Santhosh V, Pai Khot AJ, Varghese ASl. Relationship between body mass index (BMI) and oral health status among government bus drivers of Belagavi, India: A cross-sectional study. Clinical Epidemiology and Global Health 2023; Sep 1:23.
14. Morita I, Nakagaki H, Yoshii S, Tsuboi S, Hayashizaki J, Mizuno K, Sheiham A. Is there a gradient by job classification in dental status in Japanese men? European Journal of Oral Sciences 2007; 115(4): 275-279.
15. Suzuki S., Yoshino K., Takayanagi A., Ishizuka Y., Satou R., Kamijo H., Sugihara, N. Comparison of risk factors for tooth loss between professional drivers and white-collar workers: an internet survey. Industrial health 2016; 54(3): 246-253.
16. Santos CMML, Lira R, Fischer RG, Santos APP, Oliveira BH. Systemic antibiotics in periodontal treatment of diabetic patients: A systematic review. PLoS One 2015; Dec:10(12). Internet site Public Library of Science . Beschikbaar via: https://journals.plos.org/plosone/article/file?id=10.1371/journal.pone… Geraadpleegd 2024 april 4.
17. Liccardo D, Cannavo A, Spagnuolo G, Ferrara N, Cittadini A, Rengo C, Rengo G. Periodontal disease: A risk factor for diabetes and cardiovascular disease. International Journal of Molecular Sciences 2019; 20(6): 1414.
18. Zaitsu T, Saito T, Oshiro A, Fujiwara T, Kawaguchi Y. The Impact of Oral Health on Work Performance of Japanese Workers. Journal of Occupational and Environmental Medicine 2020; Feb 1;62(2):e59–64.
19. Beklen A, Sali N, Yavuz MB. The impact of smoking on periodontal status and dental caries. Tobacco Induced Diseases 2022; Aug 1: 20. Internet site Research Paper. Beschikbaar via: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC9423024/pdf/TID-20-72.pdf… 2024 april 5.
20. Josseran L, McNeill K, Fardini T, Sauvagnac R, Barbot F, Salva MAQ, et al. Smoking and obesity among long-haul truck drivers in France. Tobacco Prevention & Cessation. 2021;7:1–9.
21. Kagabo R, Thiese MS, Eden E, Thatcher AC, Gonzalez M, Okuyemi K. Truck Drivers’ Cigarette Smoking and Preferred Smoking Cessation Methods. Internet site Sage journals 2020;14. Beschikbaar via: https://journals.sagepub.com/doi/epub/10.1177/1178221820949262. Geraadpleegd 2024 april 5.
22. Padmanabhan K, Gautam G, Akhil G. Obstructive sleep apnea and oral health: a short review. International journal of current medical and pharmaceutical research 2020; 5: 4601-4606. Internet site journal of current medical and pharmaceutical research Beschikbaar via: https://www.researchgate.net/profile/Akhil-K-Padmanabhan/publication/34…. Geraadpleegd 2024 april 5.
23. Stazić P, Roguljić M, Đogaš Z, Lušić Kalcina L, Pavlinac Dodig I, Valić M, et al. Periodontitis severity in obstructive sleep apnea patients. Clinical Oral Investigations 2022; 26(1):407–415.
24. Aguilar-Zinser V, Irigoyen ME, Rivera G, Maupomé G, Sánchez-Pérez L, Velázquez C. Cigarette Smoking and Dental Caries among Professional Truck Drivers in Mexico. Caries Research 2008; 42(4): 255-262
25. Suzuki S, Yoshino K, Takayanagi A, Ishizuka Y, Satou R, Kamijo H, et al. Comparison of risk factors for tooth loss between professional drivers and white-collar workers: an internet survey. Industrial Health 2016; 54(3):246–253.
26. Van Hecke N, Claes C, Vanderplasschen W, De Maeyer J, De Witte N, Vandevelde S. Conceptualisation and Measurement of Quality of Life Based on Schalock and Verdugo’s Model: A Cross-Disciplinary Review of the Literature. Social Indicators Research 2018; May 1;137(1):335–51.
27. Garbarino S, Guglielmi O, Sannita WG, Magnavita N, Lanteri P. Sleep and mental health in truck drivers: Descriptive review of the current evidence and proposal of strategies for primary prevention. International Journal of Environmental Research and Public Health 2018; Sep 1:15(9).
28. Hege A, Lemke MK, Apostolopoulos Y, Sönmez S. The Impact of Work Organization, Job Stress, and Sleep on the Health Behaviors and Outcomes of U.S. Long-Haul Truck Drivers. Health Education and Behavior 2019; Aug 1:46(4):626–636.
29. De Jong R. Hoe kunt u de gezondheid van de vrachtwagenchauffeur verbeteren? Internet site Webfleet 2020. Beschikbaar via: https://www.webfleet.com/nl_nl/webfleet/blog/hoe-kunt-u-de-gezondheid-f…. Geraadpleegd 2023 november 18.
30. Iseland T, Johansson E, Skoog S, Dåderman AM. An exploratory study of long-haul truck drivers’ secondary tasks and reasons for performing them. Accident Analysis & Prevention 2018; Aug 1:117:154–163.
31. Kaufmann CN, Susukida R, Depp CA. Sleep apnea, psychopathology, and mental health care. Sleep Health 2017; Aug 1:3(4):244–249.
32. Park JH, Moon JH, Kim HJ, Kong MH, Oh YH. Sedentary Lifestyle: Overview of Updated Evidence of Potential Health Risks. Korean Journal of Family Medicine 2020; Nov 1:41(6):365–373.
33. Van Der Beek AJ, Frings-Dresen MHW, Van Dijk FJH, Kemper HCG, Meijman TF. Loading and unloading by lorry drivers and musculoskeletal complaints. International Journal of Industrial Ergonomics 1993; 12(1-2): 13-23.
34. Tremblay MS, Colley RC, Saunders TJ, Healy GN, Owen N. Physiological and health implications of a sedentary lifestyle. Applied physiology, nutrition, and metabolism 2010; 35(6): 725-740.
35. Kolobe MC. The effects of burnout on truck drivers: A study of truck drivers in CityDeep Johannesburg Doctoral dissertation, Master Dissertation 2021 ; p. 51–53. Internet site. Beschikbaar via: https://wiredspace.wits.ac.za/server/api/core/bitstreams/e1bc16c4-c385-… Geraadpleegd 2024 maart 15.
36. De Croon EM, Sluiter JK, Blonk RWB, Broersen JPJ, Frings-Dresen MHW. Stressful work, psychological job strain, and turnover: A 2-year prospective cohort study of truck drivers. Journal of Applied Psychology. 2004; Jun89(3):442–454.
37. Lee P, Xia T, Zomer E, van Vreden C, Pritchard E, Newnam S, et al. Exploring the Health and Economic Burden Among Truck Drivers in Australia: A Health Economic Modelling Study. Journal of Occupational Rehabilitation 2023; Jun 1:33(2):389–398.
38. Simoens S. IS PREVENTIE MEER KOSTEN-EFFECTIEF DAN CURATIE? Internet site. Beschikbaar via: file:///C:/Users/Lenovo/Downloads/IS%20PREVENTIE%20MEER%20KOSTEN-EFFECTIEF%20DAN%20CURATIE_%20Prof.%20Steven%20Simoens%20(3).pdf Geraadpleegd 2023 oktober 20.
39. Marshall B. A House is Not (Necessarily) a Home: Nomads, American Truck Drivers, and the Creation and Conception of Home. Internet site Georgia State University. Beschikbaar via: https://doi.org/10.57709/4077519 Geraadpleegd 2024 april 3.
40. Grenard JL, Stacy AW, Shiffman S, Baraldi AN, Mackinnon DP, Lockhart G, et al. Sweetened drink and snacking cues in adolescents. A study using ecological momentary assessment. Appetite 2013; 67:61-73
41. Puhkala J, Kukkonen-Harjula K, Aittasalo M, Mansikkamäki K, Partinen M, Hublin C, et al. Lifestyle counseling in overweight truck and bus drivers - Effects on dietary patterns and physical activity. Preventive Medicine Reports 2016; 4:435–440.
42. Whitfield Jacobson PJ, Prawitz AD, Lukaszuk JM. Long-Haul Truck Drivers Want Healthful Meal Options at Truck-Stop Restaurants. Journal of the American Dietetic Association 2007;107:2125–2129.
43. Calvin A, Carter R, Adachi T, et al. Effects of Experimental Sleep Restriction on Caloric Intake and Activity Energy Expenditure. Journal publicayions chestnet 2013; July 30: 144 (1): 79-86. Beschikbaar via: https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0012369213604535 Geraadpleegd 2024 april 3
44. How do Americans view truck drivers? Internet site FleetOwner 2023; Dec 1. Beschikbaar via: https://www.fleetowner.com/for-the-driver/article/21278132/what-do-amer…
45. Schreiber M, Bucher T, Collins CE, Dohle S. The Multiple Food Test: Development and validation of a new tool to measure food choice and applied nutrition knowledge. Appetite 2020; Jul 1:150.
46. Chang SL, Wu WC, Hu YJ, Lai HY, Wong TC. Quasi-experimental design for using an interactive social media intervention program to improve truck drivers health beliefs and eating behaviors. BMC Public Health 2022; 22(1): 1486.
47. Hamilton K, Hagger MS. Effects of Self-Efficacy on Healthy Eating Depends on Normative Support: a Prospective Study of Long-Haul Truck Drivers. International journal of Behavioral Medicine 2018; 25(2):265–270.
48. Hinder J, Arackal BJ. Honk If You Love A Good Work Environment! A Study On The Work Environment Of European Truck Drivers.Internet site Chalmers 2023. Beschikbaar via: http://hdl.handle.net/20.500.12380/306458 Geraadpleegd 2023 oktober 20
49. Boeijinga A, Hoeken H, Sanders J. Health promotion in the trucking setting: Understanding Dutch truck drivers’ road to healthy lifestyle changes. Work. 2016; 55(2):385–397.
50. Hilde Crevits. Bakens op de snelweg. De autosnelwegparkings nieuwe stijl. Internet site Vlaanderen.be december 2013. Beschikbaar via: https://www.vlaanderen.be/publicaties/bakens-op-de-snelweg-de-autosnelw…. Geraadpleegd 2024 mei 8.
