Herziening van de Vlaamse gunstregeling

Phebe

De Meurichy

Herziening van de Vlaamse gunstregeling

In de jurisprudentie betreffende de overdracht van familiebedrijven, is de zienswijze over de toepassing van de Vlaamse gunstregeling gewijzigd. De wetgeving maakt een onderscheid tussen familiale ondernemingen en vennootschappen, waarbij geconcludeerd kan worden dat het behoud van de wetgeving voor vennootschappen problematisch kan blijken in tegenstelling tot ondernemingen.

Het belangrijkste arrest dat hiertoe heeft geleid, is ‘de slagerijzaak’. Hierin benadrukte het hof van beroep dat het gelijkheidsbeginsel niet wordt geschonden. Het onroerend goed dat hoofdzakelijk wordt gebruikt of is bestemd voor bewoning van een familiale vennootschap, kan worden overgedragen via het gunststelsel, wat niet mogelijk is voor een familiale onderneming of natuurlijke persoon.[1]

Decreetvoorstellen vennootschappen

Op 15 maart 2022 werd een voorstel ingediend, maar kort daarna werd het ingetrokken. Dit voorstel was vergelijkbaar met de interpretatie van VLABEL, dat het tegenbewijs van een reële economische activiteit alleen kan worden geleverd als alle onroerende goederen in de vennootschap worden aangewend voor de exploitatie van de activiteit.[2]

Op 29 maart 2023 werd een nieuw decreetvoorstel gelanceerd. Het voorziet in een pro rata uitsluiting, waarbij de overeenstemmende reële verkoopwaarde van goederen die niet bijdragen tot de economische activiteit niet kunnen genieten van de gunstregeling. Minister Matthias Diependaele betoogde dat het voorstel te streng was en het werd verworpen op 20 juni 2023.[3]

Beleidssuggesties

Een eerste beleidssuggestie betreft het verbeteren van de voorwaarde van een reële economische activiteit. Oudere bedrijven hebben meer kans om de balanstest niet te doorstaan door afschrijvingen. Een oplossing kan zijn om te kijken naar de reële verkoopwaarde van de vennootschapsgoederen.[4] De marktwaarde moet worden verkregen door een erkende schatter, met goedkeuring van de VCF. De correctie van de balans moet gebeuren via de ANA-methode. Er moet ook een onderscheid worden gemaakt tussen verschillende sectoren. Bepaalde sectoren zijn arbeids- of kapitaalintensiever dan andere. De marges (1,5%/50%) kunnen worden aangepast aan deze verschillen. Bovendien moet de voorwaarde van een reële economische activiteit niet alleen gericht zijn op het uitsluiten van patrimoniumvennootschappen met aanzienlijke onroerende goederen, maar ook van vennootschappen met aanzienlijke roerende goederen.[5] De VCF zou ook expliciet moeten vermelden dat alle balansposten die de administratie nodig acht, gebruikt zullen worden voor de balanstest. Dit verbeterpunt is noodzakelijk omdat een ondernemer, drie jaar voorafgaand aan de schenking bewuster zijn boekhouding kan voeren. Bepaalde kosten of activa kunnen onder verschillende balansposten worden geboekt, afhankelijk van de verantwoording of handelsactiviteit.

Een mogelijke oplossing is door een reële economische activiteit in de VCF te definiëren als de belangrijkste handelsactiviteit die in de KBO (NACE-code) is opgenomen. Het vennootschapsvermogen dient substantieel te worden ingezet voor de handelsactiviteit. De hoofdactiviteit kan niet het passieve beheer/verhuur van vastgoed aan derden of het aanhouden van deelbewijzen zijn. Alleen de hoofdactiviteit wordt in aanmerking genomen.

Sinds het nieuwe vennootschapsrecht is de voorwaarde: één aandeel, één stemrecht, een suppletief recht geworden. De VCF rept geen woord over aandelen zonder stemrecht, en een strikte lezing van de wet stelt dat deze aandelen niet onder de gunstregeling vallen. Dit lijkt in strijd te zijn met de memorie van toelichting, die de schenking van naakte eigendom van aandelen met stemrecht toestond. Een beleidsvoorstel zou zijn om deze schenking toe te laten als aan de participatievoorwaarde is voldaan.[6]

Naar mijn mening is een pro rata uitsluiting onmogelijk. Bij een overdracht van een familiale vennootschap, worden de aandelen geschonken/geërfd en niet de activa. Er is geen overdracht van eigendomsrechten. In een parlementaire vraag van 18 april 2023 stelde minister Matthias Diependaele dat er volgens het Grondwettelijk Hof geen sprake is van een schending van het gelijkheidsbeginsel. De minister gaf aan dat in de fiscale wetgeving vaak onderscheid wordt gemaakt naar rechtsvorm, wat sterk aanwezig is in de gunstregeling. Bijvoorbeeld in het geval van de continuïteitsvoorwaarden, waar het Hof op 27 juni 2023 niet wilde ingaan op een prejudiciële vraag omdat er geen sprake is van een schending van het gelijkheidsbeginsel. Mijns inziens zou een pro rata uitsluiting de verschillende behandeling in de andere situaties, waaronder de continuïteitsvoorwaarden, niet meer rechtvaardigen.[7]

Het nieuwe vennootschapsrecht maakt een pro rata uitsluiting complexer. Wordt de onderliggende waarde belast volgens (on)roerende belastingtarieven? Welk percentage van de onderliggende waarde van de uitgesloten activa behoort tot de aandelen zonder stemrecht? Wat als de waarde van de stemgerechtigde aandelen lager is dan de reële verkoopwaarde van de uitgesloten activa? Hoe wordt de waarde van de (niet)-stemgerechtigde aandelen berekend, rekening houdend met het feit dat aandelen met stemrecht vaak meer waard zijn?

Aangezien aandelen worden geschonken, moeten onroerende activa naar mijn mening worden belast volgens het belastingtarief voor roerende goederen. Dit voorstel kan leiden tot een schending van het gelijkheids- en discriminatiebeginsel, aangezien vennootschappen en ondernemingen met onroerende goederen in dit geval hetzelfde worden behandeld, maar vennootschappen kunnen genieten van een voordeliger tarief voor de uitgesloten aandelen.

Een derde beleidsvoorstel is het blijven hanteren van een alles-of-niets-bepaling. Het tegenbewijs kan alleen geleverd worden door te bewijzen dat de (on)roerende goederen in substantiële mate worden gebruikt voor de economische exploitatie. Het begrip ‘substantieel’ is de verhouding tussen de reële verkoopwaarde van de (on)roerende goederen die aangewend worden voor of (toekomstig) bestemd zijn voor de voornaamste handelsactiviteit en de reële verkoopwaarde van de (on)roerende goederen. De verhouding moet groter zijn dan de marges die door de administratie worden bepaald afhankelijk van de voornaamste handelsactiviteit.

Vervolgens dient het citaat: ‘De verkrijger kan het tegenbewijs daarvan leveren’ verbeterd te worden. Dit insinueert dat een weerlegging enkel mogelijk is voor de vastgoedvoorwaarde, wat een materiële vergissing is volgens het vonnis van 4 februari 2020.[8]

Tot slot moeten de continuïteitsvoorwaarden worden herschreven zodat het behoud van de activiteit vereist is. De gunstregeling wil duurzame werkgelegenheid garanderen. Dit is niet het geval als het bedrijf na schenking/overlijden een minder arbeidsintensieve activiteit voortzet.[9] Bovendien mag de voorwaarde van kapitaal- of vermogensbehoud geen ruimte meer laten voor interpretatie van de term ‘evenredig’.[10]

Conclusie

In de toekomst zullen er hoogstwaarschijnlijk nieuwe decreetvoorstellen worden gelanceerd en zal het landschap van de Vlaamse Gunstregeling veranderen. De huidige regelgeving garandeert niet de effectiviteit van de beoogde doelstelling.

[1] Gent (5e k.) 1 juni 2021, nr. 2020/AR/659, TFR 2021, afl. 612, 1065.; Gent (5e k.) 1 juni 2021, 2020/AR/660, TFR 2021, afl. 612, 1065.

[2] Voorstel van decreet van Hannelore Goeman en Ludwig Vandenhove tot wijziging van de Vlaamse Codex Fiscaliteit van 13 december 2013, wat betreft het uitsluiten van de gunstregelingen voor familiale vennootschappen in de erf- en schenkbelasting voor onroerende goederen die hoofdzakelijk voor private bewoning aangewend of bestemd zijn , Parl.St. Vl.Parl. 2021-22, nr. 1188/1.; D. BOSSUYT, "VLABEL wijzigt zijn visie omtrent vastgoed in familiale vennootschappen", Successierechten 2024, afl. 1, 1-7.; F. DALLE, "De ‘reële economische activiteit’ in het gunstregime voor familiale vennootschappen, een antimisbruikbepaling of een achterpoort voor privévastgoed?", AFT 2023, afl. 10, 32-39.

[3] Voorstel van decreet van Hannelore Goeman, Ludwig Vandenhove en Thijs Verbeurgt tot wijziging van de Vlaamse Codex Fiscaliteit van 13 december 2013, wat betreft de gunstregelingen voor familiale vennootschappen in de erf- en schenkbelasting voor onroerende goederen die hoofdzakelijk voor private bewoning aangewend worden of bestemd zijn, Parl.St. Vl.Parl. 2022-23, nr. 1648/1.; D. BOSSUYT, "VLABEL wijzigt zijn visie omtrent vastgoed in familiale vennootschappen", Successierechten 2024, afl. 1, 1-7.; F. DALLE, "De ‘reële economische activiteit’ in het gunstregime voor familiale vennootschappen, een antimisbruikbepaling of een achterpoort voor privévastgoed?", AFT 2023, afl. 10, 32-39.; E. BEEKEN en O. DE KEUKELAERE, ""Het gunstregime inzake de overdracht van familiale vennootschappen: over vastgoedactiviteiten en de 'beenhouwerijzaak'"", Successierechten 2023, afl. 6, 10-20.

[4] F. DALLE, "De ‘reële economische activiteit’ in het gunstregime voor familiale vennootschappen, een antimisbruikbepaling of een achterpoort voor privévastgoed?", AFT 2023, afl. 10, 32-39.; E. BEEKEN en O. DE KEUKELAERE, ""Het gunstregime inzake de overdracht van familiale vennootschappen: over vastgoedactiviteiten en de 'beenhouwerijzaak'"", Successierechten 2023, afl. 6, 10-20.; F. DALLE, "De regionale gunstregimes inzake de overdracht van (familie)bedrijven: van regioshopping naar regioplanning?", TFR 2022, afl. 619, 315-353.; D. BOSSUYT, "Tien jaar familiale ondernemingen en vennootschappen in het Vlaams Gewest", AFT 2022, afl. 1-2, 6-33.; N. LAUWERS, "De schenking/vererving van familiale aandelen: ook "gemengde" vennootschappen en vastgoedvennootschappen kunnen kwalificeren voor de gunstregeling", TFR 2020, afl. 590, 968-975.

[5] N. GEELHAND DE MERXEM, "De familiale vennootschappen en de economische activiteitsvoorwaarde" in BAEL, J. en BARBAIX, R. (eds.), Het familiale vermogensrecht na de codificatie. XLIXe Postuniversitaire Cyclus Willy Delva, Mechelen, Wolters Kluwer Belgium, 2024, p. 179-411.

[6] Ontwerp van decreet houdende diverse fiscale bepalingen, Parl.St. Vl.Parl. 2018-19, nr. 1716/1, 7.; Art. 5:42 WVV.; Art. 6:41 WVV.; Art. 7:45 WVV.; M. AERTSEN, "De BV in het kader van vermogens- en successieplanning", TRV-RPS 2020, afl. 4, 395-407.; S. ALLARD, "Het verlaagd schenkingsrecht voor ondernemingen" in H. BRAECKMANS (ed.), De BV in de praktijk, Mechelen, Wolters Kluwer Belgium, losbl., (II.4.8 - 1) II.4.8 - 1 - II.4.8 - 73.; Ontwerp van decreet houdende bepalingen tot begeleiding van de begroting 2012, Parl.St. Vl.Parl. 2011-12, nr. 1326/1, 24.

[7] Parl.Hand. Vl.Parl. 2022-23, 18 april 2023, nr. 2106.; N. GEELHAND DE MERXEM, "De familiale vennootschappen en de economische activiteitsvoorwaarde" in BAEL, J. en BARBAIX, R. (eds.), Het familiale vermogensrecht na de codificatie. XLIXe Postuniversitaire Cyclus Willy Delva, Mechelen, Wolters Kluwer Belgium, 2024, p. 179-411.; Art 10. Gw.; Art. 11 Gw.; Art. 172 Gw.; Gent (5e k.) 27 juni 2023, nr. 2022/AR/514, Fisc.Koer. 2023, afl. 14, 359.; Gent (5e k.) 27 juni 2023, nr. 2022/AR/515, Fisc.Koer. 2023, afl. 14, 359.; Gent (5e k.) 27 juni 2023, nr. 2022/AR/595, Fisc.Koer. 2023, afl. 14, 359.; Gent (5e k.) 27 juni 2023, nr. 2022/AR/596, Fisc.Koer. 2023, afl. 14, 359.; Gent (5e k.) 27 juni 2023, nr. 2022/AR/601, Fisc.Koer. 2023, afl. 14, 359.; A. JACOBS en L. DE CONINCK, "Kapitaalvermindering in familiale vennootschap binnen de drie jaar na schenking van de aandelen: hof van beroep te Gent fluit Vlabel terug over de berekeningswijze van de nagevorderde schenkbelasting", Fisc.Koer. 2023, afl. 14, 359-366.

[8]Art. 2.7.4.2.2, §2, 2°, derde lid VCF.; Art. 2.8.6.0.3, §2, 2°, derde lid VCF.; Rb. Oost-Vlaanderen (afd. Gent) (6e k.) 4 februari 2020, AR 18/2476/A, Fiscoloog 2020, afl. 1652, 12.; Rb. Oost-Vlaanderen (afd. Gent) (6e k.) 4 februari 2020, AR 18/2477/A, Fiscoloog 2020, afl. 1652, 12.; N. LAUWERS, "De schenking/vererving van familiale aandelen: ook "gemengde" vennootschappen en vastgoedvennootschappen kunnen kwalificeren voor de gunstregeling", TFR 2020, afl. 590, 968-975.; F. DALLE, "De ‘reële economische activiteit’ in het gunstregime voor familiale vennootschappen, een antimisbruikbepaling of een achterpoort voor privévastgoed?", AFT 2023, afl. 10, 32-39.; S. VAN CROMBRUGGE, "Begrip 'reële economische activiteit' : standpunt fiscus opnieuw afgewezen", Fiscoloog 2021, afl. 1713, 8-9.

[9] Ontwerp van decreet houdende bepalingen tot begeleiding van de begroting 2012, Parl.St. Vl.Parl. 2011-12, nr. 1326/1, 24.; L. DE CONINCK, "Toepassing van het gunsttarief voor een 'familiale onderneming' op het vlak van erfbelasting afgewezen wegens onvoldoende bewijs van een persoonlijke exploitatie door de erflater of de partner", Fisc.Koer. 2023, afl. 16, 420-424.; E. BOGAERTS, B. BUYDENS, M. D'HERDE, W. GARDIN, M. HEENE, S. LEDENT, D. MERTENS, D. MERTENS, M. ROELENS, S. SABLON, C. VAN BIERVLIET, L. VANDAMME en T. VERMEERSCH, Dé gids voor vennootschappen, Mechelen, Wolters Kluwer, 2023, 475-493.

[10] Art. 2.8.6.0.7, §1, derde lid VCF.; Art. 2.7.4.2.4, §1, derde lid VCF.; Rb. Oost-Vlaanderen (afd. Gent) (6e k.) 18 januari 2022, AR 20/2458/A, Fisc.Koer. 2023, afl. 14, 359.; Rb. Oost-Vlaanderen (afd. Gent) (6e k.) 18 januari 2022, AR 20/2460/A, Fisc.Koer. 2023, afl. 14, 359.; Rb. Oost-Vlaanderen (afd. Gent) (6e k.) 14 maart 2022, AR 20/2467/A, Fisc.Koer. 2023, afl. 14, 359.; Rb. Oost-Vlaanderen (afd. Gent) (6e k.) 14 maart 2022, AR 20/2466/A, Fisc.Koer. 2023, afl. 14, 359.; Rb. Oost-Vlaanderen (afd. Gent) (6e k.) 7 maart 2022, AR 20/2464/A, Fisc.Koer. 2023, afl. 14, 359.; Gent (5e k.) 27 juni 2023, nr. 2022/AR/514, Fisc.Koer. 2023, afl. 14, 359.; Gent (5e k.) 27 juni 2023, nr. 2022/AR/515, Fisc.Koer. 2023, afl. 14, 359.; Gent (5e k.) 27 juni 2023, nr. 2022/AR/595, Fisc.Koer. 2023, afl. 14, 359.; Gent (5e k.) 27 juni 2023, nr. 2022/AR/596, Fisc.Koer. 2023, afl. 14, 359.; Gent (5e k.) 27 juni 2023, nr. 2022/AR/601, Fisc.Koer. 2023, afl. 14, 359.; A. JACOBS en L. DE CONINCK, "Kapitaalvermindering in familiale vennootschap binnen de drie jaar na schenking van de aandelen: hof van beroep te Gent fluit Vlabel terug over de berekeningswijze van de nagevorderde schenkbelasting", Fisc.Koer. 2023, afl. 14, 359-366.; E. BEEKEN en O. DE KEUKELAERE, "Aanhoudende onduidelijkheid omtrent de fiscale gevolgen van een vroegtijdige vermindering van het kapitaal van een familiale vennootschap", Registratierechten 2022, afl. 2, 36-43.; C. BUYSSE, "Wijzigingen inzake 'vriendenerfenis' en erfbelasting op groepsverzekeringen", Fiscoloog 2022, afl. 1764, 8-12.

Bibliografie

Wetgeving

Art. 1.1.0.0.2. VCF.

Art. 2.7.1.0.3. VCF.

Art. 2.7.1.0.5. VCF.

Art. 2.7.1.0.7. VCF.

Art. 2.7.1.0.9. VCF.

Art. 2.7.3.1.1. VCF.

Art. 2.7.4.1.1. VCF.

Art. 2.7.4.2.2. VCF.

Art. 2.7.4.2.3. VCF.

Art. 2.7.4.2.4. VCF.

Art. 2.8.3.0.1. VCF.

Art. 2.8.4.1.1. VCF.

Art. 2.8.6.0.3. VCF.

Art. 2.8.6.0.4. VCF.

Art. 2.8.6.0.6. VCF.

Art. 2.8.6.0.7. VCF.

Art. 2.8.7.0.2. VCF.

Art. 3.3.1.0.8. VCF.

Art. 3.12.3.0.1. VCF.

Art. 3.17.0.0.2. VCF.

Art. 3.18.0.0.11. VCF.

Art. 3.21.0.0.1. VCF.

Art. 10 Gw.

Art. 11 Gw.

Art. 172 Gw.

Art. 5:42 WVV.

Art. 6:41 WVV.

Art. 7:45 WVV.

Art. 133, eerste lid W.Reg.

Art. 2. 9° W. Kh..

Art. 4.158 BW.

Art. 7 Bijz. Wet 13 juli 2001 Bijzondere wet tot herfinanciering van de gemeenschappen en uitbreiding van de fiscale bevoegdheden van de gewesten, BS 3 augustus 2001.

Bijz.Wet 13 december 2020 Bijzondere wet tot wijziging van het Wetboek der registratie-, hypotheek- en griffierechten met het oog op de verplichte registratie van buitenlandse notariële akten (1), BS 15 december 2020.

Bijz.Wet 13 juli 2001 Bijzondere wet tot herfinanciering van de gemeenschappen en uitbreiding van de fiscale bevoegdheden van de gewesten, BS 3 augustus 2001.

Decr.Vl. 18 mei 1999 Decreet houdende aanpassing van de middelenbegroting van de Vlaamse Gemeenschap voor het begrotingsjaar 1999, BS 30 september 1999.

Decr.Vl. 27 juni 2003 Decreet houdende bepalingen tot begeleiding van de aanpassing van de begroting 2003, BS 12 september 2003.

Decr.Vl. 19 december 2003 Decreet houdende bepalingen tot begeleiding van de begroting 2004, BS 31 december 2003.

Decr.Vl. 2 april 2021 Decreet houdende diverse technische wijzigingen van de Vlaamse Codex Fiscaliteit van 13 december 2013 en gerelateerde bepalingen, BS 15 april 2021.

Ontwerp van bijzonder wet tot herfinanciering van de gemeenschappen en uitbreiding van de fiscale bevoegdheden van de gewesten, Parl.St. Kamer 2000-01, nr. 1183/003, 29.

Ontwerp van decreet houdende bepalingen tot begeleiding van de begroting 2012, Parl.St. Vl.Parl. 2011-12, nr. 1326/1.

Ontwerp van decreet houdende bepalingen tot begeleiding van de begroting 2012, Parl.St. Vl.Parl. 2011-12, nr. 1326/8.

Ontwerp van decreet houdende diverse technische wijzigingen van de Vlaamse Codex Fiscaliteit van 13 december 2013 en gerelateerde bepalingen, Parl.St. Vl.Parl. 2020-21, nr. 674/1.

Ontwerp van decreet tot wijziging van de Vlaamse Codex Fiscaliteit van 13 december 2013, Parl.St. Vl.Parl. 2022-23, nr. 1440/1.

Ontwerp van decreet houdende bepalingen tot begeleiding van de begroting 2012, Parl.St. Vl.Parl. 2011-12, nr. 1326/1.

Ontwerp van decreet houdende bepalingen tot begeleiding van de begroting 1997, Parl.St. Vl.Parl. 1996-97, nr. 428/1.

Ontwerp van decreet houdende diverse fiscale bepalingen, Parl.St. Vl.Parl. 2018-19, nr. 1716/1.

Ontwerp van decreet houdende bepalingen tot begeleiding van de begroting 2012, Parl.St. Vl.Parl. 2011-12, nr. 1326/8.

Parl.Hand. Vl.Parl. 2022-23, 18 april 2023, nr. 2106.

Aanbev.Comm. nr. 385, 7 december 1994 Aanbeveling van de Commissie van 7 december 1994 inzake de overdracht van kleine en middelgrote ondernemingen, Pb.L. 31 december 1994, afl. 247, 0014 - 0017.

Voorstel van decreet van Hannelore Goeman en Ludwig Vandenhove tot wijziging van de Vlaamse Codex Fiscaliteit van 13 december 2013, wat betreft het uitsluiten van de gunstregelingen voor familiale vennootschappen in de erf- en schenkbelasting voor onroerende goederen die hoofdzakelijk voor private bewoning aangewend of bestemd zijn , Parl.St. Vl.Parl. 2021-22, nr. 1188/1.

Voorstel van decreet van Hannelore Goeman, Ludwig Vandenhove en Thijs Verbeurgt tot wijziging van de Vlaamse Codex Fiscaliteit van 13 december 2013, wat betreft de gunstregelingen voor familiale vennootschappen in de erf- en schenkbelasting voor onroerende goederen die hoofdzakelijk voor private bewoning aangewend worden of bestemd zijn, Parl.St. Vl.Parl. 2022-23, nr. 1648/1.

Wetsvoorstel houdende boek 2, titel 3, “Relatievermogensrecht” en boek 4 “Nalatenschappen, schenkingen en testamenten” van het Burgerlijk Wetboek, Parl.St. Kamer 2019-20, nr. 1272/001, 135.

Wet 3 december 2020 Wet tot wijziging van het Wetboek der registratie-, hypotheek- en griffierechten met het oog op de verplichte registratie van buitenlandse notariële akten (II) (1), BS 11 december 2020.

Rechtspraak

GwH 23 maart 2023, nr. 51/2023, TFR 2023, afl. 646, 757, noot. A. VOET.

Cass. Vlaams Gewest (afd. Brussel) (1ste k.) 21 april 2022, AR F.20.0150.N, Fisc.Koer. 2022, afl. 13, 316, noot. L. KELL.

Cass. 15 oktober 1998, AR C.95.0282.N.

Gent (5e k.) 29 september 2015, nr. 2014/AR/1280, FJF 2016, afl. 10, 352.

Gent (5e k.) 1 juni 2021, nr. 2020/AR/659, TFR 2021, afl. 612, 1065.

Gent (5e k.) 1 juni 2021, 2020/AR/660, TFR 2021, afl. 612, 1065.

Gent 29 maart 2022, nr. 2020/AR/659, RABG 2022, afl. 17, 1245, noot. D. VAN BECELAERE.

Gent (5e k.) 21 juni 2022, nr. 2021/AR/496, TFR 2023, afl. 636, 189.

Gent (5e k.) 25 april 2023, nr. 2022/AR/535, Fiscoloog 2023, afl. 1804, 13.

Gent (5e k.) 27 juni 2023, nr. 2022/AR/514, Fisc.Koer. 2023, afl. 14, 359.

Gent (5e k.) 27 juni 2023, nr. 2022/AR/515, Fisc.Koer. 2023, afl. 14, 359.

Gent (5e k.) 27 juni 2023, nr. 2022/AR/595, Fisc.Koer. 2023, afl. 14, 359.

Gent (5e k.) 27 juni 2023, nr. 2022/AR/596, Fisc.Koer. 2023, afl. 14, 359.

Gent (5e k.) 27 juni 2023, nr. 2022/AR/601, Fisc.Koer. 2023, afl. 14, 359.

Gent (5e k.) 5 september 2023, nr. 2022/AR/659, Fisc.Koer. 2023, afl. 16, 420, noot. L. DE CONINCK.

Rb. Oost-Vlaanderen (afd. Gent) (6e k.) 4 februari 2020, AR 18/2476/A, Fiscoloog 2020, afl. 1652, 12.

Rb. Oost-Vlaanderen (afd. Gent) (6e k.) 4 februari 2020, AR 18/2477/A, Fiscoloog 2020, afl. 1652, 12.

Rb. Oost-Vlaanderen (afd. Gent) (zesde k.) 11 januari 2021, AR 19/1942/A.

Rb. Oost-Vlaanderen (afd. Gent) (6e k.) 18 januari 2022, AR 20/2458/A, Fisc.Koer. 2023, afl. 14, 359.

Rb. Oost-Vlaanderen (afd. Gent) (6e k.) 18 januari 2022, AR 20/2460/A, Fisc.Koer. 2023, afl. 14, 359.

Rb. Oost-Vlaanderen (afd. Gent) (6e k.) 27 januari 2022, AR 20/1232/A, Fisc.Koer. 2023, afl. 16, 420, noot. L. DE CONINCK.

Rb. Oost-Vlaanderen (afd. Gent) (6e k.) 3 februari 2022, AR 21/235/A, Fiscoloog 2023, afl. 1804, 13.

Rb. Oost-Vlaanderen (afd. Gent) (6e k.) 7 maart 2022, AR 20/2464/A, Fisc.Koer. 2023, afl. 14, 359.

Rb. Oost-Vlaanderen (afd. Gent) (6e k.) 14 maart 2022, AR 20/2467/A, Fisc.Koer. 2023, afl. 14, 359.

Rb. Oost-Vlaanderen (afd. Gent) (6e k.) 14 maart 2022, AR 20/2466/A, Fisc.Koer. 2023, afl. 14, 359.

Rb. Oost-Vlaanderen (afd. Gent) (6e k.) 16 juni 2022, AR 20/2675/A , Fisc.Koer. 2022, afl. 12, 307, noot. A. JACOBS.

Rb. Oost-Vlaanderen (afd. Gent) (6e k.) 29 september 2022, AR 21/542/A, Fisc.Koer. 2022, afl. 17, 444, noot. X.

Rb. Oost-Vlaanderen (afd. Gent) 4 oktober 2022, AR 21/1031/A, https://www.vlaanderen.be/vlaamse-belastingdienst/schenking-aandelen-familiale-vennootschap-positief-attest-en-ongewijzigde-situatie-bij-schenking-vertrouwensbeginsel.

Rb. Oost-Vlaanderen (afd. Gent) 7 december 2022, AR 20/1734/A.

Rb. Oost-Vlaanderen (afd. Gent) 9 januari 2024, AR 22/2177/A, https://www.vlaanderen.be/vlaamse-belastingdienst/familiale-vennootschap-verhuur-onroerende-goederen-intragroepsverhuur-wel-reele-economische-activiteit-ondanks-blote-eigendom-van-een-niet-verhuurd-appartement.

Administratieve standpunten, - beslissingen en omzendbrieven

Omz.Br. 13 juli 2017 betreffende de ordonnantie van 12 december 2016 inzake successierechten, https://fiscaliteit.brussels/zoeken?q=circulaire+13+juli+2017.

Omz.Vl. van 15 december 2015 betreffende de interpretatie van de regelgeving met betrekking tot de overdracht van familiale ondernemingen en vennootschappen zoals ingelast in de Vlaamse Codex Fiscaliteit van 13 december 2013 bij decreet van 19 december 2014, https://www.vlaanderen.be/omzendbrieven-vlaamse-belastingdienst.

Omz.Vl. van 20 juli 2012 Interpretatie van de regeling met betrekking tot overdrachten van familiale ondernemingen en vennootschappen zoals ingevoegd bij hoofdstuk 17 van het decreet van 23 december 2011, https://www.vlaanderen.be/omzendbrieven-vlaamse-belastingdienst.

Administratief standpunt VLABEL nr. 15109, d.d. 10 augustus 2015.
Administratief standpunt VLABEL nr. 17031, d.d. 27 november 2017.
Voorafgaande beslissing VLABEL nr. 15005, d.d. 30 november 2015.
Voorafgaande beslissing VLABEL nr. 15002, d.d. 21 december 2015.
Voorafgaande beslissing VLABEL nr. 15008, d.d. 21 december 2015.
Voorafgaande beslissing VLABEL nr. 16002, d.d. 25 januari 2016.
Voorafgaande beslissing VLABEL nr. 16022, d.d. 13 juni 2016.
Voorafgaande beslissing VLABEL nr. 16029, d.d. 25 juli 2016.
Voorafgaande beslissing VLABEL nr. 16027, d.d. 25 juli 2016.
Voorafgaande beslissing VLABEL nr. 16032, d.d. 25 juli 2016.
Voorafgaande beslissing VLABEL nr. 16038, d.d. 5 september 2016.
Voorafgaande beslissing VLABEL nr. 16048, d.d. 17 oktober 2016.
Voorafgaande beslissing VLABEL nr. 16048, d.d. 17 november 2016.
Voorafgaande beslissing VLABEL nr. 17017, d.d. 29 mei 2017.
Voorafgaande beslissing VLABEL nr. 17022, d.d. 5 juli 2017.
Voorafgaande beslissing VLABEL nr. 17038, d.d. 13 november 2017.
Voorafgaande beslissing VLABEL nr. 17039, d.d. 13 november 2017.
Voorafgaande beslissing VLABEL nr. 17031, d.d. 27 november 2017.
Voorafgaande beslissing VLABEL nr. 18005, d.d. 3 mei 2018.
Voorafgaande beslissing VLABEL nr. 18023, d.d. 11 juni 2018.
Voorafgaande beslissing VLABEL nr. 18035, d.d. 25 juli 2018.
Voorafgaande beslissing VLABEL nr. 18032, d.d. 5 september 2018.
Voorafgaande beslissing VLABEL nr. 19003, d.d. 18 maart 2019.
Voorafgaande beslissing VLABEL nr. 19005, d.d. 18 maart 2019.
Voorafgaande beslissing VLABEL nr. 19008, d.d. 29 april 2019.
Voorafgaande beslissing VLABEL nr. 19015, d.d. 27 mei 2019.
Voorafgaande beslissing VLABEL nr. 19023, d.d. 24 juni 2019.
Voorafgaande beslissing VLABEL nr. 19051, d.d. 4 november 2019.
Voorafgaande beslissing VLABEL nr. 19065, d.d. 17 februari 2020.
Voorafgaande beslissing VLABEL nr. 20036, d.d. 7 september 2020.
Voorafgaande beslissing VLABEL nr. 20065, d.d. 9 november 2020.
Voorafgaande beslissing VLABEL nr. 20061, d.d. 9 november 2020.
Voorafgaande beslissing VLABEL nr. 21020, d.d. 2 maart 2021.
Voorafgaande beslissing VLABEL nr. 21034, d.d. 25 mei 2021.
Voorafgaande beslissing VLABEL nr. 21032, d.d. 25 mei 2021.
Voorafgaande beslissing VLABEL nr. 21030, d.d. 25 mei 2021.
Voorafgaande beslissing VLABEL nr. 21030, d.d. 25 mei 2021.
Voorafgaande beslissing VLABEL nr. 22009, d.d. 25 april 2022.
Voorafgaande beslissing VLABEL nr. 22014, d.d. 9 mei 2022.
Voorafgaande beslissing VLABEL nr. 22045, d.d. 19 december 2022.
Voorafgaande beslissing VLABEL nr. 22050, d.d. 19 december 2022.
Voorafgaande beslissing VLABEL nr. 22070, d.d. 27 februari 2023.
Voorafgaande beslissing VLABEL nr. 22069, d.d. 27 februari 2023.
Voorafgaande beslissing VLABEL nr. 23004, d.d. 17 april 2023.
Voorafgaande beslissing VLABEL nr. 23018, d.d. 19 juni 2023.
Voorafgaande beslissing VLABEL nr. 23037, d.d. 21 augustus 2023.
Voorafgaande beslissing VLABEL nr. 23047, d.d. 25 september 2023.

Rechtsleer

AERTSEN, M., "De BV in het kader van vermogens- en successieplanning", TRV-RPS 2020, afl. 4, 395-407.

ALLARD, S., "Het verlaagd schenkingsrecht voor ondernemingen" in H. BRAECKMANS (ed.), De BV in de praktijk, Mechelen, Wolters Kluwer Belgium, losbl., (II.4.8 - 1) II.4.8 - 1 - II.4.8 - 73.

AYDOGAN, A., "Belastingvrij schenken : 'bierroute' als alternatief voor gesloten 'kaasroute' ?", Fiscoloog 2023, afl. 1794, 3-6.

AYDOGAN, A., "Vlabel buigt zich over titre et finance inzake aandelen in familiale vennootschappen", Successierechten 2021, afl. 5, 7-11.

BEEKEN, E. en DE KEUKELAERE, O., ""Het gunstregime inzake de overdracht van familiale vennootschappen: over vastgoedactiviteiten en de 'beenhouwerijzaak'"", Successierechten 2023, afl. 6, 10-20.

BEEKEN, E., en DE KEUKELAERE, O., "Aanhoudende onduidelijkheid omtrent de fiscale gevolgen van een vroegtijdige vermindering van het kapitaal van een familiale vennootschap", Registratierechten 2022, afl. 2, 36-43.

BOGAERTS, E., BUYDENS, B., D'HERDE, M., GARDIN, W., HEENE, M., LEDENT, S., MERTENS, D., ROELENS, M., SABLON, S., VAN BIERVLIET, C., VANDAMME, L., VERMEERSCH, T., Dé gids voor vennootschappen, Mechelen, Wolters Kluwer, 2023, 475-493.

BOSSUYT, D., "Tien jaar familiale ondernemingen en vennootschappen in het Vlaams Gewest", AFT 2022, afl. 1-2, 6-33.

BOSSUYT, D., "VLABEL wijzigt zijn visie omtrent vastgoed in familiale vennootschappen", Successierechten 2024, afl. 1, 1-7.

BOSSUYT, D., "Familiale vennootschappen en vastgoed: Vlabel schikt zich naar de rechtspraak", Fisc.Act. 2024, afl. 17, 8-10.

BUYSSE, C., "Wijzigingen inzake 'vriendenerfenis' en erfbelasting op groepsverzekeringen", Fiscoloog 2022, afl. 1764, 8-12.

BUYSSE, C., "Familiale vennootschap met woningen : gunsttarief integraal van toepassing ?", Fiscoloog 2023, afl. 1786, 10-12.

BUYSSE, C., "Woningen staan gunststelsel niet noodzakelijk in de weg", Fiscoloog 2020, afl. 1652, 12.

DALLE, F., "De regionale gunstregimes inzake de overdracht van (familie)bedrijven: van regioshopping naar regioplanning?", TFR 2022, afl. 619, 315-353.

DALLE, F., "De ‘reële economische activiteit’ in het gunstregime voor familiale vennootschappen, een antimisbruikbepaling of een achterpoort voor privévastgoed?", AFT 2023, afl. 10, 32-39.

DEBLAUWE, R., "Familiale onderneming mocht niet verkocht worden, zegt rechtbank Gent", Successierechten 2022, afl. 3, 12-15.

DEJAEGERE, S. en DUMONT, T., "De intra-groepsverhuur van vastgoed in het kader van het Vlaamse fiscale gunstregime voor de overdracht van familiale vennootschappen: verhuur binnen een consortium kan ook", Registratierechten 2023, afl. 3, 27-34.

DELBOO, M. en VAN TONGERLOO, E., "Schipperen van familiale onderneming naar vennootschap: gunsttarief erfbelasting blijft behouden", Successierechten 2020, afl. 8, 1-3.

DELBOO, M. en DE CONINCK, L., "Vlabel geeft groen licht voor schenking vennootschapsaandelen via inbreng ten behoeve van een derde in een maatschap", AFT 2023, afl. 8-9, 75-82.

DERYCKE, H. en MEYFROIDT, M., “Holding in het gunstregime van artikelen 2.7.4.2.2 (erfbelasting) en 2.8.6.0.3 VCF (schenkbelasting): evoluties”, TEP 2016/5, (542) 565-567.

DE BRUYN, C., "Loutere vastgoedactiviteit als reële economische activiteit: Vlabel wordt teruggefloten", Successierechten 2023, afl. 3, 15-19.

DE BRUYN, C., "Inbreng ten behoeve van een derde: een nieuw leven ingeblazen?", Successierechten 2023, afl. 8, 14-19.

DE CLERCK, T., “Rulingcommissie bevestigt restrictief standpunt voor actieve holdingvennootschappen in het kader van artikel 2.8.6.0.3 VCF”, Registratierechten 2017, afl. 3, 15.

DE CONINCK, L., "Toepassing van het gunsttarief voor een 'familiale onderneming' op het vlak van erfbelasting afgewezen wegens onvoldoende bewijs van een persoonlijke exploitatie door de erflater of de partner", Fisc.Koer. 2023, afl. 16, 420-424.

DE CONINCK, L., "De Vlaamse gunstregeling voor 'familiale vennootschappen' in de erfbelasting doorstaat de toets aan de Grondwet", Fisc.Koer. 2023, afl. 6, 153-159.

DE CONINCK, L., "De Vlaamse Belastingdienst schendt het vertrouwensbeginsel door af te wijken van een voorafgaand attest inzake vrijstelling van schenkbelasting zonder dat de feitelijke omstandigheden zijn gewijzigd", Registratierechten 2023, afl. 3, 34-39.

DE CONINCK, L., "Vastgoedactiviteiten kunnen een reële economische activiteit vormen in het kader van de regeling voor 'familiale vennootschappen' op het vlak van erfbelasting", Fisc.Koer. 2022, afl. 15, 390-396.

DE KEUKELAERE, O., en BEEKEN, E., "VLABEL over de uitkering van liquidatiereserves en de continuïteitsvoorwaarden voor het behoud van het gunstregime inzake familiale vennootschappen", Registratierechten 2022, afl. 1, 11-15.

DE KEUKELAERE, O., en BEEKEN, E., "De koerswijziging van VLABEL inzake de partiële splitsing en het gunstregime voor familiale vennootschappen", Registratierechten 2022, afl. 1, 15-19.

DE NEEF, G., "Fiscaal gunstregime voor vererving familiale vennootschappen – Bewijs van reële economische activiteit essentieel – Privévastgoed sluit toepassing gunstregime niet uit", Notariaat 2024, afl. 5, 1-5.

DE NEVE, S., "Het gunstregime voor familiale ondernemingen: Gentse rechtspraak stelt de bewijsvoering op scherp", Registratierechten 2024, afl. 1, 18-21.

GEELHAND DE MERXEM, N., "De familiale vennootschappen en de economische activiteitsvoorwaarde" in BAEL, J. en BARBAIX, R. (eds.), Het familiale vermogensrecht na de codificatie. XLIXe Postuniversitaire Cyclus Willy Delva, Mechelen, Wolters Kluwer Belgium, 2024, p. 179-411.

GOOSSENS, L., "Het decreet van 2 april 2021 houdende diverse technische wijzigingen van de Vlaamse Codex Fiscaliteit van 13 december 2013 en gerelateerde bepalingen: louter technische wijzigingen of is er meer aan?", Successierechten 2021, afl. 5, 1-7

HOOYBERGHS, H., “De participatievoorwaarde in het gunstregime voor de schenking of vererving van familiale vennootschappen - Wat met onverdeelde participaties”, Nieuwsbrief Successierechten 2017, (1) 4.

HUBRECHT, S., "Belastingvrije schenkingstechnieken in het Vlaamse Gewest na het sluiten van de kaasroute" in H. DE CNIJF en L. MAES (eds.), Fiscaal Praktijkboek 2023-2024. Indirecte Belastingen. Fiscale nieuwigheden praktisch bekeken, Mechelen, Wolters Kluwer, 2024, (385) 385-412.

JACOBS, A., "Wat zit er in het patrimonium van de decujus: aandelen of schuldvordering? Of hoe een aandeelhoudersconflict tussen familieleden kan leiden tot een discussie in de erfbelasting bij overlijden van de uitgesloten vennoot", Fisc.Koer. 2022, afl. 12, 307-311.

JACOBS, A., en DE CONINCK, L., "Kapitaalvermindering in familiale vennootschap binnen de drie jaar na schenking van de aandelen: hof van beroep te Gent fluit Vlabel terug over de berekeningswijze van de nagevorderde schenkbelasting", Fisc.Koer. 2023, afl. 14, 359-366.

LABEEUW, N., en STIEVENARD, A., "Het oordeel van VLABEL over de schenking onder last: zwart, wit of vele tinten grijs?", Registratierechten 2020, afl. 4, 8-10.

LAUWERS, N., "De schenking/vererving van familiale aandelen: ook "gemengde" vennootschappen en vastgoedvennootschappen kunnen kwalificeren voor de gunstregeling", TFR 2020, afl. 590, 968-975.

MAES, C., "Strenge blik op het bewijs van persoonlijke exploitatie in een familiale onderneming", Successierechten 2024, afl. 4, 16-20.

MAES, L., "Familiale vennootschappen : behoud van de geërfde aandelen niet vereist", Fiscoloog 2020, afl. 1654, 4-7.

RUYSSEVELDT, J., "[Fictiebepalingen] Schenkingen binnen de drie jaar (eventueel zeven jaar) vóór het overlijden" in RUYSSEVELDT, J. en DECUYPER, J. (eds.), Successierechten, Mechelen, Wolters Kluwer Belgium, 2021, p. 248-289.

SPRUYT, E., "Kapitaalvermindering in de drie jaar na de schenking van het familiebedrijf: Vlabel zoekt steun bij Cassatie", Registratierechten 2024, afl. 2, 23-26.

SPRUYT, E., "Wijzigingen op het vlak van registratiebelasting in het Vlaams decreet van 9 december 2022", Registratierechten 2023, afl. 2, 1-24.

VERTOMMEN, S., "Oefent de 'gemengde' vennootschap een reële economische activiteit uit, zodat de aandelen van de vennootschap kunnen vererven tegen het verlaagd tarief van de erfbelasting?", Fisc.Koer. 2021, afl. 13, 328-331.

VOET, A., "De Vlaamse gunstregeling die van toepassing is bij de vererving van familiale vennootschappen schendt het gelijkheids- en niet-discriminatiebeginsel niet", TFR 2023, afl. 646, 764-766.

VAN CROMBRUGGE, S., "Gunsttarief familiale vennootschap : wat is 'reële economische activiteit' ?", Fiscoloog 2022, afl. 1756, 9-10.

VAN CROMBRUGGE, S., "Begrip 'reële economische activiteit' : standpunt fiscus opnieuw afgewezen", Fiscoloog 2021, afl. 1713, 8-9.

VAN CROMBRUGGE, S., "Bewijs persoonlijke exploitatie bij schenking familiale onderneming", Fiscoloog 2023, afl. 1804, 13.

VAN CROMBRUGGE, S., "Kapitaalvermindering na schenking familiale vennootschap : welk gevolg ?", Fiscoloog 2023, afl. 1807, 3-6.

VAN DEN BROECK, A., "De fiscale kwalificatie van de schenking onder last: schenking, verkoop of de gulden middenweg?", Registratierechten 2021, afl. 3, 1-8.

WEYTS, L., Notarieel fiscaal recht, Deel 1. De registratie van notariële akten en hun gevolgen op fiscaal vlak dln., Mechelen, Wolters Kluwer, 2021, 804-852.

X, "De Vlaamse Belastingdienst schendt het vertrouwensbeginsel door af te wijken van een voorafgaand attest inzake vrijstelling van schenkbelasting zonder dat de feitelijke omstandigheden tussen aanvraag en schenking zijn gewijzigd", Fisc.Koer. 2022, afl. 17, 444-452.