Wij gaan toch niet lopen?

Leerlingen van derde graad lager onderwijs motiveren om deel te nemen aan de lessen conditielopen is niet evident. Tijdens onze stages lichamelijke opvoeding (LO) ondervonden we dat leerlingen al snel zuchten als de leerkracht LO meedeelt dat atletiek, specifiek conditielopen, op de planning staat. Wij denken dat lopen voor iedereen leuk kan zijn, ongeacht de fysieke conditie van de leerling. We zijn ervan overtuigd dat als je de focus van het lopen verlegt door spelenderwijs aan de conditie te werken, de leerlingen sneller gemotiveerd zijn. Zelf ervaarden wij in de lagere school en tijdens onze stages LO, dat leerkrachten al snel grijpen naar de klassieke loopvormen zoals een aantal rondjes lopen op de atletiekpiste of rond het voetbalveld. Met onze achtergrond in de atletiek en ondervindingen tijdens de stages LO, zijn wij op zoek gegaan naar loopspelen waarbij de spelen kunnen aangepast worden voor elke leerling in de derde graad basisonderwijs. 

In onze bundel zijn 30 loopspelen uitgeschreven voor leerkrachten LO. De spelfiches kunnen gebruikt worden om conditielopen spelenderwijs in de les te integreren. Hier alvast een eerste blik op de bundel. 

Acht van deze 30 spelen dienen gebruikt te worden als opwarming. Deze spelen worden gemarkeerd met het groene sjabloon. Elf van de spelen zijn optioneel. Dit wil zeggen dat het spel kan gebruikt worden als opwarming maar ook als volledige les wanneer de uitbreiding gebruikt wordt die omschreven staat bij “differentiatie/variatie”. Deze spelen worden in ons lespakket aangeduid door het oranje sjabloon. De overige elf spelen met blauw sjabloon, zijn grotere spelen die ook langer duren en worden dus best gebruikt als volledige les en niet als opwarming.

Onderstaand een voorbeeld per kleurcode: 

Het doel van de spelen is om conditielopen spelenderwijs aan te bieden om de motivatie van elk kind te verhogen. Bij elk spel is er rekening gehouden met de componenten van de Zelfdeterminatietheorie (Deci en Ryan, 2000) waarbij elke leerling voldoende autonomie, relationele verbondenheid en competentie ervaart. Het doel is om hen gemotiveerd aan het lopen te krijgen.

Het onderzoek om de spelbundel te ontwikkelen, is gebaseerd op vier pijlers, weergegeven in onderstaand conceptueel kader: 

Bij het ontwikkelen van het spelpakket, werd er ingespeeld op de intrinsieke motivatie van de leerlingen door te variëren in spelcomponenten die voldoen aan de psychologische basisbehoeften van autonomie, competentie en verbondenheid. 

Om de doeltreffendheid van onze bundel in te schatten, is er bewust gekozen voor het ‘ZiLL-leerplan’, omdat dit het leerplan is dat gehanteerd werd in de scholen waar meerdere spelfiches werden uitgetest. Zowel de inzichten van de leerkrachten als van de leerlingen (verwerkt aan de hand van enquêtes, interviews, bevragingen en observaties) zijn verwerkt in het optimaliseren van de bundel.  

Het spelpakket biedt leerkrachten een bundel met spelfiches die verworven kunnen worden in de lesvoorbereidingen van de leerkracht. De spelfiches die zijn ontwikkeld, zijn een waardevolle bijdrage aan het stimuleren van meer fysieke activiteit zowel binnen als buiten de school. Hiermee willen we leerkrachten aanmoedigen om elke leerling te blijven motiveren en spelenderwijs te laten deelnemen aan de lessen conditielopen.