Ouders van jonge kinderen die in een moeilijke gezinssituatie opgroeien worden opgevolgd door het Agentschap Opgroeien. Tijdens een gesprek rond een zogenaamde zorgtafel worden het probleem en de oplossing besproken. Niet altijd makkelijk, en zeker niet voor ouders met een verstandelijke beperking. Acht studenten aan hogeschool Vives ontwikkelden daarvoor een handige tool om alles te visualiseren.
Intrafamiliaal geweld, drugs- of alcoholverslaving, psychische problematieken. wanneer een ongeboren kind, baby of peuter dreigt op te groeien in een precaire gezinssituatie, probeert het Agentschap Opgroeien in te grijpen.
Met het project Zorggarantie Jonge Kind, bijvoorbeeld. Daarmee wil het agentschap proberen het kind maximaal te ondersteunen in de ontwikkeling. "Er is geen fase in het leven waarin iemand zoveel mijlpalen bereikt als in de eerste duizend dagen", klinkt het.
Zorgtafels
Wanneer er sprake is van zo'n delicate situatie zullen hulp- en zorgverleners samenzitten met de ouders, hun netwerk en andere professionele partners om zo tot de beste oplossing te komen- in het slechtste geval is dat de uithuisplaatsing van het kind.
Die bespreking gebeurt rond de zogenaamde zorgtafel, waar alle mogelijkheden besproken worden. In 2023 werden in het totaal 189 zorgtafels georganiseerd, voor dit jaar zijn dat er al meer dan 120 blijkt uit cijfers van het agentschap.
Onveilige omgeving
hoogstnoodzakelijk, dat is zeker. Maar het klinkt simpeler dan gedacht. Zo complex de gezinssituatie al is, zo complex kan het ook zijn om exact uit te leggen wat de beste oplossing voor het kind is en hoe die kan bekomen worden. Dat is nog meer het geval wanneer de ouders kampen met een verstandelijke beperking.
"Heel vaak begrijpen ouders niet waarom ze moeten langskomen. Ze beseffen niet dat de omgeving onveilig is - dat gaat dan over fysieke of emotionele mishandeling, maar ook over onhygiënische toestanden of ouders die niet over opvoedingsvaardigheden beschikken", vertellen acht studenten sociaalagogisch werk aan Hogeschool Vives Kortrijk.
Uitgetest
Zij gingen in het kader van hun bachelorproef op zoek naar een tool om die uitleg makkelijker te maken."Vaak hebben ouders met een verstandelijke beperking nood aan visualisatie", klinkt het. "Daarom ontwikkelden we een woord- en beeldverhaal. In een twintigtal pagina's proberen we uit te leggen wat er aan de hand is."
De studenten testten de tool al uit bij mensen met een verstandelijke beperking, maar eigenlijk bij elke ouder rond een zorgtafel. De ouders krijgen het boekje ook mee naar huis, waar ze het als geheugensteuntje kunnen gebruiken."
Het woord- en beeldverhaal werd uitgewerkt door Chanel Bonte, Rhune Dessein, Eva Laperre, Drieke Linseele, Annaïgue Mathurel, Margot Moons, Nyobe Saelens, Magro Vandekerkhove.
Dewagenaere, J. (2024, juni 17). Studenten helpen hulpverleners communiceren met ouders met verstandelijke beperking. [Krantenartikel]. Geraadpleegd op 17 juni 2024 via https://www.nieuwsblad.be/cnt/dmf20240617_93761470
Advo-Recht.Be. (2024). Verontrustende opvoedingssituaties (VOS). Geraadpleegd op 8 mei 2024 via https://advo-recht.be/kennisbank/jeugdrecht/algemeen-jeugdrecht/verontrustende-opvoedingssituaties/
Belgium.be. (2024). OCMW. Geraadpleegd op 16 mei 2024 via https://www.belgium.be/nl/familie/sociale_steun/ocmw
Borms, A. (2022). Jeugd- en strafrecht [Cursus]. Hogeschool Vives Bachelor Orthopedagogie.
Burke, N. [TED]. (2015, 17 februari). How childhood trauma affects health across a lifetime [Video]. YouTube. Geraadpleegd op 5 juni 2024 via https://www.youtube.com/watch?v=95ovIJ3dsNk
Castle Craig Nederland. (z.d.). MDMA (XTC/Ecstasy). Geraadpleegd op 16 mei 2024 via https://www.castlecraig.nl/verslavingen/soorten-%20drugs/ecstacy-xtc-mdma
Centers for Disease Control and Prevention. (2024, 9 april). About Adverse Childhood Experiences. Geraadpleegd op 5 juni 2024 via https://www.cdc.gov/aces/about/index.html
Centers for Disease Control and Prevention. [Centers for Disease Control and Prevention]. (2018, 5 april). We can Prevent ACEs [Video]. YouTube. Geraadpleegd op 5 juni 2024 via https://www.youtube.com/watch?v=8gm-lNpzU4g
Centrum Algemeen Welzijn. (z.d.). Blijf er niet mee zitten! Geraadpleegd op 10 mei 2024 via https://www.caw.be/hoe-wij-helpen/crisishulp/crisishulp-18/
Centrum Integrale Gezinszorg. (2020, april 21). Centrum Integrale Gezinszorg. Geraadpleegd op 10 mei 2024 via https://www.cigvlaanderen.org/
Centrum voor Kinderzorg en Gezinsondersteuning. (2024). Ontdek ons aanbod. Geraadpleegd op 30 mei 2024 via https://www.ckg.be/aanbod/
Centrum Kinderzorg en Gezinsondersteuning. (z.d.). Plaats in de jeugdhulpverlening. Geraadpleegd op 30 mei 2024 via https://www.ckg.be/informatie/plaats-in-de-jeugdhulpverlening/
CIG Nestel. (z.d.) Ouders met een licht verstandelijke beperking – toolbox voor begeleiders. Geraadpleegd op 30 mei 2024 via https://cignestel.be/?page_id=2384
Cleveland Clinic. (2023, 4 april). Adverse Childhood Experiences (ACEs). Geraadpleegd op 5 juni 2024 via https://my.clevelandclinic.org/health/symptoms/24875-adverse-childhood-…;
Coopman, C., Jonckheere, D., Willaert, J., Wynsberghe, K., ACT, K&G, & OSD. (z.d.). Zorggarantie jonge kinderen [PowerPoint-presentatie]. Opgroeien Vlaanderen. Geraadpleegd op 13 mei 2024
Craeynest, P., Craeynest, M., & Meuleman, S. (2017, 14 september). Algemene psychologie: een inleiding. Acco.
Delabie, H., De Schryver, A., (2023). Concepten Klinisch redeneren [Presentatieslides]. Hogeschool Vives Bachelor Toegepaste Psychologie.
De Cocon. (z.d.). Contextbegeleiding: informatie voor ouders. Geraadpleegd op 13 mei 2024 via https://www.decocon.be/contextbegeleiding-informatie-voor-ouders
De Druglijn. (2024, april 16). Is verschillende drugs combineren gevaarlijk? - De Druglijn. https://www.druglijn.be/drugs-abc/veelgestelde-vragen/is-verschillende- drugs-combineren-gevaarlijk/
Defever, J. (2022). Orthopedagogisch handelen [Cursus]. Hogeschool Vives Bachelor Orthopedagogie.
Demos. (2014). Armoede en mensen met een beperking. Geraadpleegd op 4 juni 2024 via https://demos.be/kenniscentrum/dossier/armoede-en-mensen-met-een-beperking
Dewagenaere, J. (2024, juni 17). Studenten helpen hulpverleners communiceren met ouders met verstandelijke beperking. [Krantenartikel]. Geraadpleegd op 17 juni 2024 via https://www.nieuwsblad.be/cnt/dmf20240617_93761470
De Kam. (2019). Aansluiten bij ouders met een LVB. Geraadpleegd op 10 mei 2024 via https://scriptiebank.be/scriptie/2019/aansluiten-bij-ouders-met-een-lvb
De Schryver, A. (z.d.). In professionele gespreksvoering [Cursus]. Hogeschool Vives Bachelor Toegepaste Psychologie.
Eerste hulp bij schulden. (2024). Budgetbegeleiding. Geraadpleegd op 16 mei 2024 via https://www.eerstehulpbijschulden.be/schulden-wat-nu/hulp-nodig/budgetbegeleiding
Eerste hulp bij schulden. (2024a). Budgetbeheer. Geraadpleegd op 16 mei 2024 via https://www.eerstehulpbijschulden.be/schulden-wat-nu/hulp-nodig/budgetbeheer
EdPsychEd. (2022, januari 31). EdPsychEd X. Geraadpleegd op 15 mei 2024 via https://twitter.com/EdPsychEd/status/1488078361406676992
Europese Commissie (2000, december 7). Handvest van de grondrechten van de Europese Unie. Geraadpleegd op 9 mei 2024 via https://www.europarl.europa.eu/charter/pdf/text_nl.pdf
Expertisepunt Verstandelijke Beperking. (z.d.). Wat moet u weten over communicatie bij LVB. Geraadpleegd op 9 mei 2024 via https://www.expertisepuntvb.nl/expertise- licht-verstandelijke-beperking/communicatie-en-benadering/handvaten-om-te- communiceren-algemeen/wat-iedereen-moet-weten-over-communicatie-met-lvb
Familiehulp. (2024). Kraamzorg. Geraadpleegd op 10 mei 2024 via https://www.familiehulp.be/ons-aanbod/kraamzorg-opvang-voor-mijn-kind/kraamzorg
Federale overheidsdienst Justitie. (2024). Buitengerechtelijke bescherming. Geraadpleegd op 31 mei 2024 via https://justitie.belgium.be/nl/themas_en_dossiers/personen_en_gezinnen/bescherming_van_meerderjarigen/buitengerechtelijke_bescherming
Federale overheidsdienst Justitie. (2024b). Gerechtelijke bescherming. Geraadpleegd op 31 mei 2024 via https://justitie.belgium.be/nl/themas_en_dossiers/personen_en_gezinnen/bescherming_van_meerderjarigen/gerechtelijke_bescherming
Ferm Thuiszorg. (z.d.) Gespecialiseerde kraamzorg voor en na de geboorte. Geraadpleegd op 10 mei 2024 https://www.samenferm.be/diensten/kraamzorg
FOD Sociale Zekerheid. (z.d.). Chronische stress. Geraadpleegd op 4 juni 2024 via https://www.ikvoelmegoedophetwerk.be/nl/chronische-stress
FOD Volksgezondheid. (2023, maart 10). Vroedvrouwen. Geraadpleegd op 13 mei 2024 via https://www.health.belgium.be/nl/gezondheid/zorgberoepen/vroedvrouwen#:~:text=De%20vroedvrouw%20stelt%20de%20diagnose,moeder%20en%2Fof%20kind%20op
Geuens, L., Van Den Begin, S, & VZW Sporen. (2020). Handboek contextbegeleiding, verder dan de methodieken (Tweede druk 2021). Geraadpleegd op 9 mei 2024, via https://www.opgroeieninveiligheid.be/sites/opgroeien/files/2021-12/Handboek%20contextbegeleiding.pdf
Gevaert, A., Peleman, E., & Van Dierdonck, G. (z.d.). Werken met mensen met een verstandelijke beperking [Cursus]. Hogeschool Vives Graduaat Orthopedagogie.
Gids voor gezinnen. (z.d.). Rechten en plichten van ouders. Geraadpleegd op 24 mei 2024 via https://www.gidsvoorgezinnen.be/relatieproblemen-en-scheiding/echtscheiding/rechten-en-plichten-van-ouders-2#:~:text=Als%20ouder%20heb%20je%20het,%2C%20contacten%20met%20andere.
HandicapNL. (z.d.). Wat is een verstandelijke beperking? Geraadpleegd op 7 mei 2024 via https://handicap.nl/wat-is-een-verstandelijke-beperking/#:~:text=Iemand…;
Haring, M. C. (2023, november 30). De effecten van drugsgebruik op gezondheid en samenleving. GGZ Interventie. Geraadpleegd op 8 mei 2024 via https://ggzinterventie.nl/de-effecten-van-drugsgebruik-op-gezondheid-en- samenleving/
Heckman, J. (2020, november 10). The Heckman Curve. Geraadpleegd op 15 mei 2024 via https://heckmanequation.org/resource/the-heckman-curve/
Heel Belgium. (z.d.) Stress. Geraadpleegd op 4 juni 2024 via https://www.heel.be/nl/gezondheidshoek/stress.html
Heliomare. (z.d.). Verstandelijke beperking. Geraadpleegd op 8 mei 2024 via https://www.heliomare.nl/hoe-kunnen-we-u-helpen/beperkingen/verstandelijke-beperking/
Holvoet, S. (2021). Orthopedagogische concepten I - deel 3B bijzondere orthopedagogiek [Cursus]. Hogeschool Vives Bachelor Orthopedagogie.
Hoven En Rechtbanken Van België. (z.d.). Rechtbank Eerste Aanleg Limburg. Geraadpleegd op 9 mei 2024 via https://www.tribunaux-rechtbanken.be/nl/rechtbank-eerste-aanleg-limburg/youth
Jonckheere, D., & Wynsberghe K. (2024, 13 mei). Persoonlijke communicatie.
Jonckheere, D., Wynsberghe, K., (z.d.). Zorggarantie jonge kind West-Vlaanderen. [Word document]. Opgroeien Vlaanderen. Geraadpleegd op 13 mei 2024.
Jeugdhulp. (z.d.). Gemeenschapsinstelling. Geraadpleegd op 13 mei 2024 via https://www.jeugdhulp.be/organisaties/gemeenschapsinstelling
Jeugdhulp. (z.d.-a). Ondersteuningscentrum jeugdzorg (OCJ). Geraadpleegd op 13 mei 2024 via https://www.jeugdhulp.be/organisaties/ondersteuningscentrum-jeugdzorg-ocj
Jeugdhulp. (z.d.-b). Sociale dienst jeugdrechtbank (SDJ). Geraadpleegd op 13 mei 2024 via https://www.jeugdhulp.be/organisaties/sociale-dienst-jeugdrechtbank-sdj
Jeugdhulp. (z.d.-c). Vlaams detentiecentrum. Geraadpleegd op 13 mei 2024 via https://www.jeugdhulp.be/organisaties/vlaams-detentiecentrum
Kalthoff, H. (2015). Verstandelijk beperkte ouders. Geraadpleegd op 14 mei 2024 via https://www.nji.nl/sites/default/files/2021-06/Verstandelijk-beperkte-ouders.pdf
Kenniscentrum LVB. (z.d.). Signalenkaart herkennen van mensen met een licht verstandelijke beperking (LVB). Geraadpleegd op 17 mei 2024 via https://www.kenniscentrumlvb.nl/wp-content/uploads/2022/04/Signalenkaart-6- april-2022.pdf
Kennispleingehandicaptensector_Nl. (2023, september 6) Emotionele ontwikkeling. Geraadpleegd op 26 mei 2024 via https://www.kennispleingehandicaptensector.nl/thema-s/emotionele-ontwikkeling
Kind en Gezin. (2021, juli 14). De eerste 1000 dagen. Geraadpleegd op 14 mei 2024, via https://www.kindengezin.be/nl/professionelen/over/de-eerste-1000-dagen?fbclid=IwZXh0bgNhZW0CMTAAAR3dDWacEzXNpmi96c5iu5xgIQ4v7gjtyjBoFy21mIMgodHdRquckTPLtE_aem_AdXsAWM2rhmYCGjN0hgUCq3PP5H3_JY5wCpZTfFzf9vbYPsx52Y91dZohAnkPXK4DVA5cn3aQUe3oCcIikbxR0RA#:~:text=De%20eerste%201000%20dagen%20van,een%20optimale%20start%20te%20geven
Kind en Gezin. (2021a, augustus 31). Ik wil adopteren. Geraadpleegd op 13 mei 2024 via https://www.kindengezin.be/nl/thema/adoptie/ik-wil-adopteren
Kind en Gezin. (z.d.-b). Kansrijk opgroeien voor élk kind en gezin in Vlaanderen en Brussel. Geraadpleegd op 13 mei 2024 via https://www.kindengezin.be/nl
Kind en Gezin. (z.d.-c) Vertrouwenscentrum kindermishandeling. Geraadpleegd op 14 mei 2024 via https://www.kindengezin.be/nl/professionelen/sector/vertrouwenscentrum-kindermishandeling
Kind en Gezin. (2021d, augustus 31). Vlaams Centrum voor Adoptie. Geraadpleegd op 13 mei 2024 via https://www.kindengezin.be/nl/thema/adoptie/vlaams-centrum-voor-adoptie
Kinder rechten commissariaat. (z.d.). Ik heb een vraag over kinderrechten. Geraadpleegd op 24 mei 2024 via https://www.kinderrechten.be/themas/kinderrechten
Kinder rechten commissariaat. (z.d.-a). Recht op bescherming tegen geweld. Geraadpleegd op 24 mei 2024 via https://www.kinderrechten.be/themas/kinderrechten/recht-op-bescherming-t tegen-geweld
Kinder rechten commissariaat. (z.d.-b.) Recht op gezondheidszorg. Geraadpleegd op 24 mei 2024 via https://www.kinderrechten.be/themas/kinderrechten/recht-op-gezondheidszorg
Kinder rechten en commissariaat. (z.d.-c). Recht op wonen, voeding en kleding. Geraadpleegd op 24 mei 2024 via https://www.kinderrechten.be/themas/kinderrechten/recht-op-wonen
Kinder rechten commissariaat. (z.d.-d). Recht op zorg, opvoeding en familie. Geraadpleegd op 24 mei 2024 via https://www.kinderrechten.be/themas/kinderrechten/recht-op- zorg
Kinder rechten commissariaat. (z.d.-e). Verdrag en protocollen. Geraadpleegd op 24 mei 2024 via https://www.kinderrechten.be/themas/kinderrechten/verdrag-en-protocollen
Komaf. (z.d.). Wat is (kans)armoede? Geraadpleegd op 4 juni 2024 via https://komaf.be/nl/themas/artikel/wat-is-kans-armoede
Landelijk Kenniscentrum LVB. (2023, februari 24). LVB in de samenleving - Landelijk geraadpleegd op 17 mei 2024 via Kenniscentrum LVB. https://www.kenniscentrumlvb.nl/lvb-in-de-samenleving/
Lefevere, P. (z.d.). Werken met jongeren in een verontrustende opvoedingssituatie. Hogeschool Vives Kortrijk.
Leijssen, M. (2006). Handboek gesprekstherapie. Omgaan met emoties. De Tijdstroom.
Maes, B. (2013). Personen met een verstandelijke beperking. Wegwijzers naar bijzondere noden. Acco.
Meuleman, S., & De Winter, L. (2021). Je sociale ik: Handboek sociale psychologie. Borgerhoff & Lamberigts nv.
MMZ Kiosk. (z.d.). Contextbegeleiding. Geraadpleegd op 13 mei 2024 via https://mmzkiosk.be/contextbegeleiding-1
Movisie. (2020, 15 juli). Mensen met een LVB en hun financiële kwetsbaarheid. Geraadpleegd op 4 juni 2024 via https://www.movisie.nl/artikel/mensen-lvb-hun-financielekwetsbaarheid#:~:text=Mensen%20met%20een%20licht%20verstandelijke,zijn%20vaak%20niet%20financieel%20zelfredzaam
Neckebroeck, C., Vanderstraeten, I., & Verhaeghe, M., (2021). Onderzoeksvaardigheden: Voor onderwijs, zorg en welzijn (derde editie). VAN IN.
Nederlands Jeugdinstituut. (z.d.). De gevolgen van armoede voor het welbevinden van kinderen. Geraadpleegd op 4 juni 2024 via https://www.nji.nl/armoede/welbevinden
Nederlands Jeugdinstituut. (z.d.-a). Wat is kindermishandeling? Geraadpleegd op 8 mei 2024 via https://www.nji.nl/kindermishandeling/wat-is-kindermishandeling
Nederlands Jeugdinstituut. (z.d.-b). Wat zijn de oorzaken van een licht verstandelijke beperking? Geraadpleegd op 8 mei 2024 via https://www.nji.nl/licht-verstandelijk-beperkte-jeugd-lvb/oorzaken
Nevid, J. S., Greene, B., & Rathus, S. A. (2012). Psychiatrie Een inleiding: 8th Edition. Pearson Education.
Opgroeien. (z.d.). Centrum kinderzorg en gezinsondersteuning. Geraadpleegd op 30 mei 2024 via https://www.jeugdhulp.be/organisaties/centrum-kinderzorg-en-gezinsonder…;
Opgroeien. (2024a, maart 4). Crisismeldpunten. Geraadpleegd op 10 mei 2024 via https://www.opgroeien.be/kennis/cijfers-en-onderzoek/crisismeldpunten
Opgroeien. (z.d.-b). Jij en de rechtbank. Geraadpleegd op 15 mei 2024 via
https://www.jeugdhulp.be/sites/default/files/documents/brochure_sdj_nl.pdf
Opgroeien. (z.d.-c) Jij, je baby. Geraadpleegd op 30 mei 2024 via https://www.jeugdhulp.be/sites/default/files/publications/folder-veilig-omringd-buik_fin.pdf?fbclid=IwZXh0bgNhZW0CMTAAAR2HtYNiMQbiripauMIuWhn7j0soelrlj9opdmPI2-hzI9bonh81dhU729w_aem_Afq2eL9BNdN66Sbwe8M1UEUx6wySJMCfZZHIUJezL1YnI7i7DyWYBT6xTqrdYQBGe3IqH_BHdJPqWX85m101jgEn
Opgroeien. (2024d, februari 13). Kansrijk opgroeien in Vlaanderen en Brussel. Geraadpleegd op 13 mei 2024 via https://www.opgroeien.be/over-opgroeien/kansrijk-opgroeien-in-vlaanderen-en-brussel
Opgroeien. (2024e). Omgaan met agressie. Geraadpleegd op 13 mei 2024 via https://www.opgroeien.be/kennis/themas/omgaan-met-agressie/hoe-reageer-je-op-agressief-gedrag
Opgroeien. (z.d.-f). Ondersteuningscentrum jeugdzorg. Geraadpleegd op 13 mei 2024 via https://www.jeugdhulp.be/organisaties/ondersteuningscentrum-jeugdzorg-ocj
Opgroeien. (2023g, juni 19). Project Veilig en omringd opgroeien van In de buik. Geraadpleegd op mei 14 2024 via https://www.opgroeien.be/over-opgroeien/projecten/veilig-en-omringd-opgroeien-van-de-buik?fbclid=IwZXh0bgNhZW0CMTAAAR0eJOLmE6veDRGUOTtE0A6FQsE6f2T1dGiaUYf27v9F4Nf7xnQRT3nYAdE_aem_AZ7bqm6XXyugfh29Mgfy6J4WtC_8AqyMRotNKzPX0Z4op1GPB-JIAWnhmc5dDC3q15WpB499sr9vFcfEAM2SAeqM
Opgroeien. (2023h, februari 23). Project Zorggarantie jonge kind. Geraadpleegd op 13 mei 2024 via https://www.opgroeien.be/over-opgroeien/projecten/zorggarantie-jonge-kind#toc-doelgroep
Opgroeien. (z.d.-i). Sociale dienst jeugdrechtbank. Geraadpleegd op 14 mei 2024 via https://www.jeugdhulp.be/organisaties/sociale-dienst-jeugdrechtbank-sdj
Opgroeien. (2024j, maart 11). Werking. Geraadpleegd op 13 mei 2024 via https://www.opgroeien.be/over-opgroeien/werking
Opgroeien. (2024k, maart 11). Werken voor opgroeien. Geraadpleegd op 14 mei 2024 via https://www.opgroeien.be/over-opgroeien/werken-voor-opgroeien
Opgroeien in Veiligheid. (z.d.). Immediate Story. Geraadpleegd op 8 mei 2024 via https://www.opgroeieninveiligheid.be/de-praktijk/methodieken/immediate-story
Opgroeien in Veiligheid. (z.d.-a). Woord en Beeldverhaal. Geraadpleegd op 8 mei 2024, via https://www.opgroeieninveiligheid.be/de-praktijk/methodieken/woord-en-beeld-verhaal
Parker, S. & Struik, A. (2014). The ‘Immediate story’. Geraadpleegd op 8 mei 2024, via http://www.partneringforsafety.com/uploads/2/2/3/9/22399958/immediate_story.pdf
Pictogrammenwoordenboek. (2008). Die Keure.
Pleegzorg Vlaanderen. (z.d.). Verschillende vormen van pleegzorg. Geraadpleegd op 13 mei 2024 via https://www.pleegzorg.be/verschillende-vormen
Pleegzorg Vlaanderen. (2021, september 17). Rechten van de ouders. Geraadpleegd op 13 mei 2024 via https://www.pleegzorg.be/artikels/rechten-van-ouders
Pleegzorg Vlaanderen. (z.d.-a.). Wat is pleegzorg? Geraadpleegd op 10 mei 2024, via https://www.pleegzorg.be/wat-is-pleegzorg
Pleegzorg Vlaanderen. (2022, februari 23). Welke rechten hebben ouders in pleegzorg? Geraadpleegd op 9 mei 2024 via https://www.pleegzorg.be/artikels/welke-rechten- hebben-ouders-in-pleegzorg
POD Maatschappelijke Integratie. (z.d.). Doorgangswoningen. Geraadpleegd op 16 mei 2024 via https://www.mi-is.be/nl/doorgangswoningen
Poleyn, S. (2021). Sociale instituties [Cursus]. Hogeschool Vives Bachelor Orthopedagogie.
Radboudumc. (z.d.). Over verstandelijke beperking. Geraadpleegd op 8 mei 2024 via https://www.radboudumc.nl/afdelingen/genetica/wat-wij-doen/erfelijkheidsadvisering/erfelijke-aandoeningen/verstandelijke-beperking/over
Richtlijnen jeugdhulp en jeugdbescherming. (2022, 22 maart). Samen met ouders en jeugdige beslissen over passende hulp. Geraadpleegd op 4 juni 2024 via https://richtlijnenjeugdhulp.nl/samen-beslissen-over-passende-hulp/omgaan-met-diversiteit/omgaan-met-ouders-en-jeugdigen-met-een-lvb/#:~:text=Ouders%20met%20een%20verstandelijke%20beperking,ondersteuning%20te%20vragen%20en%20aanvaarden
Roularta Media Group NV. (2021, april 27). Verantwoord gebruik van slaap- en kalmeermiddelen. Geraadpleegd op 15 mei 2024 via https://www.gezondheid.be/artikel/slaapmiddelen/verantwoord-gebruik-van-slaap- en-kalmeermiddelen-1275
Samyn, M. (2024). De eerste 1000 dagen Infants. Welbevinden bij kinderen [PowerPoint -presentatie]. Hogeschool Vives Bachelor Orthopedagogie.
Sclera VZW. (z.d.). Pictogrammen, visualisaties & vorming. Sclera Vzw. Geraadpleegd op 14 mei 2024 via https://www.sclera.be/nl/vzw/home
SMOG. (2023, 30 maart). Wat is SMOG, Spreken met Ondersteuning van Gebaren? Geraadpleegd op 30 mei 2024 via https://smog.vlaanderen/wat-is-smog#:~:text=SMOG%3A%20een%20recht%20voor%20iedereen,voorwaarde%20voor%20inclusie%20en%20integratie.
SMOG je mee. (z.d.). Smogjemee APP? Geraadpleegd op 30 mei 2024 via https://smogjemee.be/
Sociale Kruideniers Vlaanderen. (z.d.). Sociale Kruideniers Vlaanderen. Geraadpleegd op 16 mei 2024 via https://www.socialekruideniersvlaanderen.be
Sociale Kaart van Gent. (z.d.). Gemandateerde voorziening. Geraadpleegd op 14 mei 2024 via https://socialekaartvangent.be/woordenboek/gemandateerde-voorziening&nb…;
Springerlink. (2017, oktober 4). Verslaving en licht verstandelijke beperking. Geraadpleegd op 10 mei 2024 via https://link.springer.com/article/10.1007/s12501-017-0135-9
Stokkentre, L. (2022). Invloed van trauma bij mensen met een verstandelijke beperking. Geraadpleegd op 4 juni 2024 via https://cce.nl/publicatie/invloed-van-trauma- bij-mensen-met-een-verstandelijke beperking#:~:text=Mensen%20met%20een %20verstandelijke%20beperking%20laten%20vaker%20gedrag%20zien%20dat,communicatieproblemen%2C%20bijkomende%20stoornissen%20of%20syndromen.
Tuffrey-Wijne, I. (2014). Hoe breng je slecht nieuws aan mensen met een verstandelijke beperking? [In Bohn Stafleu van Loghum eBooks]. Geraadpleegd op 10 mei 2024 via https://doi.org/10.1007/978-90-368-0421-9
Trawant. (2016). Gemandateerde voorzieningen. Geraadpleegd op 14 mei 2024 via https://www.jeugdhulptrawant.be/wegwijzerdet.php?id=67#:~:text=Een%20gemandateerde%20voorziening%20is%20een,het%20Vertrouwenscentrum%20Kindermishandeling%20(VK)
Uitpas. (2024). Wat is Uitpas? Geraadpleegd op 16 mei 2024 via https://www.uitpas.be/wat-is-uitpas
VAPH. (z.d.). Verstandelijke handicap. Geraadpleegd op 8 mei 2024 via https://www.vaph.be/professionelen/mdt/mdv/modules/verstandelijke-handicap
Van de Goor L. (2022). Orthopedagogische concepten 2. Hogeschool Vives Bachelor Orthopedagogie.
Van Den Bruel, B., & Stroobants, T. (2016). Uitgangspunten en krachtlijnen bij uithuisplaatsing van jonge kinderen i.f.v. Vlaamse beleidskeuzes. [Concepttekst opgesteld binnen Jongerenwelzijn en Kind en Gezin]. Geraadpleegd op 16 mei 2024.
Van den Nieuwenhuizen, R. (2015). Niet-sturende communicatie bij mensen met een verstandelijke beperking. (Brian. Twint, Ed.). Boom.
Van de Pontseele, M., Lefevere, P., & Vuylsteke, H. (z.d.). Orthopedagogische methodieken. Hogeschool Vives Kortrijk.
Van Der Nagel, J., Kiewik, M., & Didden, R. (2013). Iedereen gebruikt toch? Verslaving bij mensen met een lichte verstandelijke beperking. Geraadpleegd op 14 mei 2024 via https://research.utwente.nl/en/publications/doesnt-everybody-use-addiction-in- persons-with-mild-intellectual-
Vanmarcke V. (2021). Bijzondere ortho A. Hogeschool Vives Bachelor Orthopedagogie.
Van Staveren, R., (2014). Patiëntgericht communiceren in de gezondheidszorg. Omgaan met heftige emoties. De tijdstroom
VBOV. (2018). FAQ dé vroedvrouw. Geraadpleegd op 10 mei 2024 via https://www.vroedvrouwen.be/faq-de-vroedvrouw#:~:text=Indien%20de%20vroedvrouw%20niet%20geconventioneerd,om%20u%20optimaal%20te%20begeleiden
VBOV. (2018a). Wie is de vroedvrouw? Geraadpleegd op 13 mei 2024 via https://www.vroedvrouwen.be/wie-de-vroedvrouw
Verenigde Naties. (1989, november 20). Verdrag inzake de Rechten van het Kind.
Geraadpleegd op 8 mei 2024 via https://www.kinderrechten.be/sites/default/files/kinderrechtenverdrag_nederlandse_vertaling.pdf
Verhoef, A. C. (z.d.). Communicatie MZ. ThiemeMeulenhoff.
Verschuere, B. & Hermans, K. (2020). Welzijn in Vlaanderen: Beleid, bestuurlijke organisatie en uitdagingen. Die Keure.
Vertrouwenscentrum Kindermishandeling. (z.d.) Vertrouwenscentrum Kindermishandeling. Geraadpleegd op 14 mei 2024 via https://www.vertrouwenscentrum-kindermishandeling.be
VK. (z.d.). Wat is kindermishandeling - VK. Geraadpleegd op 8 mei 2024 via https://www.vertrouwenscentrum-kindermishandeling.be/over-kindermishandeling/wat-is-kindermishandeling/
Vlaanderen. (z.d.). Bescherming en bewind voor meerderjarigen. Geraadpleegd op 31 mei 2024 via https://www.vlaanderen.be/bescherming-en-bewind-voor-meerderjarigen
Vlaanderen. (z.d.-a). Een 2.0-aanpak voor integrale jeugdhulp in Vlaanderen. Geraadpleegd op 8 mei 2024 via https://www.jeugdhulp.be/sites/default/files/documents/2-0-aanpak-jeugdhulp-Vlaanderen.pdf
Vlaanderen. (z.d.-b). Ik heb (te veel) stress of misschien een burn-out. Wat kan ik doen? Geraadpleegd op 4 juni 2024 via https://www.vlaanderen.be/intern/welzijn-en- gezondheid/je-goed-voelen-op-het-werk/ik-heb-te-veel-stress-of-misschien- een-burn-out-wat-kan-ik-doen
Vlaanderen. (z.d.-c). Maatschappelijk onderzoek. Geraadpleegd op 13 mei 2024 via https://www.vlaanderen.be/maatschappelijk-onderzoek
Vlaanderen. (z.d.-d). Rechten voor de ouder. Geraadpleegd op 30 mei 2024 via https://www.jeugdhulp.be/themas/rechten-in-de-jeugdhulp/rechten-voor-de-ouder
Vlaams expertisecentrum Alcohol en andere Drugs. (2017). Een alcohol- en drugbeleid in de gehandicaptenzorg. Geraadpleegd op 15 mei 2024 via https://www.vad.be/assets/een-alcohol--en-drugbeleid-in-de-gehandicaptenzorg
Volksgezondheid en Zorg. Verstandelijke beperking. Oorzaken en gevolgen. (z.d.). Geraadpleegd op 7 mei 2024 via https://www.vzinfo.nl/verstandelijke-beperking/oorzaken-en-gevolgen
Warlop, W., N. (z.d.). Biologie: Drugs en psychofarmaca. Hogeschool Vives Bachelor
Toegepaste Psychologie.
X. (2013, juni 12). Decreet betreffende de integrale jeugdhulp. Geraadpleegd op 8 mei 2024 via https://codex.vlaanderen.be/portals/codex/documenten/1023237.html#H1062148
X. (z.d.-a). Personen met een verstandelijke beperking. Rhizo School voor mens en samenleving.
X. (1950b, november 4). Verdrag tot bescherming van de Rechten van de Mens en de Fundamentele Vrijheden. Geraadpleegd op 9 mei 2024 via https://www.ejustice.just.fgov.be/cgi_loi/change_lg.pl? language=nl&la=N&table_name=wet&cn=1950110430
Your Coach. (z.d.). Stress en burn-out. Geraadpleegd op 4 juni 2024 via https://www.yourcoach.be/stress-burn-out/wat-zijn-stress-en-burn-out/
ZITDAZO VZW. (z.d.). Ouderlijke vaardigheden. Geraadpleegd op 4 juni 2024 via https://www.zitdazo.be/post/2015/04/07/ouderlijke-vaardigheden
ZonMw. (z.d.). Verstandelijke beperking. Geraadpleegd op 8 mei 2024 via https://www.zonmw.nl/nl/verstandelijke-beperking#:~:text=Verstandelijke%20beperkingen%20kunnen%20tal%20van,%2Daangeboren%20hersenletsel%20(NAH)
Zorg en Gezondheid. (z.d.). Kansrijk opgroeien voor élk kind en gezin in Vlaanderen en Brussel. Geraadpleegd op 10 mei 2024 via https://www.kindengezin.be/nl
Zorg en Gezondheid. (z.d.). Kind en Gezin. Geraadpleegd op 10 mei 2024 via https://zorg-en-gezondheid.be/per-domein/preventie/partnerorganisaties/kind-en-gezin