De verborgen kwetsuren achter radicalisering: het perspectief van hulpverleners
“Ik denk dat radicalisering eerder een antwoord is op een identitaire kwestie, een diepere malaise. Het religieuze is gewoon een jasje dat wordt aangedaan, en wordt gebruikt door terroristische organisaties.”
Dit citaat illustreert treffend hoe we zogenaamde ‘islamitische’ radicalisering bij jongeren in België beter kunnen begrijpen. In mijn masterproef onderzocht ik hoe hulpverleners de rol van adolescentie en identiteitsontwikkeling zien binnen het radicaliseringsproces. Zij benaderen radicalisering minder als een dreiging van buitenaf, maar als een interne worsteling in een moeilijke maatschappelijke context.
Sinds de aanslagen van 9/11 en de opkomst van homegrown terrorism staat radicalisering hoog op de politieke agenda. De maatschappelijke angst en onrust die hiermee gepaard gaat, vertaalt zich in een beleid dat vooral inzet op veiligheid en controle. Daardoor blijven de dieperliggende oorzaken vaak onderbelicht. Radicalisering, extremisme en terrorisme worden geregeld op één hoop gegooid en onterecht verbonden met de islam. Er bestaat bovendien geen eenduidige definitie van wat radicalisering precies is.
Hulpverleners benoemen enerzijds radicaal gedachtengoed, dat in een democratische samenleving mag bestaan en een hefboom kan vormen voor maatschappelijke vooruitgang. Anderzijds spreken zij over problematisch gedrag, waarbij de ander wordt gedehumaniseerd en geweld wordt gelegitimeerd. In dit onderzoek verwijst ‘radicalisering’ naar wat hulpverleners verstaan onder ‘problematische radicalisering’ en als potentieel deviant beschouwen.
Het onderzoek
Voor dit onderzoek werden twaalf hulpverleners geïnterviewd uit uiteenlopende werkvelden – van psychotherapie en gezinsbegeleiding tot forensische hulpverlening. Waar veel studies vertrekken vanuit justitiële dossiers van ‘geradicaliseerde’ jongeren, bieden deze hulpverleners een ander perspectief. Zij staan in direct contact met jongeren en werken op het snijvlak van beleid en praktijk. Hun ervaringen schetsen een genuanceerder beeld van hoe radicalisering kan worden begrepen.
Radicalisering als ‘Belgische cocktail’
Volgens de hulpverleners is radicalisering geen op zichzelf staand fenomeen, maar een complex proces dat nauw verweven is met de maatschappelijke, politieke en sociale context waarin jongeren opgroeien. Hun beschrijvingen sluiten aan bij wat de wetenschap benadrukt: de centrale rol van grievances — gevoelens van onrecht en uitsluiting.
Uit hun professionele ervaring blijkt dat radicalisering vaak een reactie is op diepere, onderliggende problemen zoals migratiepijn, structurele uitsluiting, racisme en discriminatie, generatieconflicten en existentiële worstelingen. Wat deze hulpverleners bijzonder maakt, is dat zij proberen te begrijpen hoe jongeren zélf die gevoelens beleven vanuit hun eigen leefwereld. Zo wordt duidelijk hoe radicalisering soms samenhangt met bredere vragen die typisch zijn voor de adolescentie: zoeken naar identiteit, rechtvaardigheid en zingeving. De voedingsbodem voor radicalisering, zo vat een van de hulpverleners het samen, is “een Belgische cocktail” — een mengeling van persoonlijke, sociale en maatschappelijke ingrediënten.
“Er wordt altijd gedaan alsof jongeren die radicaliseren vreemde beestjes zijn. We moeten niet vergeten dat het onze jongeren zijn. De jongeren die vertrekken hebben een Belgische cocktail.”
De adolescente moslim als identiteitszoeker
Een belangrijke bevinding is de rol van de adolescentie als turbulente levensfase in het radicaliseringsproces. Elke jongere wordt in deze periode geconfronteerd met de uitdaging om zich los te maken van de ouders en een eigen identiteit te vormen. Het is een tijd van zoeken naar antwoorden op existentiële vragen als: Wie ben ik? Waar hoor ik bij? Hoe verhoud ik mij tot anderen en de samenleving?
Voor veel moslimjongeren blijkt die zoektocht extra complex in een geopolitieke context die als ontwrichtend wordt ervaren. Ze voelen zich vaak nergens volledig thuis en missen de grond om zich te kunnen wortelen.
Migratiepijn
Structurele oorzaken spelen hierin een belangrijke rol. Verschillende hulpverleners spreken over ‘migratiepijn’. Zij verwijzen hiermee naar de diepgewortelde pijn die jongeren met een migratieachtergrond ervaren door structurele uitsluitingsmechanismen, racisme en discriminatie.
De innerlijke zoektocht van jongeren voltrekt zich niet in een vacuüm. Voor veel jongeren met een migratieachtergrond wordt die zoektocht bemoeilijkt door ervaringen van uitsluiting en ongelijkheid. Ze voelen zich vaak tweederangsburgers – en worden ook zo behandeld, ongeacht hun generatie. Volgens hulpverleners kunnen deze ervaringen leiden tot gevoelens van fundamentele eenzaamheid, vervreemding en ontworteling.
Wanneer jongeren in deze kwetsbare levensfase geen houvast vinden of geen positieve identificatiefiguren hebben, ontstaat er een leegte: het gevoel niet te mogen zijn. In die innerlijke worsteling kunnen radicale denkbeelden aantrekkelijk lijken, omdat ze duidelijke antwoorden bieden op existentiële onzekerheid. Het zijn volgens hulpverleners omstandigheden waarin “radicalisering voor sommige jongeren een uitweg lijkt te bieden aan diepgewortelde kwetsuren.”
Radicalisering als betekenisvol fenomeen
In het publieke debat en binnen justitie wordt radicalisering vaak gezien als iets explosiefs en bedreigends — als plots, onverklaarbaar en vooral problematisch gedrag. Maar uit dit onderzoek blijkt dat er onder die uiterlijke uitingen een diepere malaise schuilgaat. Radicalisering is niet zomaar betekenisloos gedrag of een uit de hand gelopen overtuiging, maar een betekenisdragend fenomeen dat verweven is met gevoelens van onrecht, vervreemding en identiteitszoektocht.
Volgens hulpverleners wordt in de maatschappelijke beeldvorming te weinig aandacht besteed aan die onderliggende kwetsuren. Moslims worden volgens hen gereduceerd tot een veiligheidsprobleem voor de maatschappij. Opvallend is dat niet alle jongeren die door justitie of de samenleving als ‘geradicaliseerd’ worden bestempeld, dat volgens hen ook werkelijk zijn. Het probleem ligt, zeggen zij, in de overheersende negatieve beeldvorming rond de islam, waarbij religieuze identificatie al snel verdacht wordt gemaakt.
Conclusie
Het dominante beeld van radicalisering als een louter religieus of ideologisch fenomeen schiet duidelijk tekort. Uit dit onderzoek komt een genuanceerder verhaal naar voren. Hulpverleners beschrijven radicalisering niet als de oorzaak van het probleem, maar als een symptoom — een reactie op diepere identitaire en existentiële worstelingen die veel jongeren doormaken.
Achter de zichtbare uitingen van boosheid of verzet gaat vaak een stille, innerlijke strijd schuil: het gevoel nergens bij te horen, niet erkend te worden en geen betekenisvolle plaats te vinden in de samenleving. In dat vacuüm zoeken jongeren naar houvast, naar duidelijkheid, naar zingeving. Wanneer de samenleving die antwoorden niet biedt, kunnen radicale bewegingen dat wél lijken te doen.
Hulpverleners wijzen erop dat deze processen niet los te zien zijn van structureel onrecht, racisme en uitsluiting. Radicalisering is geen geïsoleerd probleem, maar een tijdsgebonden uitdrukking van bredere maatschappelijke kwetsuren — een signaal van iets wat dieper wringt.
Bibliografie
Atkinson, R., & Flint, J. (2001). Accessing hidden and hard-to-reach populations: Snowball research strategies. *Social Research Update, 33*(1), 1-4.
Becht, A., Nelemans, S. A., Branje, S., Vollebergh, W., & Meeus, W. (2021). Daily Identity Dynamics in Adolescence Shaping Identity in Emerging Adulthood: An 11-Year Longitudinal Study on Continuity in Development. Journal of Youth and Adolescence, 50(8), 1616–1633. https://doi.org/10.1007/s10964-020-01370-3
Benslama, F. (2016). Un furieux désir de sacrifice. Le surmusulman. Média Diffusion.
Benyaich, B. (2013). Islam en radicalisme bij Marokkanen in Brussel. Uitgeverij Van Halewyck.
Berenstein, I. (2001). The link and the other. International Journal of Psycho analysis, 82, 141151.
Berger, J. M. (2018). Extremism. Mit Press.
Beyers, W., Soenens, B., & Vansteenkiste, M. (2024). Autonomy in adolescence: a conceptual, developmental and cross-cultural perspective. European Journal of Developmental Psychology, 1-21.
Blos, P. (1962). On adolescence: A psychoanalytic interpretation. New York: Free
Blos, P. (1967). The second individuation process of adolescence. Psychoanalytic Study
Bohleber, W. (1998). Psychoanalyse, Adoleszenz und das Problem der Iden tität. Psyche, 53, 507529.
Borum, R. (2011). Radicalization into Violent Extremism I: A Review of Social Science Theories. Journal of Strategic Security, 4(4), 7–36. http://doi.org/10.5038/1944-0472.4.4.1
Borum, R. (2017). The etiology of radicalization. In G. LaFree & J. D. Freilich (Eds.), The handbook of The criminology of terrorism. Wiley Blackwell.
Bötticher, A. (2017). Towards academic consensus definitions of radicalism and extremism. Perspectives on Terrorism, 11(4), 73–77. https://www.jstor.org/stable/26297896
Bouzar, D. (2017). A novel motivation-based conceptual framework for disengagement and de-radicalization programs. Sociology and Anthropology, 5(8), 600–614. https://doi.org/10.13189/sa.2017.050804
Bouzar, D. (2018). Français radicalisés: Enquête. Éditions de l'Atelier.
Bouzar, D., & Hefez, S. (2017). Je rêvais d’un autre monde. Stock.
Bouzar, D., & Martin, M. (2016). Pour quels motifs les jeunes s’engagent-ils dans le djihad ? Neuropsychiatrie De L’Enfance Et De L’Adolescence, 64(6), 353–359. https://doi.org/10.1016/j.neurenf.2016.08.002
Bouzar, D., (2014) Désamorcer l’islam radical: ces dérives sectaires qui défigurent l’islam. Paris: Éditions de l’Atelier, 179-188.
Braddock, K. (2020). Weaponized words: The strategic role of persuasion in violent radicalization and counter-radicalization. Cambridge University Press.
Branje, S., De Moor, E. L., Spitzer, J., & Becht, A. (2021). Dynamics of Identity Development in Adolescence: A Decade in Review. Journal of Research on Adolescence, 31(4), 908–927. https://doi.org/10.1111/jora.12678
Braun, V., & Clarke, V. (2006). Using thematic analysis in psychology. Qualitative Research in Psychology, 3(2), 77–101. doi: 10.1191/1478088706qp063oa
Burgat, F. (2019). The Charlie Hebdo Attacks: Failure of Islam, or: Failure of Politics?. In Understanding Political Islam (pp. 212-226). Manchester University Press.
Cahn, R. (1998). The process of becoming asubject in adolescence. In M. Perret Catipovic & F. Ladame (red.), Adolescence and psychoanalysis (p. 149160). Londen: Karnac Books.
Campelo, N., Bouzar, L., Oppetit, A., Pellerin, H., Hefez, S., Bronsard, G., Cohen, D., & Bouzar, D. (2018). Joining the Islamic State from France between 2014 and 2016: an observational follow-up study. Palgrave Communications, 4(1). https://doi.org/10.1057/s41599-018-0191-8
Campelo, N., Oppetit, A., Neau, F., Cohen, D., & Bronsard, G. (2018). Who are the European youths willing to engage in radicalisation? A multidisciplinary review of their psychological and social profiles. European Psychiatry, 52, 1–14. https://doi.org/10.1016/j.eurpsy.2018.03.001
Campelo, N., Oppetit, A., Thompson, C. B., Cohen, D., & Louët, E. (2022). A Clinical and Psychopathological Approach to Radicalization Among Adolescents. Frontiers in Psychiatry, 13. https://doi.org/10.3389/fpsyt.2022.788154
Colarusso, C. A. (2000). Separation-individuation phenomena in adulthood: General concepts and the fifth individuation. Journal of the American Psychoanalytic
Coolsaet, R. (2015). Wat drijft de Syriëstrijder. Samenleving & Politiek, 22, 4–13. https://biblio.ugent.be/publication/5867673/file/5867674.pdf
Coolsaet, R. (2016) All radicalization is local. The genesis and drawbacks of an elusive concept
Coolsaet, R. (2019). Radicalization: The origins and limits of a contested concept. In Radicalisation in Belgium and the Netherlands: Critical perspectives on violence and security (pp. 29-51). IB Tauris.
Coolsaet, R., Ravn, S., & Sauer, T. (2019). Rethinking radicalization : addressing the lack of a contextual perspective in the dominant narratives on radicalization. In N. Clycq, C. Timmerman, D. Vanheule, R. Van Caudenberg, & S. Ravn (Eds.), Radicalisation : a marginal phenomenon or a mirror to society? (pp. 21–46). Leuven: Leuven University Press.
Coppock, V., & McGovern, M. (2014). ‘Dangerous Minds’? Deconstructing Counter‐Terrorism discourse, radicalisation and the ‘Psychological vulnerability’ of Muslim children and young people in Britain. Children & Society, 28(3), 242–256. https://doi.org/10.1111/chso.12060
Corner E, Gill P (2015) A false dichotomy? Mental illness and lone-actor terrorism. Law Human Behav 39(1):23–34. https://doi.org/10.1037/lhb0000102
Dawson, L. L. (2022). Sketch of a social ecology model for explaining homegrown terrorist radicalisation. International Centre for Counter-Terrorism.
Dawson, L. L. (2024). THE SOCIAL ECOLOGY MODEL OF “HOMEGROWN” JIHADIST RADICALIZATION. Radicalisation: A Global and Comparative Perspective, 33.
Dawson, L. L., Amarasingam, A., & Bain, A. (2016). Talking to foreign fighters: Socio-economic push versus existential pull factors. TSAS The Canadian Network for Research on Terrorism, Security, and Society.
De Smet, F. (2021, January 20). ‘Terrorisme is vaak een fenomeen van de gegoede middenklasse, zowel bij anarchisten als jihadisten’ Knack. https://www.knack.be/nieuws/wereld/terrorisme-is-vaak-een-fenomeen-van-de-gegoede-middenklasse-zowel-bij-anarchisten-als-jihadisten/
Denoeux, G., & Carter, L. (2009). Guide to the Drivers of Violent Extremism. Usaid. Geraadpleegd ophttp://www.dmeforpeace.org/peacexchange/wpcontent/uploads/2015/10/Guide-to-the-Drivers-of-Violent-ExtremismAFRSD-2009-pdf.pdf
Devisch, I. & De Kesel, M. (2007): Fundamentalisme face to face.
Diem-Wille, G. (2020). Psychoanalytic Perspectives on Puberty and Adolescence: The Inner Worlds of Teenagers and their Parents. https://library.oapen.org/handle/20.500.12657/51293
Doosje, B., Moghaddam, F. M., Kruglanski, A. W., Wolf, A. De, Mann, L., & Feddes, A. R. (2016). Terrorism, radicalization and de-radicalization. Current Opinion in Psycology, 11, 79–84. http://doi.org/10.1016/j.copsyc.2016.06.008
El-Omari A., Notaerts, L. & Meganck, R. (2024).Radicalization as a Bulletproof Vest? A Qualitative Analysis of Belgian Professionals’ Experiences with Radicalization. [Manuscript in voorbereiding]. Department of Psychoanalysis and Clinical Consulting, Universiteit Gent.
El-Omari, A. (2016). De migrant en singulariteit, een “vreemd” koppel? Psychoanalytische Perspectieven, 34(3), 235–253. https://biblio.ugent.be/publication/8513055/file/8513126.pdf
El-Omari, A. (2019). In naam van welke God? De heilige oorlog als snelweg naar het hemels leven : islam en het Westen, een onmogelijk huwelijk? https://biblio.ugent.be/publication/8641516
El-Omari, A. (2020). Waar een God is, is een weg... zo God het wil: djinns, boze ogen en culturele representaties op de divan. Psychoanalytische Perspectieven, 38(4), 491–512. http://hdl.handle.net/1854/LU-8703583
El-Omari, A. (2023). Truths are out there: unveiling radicalization and its alleged affinity with Islam. Psychoanalytische Perspectieven, 41, 555–585.
Erikson, E. H. (1994). Identity: Youth and crisis. WW Norton & company.
Evans, D. (1996). An Introductory Dictionary of Lacanian Psychoanalysis. Routledge.
Fink, B. (1995). The Lacanian Subject: Between Language and Jouissance. Princeton University Press.
Fonagy, P. & Target, M. (2007). Playing with reality iv — A theory of external reality rooted in intersubjectivity. International Journal of Psychoanalysis, 88, 917-939.
Galella, M. (2022). Radicalization of Islam or Islamization of radicalism? (Masterthesis). Geraadpleegd van http:// https://tesi.luiss.it/34373/
Gielen, A. J. (2020). Cutting through Complexity. Evaluating Countering Violent Extremism.
Golafshani, N. (2003). Understanding reliability and validity in qualitative research. The qualitative report, 8(4), 597-607.
Gunn, É. (2018). Fundamentalist Religious Discourse in the Process of Radicalization to Violence.
Hafez, M., & Mullins, C. (2015). The Radicalization Puzzle: A Theoretical Synthesis of Empirical Approaches to Homegrown Extremism. Studies in Conflict & Terrorism, 38(11), 958–975. https://doi.org/10.1080/1057610X.2015.1051375
Hall, G. S. (1905). Adolescence: Its psychology and its relations to physiology, anthropology, sociology, sex, crime, religion and education (Vol. 2). D. Appleton.
Van Haute, P., & Geysken, H. (2007). Confusion of Tongues: The Primacy of Sexuality in Freud, Ferenczi, and Laplanche. Other Press.
Hogg, M. A., Kruglanski, A. W., & Van Den Bos, K. (2013). Uncertainty and the roots of extremism. Journal of Social Issues, 69(3), 407–418. https://doi.org/10.1111/josi.12021
Horgan, J. (2008). From profiles to pathways and roots to routes: Perspectives from psychology on radicalization into terrorism. The ANNALS of the American Academy of Political and Social Science, 618(1), 80-94.
Jacobsen, A. (2017). Pushes and pulls of radicalisation into violent Islamist extremism and prevention measures targeting these: Comparing men and women. DIVA. https://www.diva-portal.org/smash/record.jsf?pid=diva2%3A1485811&dswid=-617
Jonckheere, L. (2019). “De jeugd van Tegenwoord.” Adolescentie in de lacaniaanse psychoanalyse (2de editie). New Lacanian School
Kempynck, A. (2014) ‘Niemand weet wat radicalisering inhoudt’ [Interview met Prof. Rik Coolsaet - Ugent]. Kifkif. Geraadpleegd op 21 februari 2024, van https://kifkif.be/cnt/artikel/niemand-weet-wat-radicalisering-inhoudt-interview-met-prof-rik-coolsaet-ugent-751
Kennedy, R. (2000). Becoming a subject — Some theoretical and clinical issues. International Journal of Psychoanalysis, 81, 875-892.
Kepel, G. (2016) Terreur dans l’Hexagone, Genèse du djihad français. Gallimard, Paris, http://www.institutmontaigne.org/publications/terreur-dans-lhexagone geraadpleegd op 21 februari 2024
Khan, R. M. (2024). A case for the abolition of “terrorism” and its industry. Critical Studies on Terrorism, 1–24. https://doi.org/10.1080/17539153.2024.2327727
Khosrokhavar, F. (2014) Radicalisation. Éditions de la Maison des sciences de l’homme, Paris
King, M., & Taylor, D. M. (2011). The Radicalization of Homegrown Jihadists: A review of theoretical models and social psychological evidence. Terrorism and Political Violence, 23(4), 602–622. https://doi.org/10.1080/09546553.2011.587064
Kundnani, A. (2012). Radicalisation: the journey of a concept. Race & Class, 54(2), 3–25. https://doi.org/10.1177/0306396812454984
Lacan, J. (1973/1998). The Seminar of Jacques Lacan. Book XI: The Four Fundamental Concepts of Psychoanalysis. (A. Sheridan, Trans.). W. W. Norton & Company.
Lacan, J. (1993). The Psychoses: The Seminar of Jacques Lacan. Book III. (R. Grigg, Trans.). Routledge.
Lahnait, F. (2021). Combatting radicalisation in France: from experimentation to professionalisation. Revista CIDOB d’Afers Internacionals, (128), 105-125.
Larsen, J. F. (2020). Talking about radicalization. Nordic Journal of Criminology, 21(1), 49-66.
Ludot M, Radjack R, Moro MR. «Radicalisation djihadiste» et psychiatrie de l’adolescent. Neuropsychiatr Enfance Adolesc 2016;64:522–8, doi:http://dx. doi.org/10.1016/j.neurenf.2016.08.003
Madeo. (2023). Storytelling and survival in Gaza. American Friends Service Committee. https://afsc.org/news/storytelling-and-survival-gaza
Magalhães, B., & Mariani, B. (2010). Subjectification and identification processes: ideology and the unconscious. Linguagem em (Dis)curso, 10, 391-408.
Mahler, M. S. (1963). Thoughts about development and individuation. Psychoanalytic
Mahler, M. S. (1972). On the first three phases of the separation-individuation process.
Malterud, K. (2001). Qualitative research: Standards, challenges, and guidelines. *The Lancet, 358*(9280), 483–488. https://doi.org/10.1016/s0140-6736(01)05627-6
Marusek, S. (2018). Inventing terrorists: the nexus of intelligence and Islamophobia. Critical Studies on Terrorism, 11(1), 65–87. https://doi.org/10.1080/17539153.2017.1351597
McCauley, C., & Moskalenko, S. (2017). Understanding political radicalization: The two-pyramids model. American Psychologist, 72(3), 205.
McGilloway, A., Ghosh, P. & Bhui, K. (2015) A systematic review of pathways to and processes associated with radicalization and extremism amongst Muslims in Western societies. Int Rev Psychiatry 27(1):39–50. https://doi.org/10.3109/ 09540261.2014.992008
Meyrick, J. (2006). What is Good Qualitative Research? Journal of Health Psychology, 11(5), 799-808. https://doi.org/10.1177/1359105306066643
Miller, J. A. (2015). En direction de l’adolescence. Interpréter l’enfant, 201.
Moghaddam, F. M. (2005). The staircase to terrorism: a psychological exploration. American psychologist, 60(2), 161.
Morel, G. (2018). Terroristes, les raisons intimes d’un fléau global. Paris: Fayard.
Mura, A. (2020). Religion and Islamic Radicalization. In: Yannis Stavrakakis, ed. The Routledge Handbook of Psychoanalytic Political Theory. London: Routledge, pp. 316-329. ISBN 9781138696310
Neinstein, L. S., Gordon C. M., Katzman, D. K., Rosen, D. S., & Woods, E. R. (2009). Handbook of adolescent health care. United States: Lippincott Williams & Wilkins.
Nesser P (2008) How did Europe’s Global Jihadis Obtain Training for their Militant Causes? Terror Political Violence 20(2):234–256. https://doi.org/ 10.1080/09546550801920758
Nocheva, N. H. (2020). Countering Islamist Radicalisation: A Comparative Study of Bulgaria and France's Practices, Experiences and Challenges.
O’Duffy B (2008) Radical Atmosphere: Explaining Jihadist Radicalization in the UK. PS: Political Sci & Polit 41(1):37–42. https://doi.org/10.1017/ S1049096508080050
Parmaksız, İ., & Kılıçarslan, S. (2020). The relationship between assertiveness and separation-individuation in adolescents. EğItim Ve ÖĞRetim/EğItim Ve ÖĞRetim, 10(3), 869–888. https://doi.org/10.14527/pegegog.2020.027
Pelecijn L., Decoene S. & Hardyns W. (2021). The process toward (violent) extremism: an integrated theoretical model using a theory knitting approach, Psychology, Crime & Law, DOI: 10.1080/1068316X.2021.2018437
Plochg, T., & Van Zwieten, M. C. B. (2007). Kwalitatief onderzoek. In *Handboek gezondheidszorgonderzoek* (pp. 77-93).
Polit, D. F., & Beck, C. T. (2010). Generalization in quantitative and qualitative research: Myths and strategies. International Journal Of Nursing Studies, 47(11), 1451–1458. https://doi.org/10.1016/j.ijnurstu.2010.06.004
Politzer, M. N., & Alcaraz, A. O. (2023). Islam, media framing and Islamophobia in the US press, before and after the Charlie Hebdo terrorist attack. Critical Studies on Terrorism, 16(2), 351–369. https://doi.org/10.1080/17539153.2023.2207164
Ponterotto, J. G. (2005). Qualitative research in counseling psychology: A primer on research paradigms and philosophy of science. Journal of Counseling Psychology, 52(2), 126–136. https://doi.org/10.1037/0022-0167.52.2.126
Puaud D., & Gonçalvès S., (2019) Jeunes en voie de radicalisation - Mythe, réalité et travail éducatif. Fabert.
Reardon, S. (2015) Terrorism: Science seeks roots of terror. Nature 517 (7535):420–421. https://doi.org/10.1038/517420a
Roy, D. (2009). Protection de l’adolecence.
Sabaka, S. M. (2009). Psychometric integrity of a measure of dysfunctional separation-individuatin in young adolescents. Unpublished doctorate dissertation, Ball State University, Muncie.
Sageman, M. (2017). Misunderstanding terrorism. University of Pennsylvania Press.
Shapiro, T., & Esman, A. H. (1992). Psychoanalysis and Child and Adolescent Psychiatry. Journal Of The American Academy Of Child And Adolescent Psychiatry, 31(1), 6–13. https://doi.org/10.1097/00004583-199201000-00002
Silverman, D. (2001). *Interpreting qualitative data: Methods for analysing talk, text and interaction* (2nd ed.). Sage.
Skowron, E. A., Wester, S. R., & Azen, R. (2004). Differentiation of self-mediates college stress and adjustment. Journal of Counseling And Development, 82, 69-80.
Stiles, W. B. (1993). Quality control in qualitative research. Clinical Psychology Review, 13(6), 593-618. doi: 10.1016/0272-7358(93)90048-q
Tanner, J. L. (2005). Recentering during emerging adulthood: A critical turning point in life span human development. In J. J. Arnett & J. L. Tanner (Eds.), Emerging adults in America: Coming of age in the 21st century (pp. 21-55). Washington: American Psychological Association.
Timulak, L., & Elliott, R. (2018). Taking stock of descriptive–interpretative qualitative psychotherapy research: Issues and observations from the front line. Counselling And Psychotherapy Research, 19(1), 8–15. https://doi.org/10.1002/capr.12197
Ubbels, J. (2009) “Karakter, identiteit en subjectivering in de adolescentie”, Tijdschrift voor Psychoanalyse 15(4). 218-229.
Vergani, M., Iqbal, M., Ilbahar, E., & Barton, G. (2018). The Three Ps of Radicalization: Push, Pull and Personal. A Systematic Scoping Review of the Scientific Evidence about Radicalization Into Violent Extremism. Studies in Conflict & Terrorism, 43(10), 854. https://doi.org/10.1080/1057610x.2018.1505686
Verhaeghe, P. (1998). Beyond Gender. From Subject to Drive. Other Press.
Verhaeghe, P. (2009). Het Einde van de Psychotherapie. Amsterdam: De Bezige Bij.
Van de Weert, A., & Eijkman, Q. (2021). Reconsidering early detection in countering radicalization by local frontline professionals. In Ethics and terrorism (pp. 177-188). Routledge.
Windisch, B. (2020). Lone Actor Terrorists: The Performance of Hegemonic Masculinity through Acts of Violence (Doctoral dissertation, Monterey, CA; Naval Postgraduate School).
Xiang, S., Liu, Y., Lu, Y., Bai, L., & Xu, S. (2019). Exploring the family origins of adolescent dysfunctional separation–individuation. Journal of Child and Family Studies, 29(2), 382–391. https://doi.org/10.1007/s10826-019-01644-w
Zaky, E. A. (2016). Adolescence; a Crucial Transitional Stage in Human Life. Journal Of Child And Adolescent Behavior, 04(06). https://doi.org/10.4172/2375-4494.1000e115
Žižek, S. (2006). How to Read Lacan. W. W. Norton & Company.
