Eerste 1000 dagen: kansrijke periode of onmogelijke prestatielat voor ouders?
“De eerste 1000 dagen zijn bepalend voor het verdere leven van een kind.”
Een window of opportunity – of een bron van druk?
De eerste 1000 dagen van een baby – van de conceptie tot de tweede verjaardag – worden vaak gezien als dé periode die het leven van een kind bepaalt. Overal hoor je dat het cruciaal is om tijdens deze periode ‘het juiste’ te doen. Maar wat betekent dit voor ouders? Brengt het hen vooral steun of net extra druk? Wat als omstandigheden – zoals beperkte verlofregelingen, financiële zorgen of mentale belasting – het moeilijk maken om aan de verwachtingen te voldoen?
Dit onderzoek bevraagde negen Vlaamse heteroseksuele koppels met een kind jonger dan drie jaar of in verwachting, met drie centrale vragen: hoe ervaren ouders het discours rond de eerste 1000 dagen? Hoe beïnvloedt dit hun ervaringen en verwachtingen van ouderschap? En ervaren moeders en vaders deze boodschap verschillend?
Een goedbedoeld maar normatief discours
Het discours rond de eerste 1000 dagen vertrekt vanuit een preventieve gedachte: vroeg investeren voorkomt later problemen. Hoewel dit op het eerste gezicht neutraal lijkt, blijkt het toch normen te scheppen over wat ‘goed ouderschap’ is. Continu beschikbaar zijn, zorgen voor een veilige hechting en een stimulerende omgeving creëren, liefst vanaf dag één – het is een stevige verwachting waar niet alle ouders zich even makkelijk aan kunnen spiegelen.
“Het leven is gewoon heel druk [...]. Als je dan denkt: ‘In mijn duizend dagen heb ik nu alles afgevinkt om daaraan te voldoen?’ Dan kan dat extra druk en stress meebrengen,” getuigt één van de respondenten. De druk zit minder in expliciete eisen van buitenaf, maar vooral in de impliciete verwachtingen vanuit de samenleving, zorgverleners en sociale media.
De onmiskenbare stem van ouders
Hoewel het discours vooral wordt gevoed door wetenschappers en professionals, horen we weinig rechtstreeks van ouders zelf. Terwijl beleidsmakers hoge verwachtingen stellen, is er weinig bekend over hoe ouders deze ervaren: als steun of als extra prestatiedrang? Dit onderzoek wilt deze leemte opvullen door de ervaringen van ouders zelf centraal te stellen. Met een sociologische blik wordt onderzocht hoe het discours ouderschap vormgeeft en welke impact het heeft op het welzijn van ouders.
Impliciete invloed en onrealistische normen
Bijna geen enkele ouder kende de term ‘eerste 1000 dagen’, maar het idee erachter was bekend: nabijheid, hechting en het vermijden van fouten in de vroege levensfase. Voor sommigen was dit een bevestiging, voor anderen juist overweldigend. De overvloed aan informatie, vaak versnipperd en tegenstrijdig, maakte het moeilijk om rust te vinden.
Daarnaast bleek het naleven van het discours vaak een privilege. Ouders met meer middelen, tijd en steun konden gemakkelijker voldoen aan de verwachtingen. Voor wie kampt met financiële druk, beperkte verlofregelingen of mentale vermoeidheid, lag de lat net hoger. Het discours legt zo onbedoeld de verantwoordelijkheid bij het individu, terwijl structurele ondersteuning uitblijft.
Ouderschap als prestatie
Wat ook opvalt, is dat ouderschap steeds vaker wordt ervaren als een soort prestatie. Ouders willen het ‘goed’ doen, en krijgen daarvoor voortdurend feedback – van professionals, van hun omgeving of van het internet. Vooral moeders gaven aan dat ze zich schuldig voelden als ze afweken van het ideaalbeeld. Sociale media versterken die dynamiek. Ouders zoeken herkenning, maar botsen vaak op onrealistische beelden van perfect ouderschap. Terwijl iedereen zegt dat ‘fouten maken mag’, voelt het in de praktijk anders.
In de zorgverlening merkten ouders bovendien op dat er vooral naar het kind wordt gekeken – groeicurves, ontwikkelingssprongen en voedingsschema’s. Met als uitzondering de vroedvrouw. Toch blijven de moeilijkheden rond ouderschap vaak een taboe. Wat als jij als ouder uitgeput bent? Wat als je twijfelt? Die kwetsbaarheid krijgt weinig plaats in een systeem dat focust op het meten en optimaliseren van kindontwikkeling.
Gender: gelijkheid in theorie, ongelijkheid in praktijk
Het discours lijkt op het eerste gezicht genderneutraal: het spreekt over ouders, niet over moeders of vaders. Toch blijkt dat het in de praktijk anders wordt ervaren. Moeders nemen vaker ‘van nature’ het voortouw en voelen meer verantwoordelijkheid om het ‘goed’ te doen. Vaders daarentegen ervaren minder verwachtingen en worden in veel situaties aan de zijlijn geplaatst. Hierdoor nemen zij een meer ondersteunende rol in.
Hoewel veel ouders streven naar een gelijkwaardig ouderschap, botsen ze op structurele barrières: ongelijke verlofregelingen, hardnekkige verwachtingen en een gebrek aan representatie van vaders in het publieke discours. Zo blijft genderongelijkheid bestaan – niet uit onwil, maar omdat het systeem er (nog) niet op ingericht is.
Een paradoxaal discours
Het discours over de eerste 1000 dagen is belangrijk en waardevol, maar kent een dubbele werking. Wat bedoeld is als steun, kan ook druk zetten. Wat bedoeld is als richtlijn, voelt voor ouders soms als oordeel. Jonge ouders hebben nood aan realistische verwachtingen, ruimte voor context en vooral structurele ondersteuning. Ouderschap is geen checklist, maar een continu proces van groei en aanpassing. De eerste 1000 dagen zijn belangrijk, maar niet allesbepalend. Wat ouders écht nodig hebben, is erkenning en steun van de samenleving om met vertrouwen hun weg te vinden in het ouderschap. Wat ouders nodig hebben, is geen ideaalbeeld om na te streven, maar een samenleving die hen erkent, ondersteunt en ruimte geeft om als ouder te groeien.
Bibliografie
Adebiyi, B. O., Goldschmidt, T., Benjamin, F., Sonn, I. K., Rich, E., & Roman, N. V. (2021).
Exploring the perspectives of South African parents and primary caregivers living in low-income communities on what children need to thrive within the first 1000 days of life. Children, 8(6), 483. https://doi.org/10.3390/children8060483
Adebiyi, B. O., Goldschmidt, T., Benjamin, F., Sonn, I. K., Rich, E., & Roman, N. V. (2022).
Enablers and barriers to effective parenting within the first 1000 days: An exploratory study of
South African parents and primary caregivers in low socio-economic communities. BMC Public
Health, 22(1), 13179. https://doi.org/10.1186/s12889-022-13179-9
Aguayo, V. M., & Britto, P. R. (2024). The first and next 1000 days: A continuum for child
development in early life. The Lancet, 404(10467), 2028–2030. https://doi.org/10.1016/S0140-6736(24)02439-5
Ambrosini, A., & Stanghellini, G. (2012). Myths of motherhood: The role of culture in the
development of postpartum depression. Annali dell'Istituto Superiore di Sanità, 48(3), 277–286.
https://doi.org/10.4415/ANN_12_03_08
Anderson, R., Webster, A., & Barr, M. (2018). Great expectations: How gendered expectations
shape early mothering experiences (Women's Health Issues Paper No. 13). Women's Health
Victoria.
Bäckström, C., Carlén, K., Larsson, V., Mårtensson, L. B., Thorstensson, S., Berglund, M.,
Larsson, T., Bouwmeester, B., Wilhsson, M., & Larsson, M. (2022). Expecting parents' use of digital sources in preparation for parenthood in a digitalised society: A systematic review. Digital Health, 8, 20552076221090335. https://doi.org/10.1177/20552076221090335
Bagheri, F., Nakhaee, N., Jahani, Y., & Khajouei, R. (2021). Assessing parents’ awareness about
children’s “first thousand days of life”: A descriptive and analytical study. Archives of Public Health, 79(1), 167. https://doi.org/10.1186/s13690-021-00673-6
Baker, S., Sanders, M. R., & Morawska, A. (2017). Who uses online parenting support? A cross
sectional survey exploring Australian parents’ internet use for parenting. Journal of Child and
Family Studies, 26(3), 916–927. https://doi.org/10.1007/s10826-016-0608-1
Bartholomew, M. K., Schoppe-Sullivan, S. J., Glassman, M., Kamp Dush, C. M., & Sullivan, J. M.
(2012). New parents' Facebook use at the transition to parenthood. Family Relations, 61(3), 455
469. https://doi.org/10.1111/j.1741-3729.2012.00708.x
Beel, V. (2024, mei 18). Niet alles hangt af van die eerste 1.000 dagen: “Nieuwe ervaringen vormen je
ook, zelfs op latere leeftijd”. De Standaard. https://www.standaard.be/cnt/dmf20240517_97408287
Bektas, G., Boelsma, F., Gündüz, M., Klaassen, E. N., Seidell, J. C., Wesdorp, C. L., & Dijkstra,
S. C. (2022). A qualitative study on the perspectives of Turkish mothers and grandmothers in the Netherlands regarding the influence of grandmothers on health related practices in the first 1000 days of a child’s life. BMC Public Health, 22(1), 1364. https://doi.org/10.1186/s12889-022-13768-8
Belga. (2025, februari 11). Nieuw ‘1.000 dagen-zorgprogramma’ moet kwetsbare zwangere vrouwen
en gezin beter opvolgen. Nieuwsblad. https://www.nieuwsblad.be/cnt/dmf20250211_91877675
Bellieni, C. (2016). The golden 1,000 days. Journal of General Practice, 4(3), Article 250.
https://doi.org/10.4172/2329-9126.1000250
Beuckels, E., & De Wolf, R. (2024). Social media influencers as new agents on parenthood? A
systematic literature review of parent influencer research and a future research agenda.
Information, Communication & Society, 1–19. https://doi.org/10.1080/1369118X.2024.2334913
Blake-Lamb, T. L., Locks, L. M., Perkins, M. E., Woo Baidal, J. A., Cheng, E. R., & Taveras, E. M.
(2016). Interventions for childhood obesity in the first 1,000 days: A systematic review. American Journal of Preventive Medicine, 50(6), 780–789. https://doi.org/10.1016/j.amepre.2015.11.010
Blondé, M. (2024). De eerste 1000 dagen: een onmogelijkheid voor gezinnen? In P. Noens & S.
Ramaekers (Red.), Het debat over de eerste 1000 dagen (pp. 145–164). Uitgeverij Systeemtheoretisch Bulletin.
Borman, D. (2024, november 28). Je eerste 1000 vaderdagen. Spectrumboeken.
https://www.spectrumboeken.nl/producten/je-eerste-1000-vaderdagen-9789000382446
Braun, V., & Clarke, V. (2006). Using thematic analysis in psychology. Qualitative Research in
Psychology, 3(2), 77–101. https://doi.org/10.1191/1478088706qp063oa
Brotherson, S. E. (2007). From partners to parents: Couples and the transition to parenthood.
International Journal of Childbirth Education, 22(2), 7–12.
Bruer, J. T. (1999). The myth of the first three years: A n99999999999NXew understanding of early brain development and lifelong learning. Simon & Schuster Australia.
Bust, E., & Pedro, A. (2022). ‘Your baby’s life depends on those first 1,000 days’: Community health
workers’ perspectives of the first 1,000 days of life. Early Child Development and Care, 192(6), 904–913. https://doi.org/10.1080/03004430.2020.1815720
BV Familie & Lectoraat Ouderschap en Ouderbegeleiding aan de Hogeschool Leiden. (2023,
februari 23). Ouders over ouderschap #hethebbenover. https://www.opgroeien.be/sites/default/files/tool-documents/factsheet-ruim-1-op-de-3-ouders-vindt-druk-op-gezin-te-hoog.pdf
Cinelli, G., Croci, I., Gesualdo, F., Pandolfi, E., Miller, K., & Tozzi, A. (2023). Public engagement in
digital recommendations for promoting healthy parental behaviours from preconception through the first 1,000 days. International Journal of Environmental Research and Public Health, 20(2), 1329. https://doi.org/10.3390/ijerph20021329
Craps, K. (2024). Pleidooi voor een collectieve blik op de eerste 1000 dagen. In P. Noens & S.
Ramaekers (Red.), Het debat over de eerste 1000 dagen (pp. 75–84). Uitgeverij
Systeemtheoretisch Bulletin.
Cusick, S. E., & Georgieff, M. K. (2016). The role of nutrition in brain development: The golden
opportunity of the “first 1,000 days.” Journal of Pediatrics, 175, 16–21.
https://doi.org/10.1016/j.jpeds.2016.05.013
De Block, I. (2024). Het belang van de eerste 1000 alle-daagse opvoeding: Reflecties vanuit de
Opvoedingslijn. In P. Noens & S. Ramaekers (Red.), Het debat over de eerste 1000 dagen (pp.
37–47). Uitgeverij Systeemtheoretisch Bulletin.
Deave, T., Johnson, D., & Ingram, J. (2008). Transition to parenthood: The needs of parents in
pregnancy and early parenthood. BMC Pregnancy and Childbirth, 8(1), 30.
https://doi.org/10.1186/1471-2393-8-30
Debackere, J. (2025, februari 11). Zorgprogramma moet kwetsbare zwangere vrouwen helpen:
‘Eerste duizend dagen vanaf de zwangerschap zijn cruciaal’. De Morgen.
Defrancq, I. (2025, maart 5). Aan het zorgprogramma Born in Belgium: mogen we nog moeder
worden alvorens er één te zijn? DeWereldMorgen.be. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2025/03/05/aan-het-zorgprogramma-born-in-belgium-mogen-we-nog-moeder-worden-alvorens-er-een-te-zijn/
Departement Zorg. (2023, april 27). Inzetten op de eerste duizend dagen is inzetten op een goede
toekomst. Geraadpleegd op 25 oktober 2024, van https://www.departementwvg.be/jaarverslag22/eersteduizenddagen
Devex Partnerships. (26 maart 2025). The first 1,000 days: How early nutrition shapes health and
development. https://www.devex.com/news/sponsored/the-first-1-000-days-how-early-nutrition-shapes-health-and-development-109709.
Dooremont, J.-M. (2024). De eerste 1000 (vader)dagen: waarom vaders en vaderwerkingen
belangrijk zijn. In P. Noens & S. Ramaekers (Red.), Het debat over de eerste 1000 dagen (pp.181–188). Uitgeverij Systeemtheoretisch Bulletin.
Draper, C. (2024, november 19). The first 1,000 days of a child’s life are crucial – there’s growing
evidence that the next 1,000 are just as important. The Conversation. https://theconversation.com/the-first-1-000-days-of-a-childs-life-are-crucial-theres-growing-evidence-that-the-next-1-000-are-just-as-important-240733
Draper, C. E., Klingberg, S., Wrottesley, S. V., Milner, K., Fisher, J., Lakes, K. D., & Yousafzai, A.
K. (2023). Interventions to promote development in the next 1000 days: A mapping review. Child: Care, Health and Development, 49(4), 617–629. https://doi.org/10.1111/cch.13084
Dworkin, J., Connell, J., & Doty, J. (2013). A literature review of parents’ online behavior.
Cyberpsychology: Journal of Psychosocial Research on Cyberspace, 7(2), Article 2.
https://doi.org/10.5817/CP2013-2-2
Egan Sjölander, A., Ericson, S., Bengtsson, S., & Stiernstedt, F. (2024). Michel Foucault (1971)
The order of discourse. In A. Egan Sjölander, S. Ericson, S. Bengtsson, & F. Stiernstedt (Eds.), Media and communication theory (1st ed., pp. 125–138). Routledge. https://doi.org/10.4324/9781003432272-10
Elmadfa, I., & Meyer, A. L. (2012). Vitamins for the first 1,000 days: Preparing for life. International
Journal of Vitamin and Nutrition Research, 82(5), 342–347. https://doi.org/10.1024/0300-9831/a000129
Entsieh, A. A., & Hallström, I. K. (2016). First-time parents’ prenatal needs for early parenthood
preparation: A systematic review and meta-synthesis of qualitative literature. Midwifery, 39, 1–11.
https://doi.org/10.1016/j.midw.2016.04.006
Gracner, T., Boone, C., & Gertler, P. J. (2024). Exposure to sugar rationing in the first 1000 days of
life protected against chronic disease. Science, 386(6725), 1043–1048. https://doi.org/10.1126/science.adn5421
Harlow, E. (2019). Attachment theory: Developments, debates and recent applications in social
work, social care and education. Journal of Social Work Practice, 35(1), 1–13. https://doi.org/10.1080/02650533.2019.1700493
Health and Social Care Committee. (2025, maart 21). Committee announces new inquiry on First
1000 Days of Life. https://committees.parliament.uk/committee/81/health-and-social-care-committee/news/205947/committee-announces-new-inquiry-on-first-1000-days-of-life/
Howitt, D. (2019). Introduction to qualitative research methods in psychology: Putting theory in
practice (4e ed.). Pearson.
Ingemann, C., Jensen, E., Olesen, I., Tjørnhøj-Thomsen, T., Kvernmo, S., & Larsen, C. V. L.
(2022). Parents’ perspectives on preparing for parenthood: A qualitative study on Greenland’s
universal parenting programme MANU 0–1 year. BMC Pregnancy and Childbirth, 22(1), 859.
https://doi.org/10.1186/s12884-022-05170-4
Jansen, Y. (2024, juni 14). De typische Vlaamse mama is nu een viraal typetje op sociale media: “Ze
roept en klaagt over alles.” Het Laatste Nieuws. Geraadpleegd op 16 maart 2025, van
Jarvis, P. (2020). Attachment theory, cortisol and care for the under-threes in the twenty-first century:
Constructing evidence-informed policy. Early Years, 42(1), 1–15. https://doi.org/10.1080/09575146.2020.1764507
Keller, H. (2013). Attachment and culture. Journal of Cross-Cultural Psychology, 44(2), 175–194.
https://doi.org/10.1177/0022022112472253
Kind en Gezin. (2024, oktober 14). Grootschalige studie over ouderschap en de ouder-kind relatie.
Geraadpleegd op 1 november 2024, van https://www.kindengezin.be/nl/nieuws/grootschalige-studie-over-ouderschap-en-de-ouder-kind-relatie
Kind en Gezin. (2024, juni 21). Lancering nieuwe filmpjes “1000 dagen samen.” Geraadpleegd op 20
oktober 2024, van https://www.kindengezin.be/nl/nieuws/lancering-nieuwe-filmpjes-1000-dagen-samen
Kraamvogel. (z.d.). De eerste 1000 dagen.https://www.kraamvogel.be/de-eerste-1000-dagen
La Rédaction. (2022, augustus 12). 8 dadfluencers die je wil volgen op Instagram. De Roze Doos.
Lupton, D., Pedersen, S., & Thomas, G. (2016). Parenting and digital media: From the early web to
contemporary digital society. Sociology Compass, 10, 730–743. https://doi.org/10.1111/soc4.12398
Macvarish, J., Lee, E., & Lowe, P. (2014). The ‘first three years’ movement and the infant brain: A
review of critiques. Sociology Compass, 8(6), 792–804. https://doi.org/10.1111/soc4.12183
Mamabaas. (2024, juni 8). De belangrijke eerste 1000 dagen: Ook jullie voelen druk en stress door
opvoedadvies.https://www.mamabaas.be/momlife/body-mind/de-belangrijke-eerste-1000-dagen-ook-jullie-voelen-druk-en-stress-door
Martorell, R. (2017). Improved nutrition in the first 1,000 days and adult human capital and health.
American Journal of Human Biology, 29(2), e22952. https://doi.org/10.1002/ajhb.22952
Matvienko-Sikar, K., Redsell, S., & Flannery, C. (2023). Effects of maternal stress and/or anxiety
interventions in the first 1,000 days: Systematic review of reviews. Journal of Reproductive and Infant Psychology, 41(2), 114–151. https://doi.org/10.1080/02646838.2021.1976400
Mehdi Abadi, P. (2023). Critique of attachment theory: A positive psychology perspective. Journal of
Personality and Psychosomatic Research, 1(2), 1–6. https://doi.org/10.61838/kman.jppr.1.2.1
Mellor, R. M., Slaymaker, E., & Cleland, J. (2013). Recognizing and overcoming challenges of
couple interview research. Qualitative Health Research, 23(10), 1399–1407. https://doi.org/10.1177/1049732313506963
Minkin, R., & Horowitz, J. M. (2024, januari 24). Parenting in America today. Pew Research Center.
https://www.pewresearch.org/social-trends/2023/01/24/parenting-in-america-today/
Noens, P., & Ramaekers, S. (2024). Een (s)t(r)ijdschrift rond de eerste 1000 dagen? Over het
discours, het debat, de aanleiding, het strijdschrift, de bijdragen en een afsluitende pedagogische gedachte. Systeemtheoretisch Bulletin, 42 (januari–april), 1–15.
Nuyts, T., Crombag, N., Verbeke, E., Hermans, S., Luyten, J., & Bogaerts, A. (2021). Veerkracht
tijdens en tot 2 jaar na de zwangerschap: Nieuwe uitdagingen voor de geestelijke gezondheidszorg tijdens de eerste 1.000 dagen van het leven. [Onuitgegeven rapport].
Nys, K. (2025, februari 11). Hoe kunnen we ouders in een kwetsbare situatie best ondersteunen
tijdens de eerste 1000 dagen van hun kind? VRT NWS Laat. VRT Max.
Nyström, K., & Öhrling, K. (2004). Parenthood experiences during the child's first year: A literature
review. Journal of Advanced Nursing, 46(3), 319–330. https://doi.org/10.1111/j.1365-2648.2004.02991.x
Opgroeien, Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap, Departement Welzijn,
Volksgezondheid en Gezin, & Zorg en Gezondheid. (2021). Vroeg en nabij: Naar een geïntegreerd beleid voor kinderen, jongeren en gezinnen binnen welzijn, volksgezondheid en gezin. Vlaamse Regering. https://www.vroegennabij.be/sites/default/files/2022-04/vroeg-en-nabij-inspiratienota.pdf
Opgroeien. (z.d.-a). Eerste 1000 dagen. Geraadpleegd op 28 oktober 2024, van
https://www.opgroeien.be/kennis/themas/eerste-1000-dagen
Opgroeien. (z.d.-b). Enkele cijfergegevens i.v.m. mogelijke kwetsbaarheden. Geraadpleegd op 28
oktober 2024, van https://www.opgroeien.be/kennis/themas/eerste-1000-dagen/enkele-cijfers
Outhwaite, L. A. (2022). App-based support for parental self-efficacy in the first 1,000 days: A
randomized control trial. Frontiers in Psychology, 13, 998170. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2022.998170
Pålsson, P., Persson, E. K., Ekelin, M., Kristensson Hallström, I., & Kvist, L. J. (2017). First-time
fathers' experiences of their prenatal preparation in relation to challenges met in the early
parenthood period: Implications for early parenthood preparation. Midwifery, 50, 86–92. https://doi.org/10.1016/j.midw.2017.03.021
Pedro, A., Batweni, Z., Bradfield, L., Dare, M., Nyman, A., Petersen, C., & Truskey, K. (2021).
First 1,000 days: First-time mothers’ understanding and experiences of nutritional care. Early Child
Development and Care, 192(1), 1–9. https://doi.org/10.1080/03004430.2021.1914026
Pentecost, M., & Ross, F. (2019). The first thousand days: Motherhood, scientific knowledge, and
local histories. Medical Anthropology, 38(8), 747–761. https://doi.org/10.1080/01459740.2019.1590825
Pezalla, A. E., & Davidson, A. J. (2024). “Trying to remain calm…but I do reach my limit sometimes”:
An exploration of the meaning of gentle parenting. PLOS ONE, 19(7), e0307492. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0307492
Piessens, A. (2024). Wie moet er voor de eerste 1000 dagen zorgen? In P. Noens & S. Ramaekers
(Red.), Het debat over de eerste 1000 dagen (pp. 135–144). Uitgeverij Systeemtheoretisch Bulletin.
RIZIV. (z.d.). Programma geïntegreerde zorg: ‘Zorg en ondersteuning voor zwangere vrouwen, hun
kinderen en hun gezin tijdens de eerste 1000 dagen’. Rijksinstituut voor Ziekte- en Invaliditeitsverzekering. https://www.riziv.fgov.be/nl/professionals/info-voor-allen/het-interfederaal-plan-voor-geintegreerde-zorg/programma-geintegreerde-zorg-zorg-en-ondersteuning-voor-zwangere-vrouwen-hun-kinderen-en-hun-gezin-tijdens-de-eerste-1000-dagen
Roseboom, T., & van de Krol, R. (2022). Baby's van de Hongerwinter: De onvermoede erfenis van
ondervoeding (2e versie). Augustus. https://www.hongerwinter.nl/boek/
Roskam, I., Aguiar, J., Akgun, E., Arikan, G., Artavia, M., Avalosse, H., Aunola, K., Bader, M.,
Bahati, C., Barham, E. J., Besson, E., Beyers, W., Boujut, E., Brianda, M. E., Brytek-Matera, A., Carbonneau, N., César, F., Chen, B. B., Dorard, G., ... Yotanyamaneewong, S. (2021). Parental burnout around the globe: A 42-country study. Affect Science, 2(1), 58–79. https://doi.org/10.1007/s42761-020-00028-4
Russo, N. F. (1976). The motherhood mandate. Journal of Social Issues, 32(2), 143–153.
https://doi.org/10.1111/j.1540-4560.1976.tb02603.x
Rutigliano, B. E., Randolph, A. L., & Park, C. N. (2023). Understanding parents’ self-awareness of
their parenting style(s) and its influences on their parenting choices: A grounded theory study. The Family Journal, 31(3), 385–391. https://doi.org/10.1177/10664807231163268
Schiariti, V. (Ed.). (2021). Early childhood development: Measurement for optimal functioning and
evidence-based policy. MDPI. https://www.mdpi.com/books/reprint/4331-early-child-development-from-measurement-to-optimal-functioning-and-evidence-based-policy
Schoenmakers, S., Verweij, E. J. J., Beijers, R., Bijma, H. H., Been, J. V., Steegers-Theunissen,
R. P. M., Koopmans, M. P. G., Reiss, I. K. M., Steegers, E. A. P. (2022). The impact of maternal prenatal stress related to the COVID-19 pandemic during the first 1,000 days: A historical perspective. International Journal of Environmental Research and Public Health, 19(8), 4710. https://doi.org/10.3390/ijerph19084710
Serrien, L. (2021, december 21). ‘Vroeg en nabij’: Nieuw plan voor ondersteuning van kinderen,
jongeren en gezinnen. Sociaal.net. https://sociaal.net/achtergrond/vroeg-en-nabij-wouter-beke-plan-voor-ondersteuning-kinderen-jongeren-gezinnen/
Sevón, E. (2012). ‘My life has changed, but his life hasn’t’: Making sense of the gendering of
parenthood during the transition to motherhood. Feminism & Psychology, 22(1), 60–80. https://doi.org/10.1177/0959353511415076
Shreffler, K. M., Dressler, C. M., Ciciolla, L., Wetherill, M. S., & Croff, J. M. (2024). Maternal
periconception food insecurity and postpartum parenting stress and bonding outcomes. Frontiers in Nutrition, 11, 1275380. https://doi.org/10.3389/fnut.2024.1275380
Sidebotham, C. (2017). Good enough is good enough! British Journal of General Practice, 67(660),
311. https://doi.org/10.3399/bjgp17X691409
SOS Kinderdorpen. (z.d.). Waarom de eerste 1000 dagen van je kind zo belangrijk zijn.
Geraadpleegd op 28 oktober 2024, van https://www.sos-kinderdorpen.be/verhalen/positief-opvoeden/waarom-de-eerste-1000-dagen-van-je-kind-zo-belangrijk-zijn
Szulc, J. M., & King, N. (2022). The practice of dyadic interviewing: Strengths, limitations and key
decisions. Forum Qualitative Sozialforschung / Forum: Qualitative Social Research, 23(2), Article 11. https://doi.org/10.17169/fqs-22.2.3776
Thompson, R. A., & Nelson, C. A. (2001). Developmental science and the media: Early brain
development. American Psychologist, 56(1), 5–15.
thousanddays. (z.d.). Why 1,000 days. Geraadpleegd op 21 november 2024, van
https://thousanddays.org/why-1000-days/
Vaderklap. (z.d.-a). Vaderklap. Geraadpleegd op 22 januari 2025, van https://www.vaderklap.be/
Vaderklap. (z.d.-b). Vaderklap, het boek.https://www.vaderklap.be/boek
Van Acker, A. (2024). Duizend dagen, duizend vragen: Moederschap onder druk. In P. Noens & S.
Ramaekers (Red.), Het debat over de eerste 1000 dagen (pp. 123–134). Uitgeverij Systeemtheoretisch Bulletin.
Van den Bergh, B. (2024). Prenatale blootstelling aan angst, stress en depressie bij de moeder:
Gevolgen voor het kind. In P. Noens & S. Ramaekers (Red.), Het debat over de eerste 1000 dagen (pp. 17–35). Uitgeverij Systeemtheoretisch Bulletin.
Van Der Bie, R. (2023, juni 1). Kansrijke start: De eerste 1000 dagen van een kind. Centraal Bureau
voor de Statistiek. https://www.cbs.nl/nl-nl/corporate/2023/22/kansrijke-start-de-eerste-1000-dagen-van-een-kind
Van Havere, N. (2024). ‘Komt het ooit nog wel goed met mij?’ De invloed van (de therapietaal rond)
de eerste 1000 dagen op de zelfperceptie van jongvolwassenen. In P. Noens & S. Ramaekers (Red.), Het debat over de eerste 1000 dagen (pp. 97–111). Uitgeverij Systeemtheoretisch Bulletin.
Vander Beken, H. (2024, mei 15). Belang van "eerste 1000 dagen" legt te veel druk op ouders: "We
vergeten de wereld rondom de gezinnen". VRT NWS. https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2024/05/15/1000-dagen-druk/
Vanneste, S. (2024, januari 4). Ouders mogen struikelen, ook tijdens de eerste duizend dagen van
een kind. Sociaal.Net.https://sociaal.net/achtergrond/ouders-mogen-struikelen-ook-tijdens-eerste-duizend-dagen/
Venard, G., Zimmermann, G., Antonietti, J.-P., Nunes, C. E., & Van Petegem, S. (2024). Parenting
under pressure: Associations between perceived social pressure and parental involvement among mothers and fathers. Journal of Child and Family Studies. https://doi.org/10.1007/s10826-024-02945-5
Virani, A., Duffett-Leger, L., & Letourneau, N. (2021). Parents’ use of mobile applications in the first
year of parenthood: A narrative review of the literature. Health Technology, 5, Article 6874. https://ht.amegroups.org/article/view/6874
Vliegen, N. (2024). De eerste duizend dagen: Belang versus kwetsbaarheid van sensibiliseren voor
vroege invloeden op jonge kinderen. In P. Noens & S. Ramaekers (Red.), Het debat over de eerste 1000 dagen (pp. 97–111). Uitgeverij Systeemtheoretisch Bulletin.
Wastell, D., & White, S. (2012). Blinded by neuroscience: Social policy, the family and the infant
brain. Families, Relationships and Societies, 1(3), 397–414. https://doi.org/10.1332/204674312X656301
Wauters, R. (2022, maart 28). Minister Beke: ‘Waarom smeren we ouderschapsverlof uit over twaalf
jaar, terwijl de eerste drie jaar cruciaal zijn?’ Nieuwsblad. https://www.demorgen.be/nieuws/minister-beke-waarom-smeren-we-ouderschapsverlof-uit-over-twaalf-jaar-terwijl-de-eerste-drie-jaar-cruciaal-zijn~b573150d/
Winnicott, D. W., Winnicott, C., Shepherd, R., & Davis, M. (1987). Babies and their mothers.
Addison-Wesley.
Woo Baidal, J. A., Locks, L. M., Cheng, E. R., Blake-Lamb, T. L., Perkins, M. E., & Taveras, E. M.
(2016). Risk factors for childhood obesity in the first 1,000 days: A systematic review. American Journal of Preventive Medicine, 50(6), 761–779. https://doi.org/10.1016/j.amepre.2015.11.012
World Health Organization. (2016). WHO recommendations on antenatal care for a positive
pregnancy experience. https://www.who.int/publications/i/item/9789241549912
Worthman, C., Tomlinson, M., & Rotheram-Borus, M. (2016). When can parents most influence their child's development? Expert knowledge and perceived local realities. Social Science & Medicine, 154, 62–69. https://doi.org/10.1016/j.socscimed.2016.02.040
