Vertraagde diagnose perimenopauze veroorzaakt groot menselijk leed en onnodige zorgkosten in Nederland en België

Leen
Reynvoet

Diagnoseduur BelgiëVertraagde diagnose perimenopauze veroorzaakt groot menselijk leed en onnodige zorgkosten in Nederland en België

Gent, 01/10/2025 – Uit recent onderzoek van Leen-Marie Reynvoet, student aan Hogeschool Gent, blijkt dat vrouwen in Nederland en België te maken krijgen met aanzienlijke vertragingen in het diagnoseproces van de perimenopauze. Dit leidt tot ernstig menselijk leed en een onnodig zware belasting voor de gezondheidszorgsystemen. De studie, uitgevoerd onder meer dan 2000 vrouwen, legt pijnlijke tekortkomingen in kennis en zorg bloot.

Langdurig lijden en impact op levenskwaliteit

De bevindingen zijn verontrustend: bij een meerderheid van de vrouwen duurde het traject van de eerste symptomen tot een formele diagnose tussen de 2 en 10 jaar (64,5% van de Belgische respondenten; 66,0% van de Nederlandse). Bij een aanzienlijke groep duurde dit zelfs meer dan 10 jaar (8,5% in België; 9,2% in Nederland). Deze vertraging brengt ingrijpende consequenties met zich mee:

  • 65,2% van de vrouwen rapporteert een grote tot ernstig invaliderende impact op hun sociaal-relationeel leven.
  • 60,5% ervaart een aanzienlijke negatieve invloed op hun professionele carrière.
  • 66,9% kon door klachten gerelateerd aan de menopauze op enig moment niet werken.
  • Veel vrouwen voelen zich niet serieus genomen: 61,3% van de Belgische en 54,2% van de Nederlandse respondenten gaven aan zich weinig tot helemaal niet gehoord te voelen door zorgverleners tijdens het diagnoseproces. Deze ervaring van invalidatie heeft een negatieve invloed op het mentale welzijn.
  • De meest voorkomende klachten zijn vermoeidheid (98,6%), prikkelbaarheid (97%) en concentratiemoeilijkheden (96,8%). Opvliegers, hoewel frequent (87,5%), behoren niet tot de top zeven van meest gerapporteerde symptomen. Opmerkelijk is dat 16,9% van de artsen de afwezigheid van opvliegers aanhaalde als reden om de diagnose perimenopauze uit te sluiten, terwijl 20,7% van de vrouwen aangaf deze symptomen nooit te hebben gehad. Duur arbeidsongeschiktheid

Hiervan was 14,5% meerdere maanden arbeidsongeschikt en 20,4% zelfs langer dan een jaar. Dit leidt tot inkomensverlies voor vrouwen en productiviteitsverlies voor werkgevers, met macro-economische gevolgen.

 

 

Onnodige zorguitgaven door ineffectieve zorgtrajecten

De lange en vaak foutieve weg naar een diagnose veroorzaakt aanzienlijke zorgkosten:

  • Herhaalde consultaties: 42,9% van de Belgische en 38,4% van de Nederlandse vrouwen consulteerden tussen de 3 en 6 verschillende zorgverleners voordat de diagnose werd gesteld.
    • Daarnaast bezocht 67,0% van de Belgische en 54,9% van de Nederlandse respondenten minstens één arts-specialist (anders dan een gynaecoloog).

Raadpleging Arts-specialisten

  • Overbodig aanvullend onderzoek:
    • 25,1% van de Belgische en 10,9% van de Nederlandse respondenten onderging een MRI-scan.
    • 36,7% (BE) en 26,4% (NL) kreeg andere medische beeldvorming.
    • 37,5% (BE) en 35,3% (NL) onderging aanvullend bloedonderzoek.
    • In 27,3% van de gevallen leverden deze onderzoeken geen diagnose op. Specifiek bij MRI-scans werd in 42,2% van de gevallen geen duidelijke oorzaak gevonden.
  • Ongeschikte medicatie: In plaats van oorzaakgerichte behandelingen werden vaak middelen voorgeschreven die niet als eerstelijnszorg gelden:
    • 26,9% van de respondenten kreeg antidepressiva.
    • 18,9% kreeg angstremmers en slaapmiddelen, wat vragen oproept gezien de bijwerkingen, risico op afhankelijkheid en het ontbreken van bewijs voor effectiviteit bij perimenopauzale klachten.
  • Niet-vergoede behandelingen:
    • 35,6% van de Belgische en 22,5% van de Nederlandse vrouwen kreeg het advies om supplementen te gebruiken – kosten die zij vaak zelf moeten dragen.
    • 35,7% kreeg psychologische begeleiding of therapie aanbevolen, hoewel de wetenschappelijke onderbouwing voor effectiviteit bij menopauzeklachten beperkt is.

Arts-specialisten schreven vaak dure onderzoeken voor:

Ernstig kennistekort in de zorg en ontoereikende opleiding

Een van de belangrijkste oorzaken van deze vertraging is het structurele gebrek aan kennis over de perimenopauze – zowel bij vrouwen als bij zorgverleners:

  • 94,7% van de Belgische en 91,8% van de Nederlandse respondenten beoordeelden de kennis in de eerstelijnszorg als redelijk tot zeer beperkt.
  • In de tweedelijnszorg vond 88,3% (BE) en 80,4% (NL) de kennis ontoereikend.
  • Veelvoorkomende misvattingen:
    • Uitsluiten van perimenopauze bij afwezigheid van opvliegers (16,9%).
    • Vertrouwen op een ‘normale’ menstruatiecyclus (30,6%) of ‘normale’ hormonale bloedtesten (14,7%), hoewel de NICE-richtlijnen bloedtesten bij vrouwen ouder dan 45 jaar afraden.
    • Foutieve toeschrijving aan stress (51,4%) of burn-out (34,3%).

De huidige medische opleidingen bieden slechts minimale aandacht aan het onderwerp:

  • Aan de KU Leuven krijgen studenten 2 uur onderwijs over menopauze, aangevuld met een e-learningmodule.
  • Aan de Universiteit Gent wordt in de bachelorfase 1 uur en 15 minuten voorzien, en tijdens de HAIO-opleiding nog eens 1 uur en 15 minuten.
  • In het curriculum van de Universiteit van Amsterdam bevat de bachelorfase 1 uur hoorcollege en 3 uur zelfstudie. Tijdens de master wordt het onderwerp in ongeveer 1 uur behandeld binnen het co-schap huisartsgeneeskunde. In de specialisatie tot huisarts is menopauze een optioneel onderdeel met een tijdsinvestering van 1,5 uur.

Oproep tot actie

De resultaten onderstrepen de dringende noodzaak voor:

  • Structurele investeringen in de opleiding van alle zorgverleners.
  • Een grotere rol voor verpleegkundigen en menopauzeconsulenten.
  • Betere toegang tot betrouwbare en toegankelijke informatie voor vrouwen en hun omgeving.
  • Een herziening van richtlijnen en diagnostische instrumenten.
  • Maatschappelijke erkenning van de perimenopauze als een ingrijpende levensfase.

Een tijdige, juiste aanpak vermindert niet alleen menselijk lijden, maar verhoogt ook de efficiëntie en kosteneffectiviteit van de gezondheidszorg.

 

 

 

Bibliografie

Aantal actieve beroepsbeoefenaars met een geattesteerde praktijk per specialisme en per beroep - evolutie 2013 -2022. (2022). https://www.riziv.fgov.be/. Geraadpleegd op 8 december 2024, van https://www.riziv.fgov.be/SiteCollectionDocuments/statistiek_2022_gv_proff_tabel3.pdf

Adelekan-Kamara, Y., Asunramu, M., Bhullar, K., Duah-Asante, K. A., Leedham-Green, K., Madaan, A., Poku, D., & Yousefi, S. (2023b). Factors underpinning an improved menopausal experience in the workplace for doctors: a UK-based qualitative study. BMJ Open, 13(3), e060265. https://doi.org/10.1136/bmjopen-2021-060265

Admin. (2025, 25 april). Overgangsconsulent. Breederode Hogeschool. https://breederode.nl/overgangsconsulent/

Allen, J. T., Laks, S., Zahler-Miller, C., Rungruang, B. J., Braun, K., Goldstein, S. R., & Schnatz, P. F. (2023). Needs assessment of menopause education in United States obstetrics and gynecology residency training programs. Menopause The Journal Of The North American Menopause Society, 30(10), 1002–1005. https://doi.org/10.1097/gme.0000000000002234

Angelou, K., Grigoriadis, T., Diakosavvas, M., Zacharakis, D., & Athanasiou, S. (2020b). The Genitourinary Syndrome of Menopause: An Overview of the Recent Data. Cureus. https://doi.org/10.7759/cureus.7586

Aninye, I. O., Laitner, M. H., & Chinnappan, S. (2021). Menopause preparedness: perspectives for patient, provider, and policymaker consideration. Menopause The Journal Of The North American Menopause Society, 28(10), 1186–1191. https://doi.org/10.1097/gme.0000000000001819

 

Aljumah, R., Phillips, S., & Harper, J. C. (2023). An online survey of postmenopausal women to determine their attitudes and knowledge of the menopause. Post Reproductive Health, 29(2), 67–84. https://doi.org/10.1177/20533691231166543 

Ambikairajah, A., Walsh, E., & Cherbuin, N. (2022). A review of menopause nomenclature. Reproductive Health, 19(1). https://doi.org/10.1186/s12978-022-01336-7

Barber, K., & Charles, A. (2023). Barriers to Accessing Effective Treatment and Support for Menopausal Symptoms: A Qualitative Study Capturing the Behaviours, Beliefs and Experiences of Key Stakeholders. Patient Preference And Adherence, Volume 17, 2971–2980. https://doi.org/10.2147/ppa.s430203

Beth. (2022, 18 oktober). Menopause puts final nail in marriage coffin - Newson Health Menopause Society. Newson Health Menopause Society. https://www.nhmenopausesociety.org/menopause-puts-final-nail-in-marriage-coffin/

Brenan, B. M. (2024b, oktober 16). Nurses Retain Top Ethics Rating in U.S., but Below 2020 High. Gallup.com. https://news.gallup.com/poll/467804/nurses-retain-top-ethics-rating-below-2020-high.aspx

Burning mouth syndrome and menopause. (2013, 1 januari). PubMed. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23411996/

Caregiving hours increase menopause burden, researchers find. (2025, 30 januari). www.elsevier.com. https://www.elsevier.com/about/press-releases/caregiving-hours-increase-menopause-burden-researchers-find

CBS Statline. (z.d.). https://opendata.cbs.nl/statline/#/CBS/nl/dataset/84779NED/table?ts=1733646551699

Chen, H., Chung, C., Chen, V. C., Wang, Y., & Chien, W. (2018). Hormone replacement therapy decreases the risk of tinnitus in menopausal women: a nationwide study. Oncotarget, 9(28), 19807–19816. https://doi.org/10.18632/oncotarget.24452

Davis, S. R., Lambrinoudaki, I., Lumsden, M., Mishra, G. D., Pal, L., Rees, M., Santoro, N., & Simoncini, T. (2015). Menopause. Nature Reviews Disease Primers, 1(1). https://doi.org/10.1038/nrdp.2015.4

De overgang. (z.d.). NHG-Richtlijnen. https://richtlijnen.nhg.org/standaarden/de-overgang

De patiënt staat centraal | Domus Medica. (z.d.). https://www.domusmedica.be/expertisedomein/kwaliteit-vorming/adviezen-huisartsenpraktijk/patient-centraal

Edinoff, A. N., Nix, C. A., Hollier, J., Sagrera, C. E., Delacroix, B. M., Abubakar, T., Cornett, E. M., Kaye, A. M., & Kaye, A. D. (2021). Benzodiazepines: Uses, Dangers, and Clinical Considerations. Neurology International, 13(4), 594–607. https://doi.org/10.3390/neurolint13040059

Farah, D., Ceccaldi, P., Farah, L., Ayoubi, J., & Vallée, A. (2024). Willingness to use clinical scales for menopause management among general practitioners. Climacteric, 1–6. https://doi.org/10.1080/13697137.2024.2395986

Gandhi, J., Chen, A., Dagur, G., Suh, Y., Smith, N., Cali, B., & Khan, S. A. (2016b). Genitourinary syndrome of menopause: an overview of clinical manifestations, pathophysiology, etiology, evaluation, and management. American Journal Of Obstetrics And Gynecology, 215(6), 704–711. https://doi.org/10.1016/j.ajog.2016.07.045

Ghiyasvandian, S., Zakerimoghadam, M., & Peyravi, H. (2014). Nurse as a Facilitator to Professional Communication: A Qualitative Study. Global Journal Of Health Science, 7(2). https://doi.org/10.5539/gjhs.v7n2p294

Gold, E. B. (2011). The Timing of the Age at Which Natural Menopause Occurs. Obstetrics And Gynecology Clinics Of North America, 38(3), 425–440. https://doi.org/10.1016/j.ogc.2011.05.002

Greene, J. (1998). Constructing a standard climacteric scale. Maturitas, 29(1), 25–31. https://doi.org/10.1016/s0378-5122(98)00025-5

Harlow, S. D., Gass, M., Hall, J. E., Lobo, R., Maki, P., Rebar, R. W., Sherman, S., Sluss, P. M., & De Villiers, T. J. (2012). Executive Summary of the Stages of Reproductive Aging Workshop + 10: Addressing the Unfinished Agenda of Staging Reproductive Aging. The Journal Of Clinical Endocrinology & Metabolism, 97(4), 1159–1168. https://doi.org/10.1210/jc.2011-3362

 

Harlow, S. D., & Paramsothy, P. (2011b). Menstruation and the Menopausal Transition. Obstetrics And Gynecology Clinics Of North America, 38(3), 595–607. https://doi.org/10.1016/j.ogc.2011.05.010

 

Harper, J. C., Phillips, S., Biswakarma, R., Yasmin, E., Saridogan, E., Radhakrishnan, S., Davies, M. C., & Talaulikar, V. (2022). An online survey of perimenopausal women to determine their attitudes and knowledge of the menopause. Women S Health, 18. https://doi.org/10.1177/17455057221106890

Haver, M. C., MD. (2024). The new menopause: Navigating Your Path Through Hormonal Change with Purpose, Power, and Facts. Rodale Books.

Hayfield, N., Moore, H., & Terry, G. (2024b). “Friends? Supported. Partner? Not so much . . .”: Women’s experiences of friendships, family, and relationships during perimenopause and menopause. Feminism & Psychology, 34(3), 443–463. https://doi.org/10.1177/09593535241242563

 

HealthyBelgium. (2018, 28 mei). Gezondheidsvaardigheden. https://www.gezondbelgie.be/nl/gezondheidstoestand/determinanten-van-gezondheid/gezondheidsvaardigheden

Hengel, K. M. O., Soeter, M., Maur, M. I. D., Van Oostrom, S. H., Loef, B., & Hooftman, W. E. (2023). Perimenopause: Symptoms, work ability and health among 4010 Dutch workers. Maturitas, 176, 107793. https://doi.org/10.1016/j.maturitas.2023.107793

Home - International Menopause Society. (2024b, december 5). International Menopause Society. https://www.imsociety.org/

ISO/CD 45010. (z.d.). ISO. https://www.iso.org/standard/64365.html

Johnson, A., Roberts, L., & Elkins, G. (2019). Complementary and Alternative Medicine for Menopause. Journal Of Evidence-Based Integrative Medicine, 24. https://doi.org/10.1177/2515690x19829380

Kingsberg, S., Nappi, R. E., Scott, M., Schoof, N., Moeller, C., Lee, L., Janssenswillen, C., Caetano, C., & Banks, V. (2024). Physician–patient alignment on menopause-associated symptom burden: real-world evidence from the USA and Europe. Climacteric, 1–8. https://doi.org/10.1080/13697137.2024.2401366

Kirchengast, S. (2024). Menopause in a globalized world – A systematic literature review focussing on the challenge of health problems associated with menopausal transition among women with a migration background. Maturitas, 187, 108045. https://doi.org/10.1016/j.maturitas.2024.108045

Lancet, N. (2025). 50 years of SSRIs: weighing benefits and harms. The Lancet, 405(10490), 1641. https://doi.org/10.1016/s0140-6736(25)00981-x

Lai, J., Liu, C., & Liu, T. (2017). Hormone replacement therapy for chronic tinnitus in menopausal women: Our experience with 13 cases. Clinical Otolaryngology, 42(6), 1366–1369. https://doi.org/10.1111/coa.12879

Liu, Y., Kim, Y., Yoo, T., Han, P., & Inman, J. (2017). Burning mouth syndrome: a systematic review of treatments. Oral Diseases, 24(3), 325–334. https://doi.org/10.1111/odi.12660

Macpherson, B. E., & Quinton, N. D. (2022). Menopause and healthcare professional education: A scoping review. Maturitas, 166, 89–95. https://doi.org/10.1016/j.maturitas.2022.08.009

Martin-Key, N.A., Funnell, E.L., Benacek, J. et al. Using network analysis to understand the association between menopause and depressive symptoms. npj Womens Health 2, 41 (2024). https://doi.org/10.1038/s44294-024-00045-9

Martin-Key, N. A., Funnell, E. L., Spadaro, B., & Bahn, S. (2023). Perceptions of healthcare provision throughout the menopause in the UK: a mixed-methods study. Npj Women S Health, 1(1). https://doi.org/10.1038/s44294-023-00002-y 

McCarthy, M., & Raval, A. P. (2020). The peri-menopause in a woman’s life: a systemic inflammatory phase that enables later neurodegenerative disease. Journal Of Neuroinflammation, 17(1). https://doi.org/10.1186/s12974-020-01998-9

Menopauzeconsulent | PXL-NeXT. (z.d.). PXL-NeXT. https://www.pxl-next.be/opleidingen/menopauzeconsulent

Menopauzeconsulent. (z.d.). Thomas More. https://thomasmore.be/nl/opleidingen/postgraduaat/menopauzeconsulent/lier/basistraject

Nagamine, T. (2025). Estrogen-Mediated Neural Mechanisms of Sex Differences in Burning Mouth Syndrome. Neurology International, 17(4), 61. https://doi.org/10.3390/neurolint17040061

Newson, L. (2024). Women’s Experiences of Perimenopause and Menopause. https://www.newsonhealth.co.uk/wp-content/uploads/2024/10/DLN-Menopause…

NICE. (2015, 12 november). Recommendations | Menopause: identification and management  | Guidance | NICE. https://www.nice.org.uk/guidance/ng23/chapter/Recommendations#identifying-perimenopause-and-menopause

NICE. (2015c, november 12). Recommendations | Menopause: identification and management  | Guidance | NICE. https://www.nice.org.uk/guidance/ng23/chapter/Recommendations#managing-…

Nomura, K., Shimizu, K., Taka, F., Griffith-Quintyne, M., & Iida, M. (2024). Scale development and validation of perimenopausal women disability index in the workplace. Environmental Health And Preventive Medicine, 29(0), 4. https://doi.org/10.1265/ehpm.23-00239

O’Neill, S., & Eden, J. (2017). The pathophysiology of menopausal symptoms. Obstetrics Gynaecology & Reproductive Medicine, 27(10), 303–310. https://doi.org/10.1016/j.ogrm.2017.07.002

Palacios, S., Henderson, V. W., Siseles, N., Tan, D., & Villaseca, P. (2010). Age of menopause and impact of climacteric symptoms by geographical region. Climacteric, 13(5), 419–428. https://doi.org/10.3109/13697137.2010.507886

Panay, N., Ang, S. B., Cheshire, R., Goldstein, S. R., Maki, P., & Nappi, R. E. (2024). Menopause and MHT in 2024: addressing the key controversies – an International Menopause Society White Paper. Climacteric, 27(5), 441–457. https://doi.org/10.1080/13697137.2024.2394950

Postgraduaat menopauzeconsulent. (z.d.). https://continue.vives.be/nl/opleidingen/postgraduaat-menopauzeconsulent

Redberg, R. F. (2011). Vitamin supplements: More cost than value. Archives Of Internal Medicine, 171(18), 1634. https://doi.org/10.1001/archinternmed.2011.422

Reinikainen, J., Tolonen, H., Borodulin, K., Härkänen, T., Jousilahti, P., Karvanen, J., Koskinen, S., Kuulasmaa, K., Männistö, S., Rissanen, H., & Vartiainen, E. (2017). Participation rates by educational levels have diverged during 25 years in Finnish health examination surveys. European Journal Of Public Health, 28(2), 237–243. https://doi.org/10.1093/eurpub/ckx151

Richardson, M. K., Coslov, N., & Woods, N. F. (2023). Seeking Health Care for Perimenopausal Symptoms: Observations from The Women Living Better Survey. Journal Of Women S Health, 32(4), 434–444. https://doi.org/10.1089/jwh.2022.0230

Roberts-Garth, C. (2022, 17 augustus). Menopause symptoms are killing women’s careers, major survey reveals. Balance Menopause. https://www.balance-menopause.com/news/menopause-symptoms-are-killing-womens-careers-major-survey-reveals/

Safwan, N., Saadedine, M., Shufelt, C. L., Kapoor, E., Kling, J. M., Chaudhry, R., & Faubion, S. S. (2024). Menopause in the workplace: Challenges, impact, and next steps. Maturitas, 185, 107983. https://doi.org/10.1016/j.maturitas.2024.107983

Saltzman, E., Kennedy, J., Ford, A., Reinke, E., Green, C., Poehlein, E., & Wittstein, J. (2023). Poster 188: Is Hormone Replacing Therapy Associated with Reduced Risk of Adhesive Capsulitis in Menopausal Women? A Single Center Analysis. Orthopaedic Journal Of Sports Medicine, 11(7_suppl3). https://doi.org/10.1177/2325967123s00174

Santoro, N. (2015). Perimenopause: From Research to Practice. Journal Of Women S Health, 25(4), 332–339. https://doi.org/10.1089/jwh.2015.5556

Sillence, E., Osborne, A. K., Kemp, E., & McKellar, K. (2025). Menopause apps: Personal health tracking, empowerment and epistemic injustice. Digital Health, 11. https://doi.org/10.1177/20552076251330782

Strelow, B., O’Laughlin, D., Anderson, T., Cyriac, J., Buzzard, J., & Klindworth, A. (2024). Menopause Decoded: What’s Happening and How to Manage It. Journal Of Primary Care & Community Health, 15. https://doi.org/10.1177/21501319241307460

Samulowitz, A., Gremyr, I., Eriksson, E., & Hensing, G. (2018). “Brave Men” and “Emotional Women”: A Theory-Guided Literature Review on Gender Bias in Health Care and Gendered Norms towards Patients with Chronic Pain. Pain Research And Management, 2018, 1–14. https://doi.org/10.1155/2018/6358624

Sebring, J. C. H. (2021). Towards a sociological understanding of medical gaslighting in western health care. Sociology Of Health & Illness, 43(9), 1951–1964. https://doi.org/10.1111/1467-9566.13367

Thuraisingham, C., & Nalliah, S. (2023). Is menopause managed well enough in general practice? Malaysian Family Physician, 18, 49. https://doi.org/10.51866/cm.264

Wang, Z., Li, X., Liu, X., Yang, Y., Yan, Y., Cui, D., Meng, C., Ali, M. I., Zhang, J., Yao, Z., Long, Y., & Yang, R. (2025b). Mechanistic Insights into the Anti-Fibrotic Effects of Estrogen via the PI3K-Akt Pathway in Frozen Shoulder. The Journal Of Steroid Biochemistry And Molecular Biology, 106701. https://doi.org/10.1016/j.jsbmb.2025.106701

Wegrzynowicz, A. K., Walls, A. C., Godfrey, M., & Beckley, A. (2025). Insights into Perimenopause: A Survey of Perceptions, Opinions on Treatment, and Potential Approaches. Women, 5(1), 4. https://doi.org/10.3390/women5010004

Werner, A., & Malterud, K. (2003). It is hard work behaving as a credible patient: encounters between women with chronic pain and their doctors. Social Science & Medicine, 57(8), 1409–1419. https://doi.org/10.1016/s0277-9536(02)00520-8

Whiteley, J., DiBonaventura, M. D., Wagner, J., Alvir, J., & Shah, S. (2013). The Impact of Menopausal Symptoms on Quality of Life, Productivity, and Economic Outcomes. Journal Of Women S Health, 22(11), 983–990. https://doi.org/10.1089/jwh.2012.3719

Wright, V. J., Schwartzman, J. D., Itinoche, R., & Wittstein, J. (2024). The musculoskeletal syndrome of menopause. Climacteric, 27(5), 466–472. https://doi.org/10.1080/13697137.2024.2380363

World Health Organization: WHO. (2024, 16 oktober). Menopause. https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/menopause 

Zhou, B., Sun, X., Zhang, M., Deng, Y., & Hu, J. (2011). The symptomatology of climacteric syndrome: whether associated with the physical factors or psychological disorder in perimenopausal/postmenopausal patients with anxiety–depression disorder. Archives Of Gynecology And Obstetrics, 285(5), 1345–1352. https://doi.org/10.1007/s00404-011-2151-z

 

Download scriptie (976.12 KB)
Universiteit of Hogeschool
HOGENT
Thesis jaar
2025
Promotor(en)
Jody Pranger
Thema('s)
Geneeskunde
Kernwoorden
menopauze,
vrouwelijkheid,
Financiele gezondheid,
Geestelijke gezondheidszorg,
Arbeidsmarkt