The truth will set you free
Wat we niet willen voelen
it is een uitspraak die ik vaak hoor. “Maar Linde, ik hoef helemaal niet in therapie, het is jaren geleden, we hoeven geen oude koeien uit de gracht te halen.” De typisch Vlaamse uitspraak. Soms is iets te pijnlijk om in woorden te brengen. Dat klopt. Soms is het ook gewoon te pijnlijk. Soms willen we niet terug naar het verleden. Waarom zou je bewust ‘kiezen’ om pijn op te zoeken?
Maar, wat als ik jou zeg dat als we het niet voor onszelf doen, onze kinderen en alle generaties die daarop volgen, die ‘oude koeien’ nog steeds zullen voelen. Ongeloofwaardig hoor ik je denken? En toch kan ik je vertellen dat dit het geval is.
Ik deed onderzoek naar hoe je als individueel persoon je volledige toekomst kan veranderen, kan helen. Ongeloofwaardig bleek, maar wetenschappelijk te gronden. Jij kan dit ook. Jij hebt je hele toekomst zelf in handen. Jij creëert. Wetenschap bevestigt.
De echo van stilte
Ongelooflijk? Dat dacht ik ook. Tot ik het onderzocht.
Voor mijn masterproef dook ik in de wereld van intergenerationeel trauma: hoe zwijgen binnen familiesystemen bijdraagt aan het doorgeven van pijn, generatie na generatie. Hoe verdriet, als het niet verwoord wordt, zich vastzet in lichamen, gedrag en relaties, zonder dat we het beseffen.
Wat ik vond, raakte me diep.
We dragen niet alleen ons eigen verhaal, maar ook dat van wie vóór ons kwam.
“Het gaat bijna altijd over intergenerationeel trauma.
Zolang je het niet voor jezelf helemaal uitcijfert, blijf je het veroorzaken.”
– uitspraak van een therapeut die ik interviewde
De zandloper van generaties
Jij, ik, wij allemaal zijn als een zandloper — tussen de generaties vóór en na ons.
Wat niet doorvoeld of uitgesproken wordt, sijpelt langzaam naar beneden.
En blijft.
Tot iemand stopt. Luistert. Kiest om te helen.
Helen hoeft niet groots of heroïsch te zijn.
Soms begint het bij één zachte gedachte:
“Ik wil het anders doen.”
Dat is geen zwakte. Dat is kracht.
Je bent in elke situatie kind van je ouders
We kunnen blijven werken aan onszelf, blijven pleisters plakken op het heden.
Maar als de wortel van de pijn in het verleden ligt, blijven we struikelen.
Zoals die ene steen die je voelt steken onderaan je schoen, je weet dat hij er zit, maar je loopt toch verder.
Tot je stopt.
De steen eruit haalt.
En verdergaat, lichter.
De tuin van heling
Stel je een tuin voor.
Je wil rozen planten.
Maar eerst moet je de brandnetels verwijderen.
Dat vraagt tijd, zachtheid en vooral: de juiste handschoenen.
Die handschoenen bestaan.
Ze heten veiligheid, erkenning en respect.
Je hoeft het niet alleen te doen.
In een maatschappij die rent
Ik weet dat het moeilijk te geloven is.
We leven in een wereld waarin alles snel moet.
Doorgaan. Presteren. Niet voelen.
Maar hoe sneller we rennen, hoe meer we verliezen.
Wie we verliezen.
Onszelf.
Lees dit opnieuw.
Van onderzoek naar hart
Ik schreef deze masterproef niet enkel als toekomstig psycholoog,
maar ook als kleindochter, dochter, vrouw en toekomstig mama.
Tijdens mijn onderzoek voelde ik hoe bepaalde spanningen die ik al jaren meedraag, misschien niet enkel van mij zijn.
De gezwegen stukken.
De stiltes.
De ingehouden adem.
Pas toen ik begon te luisteren, kon ik echt beginnen helen.
Dat wens ik jou ook.
Ik sta naast je.
Waarheid als medicijn
“Niet bewezen, niet bestaand.” Niet meer.
De wetenschap bevestigt steeds meer wat onze zielen allang weten:
Wat we bewust maken, kunnen we veranderen.
Wat we erkennen, kunnen we helen.
Laat dit je reminder zijn:
Je staat er niet alleen voor.
Er is hulp.
Er is zachtheid.
En ja — er is ook waarheid. Jouw waarheid.
And remember,
The truth will set you free.
Bibliografie
Referentielijst
Aarons, V., & Berger, L. (2017). Third-generation holocaust representation. In V. Aarons, & L. Berger, Third-generation holocaust representation. United States of America: Northwestern university press.
Aarts, P. (1994). Oorlog als erfenis. University of Groningen Press, 21.
Alford, C. (2018). Trauma and psychoanalysis: Freud, Bion, and Mitchell . Psychoanalysis, Culture & Society, 10.
Anderson, J., & Vingrys, J. (2024). Small Samples: Does Size Matter? New Developments, 3.
Association, A. P. (2022). Posttraumatic Stress Disorder. In A. P. Association, Diagnostic and statistical manual of mental disorders, 5th ed., text rev. Washington, DC: American Psychiatric Publishing.
Auestad, L., & Treacher, A. (2017). Traces of violence and freedom of thought. In L. Auestad, & A. Treacher, Traces of violence and freedom of thought. London: Springer.
Bar-On, D., Eland, J., Kleber, R., Krel, R., Moore, Y., Sagi, A., . . . Van Ijzendoorn, M. (1998 ). Multigenerational Perspectives on Coping with the Holocaust Experience: An Attachment Perspective for Understanding the Developmental Sequelae of Trauma across Generations. The International Society for the Study of Behavioural Development, 24.
Bentley, M. (2022). A New Model of “Taboo”: Disgust, Stigmatization, and Fetishization. International Studies Review.
Bistoen, B., Vanheule, S., & Craps, S. (2014). Nachträglichkeit: A Freudian perspective on delayed traumatic reactions. Theory & Psychology, 20.
Bistoen, G. (2016). The Lacanian Concept of the Real and the Psychoanalytical Take on Trauma. In G. Bistoen, The Lacanian Concept of the Real and the Psychoanalytical Take on Trauma (p. 29). London: Palgrave Macmillan, London.
Colangeli, R. (2020). Bound Together: How Psychoanalysis Diminishes Inter-generational DNA Trauma. The American Journal of Psychoanalysis, 22.
Connolly, A. (2011). Healing the wounds of our fathers: intergenerational trauma, memory, symbolization and narrative. Journal of Analytical Psychology, 20.
Corrigan, P., Larson, J., & Kuwabara, S. (2010). Social psychology of stigma for mental illness: Public stigma and self-stigma. Social psychological foundations of clinical psychology, 20.
Danieli, Y. (1998). International Handbook of Multigenerational Legacies of Trauma. Library of Congress Cataloging-in-Publication Data, 19.
De Smet, M. (2024). Het ego . Les 3 . Ugent, Universiteit Gent .
Dias, D., & Ressler, K. (2013). Parental olfactory experience influences behavior and neural structure in subsequent generations. Nature Neuroscience. Nature Neuroscience, 89-98.
Doucet, M., & Rovers, M. (2010). Generaconal Trauma, Adachment, and Spiritual/ Religious Intervencons . Journal of loss and trauma, 14.
Dulsster, D. (2015). Woorden die snijden. Tijdschrift Voor Psychoanalyse, 9.
Eickhoff, F. (2008). On Nachträglichkeit: the modernity of an old concept. The international journal of psychoanalysis, 10.
Evans, D. (2006). An Introductory Dictionary Of Lacanian Psychoanalysis. Routledge, 265.
Fenton, B. (2018). The Old Wounded: Destructive Plasticity and Intergenerational Trauma. Humanities, 12.
Fernando, J. (2022). A Psychoanalytic Understanding of Trauma. Routledge, 246 .
Fershtman, C., Gneezy, U., & Hoffman, M. (2011). Taboos and Identity: Considering the Unthinkable. American Economic Journal, 26.
Firestone, T. (2022). Wounds into Wisdom. In T. Firestone, Wounds into Wisdom. Monkfish Book Publishing Company.
Goldberg, C. (2011). Towards a Framework for Practice: A Phenomenological Study of Community Dwelling Holocaust Survivors’ Social Work Service Needs. University of Toronto, 315.
Grand, S., & Salberg, J. (2021). Trans-generaconal transmission of trauma.
Kellermann, N. (2008). Transmitted Holocaust Trauma: Curse or Legacy? The Aggravating and Mitigating Factors of Holocaust Transmission. the National Israeli Center for Psychosocial Support of Survivors of the Holocaust and the Second Generation, 8.
Kinet, M. (2016). Het trauma als zwart gat . In M. Kinet, Trauma binnenstebuiten - Verbanden bij psychische wonden .Antwerpen : Garant.
Krupnik, V. (2020). Traula or Drama: A Predictive Processing Perspective on the Continuum of Stress. Fronties in Psychology, 10.
Lacan, J. (1978). The four fundamental concepts of psychoanalysis. In J. Lacan, The four fundamental concepts of psychoanalysis. New York - London.
Lacan, J. (1988). The Ego in Freud's Theory and in the Technique of Psychoanalysis 1954-1955. In J. Lacan, The Ego in Freud's Theory and in the Technique of Psychoanalysis 1954-1955. New York - London: Cambridge University Press.
Lévi-Strauss, C. (1949). L'efficacité symbolique. Persee, 24.
Lijtmaer, R. (2017). Untold stories and the power of silence in the intergenerational transmission of social trauma. The American Journal of Psychoanalysis , 10.
Lynne, M. (2014). Languages of trauma; towards a phenomenological response. Psychodynamic Practice, 14.
McCALL-Hosenfeld, J., Mukherjee, S., & Lehman, E. (2014). The prevalence and correlates of lifetime psychiatric disorders and trauma exposures in urban and rural settings: results from the national comorbidity survey replication (NCS-R). PLOS ONE, 11.
Organization, W. H. (2024, Mei 18). Guidelines for essential trauma care. Opgehaald van World Health Organization.
Pai, A., Suris, A., & North, C. (2017). Posttraumatic Stress Disorder in the DSM-5: Controversy, Change, and Conceptual Considerations. behavioral sciences, 7.
Prager, J. (2003). Lost childhood, lost generacons: The intergeneraconal transmission of trauma. Journal of Human Rights, 10.
Reese, E., Barlow, M., Dillon, M., Villalon, S., Barnes, M., & Crandall, A. (2022). Intergenerational Transmission of Trauma: The Mediating Effects of Family Health. Environmental Research and Public Health, 11.
Rogers, A. (2006). The unsayable. In A. Rogers, The unsayable. New York: Ballantine Books.
Rogers, L., Phillips, K., & Cooper, N. (2021). Energy Healing Therapies: A Systemacc Review and Criccal Appraisal. Health Psychology Review,, 9.
Rosen, G., Spitzer, R., & McHugh, P. (2008). Problems with the post-traumatic stress disorder diagnosis and its future in DSM–V. BJPsych, 2.
Scherman, M., & Thelen, M. (1998). Distress and professional impairment among psychologists in clinical practice. Professional Psychology, 6.
Schimmenti, A. (2017). Traumatic identification. Universita Degli Studi Di Enna Kore.
Schlief, A. (2023). Somacc Experience Treatment Techniques for Trauma Symptoms: A Qualitacve Case Study. Liberty University.
Shafir, T. (2015). Bridging the trauma-adult adachment conneccon through somac movement . 14.
Thompson, K., Hannan, S., & Miron, L. (2014). Fight, flight, and freeze: Threat sensitivity and emotion dysregulation in survivors of chronic childhood maltreatment. Elsevier, 5.
Van de Kerkhof, M. (2010). De invloed van intergenerationele overdracht van traumaklachten op de psychische gezondheid van kinderen . Universiteit Utrecht, Utrecht, Nederland.
van der Kolk, B. (2015). The body keeps the score. In B. Van Der Kolk, The body keeps the score. Penguin Group.
Van Gael, M. (2023). De betekenis van de Holocaust voor de hedendaagse psychoanalytische praktijk1. Boom, 14.
Van Nieuwenhove, K. (2018). Spreken over trauma: een kwestie van kunnen, moeten, mogen of willen? Psychoanalytische Perspectieven, 10.
Van Nieuwenhove, K., & Meganck, R. (2020). Core Interpersonal Paderns in Complex Trauma and the Process of Change in Psychodynamic Therapy: A Case Comparison Study. 12.
Wolynn, M. (2017). It didn’t start with you: How inherited family trauma shapes who we are and how to end the cycle . In M. Wolynn, It didn’t start with you: How inherited family trauma shapes who we are and how to end the cycle.Penguin Life.
Yehuda, R., & Lehrner, A. (2018). Intergenerational transmission of trauma effects: putative role of epigenetic mechanisms. World Psychiatry, 14.
