Fun-factor ontbreekt bij trainingen hoogspringen voor kangoeroes

Uit onderzoek in kader van een bachelorproef blijkt dat training hoogspringen voor kinderen wel leuk kan zijn met de juiste aanpak. Doel van het onderzoek is om de klassieke trainingsmethode die over het algemeen gebruikt wordt voor hoogspringen naar een ander niveau te tillen en aantrekkelijker te maken voor kinderen. 

Nieuwe categorie 

Binnen atletiek is er sinds 2013 een jongere leeftijdscategorie bijgekomen: kangoeroes. Kinderen kunnen vanaf zes jaar starten met atletiek in clubverband. Op die leeftijd is hun bagage aan motorische basisvaardigheden nog beperkt. Toepassen van het Multimove principe binnen trainingen bevordert de motoriek. 

Hoogspringen is echter een complexe discipline om op jonge leeftijd aan te leren. Daarom opteert men volgens de richtlijnen van Atletiek Vlaanderen om voor deze doelgroep een alternatieve variant aan te bieden via het springen op plyoboxen of springblokken. 

Nieuwe techniek  

De atleten vertrekken vanuit stilstand en springen met 2 voeten samen op de plyobox. Ze mogen geen kleine aanloop nemen en niet steunen met de handen.

De plyoboxen hebben verschillende hoogtes. Door de configuratie te wijzigen, worden andere hoogtes bekomen. 

De wedstrijden voor kangoeroes verlopen anders dan voor andere categoriën en zijn voor het onderdeel hoogspringen gebaseerd op deze nieuwe techtniek. 

Nood aan fun-factor bij trainingen 

Coaches bouwen hun trainingen meestal op met gebruik van leerrijke werkvormen en spelletjes maar voor hoogspringen blijkt dit niet evident. Uit observatie blijkt vaak eenzelfde eentonige aanpak. De coaches gaan er van uit dat tijdens een training hoogspringen altijd gesprongen moet worden en gebruik van plyoboxen of een hoogspringmat noodzakelijk is. Hierdoor moeten de atleten aanschuiven in een rij en wachten op hun beurt. Kinderen hebben echter nood aan een meer actieve en gevarieerde aanpak om plezier te hebben aan een training. Trainers moeten daarom meer out of the box durven denken. 

Spel als leerstrategie

Het onderzoek vertrekt vanuit de vraag: “Wat is de meerwaarde van spelfiches voor hoogspringen met springblokken bij 6- tot 7-jarigen, in functie van hun beleving, motivatie en betrokkenheid binnen atletiek?” 

Het principe is eenvoudig. Verpak techniek in een speelse context. Spel is een middel om de ontwikkeling en het leren te bevorderen en te ondersteunen. Door spelend leren ontwikkelen kinderen heel veel vaardigheden. Inzetten van een professional die in het spel interacteert, vragen stelt, woorden geeft aan objecten en handelingen en suggesties doet, breidt het taal denkvermogen van kinderen uit. Belangrijk daarbij is dat de professional leerprocessen stimuleert door kinderen aan te moedigen en vooral positieve feedback te geven. Zo verbetert begeleid spel de educatieve interactiekwaliteit op een leuke en motiverende manier. Het mooie is dat de juiste techniek er bijna vanzelf insluipt. Door de spelvormen hoeven kinderen niet voortdurend technische aanwijzingen te horen, maar ontwikkelen ze toch de juiste bewegingen. Dat werkt motiverend.

Daarnaast is “Keep it simple” een sleutelprincipe. Liever een beperkt aantal goed uitgevoerde opdrachten dan een overvloed aan chaotische activiteiten.

Onderzoek op de piste 

Praktijkgericht onderzoek toont aan dat trainingen hoogspringen voor kinderen kunnen geoptimaliseerd worden door toevoegen van spel. Uitgangspunt daarbij is aandacht voor plezier beleven als motivatie tot sporten. Dit heeft geleid tot het ontwikkelen van een aantal spelvormen die uitgetest werden binnen 3 atletiekclubs. 

De resultaten spreken voor zich: 

• De beleving van spelvormen scoort goed, vooral wanneer er een competitief element in verwerkt zit. 

• De kinderen passen de juiste techniek spontaan toe, zonder expliciete instructies. 

• De betrokkenheid en actieve leertijd is hoger. 

Inspiratiebundel met brede inzetbaarheid 

Het eindresultaat is een inspiratiebundel met spelfiches voor training hoogspringen voor kangoeroes. Trainers krijgen niet alleen kant-en-klare werkvormen, maar ook aanwijzingen voor variaties, differentiaties en technische aandachtspunten. Daarnaast kan de bundel ook een aanzet geven tot ontwikkelen van eigen nieuwe varianten. 

Hoewel de bundel specifiek voor atletiekclubs is ontwikkeld, kan hij ook in andere contexten worden gebruikt. Denk aan lessen lichamelijke opvoeding basisonderwijs en sportkampen. Overal waar jonge kinderen leren springen, kan de combinatie van spel en techniek waardevol zijn. 

Omblets Ruben 

Educatieve bachelor secundair onderwijs 

Odisee hogeschool 

Promotor: Meneer Lefever P. 

In co-creatie met: Van Barel L., atletiekclub AC Hamme, AVLO Lokeren en AVLO Zele 

Onderwijsvakken: Lichamelijke opvoeding en bewegingsrecreatie 

Het volledige rapport of meer info? rubenomblets@gmail.com