Stair use promotion in a work setting: the effect of visibility and a health promotion video

De stap naar de trap: een rolmodel op video doet werknemers de trap nemen

Fysieke activiteit sijpelt steeds meer weg uit ons dagelijks leven. Agenda’s staan volgepland met werkgerelateerde activiteiten, etentjes en bioscoopbezoekjes. Bovendien hebben technologische innovaties, zoals auto’s en internetshopping, ervoor gezorgd dat bewegen niet langer noodzakelijk is om te overleven. Hoog tijd dus om de agenda’s in te vullen met gezondere activiteiten en beweging terug een vaste plaats te geven in onze maatschappij.

Alternatieve bewegingsvormen.

Een van de manieren om beweging te stimuleren is door in te spelen op onze manier van verplaatsen. Zo kan het nemen van de fiets in plaats van de auto bijdragen tot een actievere levensstijl. Maar ook het gebruiken van de trap in plaats van de lift kan ons niveau van fysieke activiteit verhogen. Trappenlopen brengt weinig kosten met zich mee en is bovendien toegankelijk voor het merendeel van de mensen. Een ideale manier dus om beweging op grote schaal te promoten ... althans zo lijkt het. Onze studie had specifiek tot doel om het gebruik van de trap te promoten in een werkomgeving. De studie werd uitgevoerd in de multinational Agfa-Gevaert N.V. te Mortsel, en dit in twee gebouwen waar 448 werknemers hoofdzakelijk een bureaufunctie uitoefenden. Door middel van uiteenlopende interventies werden de werknemers uitgedaagd om frequenter de trap te nemen in plaats van de lift.

Toegankelijkheid en zichtbaarheid van een traphal.

In de eerste interventie werd de traphal toegankelijker en zichtbaarder gemaakt. De toegankelijkheid van de trap werd verbeterd in één van de gebouwen door het permanent openstellen van de deur die naar de traphal leidt. In ditzelfde gebouw werd de zichtbaarheid van de trap verbeterd door het ophangen van pictogrammen voorzien van een trappenicoon, en in sommige gevallen ook een informatieve boodschap zoals “Er is een trap naast de goederenlift”. De pictogrammen werden opgehangen beneden aan de trap alsook in de gang naar de traphal toe. Door het verbeteren van de toegankelijkheid en zichtbaarheid van de trap steeg het trapgebruik van 25% in de beginsituatie tot 31% tijdens de interventie. In het andere gebouw werd een controle-interventie uitgevoerd, waarbij geen aanpassingen ter verbetering van de zichtbaarheid en toegankelijkheid van de traphal werden aangebracht. In dit gebouw bleef het aantal trapgebruikers tijdens de controle-interventie dan ook identiek aan de beginsituatie (26%). Het toegankelijker en zichtbaarder maken van de traphal blijkt dus een eenvoudig toepasbare en goedkope interventie om het aantal trapgebruikers te laten toenemen. Bovendien hoeven we de passieve activiteiten niet eens te schrappen uit onze agenda’s, zolang we ons bewust blijven en gebruik maken van de bewegingsopportuniteiten die zich voordoen tijdens de dag.

Een rolmodel op video doet werknemers de trap nemen.

Reclame werkt en rolmodellen zorgen ervoor dat we, al dan niet bewust, gedragingen kopiëren. Om aansluiting te vinden bij de maatschappelijke evoluties werd het trapgebruik in de tweede interventie gepromoot door middel van digitale rolmodellen. Meer specifiek werd een videoboodschap getoond op een tv-scherm, en dit op de plaats waar de werknemers een keuze maakten tussen de trap en de lift. In het videofragment was een fitte werknemer van het bedrijf te zien die, na een korte aarzeling, voor de trap kiest en vervolgens enkele verdiepingen de trap opgaat.

De verpleegkundige verbonden aan het bedrijf nam de hoofdrol op zich. Hij was voor de meeste werknemers een bekend gezicht. Aan de hand van zijn functie werd bovendien de link met gezondheid gelegd. De herkenbaarheid van de video werd geoptimaliseerd door het tonen van de persoonlijke werkomgeving van de werknemers. Slagzinnen zoals “Een gemakkelijke manier om te bewegen”, “Haal energie uit de trap” en “Start vandaag” stimuleerden de werknemers bovendien om de trap in plaats van de lift te nemen.

Het tonen van de videoboodschap deed het trapgebruik stijgen van 25% in de beginsituatie tot 38%. Dit betekent een extra stijging van 7% ten opzichte van de interventie waarin de toegankelijkheid en zichtbaarheid van de traphal verhoogd werden. De bijkomende digitale interventie leek dus een veelbelovende strategie opdat werknemers frequenter de trap zouden nemen. Om gezondheidsvoordelen te bekomen dienen ze het trappenlopen echter op langere termijn vol te houden.

Toch nog niet helemaal gebeten door het trappenvirus.

De twee interventies beïnvloedden dus duidelijk het trapgebruik bij de werknemers. Het weghalen van het TV-scherm deed het positief effect echter terug afvlakken naar de beginwaarde, ondanks de blijvende verbeterde zichtbaarheid van de traphal door de pictogrammen. De werknemers waren dus nog niet helemaal gebeten door het trappenvirus en de effecten op langere termijn bleven uit.

In de toekomst.

De positieve resultaten van deze studie tonen aan dat er ingewerkt kan worden op het trapgebruik door in te spelen op de toegankelijkheid en zichtbaarheid van de trap alsook door een digitale gezondheidsbevorderende boodschap te tonen op het keuzepunt tussen trap en lift. De uitdaging blijft om blijvende stimuli te vinden zodat werknemers geloven dat er geen lift is naar succes (Zig Ziglar).