Starter Companies and Financial Constraints. Evidence from the law change in Belgium
Vlaamse Scriptieprijs 2014-2015
Leonid Guz
MBE student - KU Leuven
Onderneming zonder startkapitaal
Kan een S-BVBA werken in België?
In de afgelopen jaren is er veel aandacht besteed aan de belemmeringen die beginnende ondernemers ondervinden, zo ook in België. Het grootste struikelblok voor veel ondernemers ligt immers in de financiering voor het opstarten van hun onderneming. Om de toetredingsbarrière voor ondernemers te verlagen werd daarom de klassieke BVBA (Besloten Vennootschap met Beperkte Aansprakelijkheid) gepromoot en gesubsidieerd door de Federale Overheid.
In 2008, het beginpunt van de financiële crisis, ontstond er een liquiditeitsprobleem bij vele commerciële banken. Ondernemingsactiviteit werd daardoor afgeremd en de overheid ging op zoek naar alternatieven om ondernemingsactiviteit te stimuleren. Naar analogie van de Engelse Limited Companies en Duitse Unternehmergesellschaft richtte de Belgische overheid in 2009 de Belgische variant in: de Starter BVBA.
In juni 2010 werden de eerste Starters ingeschreven via het ondernemingsloket. Het voordeel ten opzichte van de klassieke BVBA was de flinke verlaging van het maatschappelijk kapitaal tot de symbolische drempel van één euro. Daarnaast werden nog andere kleine aanpassingen en verplichtingen ingevoerd met als doel verwarring te vermijden met de klassieke BVBA’s.
Echter, één jaar naar de invoering van de S-BVBA werd in De Tijd[1] een studie gepubliceerd, uitgevoerd door het Neutraal Syndicaat voor Zelfstandigen (NSZ)[2], waaruit blijkt dat de S-BVBA niet aan de vooropgestelde wensen voldoet. De studie werd herhaald in 2012 en opnieuw kwam men tot dezelfde conclusie[3]. Het grote nadeel van de Starters bleek tweeledig, namelijk gedeeltelijke uitsluiting van bankleningen en het verschil in winstmarges in vergelijking met de klassieke BVBA’s. Uiteindelijk bleek dat er na twee jaar nog maar weinig Starters geregistreerd werden.
Om dit na te gaan heb ik, met behulp van de database Belfirst, de gegevens verzameld van de S-BVBA en BVBA en die vergeleken op basis van de bankleningen, de groei van de ondernemingen en de subsidietoewijzing voor de recent opgerichte ondernemingen. Om het resultaat meer representatief te maken, gebruikte ik de NACE BEL 2008 codes om de ondernemingen te vergelijken die in dezelfde sector actief zijn.
Mijn studie bevestigt onafhankelijk de voorafgaande studies van NSZ die andere databases gebruikte. De Starter ondernemers kunnen hun totaal actief minder financieren met korte en lange termijn bankleningen dan de standaard BVBA. Dit is te verklaren door hun laag maatschappelijke kapitaal dat dient als buffer voor de bank in moeilijke financiële periodes. Over groei- en winstmarges kon er geen besluit worden afgeleid omdat de resultaten statistisch gezien niet significant waren. Ten slotte ontvangen de Starter BVBA’s minder subsidies van de overheid. Dit is waarschijnlijk het gevolg van de pick-a-winner strategie door de overheid. Uit de datasample blijkt dat Starter ondernemingen die meerdere jaren actief zijn, meer kans maken op een subsidie.
De data sample dateerde van 2010 tot 2012 wat het berekenen van de faillissement ratio niet representatief zou maken. Dit samen zou aanleiding moeten geven tot verdere uitdieping in daaropvolgende studies.
Als conclusie moet ik jammer genoeg vaststellen dat het S-BVBA in praktijk niet zo aantrekkelijk is als het idee ervan. Dit wordt bevestigd door onder andere de geringe aantal starters die bewust kiezen voor dit vennootschapsvorm. Daarnaast is het lening beleid van de banken ten opzichte van de starters aan herziening toe en de federale subsidie toekenning voor de starters zou herverdeeld worden.
Ondernemen in België is een recent onderzoeksonderwerp, maar relevant en actueel waaraan meer aandacht in wetenschappelijke onderzoeken moet besteed worden. De masterscriptie waaraan ik gewerkt heb biedt een omvattende basis voor de verdere uitdiepingen om de overheid een signaal te sturen dat er nog werk aan de “ondernemingswinkel” is.
[1] Dauwe, A., 1st September 2011, Een jaar starters BVBA is geen reden tot vieren, De Tijd
[2] S-bvba kent na 1 jaar geen succes, grondig sleutelen. (2011). NSZ.
[3] S-bvba kent na twee jaar nog weinig succes. (2012). NSZ.
http://www.nsz.be/nl/nieuws/ondernemen/s-bvba-kent-na-twee-jaar-nog-ste…
