Tegen-Geweld

TEGEN-GEWELD: agressie in de welzijnssector



Buschauffeurs en trambestuurders halen regelmatig het nieuws wanneer ze met agressie van cliënteel geconfronteerd worden. Ook andere beroepen krijgen te maken met agressie van cliënten. In heel wat sectoren krijgen werknemers te maken met agressie. Volgens een onderzoek van Arbobalans in 2005 zijn de hoogst scorende sectoren qua geweld in Nederland: de gezondheids- en welzijnssector, de horeca, openbare besturen, onderwijs en vervoer en communicatie.



Er zijn verschillende initiatieven die agressie binnen de welzijnssector in kaart hebben proberen te brengen. Agressie in de welzijnssector is geen verwaarloosbaar probleem. Dat blijkt uit cijfers van een enquête gehouden door de Bond van Bedienden, Technici en kaders (BBTK). Het BBTK bevroeg 268 werknemers uit de opvoedings- en huisvestingsinstellingen van het Vlaamse Gewest. 93% van de mannen en 86% van de vrouwen heeft al te maken gehad met agressie. In meer dan de helft van de gevallen zowel verbaal als fysiek. Ruim eenderde hield aan het incident een letsel of werkonbekwaamheid over. Er Is nood aan verder onderzoek om agressie in de welzijnssector verder in kaart te brengen.



Organisaties binnen de welzijnsector zouden meer aandacht moeten krijgen voor preventie van geweldincidenten. Agressie is minder onvoorspelbaar dan men wel denkt. Preventie kan op verschillende vlaken gerealiseerd worden. Elke organisatie zou een risicoanalyse, die wettelijk verplicht is, moeten uitvoeren. Dit om de agressierisico’s eigen aan de organisatie in kaart te brengen. Een eerste stap is daarbij het registreren van geweldincidenten zodat deze verder kunnen geanalyseerd worden.



Organisaties zouden meer aandacht moeten geven aan hoe de werkplaatsen van hun medewerkers worden ingericht. Wanneer een incident dreigt te escaleren is het belangrijk dat zowel het slachtoffer als de agressor een vluchtweg heeft. Wanneer een incident escaleert, kunnen medewerkers vaak geen kant op omdat de dader de deur blokkeert.



Zorgen voor een goede teamwerking waar incidenten kunnen besproken worden in een open en veilige sfeer is een ander belangrijk aandachtspunt. Het ieders verantwoordelijkheid te werken aan een goede teamwerking. Een organisatie krijgt de cliënten die ze verdient. Wat zich op het ene niveau afspeelt, reproduceert zich op een ander niveau.



Vorming rond het omgaan met agressie is essentieel in de preventie van geweldincidenten. Vorming geeft inzicht in de eigen grenzen, in het belang van je eigen voorgeschiedenis, in je eigen non-verbale communicatie en zo veel meer. Elke organisatie zou zijn medewerkers moeten stimuleren om zich te vormen rond het omgaan met agressie. Agressie is minder onvoorspelbaar dan men denkt. Een geweldincident wordt opgebouwd in verschillende fasen. Dat maakt dat men vroegtijdig kan ingrijpen en zo kan voorkomen dat agressie verder escaleert. Door bijvoorbeeld te letten op de lichaamstaal van een cliënt kan men zijn gedrag bijsturen en voorkomen dat verbaal geweld overgaat naar fysiek geweld.



Ook binnen de beroepsopleiding zou er meer aandacht moeten zijn voor de agressieproblematiek. Agressie blijft een gevoelig thema binnen het werkveld. Agressie van cliënten zou minder doodgezwegen mogen worden, ook binnen de opleiding. Toekomstige hulpverleners zouden beter moeten voorbereid worden op de realiteit van het werkterrein.



Agressie kan en mag niet en maakt géén deel uit van de job. Dit is spijtig genoeg nog een wijdverspreid idee binnen de welzijnssector. Aandacht voor preventie is een belangrijke eerste stap naar agressiebeheersing toe binnen de verschillende organisaties binnen de welzijnssector.