De Stille Ramp van Pornografische Deepfakes

Nina Dakota
Szyf

Het begon met een link die Rana Ayubb, een Indiase journaliste, kreeg toegestuurd. Wat ze daar zag, deed haar wereld instorten. Een vervalste pornografische video van haar, gecreëerd door geavanceerde technologie, verspreidde zich als een virus.

Dit is het verhaal van pornografische deepfakes, een fenomeen dat de grens tussen echt en nep vervaagt en slachtoffers in de kou laat staan.

Diep in de wereld van technologische innovatie en de digitale revolutie hebben we te maken met een donkere kant die onze privacy en integriteit bedreigt. Het gebruik van artificiële intelligentie heeft het mogelijk gemaakt om beelden te creëren die zo realistisch zijn dat ze nauwelijks van echte beelden te onderscheiden zijn. Deze digitale creaties, bekend als "deepfakes", vormen een groeiende zorg voor individuen en samenlevingen wereldwijd.

De opkomst van deepfakes

Deepfakes worden gemaakt door complexe algoritmen die in staat zijn om menselijke gezichten en stemmen te manipuleren. Ze kunnen worden ingezet om nepvideo's te produceren waarin mensen dingen lijken te zeggen of te doen die ze nooit hebben gedaan. Dit gaat verder dan traditionele fotomanipulatie; het is een technologie die de realiteit herschrijft. En binnen deze categorie van deepfakes zijn er ook pornografische deepfakes, ook wel bekend als deepnudes.

Het overwicht van porno

Wat deze kwestie extra zorgwekkend maakt, is het feit dat het merendeel van de deepfakes op het internet pornografisch van aard zijn. Deze video's worden met gemak gemaakt, geavanceerde digitale vaardigheden heb je hier niet voor nodig. Het resultaat? In enkele seconden kan een kant-en-klare pornografische video viraal gaan, zonder medeweten of toestemming van het slachtoffer. Dit is geen sciencefiction, maar een pijnlijke realiteit die het leven van mensen kan ruïneren.

96% van de deepfakes die momenteel online circuleren zijn pornografisch, maar toch vestigt de publieke aandacht zich nog hoofdzakelijk op politieke deepfakes.

Deepfakes vormen een gevaarlijke cocktail van technologie, privacy-inbreuk en misbruik. In de context van pornografische deepfakes krijgen slachtoffers te maken met een inbreuk op hun seksuele privacy en een schending van hun digitale integriteit. Het creëren en verspreiden van deze nepvideo's gaat verder dan een grap; het is een daad van ernstige schade die emotionele, psychologische en soms zelfs fysieke gevolgen kan hebben.

De wet en deepnudes

In België lijken er wettelijke mechanismen te zijn om slachtoffers van deepnudes te beschermen. Uit onderzoek blijkt zelfs dat België als een pionier wordt beschouwd in de wetgeving rond deepnudes. Maar er zijn nog hiaten en uitdagingen die moeten worden aangepakt.

Ondanks de enorme omvang van dit probleem hebben slechts een handvol landen wetten opgesteld die beperkingen opleggen aan niet-consensuele pornografische deepfakes of door artificiële intelligentie gegenereerde pornografische media in het algemeen.

Het is bemoedigend om te zien dat er juridische stappen worden ondernomen om deze digitale dreiging aan te pakken. De wetgeving is echter nog niet volledig bij de tijd, gezien de snel evoluerende aard van technologie. Hoewel België vooruitgang boekt, blijft er werk aan de winkel om ervoor te zorgen dat slachtoffers van deepnudes de bescherming krijgen die ze verdienen. Het is een voortdurende uitdaging om wetgeving te ontwikkelen die gelijke tred houdt met de steeds veranderende technologische landschappen.

Een verband met genderongelijkheid?

Diepgaand onderzoek onthult een gendergerelateerd aspect van pornografische deepfakes. Vrouwelijke slachtoffers zijn oververtegenwoordigd, wat wijst op diepgewortelde maatschappelijke problemen zoals seksuele objectivering en genderongelijkheid. Deepfakes zijn slechts het topje van de ijsberg in het bredere debat over gendergelijkheid.

De genderspecifieke aard van het probleem moet dringend erkend worden, en dan vooral de sociale en culturele context waarin vrouwenhaat in alle vormen, inclusief niet-consensuele neppornografie, gedijt.

De overwegende slachtoffers van deepfakes, met name in de pornografische context, zijn vrouwen. Dit werpt een pijnlijke en verontrustende vraag op over hoe diep seksisme en gendergerelateerd geweld in onze samenleving geworteld zijn. Deze technologische inbreuk op privacy en waardigheid versterkt niet alleen bestaande maatschappelijke hiërarchieën, maar creëert ook nieuwe vormen van gendergerelateerde intimidatie.

De weg vooruit

Het aanpakken van pornografische deepfakes vereist een gecoördineerde inspanning van juridische instanties, sociale mediaplatforms, beleidsmakers en het publiek. Wetgeving en regulering zijn essentieel, maar niet voldoende. Bewustmaking en mediawijsheid zijn net zo belangrijk. Een culturele verschuiving in hoe we gender en seksualiteit benaderen, is onontbeerlijk.

Om deze kwestie effectief aan te pakken, moeten verschillende actoren samenwerken. Juridische instanties moeten ervoor zorgen dat de wetgeving zich aanpast aan nieuwe technologische ontwikkelingen. Sociale mediaplatformen moeten beleid ontwikkelen om deepfakes te detecteren en te verwijderen. Beleidsmakers moeten campagnes opzetten om bewustwording te vergroten en mediawijsheid te bevorderen.

Daarnaast moeten we als samenleving een diepere culturele verschuiving omarmen. We moeten leren hoe we gender en seksualiteit op een respectvolle en gelijkwaardige manier kunnen benaderen. Alleen op deze manier kunnen we de onderliggende problemen van pornografische deepfakes en gendergerelateerd geweld effectief aanpakken.

 

De Stille Ramp van Pornografische Deepfakes onthult de duistere kant van technologische vooruitgang en roept op tot actie. Het is een weergave van de uitdagingen waarmee onze samenleving wordt geconfronteerd en een oproep tot verandering. Deze scriptie is niet slechts een academische oefening; het is een wake-up call voor een digitale wereld die dringend gerepareerd moet worden.

Download scriptie (914.45 KB)
Genomineerde shortlist Scriptieprijs
Universiteit of Hogeschool
Universiteit Gent
Thesis jaar
2023
Promotor(en)
Frederik Dhaenens