Vanakkam girls, let's talk about our body
Hoe kunnen we jonge vrouwen in India bewust maken van het belang van vrouwenhygiëne?
Terwijl er in het Westen tal van beschermingsmiddelen bestaan om te gebruiken tijdens de menstruatie en er al in de lagere school informatie wordt gegeven over ons lichaam, is dit nog steeds een groot taboe in India. Binnen het project Women Entrepreneurship werden sensibiliseringscampagnes gegeven in Trichy (stad in de zuidelijke deelstaat Tamil Nadu) aan adolescente meisjes omtrent het belang van vrouwenhygiëne.
Er is vastgesteld dat 30% van de vrouwen in Tamil Nadu geen toegang heeft tot het gebruik van gezonde materialen voor vrouwenhygiëne. De grootste oorzaak hiervoor is de kostprijs van de hygiënische maandverbanden. Aangezien 27.5 % van de Indische bevolking onder de armoedegrens leeft, kan zich men de basisproducten voor lichaamshygiëne niet veroorloven. Velen gebruiken dan ook doeken tijdens de menstruatie. Daarnaast speelt de opvoeding een grote rol (moeder geeft tradities door aan dochter). In de samenleving spelen hieromtrent veel taboes.
Er is een algemene stilte rond de kwestie van de gezondheid van vrouwen, vooral tijdens de menstruatie. Het is een diepgeworteld taboe ontstaan door een mythe rond menstruatie: vrouwen zijn tijdens hun periode onzuiver, smerig, ziek en zelfs vervloekt. Het vormt echter een bedreiging voor de gezondheid. Er is een gebrek aan bewustzijn, materialen en faciliteiten.
Het project Women Entrepreneurship bestaat oorspronkelijk uit twee delen. Enerzijds een machine aankopen waarbij Dalit vrouwen maandverbanden kunnen produceren wat later een bron van inkomsten zou zijn. Anderzijds sensibiliseringscampagnes voeren in scholen over vrouwenhygiëne aan adolescente meisjes.
De beperkte vrouwenhygiëne heeft een negatieve impact op de schoolloopbaan van de jonge vrouwen waardoor ze heel wat kansen missen. Tijdens de menstruatie blijven meisjes vaak thuis waarbij ze hun sociale leven even stopzetten. Een leerachterstand en de school verlaten kunnen hiervan het gevolg zijn. Men kwam tot deze centrale vraagstelling: “Hoe kunnen we jonge vrouwen aanzetten tot het gebruik van maandverbanden?”
In dit onderzoek sensibiliseren vormingswerkers de doelgroep. De focus ligt op jonge vrouwen die informatie krijgen over vrouwenhygiëne. Men kent een educatieve functie, aangezien er een duidelijke leerbehoefte speelt. Daarnaast is er een preventieve functie waarbij men ervoor zorgt dat het probleem voorkomen wordt of verder escaleert. Er wordt aan vormingswerk gedaan in de vorm van sensibiliseringscampagnes. Een aantal ontwikkelingsorganisaties sensibiliseerden mensen al omtrent menstruatie, wat zorgde voor een inspiratie. Daarnaast gebruikt men in het Westen methoden om het thema vrouwenhygiëne aan te kaarten op een leuke en creatieve manier. Tijdens het voeren van de sensibiliseringscampagnes in India, kon dit als leidraad worden gebruikt. Er moet rekening gehouden worden met de Indische cultuur alsook respect getoond worden voor het verschil in manier van denken, de aanwezigheid van het taboe rond menstruatie en de beperkte kennis over vrouwenhygiëne.
Er werden vijf sensibiliseringscampagnes gegeven aan adolescente meisjes van 14/15 jaar op middelbare scholen in de stad van Trichy.
Er werd eerst getoetst naar de kennis van de meisjes omtrent dagelijkse hygiëne, puberteit en menstruatie. Ze kregen elk drie post-its om iets op te schrijven over die onderwerpen. Vervolgens werd een toespraak gegeven over dagelijkse hygiëne, vrouwenhygiëne, puberteit, menstruatie en maandverbanden. Naast de informatie-overdracht werden twee demonstraties gegeven door de leerlingen zelf (handen wassen & maandverband in een onderbroek steken) en ging men in interactie door vragen te stellen en afbeeldingen door te geven. Op het einde was er, via focusgroep, een moment van reflectie waarbij er in interactie werd gegaan over hun gevoelens, ervaringen en rituelen. Als laatste werd gevraagd om anoniem op een blaadje te verwoorden wat ze vonden van de sensibiliseringscampagne.
Drie Belgische vormingswerkers werden telkens vergezeld door (drie) vrouwelijke vertalers die vertaalden van het Engels naar het Tamil waarbij de communicatie vlotter verliep.
Als men terugblikt op het onderzoek in scholen, kan men stellen dat de meisjes al een goede voorkennis hadden over dit onderwerp. De meeste meisjes gaven aan dat dit komt omdat ze al meer wisten dankzij een oudere vrouw (vaak de moeder) en doordat ze lessen kregen op school. Ze hebben via interactie op een andere manier gecommuniceerd over dit onderwerp. Hoewel ze zich al bewust waren over het belang van dagelijkse hygiëne, puberteit en menstruatie, hebben ze zo misschien het taboe iets meer doorbroken. Tijdens het moment van reflectie waren ze open om hierover in interactie te gaan, zo gebruikt 100 % van de ondervraagde meisjes een maandverband tijdens de menstruatie. In de feedback werd o.a. meegegeven dat het goed zou zijn om deze campagnes te voeren in landelijke dorpen.
Vanwege de hypothese, het contrast van arm en rijk in India en de feedback van de stedelijke meisjes, kent dit onderzoek een dynamisch karakter. Er werden vijf gelijkaardige sensibiliseringscampagnes gegeven aan adolescente meisjes van 10-21 jaar in dorpen in Trichy. Dit verliep helemaal anders dan in scholen: meisjes kwamen vaak te laat, ze waren beschaamd om te antwoorden op de vragen of de demonstratie voor te tonen of ze liepen zomaar weg tijdens het moment van reflectie. Wel waren ze heel nieuwsgierig en leergierig aangezien het voor velen de eerste keer was dat ze deze informatie hoorden. Ze waren vrij verlegen tijdens het moment van reflectie maar 100 % kon wel vertellen dat ze maandverbanden gebruiken. In de feedback gaven een aantal o.a. mee dat ze dit zouden vertellen aan andere dorpelingen of in interactie gaan met hun moeder.
Een onderzoek voeren in het buitenland is een unieke ervaring waarbij de Indische cultuur me leerde omgaan met veranderingen en flexibiliteit. Enerzijds was het een goede heropfrissing voor de meisjes in de stad terwijl het voor velen in dorpen nieuwe informatie was. Dit is een kwalitatief beschrijvend onderzoek wat niet veralgemeenbaar is want 100 % van de ondervraagde meisjes gebruikt een maandverband. Dat wil zeggen dat de hypothese niet werd bevestigd door mij.
Als sociaal werker en als persoon leerde ik veel bij tijdens de buitenlandse stage naar India. Dit prachtig avontuur zal me voor altijd bijblijven.
