Wat zijn de oorzaken en wat is het gevolg van een publiek-naar-privaat transactie op de Belgische beurs?
De Europese, niet-Europese en Belgische aandelenmarkten hebben sterk onder druk gestaan door de financiële en economische crisissen van de afgelopen vijf jaar. Kort na het beursherstel en na de financiële crisis was een golf aan publiek-naar-privaat transacties waarneembaar. Een ‘delisting’ op de beurs vindt plaats wanneer er door de hoofdaandeelhouder een overname- of uitkoopbod geboden wordt op de publieke aandeelhouders. In het verleden werd uitgebreid onderzoek gevoerd naar publiek-naar-privaat transacties in de markten van de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk en Nederland, waar deze transacties regelmatig voorkomen. In België werd dit onderwerp bij ons weten nog niet onderzocht. Dit onderzoek dat nagaat wat de oorzaken en de gevolgen zijn van dergelijke publiek-naar-privaat transacties op de Belgische beurs, biedt dan ook een meerwaarde voor en een aanvulling op de reeds bestaande literatuur.
Deze masterproef kan opgedeeld worden in twee grote delen. Het eerste deel bestaat uit een theoretisch kader en een literatuurstudie. Nadat eerst de term publiek-naar-privaat transactie gedefinieerd zal worden, zal aan de hand van een voorbeeld de evolutie aangetoond worden van een beursgang (i.e. ‘intial public offering’) tot een publiek-naar-privaat transactie. Hierbij worden aansluitend de motieven en gevolgen om een PTP uit te voeren, zoals beschreven in de literatuur, besproken.
Het tweede deel betreft het onderzoekgedeelte van de masterproef. Het opzet is om via kwalitatief onderzoek, voornamelijk op basis van analyses via krantenartikels en interviews, een oplijsting te maken van de Belgische ondernemingen die over de periode 2007-2014 een PTP-transactie hebben uitgevoerd. Hierbij wordt telkens getracht om zowel de motieven als de gevolgen van deze transacties te achterhalen.
Uit het onderzoek blijkt dat de voornaamste motieven die relevant zijn voor een publiek-naar-privaat transactie de onderwaardering van het aandeel betreffen, de hoge secundaire kosten en de kortetermijnvisie van de beurs. Ook zowel macro- als micro-economische factoren blijken een motief te vormen. Een piste voor verder onderzoek kan zijn om na te gaan of en in welke mate deze economische factoren alsook de industrie een invloed hebben gehad op het verhoogd aantal PTP-transacties die in de periode van 2007-2014 hebben plaatsgevonden.
Een publiek-naar-privaat transactie heeft als belangrijk gevolg dat de onderneming een aanzienlijke controlepremie betaalt aan de belegger. De financiële situatie van de onderneming lijkt achteraf wel beter te zijn. Doordat de data inzake de financiële situatie na de publiek-naar-privaat transactie voor de onderzoeksperiode 2007-2014 nog vrij beperkt was, dient ook dit facet verder onderzocht te worden.
De beurs heeft zich goed hersteld vijf jaar na de financiële crisis, maar euforie is echter nog ver te zoeken. Analisten zijn ervan overtuigd dat er door de betere conjunctuur en de lage rentes wellicht meer publiek-naar-privaat transacties zullen plaatsvinden, maar dat ook ondernemingen hun weg naar de beurs zullen vinden.
