Wilsautonomie van gelijkslachtige partners? Recente ontwikkelingen in Europa

Huwelijk voor holebi’s in Europa? Hoe zit dat nu echt?

1.    Inleiding

Stel je voor: je bent holebi (homo, lesbienne of biseksueel), inwoner van de Europese Unie, echt gelukkig met je partner en je gaat trouwen! Proficiat, je geluk kan niet meer op!

Maar dan stel je jezelf de vraag: kan ik wel trouwen in mijn land? Als je een Belg bent is dat geen probleem.

Maar kan deze Belg overal trouwen in Europa? Neen, er zijn enkele landen waar dat niet is toegelaten. Dit is discriminatie tussen burgers van verschillende Europese landen.  Als bijvoorbeeld een Belg trouwt met een Italiaan in België, wordt dit huwelijk dan erkend of aanvaard in Italië (waar een huwelijk tussen holebi’s niet wettelijk is)?  Als je huwelijk niet erkend is, hoe zit het dan bijvoorbeeld met samen kinderen adopteren?

De juridische masterscriptie ‘Wilsautonomie van gelijkslachtige partners? Recente ontwikkelingen in Europa.’  gaat over de rechten en de keuzevrijheden van holebi’s om te trouwen of samenwonen in de verschillende landen van Europa.

Deze problematiek is brandend actueel voor vele Europeanen. Deze scriptie is hierbij een essentiële bijdrage om de zaken beter te begrijpen en naar oplossingen te zoeken. 

2.    Verschillende landen in de EU

Om op deze vragen een antwoord te geven begint deze thesis eerst met een onderzoek naar de verschillende mogelijkheden van holebi’s op vlak van huwelijken en partnerschappen:

·      Kunnen holebi’s in België, Nederland, Spanje, Engeland, Frankrijk, Hongarije of een ander land trouwen of niet? Waarom dan wel of niet?

·      Als ze niet kunnen trouwen, mogen zij dan wel gaan samenwonen of een partnerschap afsluiten?

·      Moet een land zoals Italië het huwelijk van het Belgische koppel als geldig aanvaarden?

Het zal duidelijk worden dat er nog discriminaties bestaan binnen Europa. 

3.    Is het vrij verkeer van personen geschonden?

Europa heeft een aantal basisregels die moeten gerespecteerd worden door de diverse landen. Deze scriptie analyseert dan ook hoe de Europese Unie omgaat met zulke discriminaties of niet-erkenningen door andere landen.

Hoe kan de Europese Unie ervoor zorgen dat deze discriminaties aangepakt worden? Is er een schending van het vrij verkeer van personen? Dat is een fundamentele vrijheid die alle burgers van de Europese Unie hebben. Hiermee kunnen zij zonder paspoort naar een ander land gaan om er op vakantie te gaan, er te gaan werken of te gaan wonen.

Zo’n vrijheid heeft dan als bedoeling een sterker en meer eengemaakt Europa te maken. Je kan je wel voorstellen dat deze vrijheid niet echt bestaat voor getrouwde holebi’s als zij als Belgisch koppel verhuizen naar Italië maar hun huwelijk daar niet erkend wordt.
 

4.    Het recht op non-discriminatie.

Naast het vrij verkeer van personen wordt ook een ander Europese basisregel namelijk het recht op non-discriminatie aangehaald om de situatie voor holebi’s te helpen verbeteren.

Dit recht is opgenomen in belangrijke Europese wetgeving en waakt erover dat personen niet gediscrimineerd worden in allerhande situaties, bijvoorbeeld als je een handicap hebt, je geen gelijke kansen krijgt op een job omwille van je leeftijd en geslacht, … maar ook als je homo of lesbienne bent.

Om te kijken of het recht  op non-discriminatie voor (getrouwde) holebi’s is geschonden, worden enkele belangrijke rechtszaken bekeken van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens en het Hof van Justitie, twee van de belangrijkste rechtshoven van de Europese Unie.  De rechtspraak van deze rechtbanken laat niet toe om dit recht op non-discriminatie in te roepen om de situatie van holebi’s te verbeteren. Daarom moet er nog naar andere oplossingen gezocht worden door bijvoorbeeld verbeterde wetten te stemmen.

5.    Een Europese Resolutie als oplossing?

In het volgende deel van deze scriptie is opgesomd welke pogingen de Europese Unie al heeft ondernomen om de problemen i.v.m. het gelijkslachtig huwelijk op  te lossen.

Zo werden er bijvoorbeeld doelstellingen opgenomen in het Stockholm Programma van 2010. Op deze manier roept de Europese Unie de verschillende lidstaten van de EU op om huwelijken uit andere landen van de EU als geldig aan te nemen.

Uiteindelijk werd op 4 februari van 2014 een Resolutie aangenomen door het Europees Parlement. Met een Resolutie vraagt het Europees Parlement de Europese Commissie en de lidstaten om enkele doelstellingen te realiseren. Eén van deze doelstellingen heeft als uitgangspunt het huwelijk van gelijkslachtige koppels en de erkenning ervan in andere landen te vergemakkelijken. Daaruit blijkt dat het voor getrouwde holebi koppels in Europa de goede weg opgaat.

6.    Conclusie

Als holebi koppel kan je niet zomaar in elk Europees land trouwen. Als je dat wel mag, wordt je huwelijk niet altijd in andere Europese landen als geldig beschouwd. Deze scriptie onderzoekt wat de situatie is in verschillende landen en hoe Europa omgaat met deze problematiek.

We zitten in een overgangsperiode, wat deze scriptie heel actueel maakt. Nog niet alle problemen zijn opgelost, maar na het lezen van deze scriptie ben je een expert in het onderwerp.  Wie weet kan jij je stem laten horen en zelf mee voor verandering zorgen! Je kent ongetwijfeld een holebi koppel in je omgeving.  Praat er met hen over.
‘Cheers’ op de toekomst!