Zelfmanagement bij hartfalen
Wereldwijd lijden er naar schatting 64,3 miljoen mensen met HF (Groenewegen et al., 2020). Jaarlijks worden er 15.000 nieuwe gevallen ontdekt. In België lijden 200.000 mensen aan hartfalen. (Belgische cardiologische liga, 2022) Patiënten zien hartfalen niet altijd als een levensbedreigende, ernstige ziekte. 5 jaar na hun diagnose is nog maar 50% van de patiënten in leven. (Jonkers, 2021)
De impact van hartfalen op het dagelijkse leven is erg groot. Hartfalen gaat invloed hebben op de omgeving van de patiënten en gaat hun dagelijkse routinematige activiteiten beperken. (Fry et al., 2016) Door symptomen zullen zij geregeld gehospitaliseerd worden. Na 6 maanden wordt 50% van de patiënten opnieuw opgenomen waarbij 25% tot 35% sterft na 12 maanden (Peteiro et al., 2011). In 2013 bedroegen de kosten in België naar schatting 149 miljoen euro (Gurné, 2022).
Heropnames in het ziekenhuis zijn vaak een gevolg van falende zelfzorg (Moser et al., 2012). Door mHealth-apps gaan patiënten een actievere rol spelen bij het besturen van hun gezondheid. Deze apps zouden patiënten effectiever kunnen betrekken, hun gedrag en hun gezondheidsresultaten positief kunnen beïnvloeden. (Nouri et al., 2018) De levenskwaliteit kan verslechteren zonder effectief management. Het is van vitaal belang om mensen te betrekken bij het beheren van hun eigen gezondheid. Voorwaarden zoals motivatie en bekwaamheid zijn essentieel voor gedragsverandering. (Whitehead & Seaton, 2016)
Deze bachelorproef beantwoordt hierbij de volgende vraag: Hoe kan zelfmanagement bij patiënten met hartfalen in de thuissituatie door eerstelijnsverpleegkundigen bevorderd worden?
Uit een literatuurstudie is gebleken dat mHealth-apps een positieve invloed hebben in de eerstelijnszorg, de zorgkosten en de levenskwaliteit. Patiënten gaan op een actievere manier hun gezondheid in eigen handen nemen. Zelfmanagementgedrag wordt beïnvloed door de leeftijd, de comorbiditeit, de functionele/emotionele en economische status. Het prototype HeartCheck wil de competenties van de zorgvragers verhogen door op verschillende factoren in te spelen. Deze competenties gaan over communicatie, aandacht voor de mentale en fysieke toestand, adaptatie aan ziektesymptomen en integratie in de maatschappij. Wederzijds vertrouwen tussen de patiënt en zorgverlener is hierbij essentieel.
Conclusie: Zonder effectief management zal de levenskwaliteit van de patiënt met hartfalen verslechteren. Voor de zorgverleners bieden mHealth-interventies de mogelijkheid om bijwerkingen te monitoren en verbeterpunten te identificeren. Ook de vrijheid en draagbaarheid van mobiele apparaten bieden een enorm potentieel aan patiënten en zorgverleners. Er kan gesteld worden dat gepersonaliseerde zorg door de app een meerwaarde vormt voor patiënten met hartfalen binnen een bestaand zorgplan. Elke patiënt heeft specifieke zorgvragen die niet alleen bepaald worden door de mate van de ernst en het type van HF maar ook door de individuele vaardigheden en context van de patiënt.
