Het belang van architectuur voor de toekomst van mediahuizen.
Het mediahuis van morgen. Hoe het ontwerp van een mediahuis kan anticiperen op een veranderlijke toekomst, meer specifiek op de uitgesproken tendens tot uitbesteding.
De mediasector verandert razendsnel. Om deze evolutie te kunnen volgen tracht ik een architectuurontwerp te maken die deze “organisatie kan stimuleren, uitdagen en ruimte kan geven voor experiment.” (Koolhaas, 2016)
In deze masterproef ligt de focus op functionaliteit bekeken vanuit de voorspelde evolutie van de werking van een mediahuis. Als startpunt maakte ik een analyse van de ontwerpinzendingen voor het nieuwe VRT-gebouw. Ondanks ik geen gebouw voor de openbare omroep ambieer, zijn er wel enkele zaken naar voren gekomen die ik als problematisch ervaar en waar ik een alternatief voor wil bieden.
Concreet: het ontwerp.
Ik tracht een gesloten organisatie in een gesloten gebouw te vermijden, net zoals een moeizame samenwerking tussen verschillende actoren werkend aan één mediaproject. Bovendien ligt de focus op het toenemend aandeel freelancers binnen de mediasector. Maar hoe zal een mediahuis in de toekomst functioneren? Uit onderzoek blijkt dat uitbesteding, beter bekend als outsourcing, een populaire strategie voor de toekomst is waar onder andere Studio Brussel gebruik van maakt. Deze strategie handelt met een minimale hoeveelheid aan hardware en werknemers ten voordele van het budget en de flexibiliteit van de organisatie. In dit ontwerp wordt echter niet alles uitbesteed. Vier ‘ankerpunten’ vormen samen de mediacluster: de cockpit, het archief, de zendmast en de loods. Door andere zaken uit te besteden, zoals bijvoorbeeld opnamestudio’s, is er ruimte voor externen op de site die zich tijdelijk in de paviljoenen kunnen huisvesten en hierdoor gebruik kunnen maken van de faciliteiten die de ankerpunten te bieden hebben. Binnen een straal van vijf kilometer zijn er verschillende mediagerelateerde bedrijven die baat zullen hebben bij dit project, net zoals het toenemend aandeel zelfstandigen binnen de mediasector. Door deze paviljoenen tracht ik al dan niet tijdelijke samenwerking praktischer te maken en tevens de mediacluster te laten bruisen door het wisselend gebruik van de paviljoenen.
Antwerpse collectie havenkranen.
Gelijktijdig onderzocht ik de context die de ontwerpmethode sterk heeft beïnvloed. De keuze van de site volgde uit een persoonlijke betrokkenheid. De site is gelegen op het Eilandje, een gebied gelegen tussen de haven van Antwerpen en de Antwerpse binnenstad. Het Eilandje is inmiddels een erg levendige buurt waar een toegankelijk gebouw snel een publieke trekpleister kan worden. Door haar ligging heeft de site een gemengd karakter. Deze havensfeer wordt bewaard door de grote invloed van een collectie nabijgelegen havenkranen op het ontwerp. Dankzij het structurerend vermogen van hun vorm hebben ze enerzijds een sterke invloed uitgeoefend op de ontwerpen van de ankerpunten en de paviljoenen. Anderzijds heeft de vormelijkheid van deze kranen een stedenbouwkundig vermogen dat ik meeneem in het ontwerp: het op één lijn zetten van de paviljoenen resulteert in een boulevard waarvan het openbare karakter past bij de mediacluster. Doordat er nu op twee nabij gelegen locaties hoge, havenachtige structuren staan die op eenzelfde wijze staan opgesteld gaan ze in dialoog met elkaar.
Ik heb een vormelijke fascinatie voor de havencontext ingezet met als doel het stimuleren en structureren van het mediahuis van de toekomst: de mediacluster.
