Hoe kan ik de melkerij gebruiken om de fiets terug een belangrijkere plaats te geven in het leven van de mens?

Wie na twee eeuwen fietsen de balans opmaakt, zal ontdekken dat de fiets een belangrijke rol heeft gespeeld en nog steeds van veel betekenis is. In deze thesis zijn hierover verschillende aspecten naar voren gehaald. Samenvattend kan op het volgende worden gewezen:

De fiets verschafte aan de mens voor het eerst de mogelijkheid om op eigen kracht zijn mobiliteit aanzienlijk te vergroten. De fiets stond aan het begin van het moderne toerisme waarbij jongeren en gezinnen de vrijheid vonden om verdere afstanden af te leggen op kortere tijd. De fiets speelde een niet te onderschatten rol bij de vrouwenemancipatie waardoor vrouwen niet langer afhankelijk waren van een man met een wagen, maar vrij konden bewegen naar verdere afstanden dan te voet. De fiets is nog steeds het goedkoopste mechanische vervoermiddel voor korte en middellange afstanden en brengt de bezitter van huis tot huis. Fietsen is gezond en goed voor de conditie.
De fiets produceert geen schadelijke uitlaadgassen, geeft geen geluidshinder, kent weinig ruimtebeslag en is dus milieuvriendelijk. In het moderne stadsverkeer is de fiets bijna altijd sneller dan andere vervoermiddelen, zeker bij het overbruggen van korte afstanden. De fiets kent in het verkeer dan ook vrijwel geen hindernissen, opstoppingen en file-rijden. De fiets kan gemakkelijk worden geparkeerd. Fietsen is sportief en een actieve bezigheid. Fietsen bevordert het sociale contact, omdat je gemakkelijker voor iedereen bereikbaar bent. Vrijwel iedereen kan fietsen, je hoeft het nauwelijks te leren en er worden geen speciale bekwaamheden gevraagd.

We kunnen dus concluderen dat fietsen een verleden heeft en een toekomst verdient! Het is net deze toekomst waar we opnieuw aan moeten werken om de fiets een belangrijke rol in de maatschappij te laten spelen. Mijn masterproefproject leek mij hiervoor een goede gelegenheid. Ik wist al toen ik nog in Brussel studeerde, dat het de bedoeling was om zelf een pand te kiezen voor het eindproject in het masterjaar van Interieurarchitectuur te Hasselt. Juist omdat de oude melkerij in Zemst en zijn geschiedenis mij zo intrigeerde, had ik besloten om van een hogeschool in Brussel naar de Universiteit van Hasselt over te stappen zodat ik eindelijk mijn tanden in een ontwerp voor dat pand kon zetten. Ik heb geluk gehad toen ik werd toegelaten op de universiteit, dat betekende dat ik eindelijk deze melkerij en zijn geschiedenis verder kon onderzoeken en hopelijk tot nieuwe inzichten zou komen door dieper te graven naar de tijd en stijl waarin het werd gebouwd: het interbellum en haar kenmerkende Art Déco-stijlperiode.
In tijden van het interbellum ontstond er een verheerlijking van het lichaam waarbij sporten en gezondheid enorm belangrijk werd bevonden. Ikzelf verlang ernaar een link te vinden met het verleden, om de waarde te leren kennen van bewegen omdat je dat leuk vindt, niet omdat tijdschriften zeggen dat het moet voor een slanke lijn en om opnieuw te beseffen wat de kleine dingen waard zijn in het leven zoals een vriend of vriendin bezoeken zonder de auto te hoeven nemen en te kijken naar kinderen die veilig kunnen spelen op straat zoals mijn leeftijdsgenoten en ik dat twintig jaar geleden ook konden. Hoewel het verleden een niet te missen rol speelt in mijn onderzoek naar een sterk ontwerp, kon ik ook het heden en de toekomst niet uit het ook verliezen. Het is zo dat de mens sterk gehecht is geraakt aan de auto en deze niet meer zal kunnen bannen uit hun leven. Ik wijdde een volledig hoofdstuk aan hoe de fiets kan overleven in een drukke stad waar de auto heerst. Ik besefte al van het begin dat veel afhangt van de ingesteldheid van de mens zelf. als de mens voldoende gemotiveerd raakt om opnieuw de fiets een pplaats te geven in het drukke dagelijkse leven, dan zal dit project kunnen slagen. Er wordt namelijk niet enkel een fietsenwinkel aangeboden in mijn concept, maar nog tal van andere faciliteiten die met het fietsen gekoppeld kunnen worden of een link hebben.

De hoofdzaak betreft uiteraard een winkel met een uitgebreid gamma aan fietsen en gadgets zoals helmen, tassen, bellen, kleren,... Daarnaast wordt er op de onderste verdieping ook een fietsenverhuur en een fietsenreparatie aangeboden. Omdat er in de zomerperiode heel wat toeristen en gezinnen langs de Zenne komen fietsen via het jaagpad naast de melkerij, wou ik een optie aanbieden waar deze mensen even zouden kunnen rusten en iets kunnen eten en drinken. Daarom leek het mij een goed idee om een brasserie te integreren in het pand waar de mensen op een terrasje kunnen genieten van het weer. Om niet zomaar een gewone brasserie te plaatsen in het pand, had ik het idee om hieromtrent een nieuw concept te ontwikkelen in verband met picknickmanden. Klanten kunnen zelf een picknickmand samenstellen om dan onderweg mee te nemen op de toch of ze kunnen deze gezellig opeten in een daarvoor ontworpen tuinmodule. Rondom het pand was er voldoende ruimte om een tuinontwerp te maken zodat het opnieuw een aantrekkelijke omgeving wordt om in te vertoeven. Daarnaast was er nog voldoende ruimte op het gelijkvloers om er een fietsenreisbureau te plaatsen. Klanten kunnen zo alles bepalen omtrent een fietsvakantie: er kunnen fietsen gehuurd worden, ze krijgen brochures mee en alles wordt voor hen geregeld. Op die manier wordt het aantrekkelijker om toch met de fiets op reis te gaan. Nog een ander heel belangrijk aspect waar ik zeker de aandacht op wou vestigen is het belang van het milieu. Om hier toch een steentje aan bij te dragen, heb ik op de bovenste verdieping het 'fietsateljee' gevestigd. Klanten kunnen hier, met of zonder begeleiding, nieuwe dingen creëren van hun oude, niet meer bruikbare fietsen zoals een stoelkrukje, juwelen of een kunstobject.

Op deze manier kan er gerecycleerd worden en krijgen deze oude fietsen nog een tweede leven. Ik hoop op deze manier de fiets opnieuw in de kijker te brengen. Het is en blijft één van onze belangrijkste vervoersmiddelen die we echt niet uit het oog mogen verliezen om zoveel verschillende redenen.

Met dank voor het lezen van deze scriptie,
Annelies Putseys