Kunnen de inzichten (vanuit het project sociale herverbinding) van Housing First gedeeld worden met de ruimere sector daklozenopvang

Probleemstelling:

Tijdens mijn studie maatschappelijk werk kwam ik voor het eerst in aanraking met Housing First, een organisatie die zich inzet voor daklozen met complexe zorgbehoeften. Deze kennismaking wekte direct mijn interesse.

Geïnspireerd door het Housing First principe, heb ik contact opgenomen met de coördinator van het Housing First Lab België, Geert De Bolle. Ik vroeg hem of er binnen Housing First een specifiek thema was dat ik kon onderzoeken voor mijn bachelorproef.

Geert reageerde direct enthousiast en vertelde me over een nieuw project van Housing First genaamd "sociale herverbinding". Dit experiment heeft plaatsgevonden van 2020 tot 2021. Hij stelde voor dat ik een onderzoek startte naar Nederlandstalige literatuur gebaseerd op bestaande Franse literatuur over sociale verbinding bij daklozen. Daarnaast kon ik de deelnemende teams contacteren om inzicht te krijgen in hoe zij deze bevindingen momenteel proberen toe te passen. Vervolgens zou ik kunnen onderzoeken op welke manier deze inzichten kunnen worden gedeeld met de bredere sector van daklozenopvang.

Onderzoeksvraag:

Kunnen de nieuwe inzichten (sociale herverbinding) van Housing First gedeeld worden met de ruimere sector van de daklozenopvang?

Doelstelling:

Het onderzoeksrapport dat voortkomt uit dit onderzoek zal kunnen dienen als een waardevol instrument voor professionals die werken met daklozen. De aanbevelingen en inzichten die worden gepresenteerd in het rapport zullen betrekking hebben op de ontwikkeling van geformaliseerde methodologieën en professionele routines. Deze zullen professionals kunnen ondersteunen bij het bevorderen van sociale herverbinding bij daklozen, naast het bieden van huisvesting. Het is van cruciaal belang dat professionals in staat worden gesteld om effectieve strategieën toe te passen en professionele routines te ontwikkelen die de sociale integratie van daklozen met complexe zorgbehoeften bevorderen.

Het uiteindelijke doel van dit onderzoek is om de levenskwaliteit van daklozen met complexe zorgbehoeften te verbeteren door middel van een geïntegreerde aanpak waarin zowel huisvesting als sociale herverbinding centraal staan. Het onderzoeksrapport zal een waardevolle bron van informatie kunnen zijn voor professionals in de daklozenopvang, waardoor zij effectiever kunnen werken en bijdragen aan positieve veranderingen in het leven van daklozen.

Onderzoeksmethode:

Dit onderzoek omvat zowel een kwantitatieve als kwalitatieve benadering om een diepgaand inzicht te verkrijgen in de nieuwe inzichten van het project sociale herverbinding, verkregen door Housing First, en om effectieve strategieën te identificeren voor het delen van deze inzichten binnen de bredere sector van de daklozenopvang.

De kwantitatieve aanpak omvatte de uitvoering van een enquête in Vlaanderen. Deze enquête werd opgesteld om relevante gegevens te verzamelen met betrekking tot de ervaringen, behoeften en perspectieven van professionals en instellingen in de daklozenopvangsector met betrekking tot sociale herverbinding. De enquête bevatte gestandaardiseerde vragen die zowel kwantitatieve (gesloten vragen met meerdere antwoordopties) als kwalitatieve (open vragen) gegevens hebben opgeleverd.

Door middel van een steekproef werden professionals en instellingen in de daklozenopvang in Vlaanderen benaderd om deel te nemen aan de enquête. De verzamelde gegevens werden geanalyseerd met behulp van statistische methoden om trends, patronen en inzichten te identificeren met betrekking tot sociale herverbinding binnen de Vlaamse context.

Daarnaast omvat het onderzoek ook een kwalitatieve benadering, waarbij diepgaande interviews worden afgenomen met één of meerdere teams die hebben deelgenomen aan het sociale herverbindingsexperiment van Housing First. Deze interviews bieden de mogelijkheid om een dieper inzicht te verkrijgen in de ervaringen, perspectieven en best practices van de professionals die direct betrokken zijn bij de implementatie van sociale herverbinding. Er werden vervolgens nog interviews afgenomen bij andere professionals in België en Nederland.

Door het samenvoegen van de kwantitatieve enquêtedata en de kwalitatieve inzichten uit de interviews, beoog ik een volledig begrip te krijgen van de nieuwe inzichten en een holistisch beeld te schetsen van sociale herverbinding in de context van de daklozenopvang. Bovendien streef ik ernaar om effectieve strategieën te identificeren om deze inzichten op een doeltreffende wijze te delen met professionals en instellingen binnen de bredere sector van de daklozenopvang.

Eindresultaten:

Dit onderzoek heeft zich gericht op het project sociale herverbinding binnen het Housing First-initiatief en heeft waardevolle inzichten opgeleverd over de implementatie en effectiviteit van sociale verbinding bij daklozen met een zware problematiek. Door middel van een combinatie van een literatuurstudie, kwantitatief onderzoek en kwalitatieve interviews met teams die deelnamen aan het experiment en professionals die werken met daklozen, zijn belangrijke bevindingen naar voren gekomen.

De kwantitatieve enquête heeft mij in staat gesteld om gestructureerde gegevens te verzamelen en statistische analyses uit te voeren. Deze analyses hebben geleid tot het identificeren van trends en patronen met betrekking tot sociale herverbinding in Vlaanderen. De resultaten van de enquête wijzen op het belang van sociale verbinding als cruciale factor voor het succesvol reintegreren van daklozen in de maatschappij.

Daarnaast hebben de kwalitatieve interviews diepgaande inzichten opgeleverd over de praktische implementatie van sociale herverbinding. De teams hebben hun ervaringen, uitdagingen en succesverhalen gedeeld, waardoor we een beter begrip hebben gekregen van de effectieve strategieën en benaderingen die kunnen worden toegepast bij het bevorderen van sociale herverbinding bij daklozen.

Op basis van de gecombineerde resultaten van het kwantitatieve en het kwalitatieve onderzoek en mijn literatuurstudie, kan ik al concluderen dat sociale herverbinding een veelbelovende aanpak is binnen de daklozenopvang. Het biedt daklozen met een zware problematiek de nodige ondersteuning om niet alleen een stabiele huisvesting te vinden, maar ook om sociale relaties en verbindingen op te bouwen die essentieel zijn voor hun re-integratie in de samenleving.

Hoewel het eindresultaat nu nog niet volledig is, zijn de voorlopige bevindingen en inzichten al zeer waardevol. Ze kunnen dienen als basis voor verdere analyse en discussie, en als leidraad voor de ontwikkeling van aanbevelingen voor andere professionelen die werken met daklozen. Deze aanbevelingen hebben betrekking op de ontwikkeling van geformaliseerde methodologieën en professionele routines voor het bevorderen van sociale herverbinding, de rol van herverbindingscoaches als cruciale bemiddelaars, de organisatie van projecten en samenwerking met het Housing First-team, en de betrokkenheid van diverse actoren binnen en buiten de daklozensector.