Leefbaarheid voorop? Een verkenning van het huidige beleid tegen fysiek verloederde buurten...

Fysieke verloedering is de laatste jaren uitgegroeid tot een actueel programmapunt van menig politieke partijen, dit vanuit de optiek dat dergelijke buurten onveiligheidsgevoelens genereren en aldus de lokale leefbaarheid aantasten. Geen wonder dus dat de strijd tegen fysieke verloedering een hot item vormde in de voorbije gemeenteraadsverkiezingen. In deze scriptie gingen we dan ook op zoek naar het gevoerde beleid tegen deze problematiek op nationaal, Vlaams en lokaal niveau (Hasselt). Wat het lokale niveau betreft, opteerden we ervoor om te achterhalen hoe het in Hasselt gesteld is met de fysieke verloedering en welk beleid deze stad voert in de strijd tegen fysieke verloedering. Tevens stelden we onszelf tot doel zicht te krijgen op de rol van de criminologische theorieën binnen het gevoerde beleid op de verschillende beleidsniveaus.

Om op dit bovenstaande zicht te krijgen, combineerden we een uitgebreide literatuurstudie met een empirisch onderzoek. Dit empirisch onderzoek uitte zich voor wat betreft het nationale en Vlaamse beleid in een grondige studie en analyse van de beleidsdocumenten en – instrumenten. Wat betreft de studie van Hasselt daarentegen, combineerden we deze studie en analyse van beleidsdocumenten en – instrumenten met onze eigen kritische observatie en met halfopen interviews.

In het eerste deel van deze scriptie hebben we allereerst gepoogd een definitie van fysieke verloedering aan te reiken. Daarnaast hebben we de plaats van fysieke verloedering in het criminologisch theoretisch discours kritisch bestudeerd. Door middel van deze uitgebreide literatuurstudie werd ons vermoeden dat het verloederingsprobleem tal van andere problemen cumuleert en in die optiek een aantasting van de lokale leefbaarheid en levenskwaliteit vormt, bevestigd. Vanuit deze wetenschap, wierpen we een blik op het gevoerde beleid.

In het tweede deel van deze scriptie hebben we aan de hand van een grondige studie en analyse van beleidsdocumenten en – instrumenten een duidelijk overzicht gegeven van het nationale en Vlaamse beleidsinitiatieven die kaderen binnen de strijd tegen fysieke verloedering. Zowel het nationale als Vlaamse beleidsniveau vervult een belangrijke “regierol”, dewelke onontbeerlijk is voor het lokale niveau.

In het derde deel onderzochten we hoe het in Hasselt gesteld was met de fysieke verloedering en welk beleid er in deze stad gevoerd wordt. Binnen Hasselt was er geen sprake van een werkelijke problematische verloederingssituatie, doch is het duidelijk dat de aandacht voor dit thema niet mag verzwakken. Er dient binnen Hasselt zelfs sterker geïnvesteerd te worden in een complementair en gecentraliseerd beleid. Tot onze grote tevredenheid constateerden we de goede implementatie van nationale en Vlaamse initiatieven binnen deze stad, al primeert nog steeds de lokale autonomie. Deze lokale autonomie mag ons inziens zeker niet verslappen, aangezien de stad zelf het best geplaatst is om in te spelen op de behoeften van haar bevolking.

Wat de rol van de criminologische theorieën in deze verschillende vormen van beleid nu betreft, zien we dat dergelijke theorieën het beleid impliciet ondersteunen. In Hasselt stuitten we helaas op een te weinig doordacht en theoretisch onderbouwd beleid. In dit kader pleitten wij dan ook voor een grotere bewustwording op de verscheidene beleidsniveaus van het belang van een sterke theoretische onderbouwing.

Kortom, het Belgisch beleid is goed op weg, al is er steeds ruimte voor verbetering!