Kleuters tegen verspilling
Minder kopen. Meer delen, ruilen, herstellen... Hoewel veel volwassenen intussen overtuigd zijn van het belang van consuminderen, lukt het hen niet altijd om het in de praktijk te brengen. Kleuteronderwijzeressen Margot Denys en Sophie Catteuw (VIVES) mikten daarom op de allerjongsten. “De kinderen hielpen ons om de ouders te overtuigen.”
Hoe meer we consumeren, hoe meer de producenten produceren. Met als gevolg: luchtvervuiling, watervervuiling en bergen afval. Voor hun bachelorproef zochten Margot Denys en Sophie Catteuw daarom naar een manier om kleuters in contact te brengen met de deeleconomie.
De kleuters vonden het jammer dat het speelgoed thuis in de kast zou blijven liggen, terwijl ze er andere kinderen blij mee konden maken.
Uiteindelijk kozen ze voor de Piraminder van Netwerk Bewust Verbruiken: een eenvoudige visuele voorstelling van hoe je minder kan consumeren. De laag ‘kopen’ staat helemaal onderaan op de piramide. Er zijn immers voldoende alternatieven, zoals tweedehands kopen, zelf iets maken of gewoon gebruiken wat je hebt.
Van het varken Zeno Zoek tot de eend Tim Tweedehands, Denys en Catteuw vervingen iedere laag van de piramide door een knuffeldier. Goed voor twee weken vol activiteiten gebaseerd op de verschillende lagen en hun bijhorende dieren.
Romy Ruil
Ze startten hun project met een enquête. Daarin onderzochten ze welke vormen van consuminderen al bekend waren bij de ouders en welke vormen wat meer aandacht konden gebruiken.
Zo bleek ‘delen of ruilen’ nog niet ingeburgerd, een principe dat de twee kleuterjuffen in de praktijk brachten door een ruilbeurs te organiseren, samen met het paard Romy Ruil. De kinderen brachten eigen speelgoed mee naar school waar ze zelf niet meer mee speelden. Met de hulp van hun ouders konden ze het ruilen met spullen die ze wel konden gebruiken.
We kozen ervoor om eerst de kleuters te betrekken en pas daarna de ouders. De kinderen hielpen ons om de ouders te bereiken.
Dat ging vlot: “De kleuters vonden het jammer dat het speelgoed thuis in de kast zou blijven liggen, terwijl ze er misschien andere kinderen blij mee konden maken.” De overschotten van de ruilbeurs gaven ze een plaatsje op de weggeeftrap, waar iedereen vrij spullen mag meenemen.
Kas koop
Ouders aansporen om duurzamer om te gaan met materiële spullen vonden ze de grootste uitdaging. “Mensen zijn vaak geneigd om spullen nieuw aan te kopen. Wanneer iets stuk is, gooien ze het meteen weg. Ouders aanmoedigen om dit niet te doen, bleek moeilijk. Daarom kozen we ervoor om eerst de kleuters te betrekken en pas daarna de ouders. Zo hielpen de kinderen ons om de ouders te bereiken.”
Helemaal op het einde van het project, vroegen de twee kleuteronderwijzeressen of de kinderen alle dieren nog eens konden opsommen. Alleen Kas Koop, de kikker die symbool staat voor de laag 'kopen', bleken de kleuters niet meer te kennen. “Dat hadden we verwacht. Hem hadden we amper aandacht gegeven tijdens het project.”
Promotor: mevr. Vanessa Meersdom
Margot Denys en Sophie Catteuw wonnen met dit werk de Bachelorprijs 2018. Studeer je dit jaar af en schreef je ook een sterke professionele bachelorproef? Doe mee aan de Bachelorprijs 2019.
Deze bachelorproef werd eerder belicht in de Krant van West-Vlaanderen. Dit artikel verscheen ook in de lente-editie en de studentenspecial van de Vlaamse Scriptiekrant