De knelpunten van Antwerpse moskeeën; Stand van zaken en uitdagingen in hun organisatorische en administratieve structuur

Hafsa Oulad Si M'Hamed
Persbericht

De knelpunten van Antwerpse moskeeën; Stand van zaken en uitdagingen in hun organisatorische en administratieve structuur

De knelpunten van Antwerpse moskeeën
Stand van zaken en uitdagingen in hun organisatorische en administratieve structuur.
 
Dit werk geeft een breed overzicht van de situatie en knelpunten van de moskeeën, in het bijzonder in Antwerpen. De maatschappelijke rol en positie van de moskeeën is effectief een probleem.
 
Theoretische kaders, zoals bijvoorbeeld de theoretische mogelijke verhoudingen tussen religie en staat en de positie die België daarin inneemt werden bewust niet behandeld in dit eindwerk.
 
Het eerste hoofdstuk geeft algemene informatie over de rol van Antwerpse moskeeën;wie bereiken ze, hoe worden ze gefinancierd, wat met hun vzw -statuut, welke functies oefenen ze uit, welk personeel is er aanwezig binnen de moskeeën.
 
In het tweede hoofdstuk gaat het over de erkenningsprocedure voor een Plaatselijke Geloofsgemeenschap en bijhorende moskee. In de volgende hoofdstukken wordt het wettelijke en decretale kader verder uiteengezet. Ook de rol van het Vlaams Minderheden Centrum (VMC) en de Integratiecentra komen even aan bod.
Verder kon ik ook zeker niet om de Moslimraad en de Moslimexecutieve heen. Hier had ik het dan vooral over de geschiedenis van de verkiezingen, maar de bevoegdheden kregen zeker ook de nodige aandacht.
 
In hoofdstuk acht gaf ik dan een relaas van de praktijk: 5 Antwerpse moskeeën van nabij bekeken en daarbij gaf ik dan verslag van de knelpunten in hun werking, de toestand van de infrastructuur en hun stand van zaken in het erkenningsproces. Nadien probeerde ik deze samen te vatten. De infrastructuur voldoet niet aan de wettelijke vereisten, men vindt onvoldoende geschoolde (geregistreerde) imams, bestuursleden en vrijwilligers raken niet door de administratieve verplichtingen heen en de steden geven niet gauw de nodige stedenbouwkundige vergunningen.
 
Het tiende hoofdstuk vertolkt de bekommernissen van de moskeebesturen zelf. De eerste generatie geeft niet graag de fakkel door aan de tweede, en er is een moeilijke verhouding tot de overheid; Algemeen ervaren moslims een diepe behoefte aan erkenning – in de brede zin van het woord.
 
In het voorlaatste hoofdstuk worden aanbevelingen naar de overheid op een rij gezet. De overheid kan op verschillende domeinen faciliterende maatregelen nemen die het de moskeeën makkelijker kan maken hun rol op te nemen.
 
Het laatste hoofdstuk tenslotte benadrukt vooral het moskeegebeuren in België: meer en meer evolueren moskeeën naar actieve zelforganisaties die een sociaal - culturele rol vervullen. De overheid moet die rol ook erkennen en de ruimte geven.  
 

Bibliografie

Literatuurlijst
Elektronische publicaties
 
http://www.vmc.be/thema.aspx?id=917 (handleiding)
 
http://binnenland.vlaanderen.be/regelgeving/wetgeving/htminternet, geraadpleegd op 23 februari.
 
www.kerknet.be/kerkfabrieken, internet, geraadpleegd op 19 maart.
 
http://www.vlaamseprovincies.be, internet, geraadpleegd op 21 maart.
 
De LEY, Herman, Moslims in de Europese lekenstaten. Cursusnotities, website Centrum voor Islam in Europa, Universiteit Gent, http://www.flwi.ugent.be., geraadpleegd op 4 maart.
 
http://www.bouwenwonen.net /news (ruimtelijke ordening)
 
Geschreven bronnen
 
BIJZONDERE LEERSTOEL ISLAM, vertel mij eens, wat bedoelen jullie met integratie?:Verslag met aanbevelingen en conclusies van de ronde tafelbijeenkomsten rond het thema ‘De rol van moskeeën bij het integratieproces in de Nederlandse samenleving, Amsterdam, X, 1996, 39p.
 
DE POTTER P., De rechtspositie van de erkende erediensten en levenbeschouwingen in Staat en maatschappij, Gent, Larcier, 2003.
 
DUJARDIN J., Bestuur van de erediensten, Brugge, Die Keure, 2005.
 
LANDMAN, N., Imamopleiding in Nederland: kansen en knelpunten, Den Haag, Ministerie van Onderwijs en Wetenschappen, 1996, 96p.
 
MAUSSEN, M., Ruimte voor de islam? Stedelijk beleid, voorzieningen, organisaties, Apeldoorn- Antwerpen, Het Spinhuis, 2006, 282p.
 
OVERBEEKE, Adriaan, Inrichtingsvrijheid op het terrein van eredienst en school - de zoektocht naar godsdienst-gespreksparners bij oude en nieuwe minderheidsgodsdiensten,in Recht en Verdraagzaamheid in de multiculturele samenleving, Maklu, Antwerpen/Apeldoorn, 1993, pp.97-146.
 
VERLOT, M., Werken aan integratie. Het minderheden en het onderwijsbeleid inde Franse en Vlaamse Gemeenschap van België (1998-1999), Acco,Leuven/Leusden, 2001.
 
Mondelinge bronnen
 
Informeel gesprek met Mohamed Achaibi op 27 april UMIVO en integratiedienst St. Niklaas.
 
Informele gesprekken met Pieter Jan van Eggermont, beleidsmedewerker Levensbeschouwingen, Cordoba.
 
Informele gesprekken met Abdellatif Akhandaf, beleidsmedewerker allochtone groepen.
 
Informele gesprekken met Housssin Ben Hadach, projectmedewerker UMIVPA.
 
Studies, werken, interne nota's, brochures
 
Bezoek eens een moskee, Oost-Vlaanderen, UMIVO en AGORA (e.a.), 2006.
 
EMB, Nota van het departement Erediensten ‘Afdeling Moskeeën’: “Proces van erkenning van de eredienstplaatsen, Brussel, X, 9p.
 
LECLUYSE, K., De institutionalisering van de islam in België vanaf 1974, thesis politieke wetenschappen, 1996.
 
Jaarboek: Integratie en migratie Limburg, , Opglabbeek, Provinciaal Integratiecentrum Limburg, 2006.
 
Jaarverslag 2005, Brussel,Vlaams Minderheden Centrum, mei 2006.
Samenleven in een stad van iedereen, Stad Antwerpen, ATLAS, 2006/2008. (Atlasnota)
Stedelijk reglement voor de erkenning van allochtone verenigingen en voor de subsidiering van activiteiten en projecten ter onderscheiding van het samenleven in diversiteit in Antwerpen, Antwerpen, ID, 2005. (brochure)
 
Artikels:
 
q                   X., "Dossier Islam; Deel 3: Moskee", Gazet Van Antwerpen 7 december 2005.
q                   X., "Dossier Islam ;Deel 6: Integratie", Gazet Van Antwerpen 11 december 2005.
q                   S. Zemni, "verkiezingen Belgische moslimraad opnieuw geen onverdeeld succes", Zemzem 2005, 65-69.
q                   KANMAZ M. en MOKHLESS F., “Sociaal-cultureel werk in de moskee?”, Vorming, Vaktijdschrift voor volwasseneneducatie en sociaal-cultureel werk, oktober 2002.
 
KBS- publicaties:www.kbs-frb.be
 
Islam en moslims in België. Lokale uitdagingen en algemeen denkkader.
Synthesenota voorbereid door Hassan Bousetta, FNRS-ULg & BrigitteMaréchal, UCL
 
Islam en moslims in België. Uitdagingen en kansen voor een multiculturele samenleving.
 Verslag van colloquium ‘Ceci n’est pas un voile’ - 30-3-2004, Brussel.
 
M. El Battiui, F. Nahavandi en M. Kanmaz, Moskeeën, imams en islamleerkrachten in België, Koning Boudewijnstichting, Brussel, 2004.
 
Naar een opleiding voor imams in België. Referentiepunten in België en Europa, januari 2006.
 
Moslims en niet-moslims. Knelpunten in de dialoog, september 2006.
 
 
 
Wetgeving:
 
DE POOTER, P. & CHRISTIANS L., Belgische codex recht en religies 2005, Bruyant, 2005 Brussel.
 
25 FEBRUARI 2005. - Omzendbrief BA-2005/2 betreffende de toepassing van het decreet van 7 mei 2004 betreffende de materiële organisatie en werking van de erkende erediensten op de erediensten, georganiseerd op provinciaal niveau.
 
 

OVERZICHT REGELGEVING ISLAMITISCHE EREDIENST  EN DE AANSTELLING VAN DE BEDIENAARS

 
 
            • 19 JULI 1974. – Wet tot erkenning van de Islamitische eredienst en tevens van de confessionele (vrijzinnige) levensbeschouwing.
             
            • 20 JULI 2004.- Wet tot oprichting van een commissie belast met de hernieuwing van de organen van de Islamitische eredienst, B.S. 30.07.2004.
             
            • 23 SEPTEMBER 2004.- Ministerieel besluit betreffende de samenstelling van de commissie belast met de hernieuwing van de organen van de islamitische eredienst, B.S. 27.09.2004.
             
            • 27 DECEMBER 2004. – Programmawet – vaststelling van de jaarwedde van de door het Rijk bezoldigde bedienaars van de islamitische eredienst, B.S. 31.12.2004.
            .
            • 29 APRIL 2005. – Besluit van de Vlaamse Regering tot regeling van de aanstelling van de bedienaars der erediensten en moreel consulenten bij sommige diensten van de Vlaamse Overheid, B.S. 07.05.2005.
             
            • 10 NOVEMBER 2005 – Koninklijk besluit houdende oprichting van een Commissie “belast met het onderzoek van het statuut van de bedienaars van de erkende erediensten”, B.S. 07.12.2005.
 
 
B. MATERIELE ORGANISATIE VAN DE ISLAMITISCHE EREDIENST
 
            • 13 JULI 2001.- Bijzondere wet van houdende overdracht van diverse bevoegdheden aan de gewesten en de gemeenschappen (LAMBERMONT-akkoord),
             
            • 7 MEI 2004. - Decreet betreffende de materiële organisatie en werking van de erkende erediensten. Inwerking: 1 maart 2005, B.S. 7 MEI 2004.
 
            • 27 MEI 2004. - Samenwerkingsakkoord tussen de Federale Overheid, het Vlaamse Gewest, het Waalse Gewest en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest betreffende de erkenning van de erediensten, de wedden en pensioenen van de bedienaars der erediensten, de kerkfabrieken en de instellingen belast met het beheer van de temporaliën van de erkende erediensten, B.S. 14.06.2004.
             
            • 25 FEBRUARI 2005. - Omzendbrief BA-2005/2 betreffende de toepassing van het decreet van 7 mei 2004 betreffende de materiële organisatie en werking van de erkende erediensten op de erediensten, georganiseerd op provinciaal niveau, B.S. 25.03.2005.
             
            • 30 SEPTEMBER 2005. - Besluit van de Vlaamse regering houdende vaststelling van de criteria voor de erkenning van de plaatselijke gemeenschappen van de erkende erediensten, B.S. 16.12.2005.
 
 

Universiteit of Hogeschool
Sociaal Agigisch Werk (Maatschappelijke Advisering)
Publicatiejaar
2006
Share this on: