Te veel verdriet voor één hart
Kan je werkelijk sterven aan een gebroken hart?
“Hou van mij! En waarom? Ik had alleen maar het gebruikelijke, zielige excuus: omdat ik van jou hou...”
(De Botton, 2009, p. 194)
Iedereen maakt het mee. Klein of groot heeft op een bepaald moment in het leven wel eens te maken met vreselijke hartenpijn. Je wordt verliefd, je denkt de man of vrouw van je leven te zijn tegengekomen en plotsklaps verdwijnt die persoon uit je leven. Hetzij door het noodlot, hetzij vrijwillig, gewoon omdat hij of zij je niet meer wil!
Van de ene dag op de andere eet je niet meer, slaap je niet goed, gaan je gedachten alleen uit naar die ene, blijf je thuis, ga je teveel drinken, lig je liever in een bolletje op de grond dan in je bed en staat het huilen je nader dan het lachen.
Hoezeer je hart sneller ging slaan toen je die persoon ontmoette, hoezeer dit orgaan op dat moment zeer doet.
Kan dat wel? Kan een hart pijn doen en als je die vorige factoren te lang aanhoudt, pleeg je dan geen roofbouw op je lichaam?
Dat hield me al een tijdje wakker. Hoe kan het dat, een persoon die je ervoor nooit in je leven had ontmoet, ineens een nooit geziene leegte kan achterlaten en hij of zij je zoveel pijn kan bezorgen dat je denkt dat je wil en/of gaat sterven?
Het blijft een romantisch idee, sterven als je geliefde er niet meer is, maar zo romantisch is het niet. En kan het wel? Toen ik het artikel (Van Camfort & Wertelaers, 2011) las met als titel Hij overleed eerst, zij stierf van verdriet stond het antwoord op mijn vraag zwart op wit, ‘Ja, het kan’. ‘Maar hoé?’, vroeg ik me daarbij af.
Ik ben gaan lezen en er bestaan heel wat boeken over de liefde, alleen wordt liefdesverdriet zelf amper aangeraakt. Net zoals rouw, ook een intens verlies, wordt deze ‘kwaal’ onderschat. Het is zelfs zo dat in de nieuwe DSM (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, het handboek van de psychatrie) staat dat je na zes maanden rouwen geen verdriet meer mag hebben, want dan ben je depressief en moet je het stellen met pillen. Terwijl depressie een gevolg is van liefdesverdriet. Er bestaan dus heel wat misverstanden rond en daarom zet de vergelijkingen met rouw dan ook even in het licht, want verdriet om een verlies doet effectief iets met je gedachten, je lichaam, je zíjn. En dat duurt zolang je nodig hebt om verder te gaan.
Je hecht je aan iemand en wordt ineens onthecht. Aangezien wij ons allemaal in ons leven hechten aan de eerste belangrijke persoon in ons leven, onze moeder, en dat soort hechten meenemen in de toekomst, ook in onze relatie, bespreek ik de hechtingswijze en problematiek in mijn scriptie. Zo ga ik over naar onthechting. Hoe iemand daarmee omgaat, wat er dan gebeurt en wat de gevolgen psychisch en fysisch zijn. Vooral de gevolgen op het hart, hoe werkt het hart, hoe klopt het sneller en hoe stopt het met kloppen?
Er gebeurt heel wat in je lichaam wanneer je je hecht, je verliefd wordt, zo ook wanneer je verlaten wordt. Maar sterf je daar ook aan? Kan je sterven aan een ‘gebroken hart’?
Dat is mijn onderzoeksvraag. Door middel van literatuur, diepte-interviews met ‘slachtoffers’ en hartspecialisten probeerde ik een antwoord op deze vraag te vinden.
Het is een bewuste keuze niet met cijfermateriaal te werken, dan wel met verschillende factoren die misschien wel nefast kunnen zijn voor je (verdere) leven wanneer je liefdesverdriet hebt. Wat ik dus overal heb gevonden, heb ik gebundeld tot een geheel waar je niet naast kan kijken. Het verlies van iemand is ernstig, zeker in ons vak moeten we daar niet licht over gaan. Door het ervaren van verlies nemen mensen zelfs drastische beslissingen en ook daar wou ik tenslotte even bij stilstaan.
Herken je in het verdriet van deze scriptie.
Leen Dendievel
Bibliografie
Bibliografie
Birkenhäger, T. (2009). In gesprek over Depressie. Vleuten: Nederlands vereniging voor psychiatrie.
Blondeau, T. (2013). Het West-Vlaams versierhandboek. Amsterdam: De Bezige Bij.
Bormans, L. (2013). The world book of love. Tielt: Lannoo.
Bowlby, J. (1983). Verbondenheid. Nederland: Van Loghum Slaterus.
Cornelis, G. (2012). Mourir d'amour bestaat echt. VITA , 6-8.
De Botton, A. (2009). Proeven van liefde. Nederland: Atlas.
De Jonge, S. (2010). Gek Van elkaar. HUMO , 3623, 10-15.
Debusschere, B. (2014, mei 3). Risico op zelfdoding? Vraag het aan je lichaam. De Morgen, 1.
Demeyer, P. (2009, oktober 17). Zelfdoding uit liefdesverdriet. Opgeroepen op januari 16, 2014, van dSDeStandaard: http://www.standaard.be/cnt/bk2gp4q6
Dijkstra, P. (2005). Omgaan met hechtingsproblemen. Houten: Bohn Stafleu van Loghum.
Elisabeth Kübler-Ross Vlaanderen (1988). Omgaan met moeilijke levenservaringen. Opgeroepen op oktober 16, 2013, van Elisabeth Kübler-Ross Vlaanderen: http://www.kublerrossvlaanderen.be
Fisher, H. (2009). Waarom we verliefd zijn. Nederland: Olympus.
Gaylin, W. (1986). Liefhebben. New York: Viking.
Herzberg, J. (1986). De kleine zeemeermin. Haarlem: Theatergroep Orkator.
Hovens, J., van Vliet, I., & Van Balkom, A. (1994). In gesprek over posttraumatische stress-stoornis. Vleuten: Nederlandse vereniging voor psychiatrie.
Jansen, R. (2012, februari 29). De drie fasen van liefdesverdriet. Opgeroepen op oktober 13, 2013, van dokterdokter.nl: http://www.dokterdokter.nl/gezondheid/seks-relatie/130/de-drie-fasen-va…
Johnson, S. (2011). Houd me vast. Utrecht: Kosmos.
K, D. (2013). Man (86) pleegt zelfmoor aan graf van zijn vrouw. Het Laatste Nieuws , 1.
Kaan, M. (2011). Lang leve de liefde. Antwerpen: Veen Bosch & Keuning.
Keirse, M., Van den Berg M., Van Walleghem L. (1988). Lijden, sterven, zouden in onze samenleving. Kortrijk: IPSOC-Sociale Hogeschool.
Lanoye, T. (2001). Mamma Medea. Amsterdam: Prometheus.
Le Blanc, N. (2012, maart 26). Doet een gebroken hart echt pijn? Opgeroepen op januari 15, 2014, van DsDeStandaard: http://www.letteren.be/cnt/qq3nuall
Metro. (2014, februari 17). Eenzaamheid kan dodelijk zijn. Metro, 1.
Mieras, M. (2010). Liefde. Amsterdam: NieuwAmsterdam.
Onbekend. (sd). Een 'gebroken hart' bestaat echt maar lijkt op een inktvissenval. Opgehaald van vief.be: http://www.vief.be/gezondheid/een-gebroken-hart-bestaat-echt-maar-lijkt…
Onbekend. (2014, maart 3). Een 'gebroken hart' verdubbelt het risico op infarct of beroerte. Opgeroepen op mei 4, 2014, van vief: http://www.vief.be/gezondheid/een-gebroken-hart-verdubbelt-risico-op-in…
Op de Beeck, G. (2013). Vele hemels boven de zevende. Amsterdam: Prometheus.
Palmen, C. (1999). IM. Amsterdam: Prometheus.
Piver, S. (2010). De Wijsheid van een gebroken hart. Utrecht: Kosmos.
Ponnet, R. (2012). Blijf bij mij. Tielt: Lannoo.
Psycho-Concult. (sd). Stressreacties. Opgeroepen op 2014, van Psycho-Concult: http://www.psycho-consult.nl/stressreacties.html
Reeder, G., & Prasad, A. (2014, april 8). Stress (takotsubo) cardiomyopathy. Opgeroepen op april 14, 2014, van Up to Date: http://www.uptodate.com/contents/stress-takotsubo-cardiomyopathy?source…
Rouwzorg Vlaanderen. (1984). Het rouwproces. Opgeroepen op september 28, 2013, van Rouwzorg Vlaanderen Vzw: http://www.rouwzorgvlaanderen.be/dood-en-rouw-2/het-rouwproces/
Salusi. Gebroken hart – Waarom liefdesverdriet minstens zo pijnlijk is als fysiek leed…. Opgeroepen op maart 16, 2014, van salusi: http://www.salusi.nl/gebroken-hart-waarom-liefdesverdriet-minstens-zo-p…
Shakespeare, W. (2013). Romeo en Julia. Antwerpen: HET PALEIS.
Straatman, A. (2005). Het hart is het krachtigste scheppingsorgaan. Opgeroepen op 2014, van heart in business: http://www.heartinbusiness.nl/index.asp?pagina=185
Taucher, I. (2013). We moeten de liefde telkens opnieuw uitvinden. Psyche en Brein , 56-62.
Uyttenhove, M. (2012, december 27). Je hart verzwakt écht door felle emoties. Het Laatste Nieuws , 9.
UZ Leuven. (2013). Normale werking van het hart. Opgeroepen op januari 23, 2014, van UZ Leuven: http://www.uzleuven.be/node/928
Van Camfort, T., & Wertelaers, K. (2011). Hij overleed eerst, zij stierf van verdriet. Het Laatste Nieuws , 11.
Van de Perre, K. (2014, januari 19). Steeds meer werknemers afwezig door liefdesverdriet. Opgeroepen op januari 19, 2014, van DMorgen.be: http://demorgen.be/dm/nl/993/Gezondheid/article/detail/1775922/2014/01/…
van de Ven, J.-P. (2009). Omgaan met een scheiding. Houten: Bohn Stafleu van Loghum.
Van Dooren, P. (2014, januari 14). Een gebroken hart moet soms naar het ziekenhuis. Opgeroepen op januari 23, 2014, van dSDeStandaard: http://www.standaard.be/cnt/dm/20140113_00927416
Van Tendeloo, H. (2013). De wetenschap van het liefdesverdriet. HUMO , 3780, 118-121.
Van Tendeloo, H. (2013). De wetenschap van liefdesverdriet. HUMO , 3779, 28-32.
Vermeulen, M. (1993). Het enige hart. Amsterdam: De bezige bij.
Vorst, H. (2012, februari 29). Helder Liefdesverdriet. (P. L. lau, Interviewer)
Wikipedia. (2014). Welkom op wikipedia. Opgeroepen op 2014, van wikipedia, de vrije encyclopedie: http://nl.wikipedia.org/wiki/Hoofdpagina
Zelfmoordlijn. (2014). cijfers over zelfdoding. Opgeroepen op 2014, van zelfmoordlijn1813: http://www.zelfmoord1813.be/zelfdoding-vlaanderen
