De kwaliteit van het resultaatcijfer en financiering met bankkrediet tijdens de crisis
De kwaliteit van het resultaatcijfer en financiering met bankkrediet tijdens de crisis
Koppen als “KMO’s krijgen steeds minder krediet”, “Recordaantal bedrijven failliet” en “Regering wil toegang KMO’s tot kredieten stimuleren” waren de voorbije jaren alom tegenwoordig in allerhande nieuwsmedia. Tot op vandaag heeft de financiële crisis van 2008-2009 een enorme impact op de economie, de bedrijfswereld en elk individu binnen de samenleving. Mensen vormen een van de meest waardevolle productiefactoren binnen het bedrijfswezen, KMO’s zijn op hun beurt de motor van de economie. Van zodra KMO’s in hun groei en activiteit gehinderd worden, heeft dit bijgevolg verregaande gevolgen voor elke entiteit binnen de samenleving.
Een factor die cruciaal is voor de werking van een KMO, is geld. En net daar knelt, ten tijde van een wereldwijde economische en financiële crisis, het schoentje. Financiële middelen zijn cruciaal, bankkrediet vormt hierbij voor Belgische KMO’s de meest bereikbare bron, maar door het ongunstig klimaat op de financiële markt komt de kredietverlening in het gedrang. De vraag die bijgevolg rijst is: hoe kan men ten tijde van economisch zware tijden zijn kans op het verkrijgen van bankkrediet verhogen en zo zijn groei bestendigen? Al snel komt men uit op de belangrijkste bron van informatie binnen het bedrijf: de financiële rapporten.
In deze studie wordt nagegaan of een financiële rapportering van een gemiddeld hogere kwaliteit (met als waardemeter het resultaatcijfer) in het algemeen garant staat voor relatief meer toegang tot bankkrediet dan bij ondernemingen waarbij de rapporteringskwaliteit lager is. In de tweede plaats wordt gekeken of dit ook geldt tijdens de financiële crisis van 2008-2009. Zo wordt een antwoord gezocht op de vraag of een betere kwaliteit van het resultaatcijfer tijdens de crisis gelijk staat aan meer bankkrediet enerzijds en betere voorwaarden bij het verkrijgen van dit krediet anderzijds.
Het onderzoek wordt uitgevoerd op 5040 Belgische KMO’s uit verscheidene sectoren. Op die manier wordt het mogelijk om uit de resultaten enkele algemene conclusies te trekken. Het hoofddoel hierbij is om te controleren of, indien een dergelijke situatie als diegene in 2008-2009 zich in de toekomst zou herhalen, men als KMO door een hoge kwaliteit van de financiële rapportering te garanderen men ook zijn toegang tot bankkrediet kan verzekeren.
Masterproef voorgedragen door Jolien De Cock tot het bekomen van de graad van Master of Science in de Toegepaste Economische Wetenschappen – Bedrijfsfinanciering
Bibliografie
Altman E.I. (2000) Predicting financial distress of companies: Revisiting the Z-score and Zeta® models,
http://pages.stern.nyu.edu/~ealtman/Zscores.pdf
Altman E.I. en Sabato G. (2005) Effects of the New Basel Capital Accord on Bank Capital Requirements for SMEs, Journal of Financial Services Research, 28 (1-3), pp.15-42.
Ball R. en Brown P. (1968) Empirical evaluation of accounting income numbers, Journal of Accounting Research, 6 (2), pp. 159-178.
Barclay M.J., Marx L.M. en Smith C.W. (2003) The joint determination of leverage and maturity, Journal of Corporate Finance, 9 (2), pp. 149-167.
Bartholdy J. en Mateus C. (2011) Debt and taxes for private firms, International Review of Financial Analysis, 20 (3), pp. 177-189.
Bartov E., Givloy D. en Hayn C. (2002) The rewards to meeting or beating earnings expectations, Journal of Accounting and Economics, 33 (2), pp. 173 – 204.
Beck T. en Demirguc-Kunt A. (2006) Small and medium-size Enterprises: Access to finance as a growth constraint, Journal of Banking and Finance, 30 (11), pp. 2931-2943.
Berger A.N. en Udell G.F. (1998) The economics of small business finance: The roles of private equity and debt markets in the financial growth cycle, Journal of Banking and Finance, 22 (6-8), pp. 613-673.
Bharath S.T., Sunder J. en Sunder S.V. (2008) Accounting Quality and Debt Contracting, The Accounting Review, 83 (1), pp. 1-28.
Bhattacharya N., Desai H. en Venkataraman K. (2013) Does earnings quality affect information asymmetry ? Evidence from trading costs, Contemporary Accounting Research, 30 (2), pp. 482-516.
Bradley M., Jarrell G.A. en Han Kim E. (1984) On the existence of an optimal capital structure: Theory and evidence, The Journal of Finance, 39 (3), pp. 857 – 878.
Choi J., Kim J. en Lee J. (2011) Value relevance of discretionary accruals in the Asian financial crisis of 1997-1998, Journal of Accounting and Public Policy, 30 (2), pp. 166-187.
Cottyn M., Donckels R. en Aerts R. (1993) KMO’s ten voeten uit : van onderzoek tot actie, Koning Boudewijnstichting, Brussel, 271 p.
Davis-Friday P.Y. en Gordon E.A. (2005) Relative valuation roles of equity book value, net income, and cash flows during a macroeconomic shock: The case of Mexico and the 1994 currency crisis, Journal of International Accounting Research, 4 (1), pp. 1 – 21.
Dechow P.M. (1994) Accounting earnings and cash flows as measures of firm performance, The role of accounting accruals, Journal of Accounting and Economics, 18 (1), pp. 3-42.
Dechow P.M. en Dichev I.D. (2002) The quality of accruals and earnings: The role of accrual estimation errors, The Accounting Review, 77 (supplement 2002), pp. 35-59.
Dechow P.M., Ge W. en Schrand C. (2010) Understanding earnings quality: A review of the proxies, their determinants and their consequences, Journal of Accounting and Economics, 50 (2-3), pp. 344-401.
Dechow P.M., Kothari S.P. en Watts R.L. (1998) The relation between earnings and cash flows, Journal of Accounting and Economics, 25 (2), pp. 133-168.
Degryse H. , Masschelein N. en Mitchell J. (2004) SMEs and bank lending relationships: the impact of mergers, Working paper, NBB: http://www.nbb.be/doc/ts/publications/wp/wp46en.pdf
Dennis S, Nandy D. en Sharpe I.G. (2000) The determinants of contract terms in bank revolving credit agreements, Journal of Financial and Quantitative Analysis, 35 (1), pp. 87-110.
De Pelsmacker P. en Van Kenhove P. (2012) Marktonderzoek: Methoden en Toepassingen (vierde editie), Pearson Benelux, Amsterdam, 556 p.
Euronext (2015) Beurs van Brussel, https://euronext.com/nl
European Central Bank (2014) SME access to finance in the Euro area: Barriers and potential policy remedies, Monthly Bulleting July 2014, ECB:
https://www.ecb.europa.eu/pub/pdf/other/art2_mb201407_pp79-97en.pdf
Europese Commissie (2014) SBA – Factsheet 2014.
http://ec.europa.eu/enterprise/policies/sme/facts-figures-analysis/perf…
Europese Commissie (2015) Door de commissie vastgestelde definitie van middelgrote, kleine en micro-ondernemingen.
http://ec.europa.eu/growth/smes/business-friendly-environment/sme-defin…
Fiori G., Tiscini R. en Di Donato F. (2007) Bank-firm relation changes and earnings quality. An analysis on Italian small-medium sized companies, Working paper, SSRN:
https://papers.ssrn.com/sol3/Data_Integrity_Notice.cfm?abid=1032850
Foote C.L., Gerardi K., Goette L. en Willen P.S. (2008) Just the facts: An initial analysis of subprime’s role in the housing crisis, Journal of Housing Economics, 17 (4), pp. 291-305.
Francis J., Schipper K. en Vincent L. (2003) The relative and incremental explanatory power of earnings and alternative (to earnings) performance measures for returns, Contemporary Accounting Research, 20 (1), pp. 121-164.
Francis J., LaFond R., Olsson P.M. en Schipper K. (2004) Cost of Equity and Earnings Attributes, The Accounting Review, 79 (4), pp. 967-1010.
Francis J. LaFond R., Olsson P.M. en Schipper K. (2005) The market pricing of accruals quality, Journal of Accounting and Economics, 39 (2), pp. 295-327.
Fraser S. (2012) The impact of the financial crisis on bank lending to SMEs: Econometric analysis form the UK survey of SME finances, Department for Business Innovation and skills, ESRC:
https://www.gov.uk/government/publications/the-impact-of-the-financial-…
García-Teruel P.J, Martínez-Solano P. en Sánchez-Ballesta J.P. (2010) Accruals quality and debt maturity structure, Abacus, 46 (2), pp. 188-210.
García-Teruel P.J, Martínez-Solano P. en Sánchez-Ballesta J.P. (2014) The role of accruals quality in access to bank debt, Journal of Banking and Finance, 38, pp. 186-193.
Giannetti M. (2003) Do better institutions mitigate agency problems? Evidence from corporate finance choices, Journal of Financial and Quantitative Analysis, 38 (1), pp. 185-212.
Graham J.R., Harvey C.R. en Rajgopal S. (2005) The economic implications of corporate financial reporting, Journal of Accounting and Economics, 40 (1-3), pp. 3-73.
Graham J. R., King R. D. en Bailes J. (2000) The value relevance of accounting information during a financial crisis: Thailand and the 1997 decline in the value of the Baht, Journal of International Financial Management and Accounting, 11 (2), pp. 84-107.
Hakkio C.S. en Keeton W.R. (2009) Financial stress: What is it, How can it be measured, and Why does it matter?, Federal Reserve Bank of Kansas City Economic Review, QII, pp. 5-50.
Hall G.C., Hutchinson P.J. en Michaelas N. (2004) Determinants of the capital structures of European SMEs, Journal of Business Finance and Accounting, 31 (5-6), pp. 711-728.
Hasan I., Park J.C. en Wu Q. (2012) The impact of earnings predictability on bank loan contracting, Journal of Business Finance and Accounting, 39 (7-8), pp. 1068-1101.
Healy P.M. (1985) The effect of bonus schemes on accounting decisions, Journal of Accounting and Economics, 7 (1-3), pp. 85-107.
Healy P.M. en Wahlen J.M. (1999) A review of the earnings management literature and its implications for standard settings, Accounting Horizons, 13 (4), pp. 365-383.
Heyman D., Deloof M. en Ooghe H. (2008) The financial structure of private held Belgian firms, Small Business Economics, 30 (3), pp. 301-313.
Ho L.J., Liu C. en Sohn P.S. (2001) The value relevance of accounting information around the 1997 Asian financial crisis - the case of South Korea, Asia-Pacific Journal of Accounting and Economics, 8 (2), pp. 83-107.
Hodge F.D. (2003) Investors’ Perceptions of Earnings Quality, Auditor Independence and the Usefulness of Audited Financial Information, Accounting Horizons, supplement 2003, pp. 37-48.
Holthausen R. en Leftwich R. (1983) The economic consequence of accounting choice implications of costly contracting and monitoring, Journal of Accounting and Economics, 5 (1), pp. 77-117.
Huijgen C. en Lubberink M. (2005) Earnings Conservatism, Litigation and Contracting: The Case of Cross-Listed Firms, Journal of Business Finance and Accounting, 32 (7-8), pp. 1275-1309.
Huovinen J. (2011) Impacts of financial crisis on SME financing: The Finnish evidence, Working paper Confederation of Finnish Industries EK, ECB: http://www.ecb.europa.eu/events/pdf/conferences/ws_surveydata/Session_2…
Ivashina V. en Scharfstein D. (2008) Bank Lending During the Financial Crisis of 2008, Journal of Financial Economics, 97 (3), pp. 319-338.
Johnson M.F. (1999) Business Cycles and the Relation between Security Returns and Earnings, Review of Accounting Studies, 4 (2), pp. 93 – 117.
Jones J.J. (1991) Earnings management during important relief investigations, Journal of Accounting Research, 29 (2), pp. 193-228.
Kaplan R. en Urwitz G. (1979) Statistical models of bond ratings: a methodological inquiry, The Journal of Business, 52 (2), pp. 231-261.
Kenniscentrum voor Financiering van KMO (2011) Kefik-rapport KMO – financiering 2011
http://www.bibf.be/uploads/documents/KeFiK_verslag.pdf
Kirschenheiter M. en Melumad N. (2004) Earnings’ Quality and Smoothing, Working paper, Columbia Business School, 65 p.
Kousenidis D.V., Ladas A.C. en Negakis C.I. (2013) The effects of the European debt crisis on earnings quality, International Review of Financial Analysis, 30 (C), pp. 351-362.
Kwan S.H. (2010) Financial Crisis and Bank Lending, Working paper, Federal Reserve Bank of San Fransisco, http://www.frbsf.org/publications/economics/papers/2010/wp10-11bk.pdf
Leuz C. en Verrecchia R.E. (2005) Firms' Capital Allocation Choices, Information Quality, and the Cost of Capital, University of Pennsylvania Working Paper.
Lev B. (1983) Some economic determinants of time series properties of earnings, Journal of Accounting and Economics, 5 (1), pp. 31-48.
Lipe R. (1990) The relation between stock returns and accounting earnings given alternative information, The Accounting Review, 65 (1), pp. 49-71.
McNichols M.F. (2002) The quality of accruals and earnings: The role of accrual estimation errors: Discussion, The Accounting Review, 77 (1), pp. 61-69.
Minnis M. (2011), The value of financial statement verification in debt financing: evidence from private U.S. firms, Journal of Accounting Research, 49 (2), pp. 457-506.
Myers S.C. (1977) Determinants of corporate borrowing, Journal of Financial Economics, 5 (2), pp. 147-175.
Myers S.C. en Majluf N.S. (1984) Corporate financing and investment decisions when firms have information that investors do not have, Journal of Financial Economics, 13 (2), pp. 187-221.
Nationale Bank van België, Macro-economische statistieken, geraadpleegd op 3 februari 2015.
http://www.nbb.be/pub/stats/stats.htm?l=nl
Nichols D.C. en Wahlen J.M. (2004) How do earnings numbers relate to stock returns? A review of classic accounting research with updated evidence, Accounting Horizons, 18 (4), pp. 263-286.
Ooghe H., Vander Bauwhede H. en Van Wymeersch C. (2012) Handboek financiële analyse van de onderneming (vierde editie), Intersentia, Antwerpen, 383 p.
Palepu K.G., Healy P.M. en Peek E. (2013) Business analysis and valuation. IFRS edition. Text and cases, Cengage Learning EMEA, Andover, Hampshire (UK), 651 p.
Penman S.H. en Zhang X.J. (2002) Accounting conservatism, the quality of earnings, and stock returns, The Accounting Review, 77 (2), pp. 237-264.
Petersen M.A. (2009) Estimating standard errors in finance panel data sets: Comparing approaches, Review of Financial Studies, 22 (1), pp. 435 – 480.
Persakis A. en Latridis G.E. (2014) Earnings quality under Financial Crisis : A Global Empirical Investigation, Journal of Multinational Financial Management,30, pp. 1 -35.
Rajan R.G. en Zingales L. (1995) What do we know about capital structure? Some evidence from international data, The Journal of Finance, 50 (5), pp. 1421-1460.
Ryan S.G. (2008) Accounting in and for the Subprime Crisis, The Accounting Review, 83 (6), pp. 1605 – 1638.
Sengupta P. (1998) Corporate Disclosure Quality and the Cost of Debt, The Accounting Review, 73 (4), pp. 459-474.
Shen C.H. en Huang Y.L. (2013) Effects of earnings management on bank cost of debt, Accounting and finance, 53 (1), pp. 265-300.
Sloan R.G. (1996) Do stock prices fully reflect information in accruals and cash flows about future earnings?, The Accounting Review, 71 (3), pp. 289-315.
Soltani B. (2007) Auditing: An International Approach, Pearson Education, 660 p.
Subramanyam K.R. (1996) The pricing of discretionary accruals, Journal of Accounting and Economics, 22 (1-3), pp. 249-281.
Sun L. en Rath S. (2008) Fundamental determinants, opportunistic behavior and signaling mechanism: An integration of earnings management perspectives, Internal Review of Business Research Papers, 4 (4), pp. 406-420.
Taylor J.B. (2009) The financial crisis and the policy responses: An empirical analysis of what went wrong, National Bureau of Economic Research Working Paper, NBER: http://www.nber.org/papers/w14631
Thompson S.B. (2011) Simple formulas for standard errors that cluster by both firm and time, Journal of Financial Economics, 99 (1), pp. 1 – 10.
Titman S. en Wessels R. (1988) The determinants of capital structure choice, The Journal of Finance, 43 (1), pp. 1-19.
Trombetta M. en Imperatore C. (2014) The dynamic of financial crises and its non-monotonic effects on earnings quality, Journal of Accounting and Public Policy, 33 (3), pp. 205-232.
Unizo (2014) KMO-financiering 2014
http://www.unizo.be/images/res438477_3.PDF
Unizo (2015) KMO statistieken, geraadpleegd op 3 februari 2015.
http://www.unizo.be/statistieken/
Van Cayseele P en De Vil G. (1999) Ondernemingsgroei, interne financiering en innovatieve creativiteit: een empirische toets, Tijdschrift voor Economie en Management, 44 (4), pp. 369-383.
Vander Bauwhede H. (2003) Resultaatsturing en kapitaalmarkten: Een overzicht van de academische literatuur, Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie, mei 2003, pp. 196-204.
Vander Bauwhede H., Gaeremynck A. en Willekens M. (2000) Drijfveren voor winstmanagement voor Belgische beurs en niet-beursgenoteerde bedrijven, Tijdschrift voor Economie en Management, 45 (3), pp. 367 – 386.
Vander Bauwhede H. en Willekens M. (2003) Earnings Management in Belgium: A Review of the Empirical Evidence, Tijdschrift voor Economie en Management, 48 (2), pp. 199-218.
van Nispen J. (2009) Kredietverlening in tijden van financiële crisis: Cijfermatig overzicht in het kader van de rondetafel: Banken en Bedrijven, EWI-Vlaanderen: http://www.ewi-vlaanderen.be/sites/default/files/documenten/09_Rapport%…
Vyncke D. (2012) Toegepaste statistiek II(B)-Deel regressie, Universiteit Gent, 64p.
