De waarde van The Edmonton Narrative Norms Instrument bij het opsporen van een taalstoornis bij succesief tweetalige zesjarigen

Sharona Vanhevel Stephanie Braet
Persbericht

De waarde van The Edmonton Narrative Norms Instrument bij het opsporen van een taalstoornis bij succesief tweetalige zesjarigen

Nood aan meertalig logopedisch testmateriaal!

“Bilingualism has been and is nearer to the normal situation than most people are willing to believe.”

De toenemende populatie meertalige kinderen is terug te vinden in de logopedische praktijk. Er is echter een zeer beperkt aanbod aan testmateriaal en aangepaste werkwijzen voor meertaligen. Er zijn reeds inspanningen geleverd, maar de meertalige diagnostiek staat nog steeds in zijn kinderschoenen. Er is dus dringend nood aan meertalig logopedisch testmateriaal. Een moeder komt aankloppen bij een logopediste. Hoe kunnen wij bepalen of een meertalig kind al dan niet een taalstoornis heeft? Helpt de ENNI ons hierbij?

De ENNI staat voor The Edmonton Narrative Norms Instrument. Het is een test die de vertelvaardigheden nagaat aan de hand van prenten. Zo kan een uitgebreid taalstaal worden verkregen. De gebruikte prentenreeksen in ons onderzoek (A3 en B3) bestaan steeds uit 13 pagina’s en 4 personages. Het kind vertelt per prent wat er gebeurt terwijl een spraakrecorder het verhaal registreert. Achteraf werden de verhalen uitgeschreven en grondig geanalyseerd. 2 parameters gaven ons een beter beeld over de prestaties van een kind. Ten eerste heb je MLCU (= Mean Length of Communication Unit). Dit is de gemiddelde zinslengte. De tweede parameter is CI (= Complexity Index). Dit zegt iets meer over het voorkomen van ondergeschikte zinnen.

We stelden een proefgroep samen van 20 tweetalige kinderen Frans-Nederlands uit het eerste leerjaar. 10 kinderen zijn taalgestoord en 10 kinderen zijn niet-taalgestoord. Taalgestoord betekent dat er taalproblemen zijn in zowel het Nederlands als het Frans. Deze kinderen volgen krijgen hiervoor logopedische therapie.

Alle tweetalige kinderen vertelden B3 in het Nederlands en A3 in het Fans.

We hebben de verhalen uit de taalgestoorde en niet-taalgestoorde groep vergeleken. Uit deze vergelijking blijkt dat de tweetaligen zonder taalstoornis een beduidend hogere score behalen bij de parameter MLCU, zowel voor het Nederlandse verhaal als voor het Franse verhaal. Dit wil zeggen dat deze kinderen een langere zinslengte hanteren dan diegene met een taalstoornis. Ook voor de parameter CI in het Frans behalen de niet-taalgestoorden een hogere score. Ze gebruiken dus meer ondergeschikte zinnen in het Frans dan diegene met een taalstoornis. Beide parameters zijn bijgevolg een indicator bij het opsporen van een taalstoornis bij meertaligen. Ze kunnen dus met andere woorden een onderscheid maken tussen kinderen zonder en met een taalstoornis.

Hierboven werd de kwantitatieve bijdrage van het onderzoek beschreven. Daarnaast zijn er ook nog enkele opvallende taalfouten die enkel voorkomen bij taalgestoorde kinderen in het Frans. Deze zijn:

  • fouten tussen een onbepaald lidwoord en een zelfstandig naamwoord​ (vb. la ballon i.p.v. le ballon)
  • weglaten van het hulpwerkwoord bij het voltooid deelwoord (vb. je écouté i.p.v. j’ai écouté)​
  • weglaten van ‘ne’ of ‘pas’ bij de ontkenning​ (vb. j’aime pas i.p.v. je n’aime pas)
  • weglaten van een deel van de vaste uitdrukking ‘il y a’ (vb. y a i.p.v. il y a)​
  • het gebruik van ‘le’ en ‘l’’ (vb. le éléphant i.p.v. l’éléphant)

We kunnen dus stellen dat de ENNI een hulpmiddel kan zijn in de logopedische praktijk gezien het een onderscheid kan maken tussen taalgestoorde kinderen en niet-taalgestoorde kinderen. Niettegenstaande is er nog steeds evolutie nodig. Het onderzoek werd namelijk verricht met een kleine proefgroep waardoor we moeilijk kunnen veralgemenen. Verder onderzoek blijft dus essentieel.

Bibliografie

Bäckström, E. (2006). Affection and bilingualism. [masterproef Stockholm University, dep. of  English].

Bagein, M. & Boudeweel, L. (2013). Verkennend onderzoek naar de diagnostische meerwaarde van de analyse van de narratieve vaardigheden aan de hand van de ENNI bij tweetalige kinderen: casestudies. [bachelorproef KHBO, dep. gezondheidszorg].

Berthe, R., & Luppens, W. (2007). Onderzoek naar de bruikbaarheid van de Edmonton Narrative  Norms Instrument bij Vlaamse kinderen. Vergelijking met de Bus Story Test. [masterproef KU Leuven]. 

Blumenthal, M. (2009). Meertalige ontwikkeling – Adviezen over meertalige opvoeding bij een  auditief/communicatieve beperking. Leuven: ACCO.

Burger, E., van de Wetering, M. & van Weerdenburg, M. (2012). Kinderen met specifieke  taalstoornissen: (be)handelen en begeleiden in zorg en onderwijs. Leuven: ACCO.

Chaudron, C. (2003). Data collection in second language acquision research. In C. Doughty & M. Long (eds.). The handbook of second language acquisition, (p. 763-828). Oxford: Blackwell Publishing.

Craeynest, P. Craeynest, M. & Meuleman S. (2010) Algemene psychologie : een inleiding. Leuven:  ACCO.

de Berg, J. (2013). Meertaligheid in het onderwijs: attitudes van docenten op een ROC.  [masterscriptie Universiteit van Utrecht].

de Jong, J. (1999). Specific language impairment in Dutch: Inflectional morphology and argument  structure. Groningen: GRODIL.

de Jong, J. (2012). Diagnostiek van taalstoornissen bij kinderen in een tweetalige context. LOGOPEDIE, 6, 32-39.

de Smedt, H. (2014). De kracht van emoties en attitudes bij meertalig opgroeiende kinderen. [rapport Regionaal Integratiecentrum Foyer, Brussel].

De Vocht, A. (2012). Basisboek SPSS 20: IBM SPSS statistics 20. Utrecht: Bijleveld Press.

de Vries, J. (1989). Nederlands als vreemde en tweede taal. Colloquium Neerlandicum, 10, 123-124.

De Vriese, H. & Malfait, A. (2011). Verkennend onderzoek naar de meerwaarde van analyses van de  narratieve vaardigheden a.d.h.v. de Bus Story in het screeningsproces bij meertalige kinderen  (Spaans-Nederlands): casestudies. [Bachelorproef KHBO, dep. gezondheidszorg].  

Fiestas C. & Peña E. (2004). Narrative discourse in bilingual children: Language and task effects.  Language, Speech, & Hearing Services in Schools, 35, 155–168.

Gagarina, N., Klop, D., Tantele, K., Välimaa, T., Balčiūnienė, I., Bohnacker, U. & Walters, J. (2012).  MAIN: Multilingual Assessment Instrument for Narratives. Berlin: ZAS.

 

 

Gawinkowska, M., Paradowski, M. & Bilewicz M. (2013). Second Language as an Exemptor from  Sociocultural Norms. Emotion-Related Language Choice Revisited. [Masterproef Stony Brook University].

Gerits, N. (2012). “Wat hadden we jullie graag de toekomst in zien stappen”. Klasse, 224, 19.                 

Gillis, S. & Schaerlaekens, A. (2000). Kindertaalverwerving. Een handboek voor het Nederlands.  Groningen: Martinus Nijhoff.

Groenhuis, M., & Sleeswijk, B.W. (1998). Meten en beschrijven van taal: Observaties en spontane taal-analyses. In Peters et al., Handboek Stem-Spraak-Taalpathologie, Afl. 5, deel A9.4.2. Houten: Bohn Stafleu van Loghum.

Grosjean, F. (2001). Life with Two Languages: An Introduction to Bilingualism. United States of  America: Harvard University Press. 

Grosjean, F. (2001). One Mind, Two Languages: Bilingual Language Processing. (p. 1-22). Oxford:  Blackwell. 

Intervisiewerkgroep Meertalige kinderen. (2011). Anamnese Meertalige Kinderen. Geraadpleegd 16  oktober 2014 http://www.signet.be/uploads/covers_publicaties/amk__nederlands.pdf Intervisiewerkgroep Meertalige kinderen. (2011). Tussen taal en blokkendoos. Destelbergen: Sig vzw.

Javier, R. (2007). Language switching As a communication. The Bilingual Mind. (p. 57-58). New York:  Springer Science&Business Media.

Julien, M. (2007). Spontane taalanalyse bij meertalige kinderen: alternatief voor, of aanvullend op  genormeerde taaltesten?. Stem-, Spraak- en Taalpathologie, 15, 104-114.

Julien, M. (2008). Taalstoornissen bij meertalige kinderen – diagnose en behandeling. Amsterdam:  Harcourt.

Julien, M. (2012). Meertalige kinderen met een logopedische probleem: Hoe ga je met ze om?  Signaal, 12-25

Kohnert, K. (2008). Language disorders in bilingual children and adults. San Diego: Plural Publishing.

Kohnert, K., Windsor, J. & Ebert K. (2009). Primary or ‘specific’ language impairment and children  learing a second language. Brain and Language, 109, 101-111.

Kohnert, K. (2010). Bilingual Children with Primary Language Impairment: Issues, Evidence and  Implications for Clinical Actions. Journal of Communication Disorders, 1-22.

Kohnert, K. (2011). Bilingual Children with Primary Language Impairment: Issues, Evidence and  Implications for Clinical Actions. Journal of Communication Disorders, 43(6), 456-473.

Law J, Garrett Z & Nye C. (2003). Speech and language therapy interventions for children with primary  speech and language delay or disorder. Cochrane Database of Systematic Reviews.

Maertens L. (2010). De mogelijke meerwaarde van spontane taalanalyses in de moedertaal  tijdens het diagnostisch proces van meertalige kinderen: enkele casestudies. [bachelorproef KHBO, dep. Gezondheidszorg].

Manders, E., Cornette, C. & Peeters, L. (2010). De Taaltoets Alle Kinderen: normeringsonderzoek bij  kinderen in Vlaanderen. Vlaamse Vereniging voor Logopedisten.

Mostaert, C., De Smedt, H. & Roeyers, H. (2012). Diagnostiek van taalstoornissen bij meertalige  kinderen. Signaal, 4-11

Nederlandse Taalunie (2011). Taalpeil Meertaligheid. Geraadpleegd op 26 januari 2015  http://taalunieversum.org/sites/tuv/files/downloads/taalpeil_2011.pdf

Nuyttens, H. & Vandenberghe, L. (2015). Aanvullend onderzoek naar het gebruik van de CELF-4NL met  testmodificaties en de meerwaarde van de ALDeQ in het diagnostisch proces bij successief meertalige kinderen tussen 5;11 en 7;3 jaar. [bachelorproef Vives, dep. gezondheidszorg]. 

Pizzioli, F., & Schelstraete, M.-A. (2008). Argument-structure complexity in children with Specific Language Impairment: evidences from the use of grammatical morphemes in French. Journal of Speech, Language, and Hearing Research, 51, 1-16.

Prové A. (2010). Longitudinaal onderzoek naar de meerwaarde van spontane taalanalyses in  het diagnostisch proces bij meertalige kleuters (Spaans-Nederlands): casestudies. [bachelorproef KHBO, dep. gezondheidszorg].

Roth, F. P., Speece, D. L., Cooper, D. H., & De la Plaz, S. (1996). Unresolved mysteries: how do  metalinguistic en narrative skills connect with early reading? The Journal of Special Education, 30, 257-277.

Schneider, P., Dubé, R. V., & Hayward, D. (2005).  The Edmonton Narrative Norms Instrument.

Geraadpleegd op 6 april 2015 http://www.rehabresearch.ualberta.ca/enni 

Schraeyen, K. (2008) Tweetalige kinderen binnen de logopedische praktijk: nood aan een goed  diagnostisch kader. LOGOPEDIE, 5, 32-39.

SIG. (2006) Tussen taal en blokkendoos. Geraadpleegd op 16 oktober 2014  http://www.sig-net.be/nl/publicaties/tussen-taal-en-blokkendoos_46.aspx 

Stragier J. (2014). Verkennend onderzoek naar de diagnostische waarde van de analyse van de narratieve vaardigheden aan de hand van de ENNI bij tweetalige kinderen Frans-Nederlands. [bachelorproef VIVES Brugge, dep. gezondheidszorg].

Vaske, J. & Grantham, E., (1990). Socializing the Human-computer Environment. United States of  America: Ablex Publishing Corporation.

Vanoeteren S. & Steijns S. (2012). Verkennend onderzoek naar de diagnostische waarde van  analyse van de narratieve vaardigheden bij meertalige kinderen Frans-Nederlands: casestudies. [bachelorproef KHBO, dep. gezondheidszorg].

Verhoeven, L., Narain, G., Extra, G., Konak, O. & Zerrouk, R., (1995). Diagnostisch materiaal 

Protocollering van diagnostiek bij problemen in de spraak- en/of taalontwikkeling. België:

stuurgroep prodia.

Verhoeven, L., Narain, G., Extra, G., Konak, O. & Zerrouk, R., (1995). Toets tweetaligheid. Handleiding. Arnhem: CITO.

Verhoeven, L. & Vermeer, A. (2001). Handleiding Taaltoets Alle Kinderen. Arnhem: CITO.

Winter, K. (2001). Numbers of bilingual children in speech and language therapy: Theory and practice of measurig their representation. The International Journal of Bilingualism, 5 (4), 465-495.

Zink, I. (2011). Evolutie van de spraak-/taaldiagnostiek bij kinderen in Vlaanderen en Nederland: een gedetailleerd overzicht. LOGOPEDIE, 5, 45-71.

Zink, I. & Breuls, M. (2012). Ontwikkelingsdysfasie. Antwerpen: Garant.

 

 

Universiteit of Hogeschool
Logopedie
Publicatiejaar
2015
Kernwoorden
Share this on: