Natural Language Processing Research with NAO Robots

Jessica
De Smedt

NAO, vriend van morgen

Hij komt steeds vaker op tv: NAO, een van de populairste robots ter wereld. In 2008 stelde het Franse roboticabedrijf Aldebaran deze kleine humanoid voor het eerst voor aan het publiek. Sindsdien neemt de populariteit van NAO alleen maar toe. Niet alleen is hij het belangrijkste model in de wereldcompetitie voetbal voor robots, hij is ook een erg geliefde robot voor gebruik in de zorgsector en het onderwijs. Klein, vertederend en efficiënt, NAO bezit alle eigenschappen die nodig zijn om de harten van zijn gebruikers te winnen.

De opkomst van de robot

Bevriend worden met een robot, het lijkt wel een jongensdroom. Toch ligt dit minder ver van ons af dan we zouden denken. In een zeer nabije toekomst zullen we steeds vaker geconfronteerd worden met robots. Waar zij enkele jaren geleden nog voornamelijk ingezet werden ter automatisering van het productieproces, duiken ze tegenwoordig meer en meer op in andere sectoren, zoals de zorgsector. Denk maar aan gerobotiseerde assistenten die slachtoffers van verkeersongevallen bijstaan tijdens hun revalidatie of ouderen helpen dagdagelijkse taken uit te voeren. Door hun efficiëntie te combineren met aangepaste persoonlijkheden zijn zij de ideale hulp van de toekomst.

Een artificieel taalvermogen?

Toch is het belangrijk om niet te hard van stapel te lopen, want robots zijn geen mensen. Hun artificiële intelligentie mag dan wel in staat zijn om ons soms om de tuin te leiden, het kan het menselijke brein niet volledig evenaren. Niettemin kan onderzoek naar robots ons veel leren over de mens zelf. Robots hebben dus een dubbel nut: niet alleen bieden zij ons mooie toekomstperspectieven, maar ook stellen ze ons in staat om ons eigen ‘menszijn’ onder de loep te nemen. Een belangrijk voorbeeld hiervan is het menselijke taalvermogen. We gaan er tegenwoordig bijna vanzelfsprekend vanuit dat computers (en dus ook robots) taal kunnen produceren, maar begrijpen zij ook werkelijk wat ze zeggen? Kan ons taalvermogen kunstmatig worden nagemaakt? Dit is en blijft een van de grootste vragen waarover de computertaalkunde zich buigt.

Van echt artificieel taalbegrip is er momenteel nog geen sprake, noch van de mogelijkheid dit in de nabije toekomst te bereiken. Wat we wél hebben, is spraak- en taaltechnologie die al voldoende op punt staat om robots toe te laten zich te ontwikkelen als gezelschap voor mensen. Want hoe zou een robot kinderen bijvoorbeeld sociale vaardigheden kunnen aanleren, als hij zelf niet kan communiceren? We kunnen er dus niet omheen: taal is een essentieel aspect van de robotica. Het volgende voorbeeld uit de zorgsector illustreert hoe robots – specifiek NAO robots - wereldwijd worden ingezet in een medische context, meer specifiek voor autismebegeleiding.

NAO: omdat autisme altijd anders is

Altijd anders

Vandaag de dag krijgen kinderen zeer vaak de diagnose ‘autisme’. Het is echter niet altijd voor de hand liggend hoe ouders, therapeuten en leerkrachten hiermee om moeten gaan. Autisme is namelijk altijd anders, net zoals kinderen zelf ook heel divers zijn. Daarom is het belangrijk om begeleiding te ontwikkelen die toegespitst is op individuele kinderen en niet op een algemeen beeld van wat autisme precies inhoudt. Hierbij kan NAO een ideale oplossing bieden. Robots zijn computers, wat wil zeggen dat ze programmeerbaar zijn en dus aan te passen aan elk kind, zodat niemand in de kou blijft staan.

Altijd opnieuw

Eén aspect blijft echter altijd belangrijk voor elk kind met autisme: herhaling. NAO stelt de kinderen gerust door zijn voorspelbare manier van handelen en praten. Niet alleen zijn robots veel betrouwbaarder dan de onvoorspelbare mensen uit hun omgeving, ook zijn ze in staat om telkens alles te herhalen op exact dezelfde manier. Tien keer, honderd keer, NAO robots herhalen alles zo vaak als nodig is om een nieuwe vaardigheid aan te leren.

Autismebegeleiding wereldwijd

De mogelijkheden die robots bieden aan therapeuten is ook de makers van NAO niet ontgaan. In 2013 lanceerden zij het ASK NAO (Autism Solution for Kids) programma. Dit initiatief biedt leerkrachten en therapeuten de kans om robots in te zetten om sociale vaardigheden en leermethodes aan te leren. De software die in deze context voor NAO ontwikkeld wordt is aanpasbaar aan de noden van elk individueel kind, wat bijdraagt aan de persoonlijke aanpak die de interactie met autistische kinderen vereist.

NAO robots worden niet enkel in hun thuisland ingezet bij autismebegeleiding. Wereldwijd zien wetenschappers de waarde van deze kleine humanoids en doen ze onderzoek naar de verschillende domeinen waarin ze kunnen gebruikt worden. In Maleisië, bijvoorbeeld, ontdekte de National Autism Society dat 80% van de bestudeerde kinderen minder autistisch gedrag vertonen wanneer ze spelen met NAO.

Nederland werkt momenteel druk aan een platform dat zowel intuïtief is voor de begeleider als aanpasbaar aan de specifieke noden van elk kind. Dit soort platformen zijn dringend nodig om de integratie van robots in autismebegeleiding te versnellen. Eén van de belangrijkste obstakels waarmee therapeuten worden geconfronteerd bij het gebruik van robots is namelijk dat ze vaak enige kennis van programmeren vereisen. Wanneer dit eenmaal verleden tijd is, en wanneer de kostprijs van robots daalt, zal de gerobotiseerde autismebegeleiding pas echt helemaal kunnen doorbreken.

De toekomst van de robot

Gerobotiseerde assistenten bij autismebegeleiding vormen met andere woorden een wereldwijd fenomeen waar we niet omheen kunnen. Robots hebben echter nog een lange weg te gaan. Artificieel taalbegrip blijft momenteel niets meer dan een verre droom van de wetenschap. De beschikbare technologieën evolueren niettemin elke dag en steeds vaker zullen we in ziekenhuizen, scholen en bejaardentehuizen geconfronteerd worden met mechanische assistenten en vriendjes. Ze zullen ons ondersteunen als we zwak zijn, troost bieden als we lijden en ons doen lachen wanneer we het eventjes niet meer zien zitten. Vergeet de cliché sciencefictionverhalen waarin kwaadaardige humanoids de planeet overnemen. Robots zijn onze vrienden van de toekomst, die ook jou ooit zullen bijstaan op tal van manieren. Ben jij er klaar voor?

Bibliografie

Aldebaran Robotics. 2015. Aldebaran. www.aldebaran.com. (1 April, 2015.)

ALIZ-E. 2014a. The ALIZ-E Project: Adaptive strategies for sustainable long-term social interaction. http://www.dfki.de/KI2012/PosterDemoTrack/ki2012pd09.pdf  (4 March, 2015.)

ALIZ-E. 2014b. The ALIZ-E Project: Deliverable 2.4 specialized adaptive non-verbal behaviour. http://www.tech.plym.ac.uk/socce/ALIZ-E/deliverables/D2.4%20-%20Specialised%20adaptive%20non-verbal%20behaviour.pdf (6 March, 2015.)

ALIZ-E. 2014c. The ALIZ-E Project Facebook. https://www.facebook.com/pages/Aliz-e-Project/110021579070918?fref=ts. (10 April, 2015.)

Aly, Amir & Adriana Tapus. 2013. A model for synthesizing a combined verbal and nonverbal behavior based on personality traits in human-robot interaction. In Proceedings of the 8th ACM/IEEE International Conference on HRI 2013. 325-332.

Andry, Pierre, Philippe Gaussier, Sorin Moga, Jean Paul Banquet and Jacqueline Nadel. 2001. Learning  and communication via imitation: An autonomous robot perspective. In Transactions on Systems, Man, and Cybernetics 32(5). 431-442.

ASB Lab. 2015. Assistive Robotics. http://asblab.mie.utoronto.ca/research-areas/assistive-robotics. (4 March, 2015).

ASK NAO. 2015. Aldebaran. https://asknao.aldebaran.com/. (8 April, 2015.)

ASK NAO Information Kit. 2015. Aldebaran. https://asknao.aldebaran.com/sites/default/files/material/aldebaranrobotics_asknao_information.pdf (8 April, 2015).

Barabás, Péter, László Kovács & Maria Vircikova. 2012. Robot controlling in natural language. In Proceedings of the 3rd IEEE International Conference on Cognitive Infocommunications [CogInfoCom]. 181-186.

Barakova, Emilia, Jan C.C. Gillesen, Bibi E.B.M. Huskens & Tino Lourens. 2013. End-user programming architecture facilitates the uptake of robots in social therapies. In Robotics and Autonomous Systems 61(7). 704-713.

Barrick, Murray R., Michael K. Mount. 1991. The big five personality dimensions and job performance: a meta-analysis. In Personnel Psychology 44(1). 1-26.

Barrick, Murray R., Greg L. Steward, Mitchell Neubert & Michael K. Mount. 1998. Relating member ability and personality to work-team processes and team effectiveness. In Journal of Applied Psychology 83(3). 377-391.

Bartneck, Christoph. 2002. EMuu: An emotional embodied character for the ambient intelligent home. Eindhoven: Technische Universiteit Eindhoven.

Bates, Joseph. 1994. The role of emotion in believable agents. In Communications of the ACM 37(7). 122-125.

Baxter, Paul, James Kennedy, Tony Belpaeme, Rachel Wood, Ilaria Baroni & Marco Nalin. 2013. Emergence of turn-taking in unstructured child-robot social interactions. In Proceedings of the 8th ACM/IEEE International Conference on HRI 2013. 77-78.

Beardon, Colin, David Lumsden & Geoff Holmes. 1991. Natural language and computational linguistics. Melksham: Ellis Horwood.

Beck, Aryel, Lola Cañamero & Kim A. Bard. 2010a. Towards an affect space for robots to display body language. In Ro-Man 2010. 464-469.

Beck, Aryel, Antoine Hiolle, Alexandre Mazel & Lola Cañamero. 2010b. Interpretation of emotional body language displayed by robots. In Affine [Affective Interaction in Natural Environments] 2010. 37-42.

Beck, Aryel, Lola Cañamero, Luisa Damiano, Giacomo Sommavilla, Fabio Tesser & Piero Cosi. 2011. Children interpretation of emotional body language displayed by a robot. In Social Robotics 2011. 62-70.

Beck, Aryel, Brett Stevens, Kim A. Bard & Lola Cañamero. 2012. Emotional body language displayed by artificial agents. ACM Transactions on Interactive Intelligent Systems 2(1). 1-29.

Beck, Aryel, Lola Cañamero, Antoine Hiolle, Luisa Damiano, Piero Cosi, Fabio Tesser & Giacomo Sommavilla. 2013. Interpretation of emotional body language displayed by a humanoid robot: A case study with children. In International Journal of Social Robotics 5(3). 325-334.

Becker-Asano, Christian, Kohei Ogawa, Shuichi Nishio & Hiroshi Ishiguro. 2010. Exploring the uncanny valley with Geminoid HI-1 in a real-world application. In Proceedings of IADIS [International Association for Development of the Information Society] International Conference Interfaces and Human Computer Interaction. 121-128.

Boone, Thomas R. & Joseph G. Cunningham. 1998. Children’s decoding of emotion in expressive body movement: The development of cue attunement. In Developmental Psychology 34(5). 1007-1016.

Breazeal, Cynthia. 1999. Robot in society: Friend or appliance? In Proceedings of the 1999 Autonomous Agents Workshop on Emotion-Based Agent Architectures. 18-26.

Breazeal, Cynthia. 2002. Designing sociable robots. Cambridge: MIT Press.

Breazeal, Cynthia. 2003. Toward sociable robots. In Robotics and Autonomous Systems 42. 167-175.

Breazeal, Cynthia. 2015. Kismet. http://www.ai.mit.edu/projects/sociable/overview.html. (8 February, 2015.)

Burgoon, Judee K., Lesa A. Stern & Leesa Dillman. 1995. Interpersonal adaptation: Dyadic interaction patterns. Cambridge: Cambridge University Press.

Cañamero, Lola & Jakob Fredslund. 2001. I show you how I like you: Can you read it in my face? In IEEE Transactions on Systems, Man and Cybernetics. Part A: Systems and Humans 31(5). 454-459.

Cap Digital. 2015. Organisation. http://www.capdigital.com/en/capdigital/organization/. (12 April, 2015.)

Cassell, Justine. 1999. Nudge nudge wink wink: Elements of face-to-face conversation for embodied conversational agents. In Cassell, Justine, Joseph Sullivan, Scott Prevost & Elizabeth Churchill (eds.), Embodied Conversational Agents, 1-27. Cambridge: MIT Press.

Charman, Tony, Andrew Pickles, Emily Simonoff, Susie Chandler, Tom Loucas & Gillian Baird. 2011. IQ in children with autism spectrum disorders: Data from the Special Needs and Autism Project (SNAP). In Psychological Medicine 41(3). 619-627.

Cohen, Iris, Rosemarijn Looije, Mark A. Neerincx. 2011. Child’s recognition of emotions in robot’s face and body. In Proceedings of the 6th International Conference on Human Robot Interaction [HRI]. 123-124.  

Csapo, Adam, Emer Gilmartin, Jonathan Grizou, JingGuang Han, Raveesh Meena, Dimitra Anastasiou, Kristiina Jokinen & Graham Wilcock. 2012. Multimodal conversational interaction with a humanoid robot. In Proceedings of the 3rd International Conference on Cognitive Infocommunications [CogInfoCom]. 667-672.

Cuayáhuitl, Heriberto & Ivana Kruijff-Korbayová. 2012. An interactive humanoid robot exhibiting flexible sub-dialogues. In Proceedings of the NAACL-HLT [North American Chapter of the Association for Computational Linguistics] [Human Language Technologies] 2012. 17-20.

Daelemans, Walter. 2013. Syllabus computerlinguïstiek. Antwerpen: CLiPS Universiteit Antwerpen.

Davies, Martha. 1991. Guide to movement analysis methods. Unpublished manuscript.

Davies, Mollie. 2003. Movement and dance in early childhood. Cambridge: SAGE Publications Ltd.

Delaborde, Agnes & Laurence Devillers. 2010. Use of nonverbal speech cues in social interaction between human and robot: Emotional and interactional markers. In Proceedings of the 3rd International Workshop on Affective Interaction in Natural Environments. 75-80.

Diaz, Marta, Neus Nuño, Joan Sàez-Pons, Diego Pardo, Cecilio Angula & Amara Andrés. 2011. Building up child-robot relationship: From initial attraction towards social engagement. In 2011 IEEE International Conference on Automatic Face & Gesture Recognition and Workshops [FG 2011]. 927-932.

Digman, John M. 1990. Personality structure: Emergence of the five-factor model. In Annual Review of Psychology 41(1). 417-440.

Dindo, Haris & Daniele Zambuto. 2010. A probabilistic approach to learning a visually grounded language model through human-robot interaction. In The 2010 IEEE/RSJ International Conference on Intelligent Robots and Systems. 790-796.

Ekman, Paul & Wallace V. Friesen. 1969. The repertoire of nonverbal behavior: Categories, origins, usage, and coding. In Semiotica 1(1). 49-98.

European Commission. 2015. CORDIS. http://cordis.europa.eu/fp7/home_en.html. (9 April, 2015.)

Fong, Terrence, Illah Nourbakhsh & Kerstin Dautenhahn. 2003. A survey of socially interactive robots. In Robotics and Autonomous Systems 42. 143-166.

Gillesen, Jan C.C., Emilia Barakova, Bibi E.B.M Huskens & Loe M.G. Feijs. 2011. From training to robot behavior: Towards custom scenarios for robotics in training programs for ASD. In IEEE International Conference on Rehabilitation Robotics [ICORR] 2011. 387-393.

Gillis, Steven, Walter Daelemans & Koenraad De Smedt. 1995. Artificial intelligence. In Östman, Jan-Ola & Jef Verschueren (eds.),  Handbook of pragmatics. Amsterdam: John Benjamins.

Goetz, Jennifer & Sara Kiesler. 2002. Cooperation with a robotic assistant. In Proceedings of CHI 2002. 578-579.

Hall, Patrick A.V. & Geoff R. Dowling. 1980. Approximate string matching. In ACM Computing Surveys 12(4). 381-402.

Hanson, David, Andrew Olney, Ismar A. Pereira & Marge Zielke. 2005. Upending the Uncanny Valley. In Proceedings of the national conference on artificial intelligence 20(4). 1728-1736.

Häring, Markus, Nikolaus Bee & Elisabeth André. 2011. Creation and evaluation of emotion expression with body movement, sound and eye color for humanoid robots. In Ro-Man 2011. 204-209.

Hiolle, Antoine, Lola Cañamero, Pierre Andry, Arnaud Blanchard & Philippe Gaussier. 2010. Using the interaction rhythm as a natural reinforcement signal for social robots: A matter of belief. In Proceedings of the 2nd International Conference on Social Robotics [ICSR]. 81-89.

Hofstede, Geert. 2001. Culture’s consequences: Comparing values, behaviors, institutions, and organisations across nations. Thousand Oaks: Sage.

Hofstede, Geert & Robert R. McCrae. 2004. Personality and culture revisited: Linking traits and dimensions of culture. In Cross-Cultural Research 38(1). 52-88.

Hofstede Centre. 2015. Cultural dimensions. http://geert-hofstede.com/cultural-dimensions.html. (11 April, 2015.)

Innvo Labs. 2015. Pleoworld. http://www.pleoworld.com/pleo_rb/eng/index.php. (9 April, 2015.)

Isbister, Katherine & Clifford Nass. 2000. Consistency of personality in interactive characters: Verbal cues, non-verbal cues, and user characteristics. In International Journal of Human Computer Studies 53(2). 251-267.

Jokinen, Kristiina & Graham Wilcock. 2012. Constructive interaction for talking about interesting topics. In Proceedings of English International Conference on Language Resources and Evaluation [LREC] 2010.

Jurafsky, Daniel & James H. Martin. 2008. Speech and language processing, 2nd edition. New Jersey: Pearson.

Kim, Min-Gyu, Iris Oosterling, Tino Lourens, Wouter Staal, Jan Buitelaar, Jeffrey Glennon, Iris Smeekens & Emilia Barakova. 2014. Designing robot-assisted pivotal response training in game activity for children with autism. In 2014 IEEE International Conference on Systems, Man and Cybernetics. 1101-1106.

Kose, Hatice & Rabia Yorganci. 2011. Tale of a robot: Humanoid robot assisted sign language tutoring. In Proceedings of the 11th IEEE-RAS International Conference on Humanoid Robots. 105-111.

Kose, Hatice, Rabia Yorganci, Esra H. Algan & Dag S. Syrdal. 2012. Evaluation of the robot assisted sign language tutoring using video-based studies. In International Journal of Social Robotics 4(3). 273-283.

Kose, Hatice, Neziha Akalin & Pinar Uluer. 2014. Socially interactive robotic platforms as sign language tutors. In International Journal of Humanoid Robotics 11(1).

Kraf, Rogier & Jantine Trapman. 2006. Syntactic ambiguity. http://languagelink.let.uu.nl/~lion/?s=Grammar_exercises/grammar_4. (4 February, 2015.)

Kruijff-Korbayová, Ivana, Georgios Athanasopoulos, Aryel Beck, Piero Cosi, Heriberto Cuayáhuitl, Tomas Dekens, Valentin Enescu, Antoine Hiolle, Bernd Kiefer, Hichem Sahli, Marc Schröder, Giacomo Sommavilla, Fabio Tesser & Werner Verhelst. 2011. An event-based conversational system for the Nao robot. In Proceedings of the Paralinguistic Information and its Integration in Spoken Dialogue Systems Workshop. 125-132.

Kruijff-Korbayová, Ivana, Heriberto Cuayáhuitl, Bernd Kiefer, Marc Schröder, Piero Cosi, Giulio Paci, Giacomo Sommavilla, Fabio Tesser, Hichem Sahli, Georgios Athanasopoulos, Weiyi Wang, Valentin Enescu & Werner Verhelst. 2012. Spoken language processing in a conversational system for child-robot interaction. In 3rd Workshop on Child Computer Interaction [WOCCI]. 32-39.

Kruijff-Korbayová, Ivana, Heriberto Cuayáhuitl, Bernd Kiefer, Ilaria Baroni, Alberto Sanna & Marco Nalin. 2013. Children’s turn-taking behavior adaptation in multi-session interactions with a humanoid robot. In Special Issue of the International Journal of Humanoid Robotics. 1-27.

Landauer, Thomas K., Peter W. Foltz & Darrell Laham. 1998. Introduction to Latent Semantic Analysis. In Discourse Processes 25. 259-284.

Lee, Kwan Min, Wei Peng, Seung-A Jin & Chang Yan. 2006. Can robots manifest personality? An empirical test of personality recognition, social responses, and social presence in human-robot interaction. In Journal of Communication 56(4). 754-772.

Leuwerink, Kevin. 2012. A robot with personality: Interacting with a group of humans. In Proceedings of the 16th Twente Student Conference on IT. 1-10.

Li, Dingjun, Patrick P.L. Rau & Ye Li. 2010. A cross-cultural study: effect of robot appearance and task. In International Journal of Social Robotics 2(2). 175-186.

Lourens Tino & Emilia Barakova. 2011. User-friendly robot environment for creation of social scenarios. In Ferrández, José Manuel,  José Ramón Alvarez Sánchez, Félix De la Paz, F. Javier Toledo (eds.), Foundations on natural and artificial computation, 212-221. Berlin Heidelberg: Springer.

McColl, Derek, Zhe Zhang & Goldie Nejat. 2011. Human body pose interpretation and classification for social human-robot interaction. In International Journal of Social Robotics 3(3). 313-332.

McColl, Derek & Goldie Nejat. 2014. Recognizing emotional body language displayed by a human-like social robot. In International Journal of Social Robotics 6(2). 261-280.

McColl, Derek, Wing-Yue Geoffrey Louie & Goldie Nejat. 2013. Brian 2.1: A socially assistive robot for the elderly and cognitively impaired. In IEEE Robotics & Automation Magazine 20(1). 74-83.

Meena, Raveesh, Kristiina Jokinen & Graham Wilcock. 2012. Integration of gestures and speech in human-robot interaction. In Proceedings of the 3rd IEEE International Conference on Cognitive Infocommunications [CogInfoCom]. 673-678.  

Mehrabian, Albert & James A. Russell. 1974. An approach to environmental psychology. Cambridge: MIT Press.

Miskam, Mohd Azfar, Nur Fareeza S. Masnin, Mohd Hazwan Jamhuri, Syamimi Shamsuddin, Abdul Rahman Omar & Hanafiah Yussof. 2014. Encouraging children with autism to improve social and communication skills through the game-based approach. In International Conference on Robot Pride 2013-2014 [ConfPRIDE] – Medical and Rehabilitation Robotics and Instrumentation. 93-98.

Mitchell, Margaret, Dan Bohus & Ece Kamar. 2014. Crowdsourcing language generation templates for dialogue systems. In Proceedings of the INLG [International Natural Language Generation] and SIGDIAL [Special Interest Group on Discourse and Dialogue] 2014 Joint Session. 16-24.

Monceaux, Jérôme, Joffrey Becker, Céline Boudier & Alexandre Mazel. 2009. Demonstration: First steps in emotional expression of the humanoid robot Nao. In International Conference of Multimodal Interfaces [ICMI] 2009. 235-236.

Mori, Masahiro. 2012. The uncanny valley. Robotics and Automation Magazine 19(2). 98-100.

Murray, Ian & John Arnott. 1993. Towards the simulation of emotion in synthetic speech: A review of the literature on human vocal emotion. In Journal of Acoustic Society of America 93(2). 1097-1108.

Nalin, Marco, Ilaria Baroni, Alberto Sanna & Clara Pozzi. 2012a. Robotic companion for diabetic children : Emotional and educational support to diabetic children, through an interactive robot. In Proceedings of the 11th International Conference on Interaction Design and Children [IDC]. 260-263.

Nalin, Marco, Ilaria Baroni, Ivana Kruijff-Korbayová, Lola Cañamero, Matthew Lewis, Aryel Beck, Heriberto Cuayáhuitl & Alberto Sanna. 2012b. Children’s adaptation in multi-session interaction with a humanoid robot. In Proceedings of the 21ste IEEE International Symposium on Robot and Human Interactive Communication [RO-MAN]. 351-357.

Nass, Clifford & Kwan Min Lee. 2001. Does computer-generated speech manifest personality? Experimental tests of recognition, similarity-attraction, and consistence-attraction. In Journal of Experimental Psychology: Applied 7. 171-181.

Petit, Maxime, Stéphane Lallée, Jean-David Boucher, Grégoire Pointeau, Pierrick Cheminade, Dimitri Ognibene, Eris Chinellato, Ugo Pattacini, Ilaria Gori, Uriel Martinez-Hernandez, Hector Barron-Gonzalez, Martin Inderbitzin, Andre Luvizotto, Vicky Vouloutsi, Yannis Demiris, Giorgio Metta & Peter Ford Dominey. 2013. The coordinating role of language in real-time multimodal learning of cooperative tasks. In Transactions on Autonomous Mental Development 5(1). 3-17.

Reeves, Byron & Clifford Nass. 1996. The Media Equation: How people treat computers, television, and new media like real people and places. Cambridge: Cambridge University Press.

Philips. 2014. Philip’s Research – Technologies. http://www.research.philips.com/technologies/projects/robotics/. (22 April, 2015.)

Pipitone, Arianna, Vincenzo Cannella, Roberto Pirrone & Antonio Chella. 2014. A cognitive architecture for understanding and producing natural language in support of robotic creativity. In Humanoid Robots and Creativity 2014: Workshop Humans and Robots Face-to-Face. 1-4.

Plasticpals. 2015. MIT Kismet-15. http://www.plasticpals.com/?attachment_id=30236. (11 April, 2015.)

Puterman, Martin L. 2005. Markov Decision Processes: Discrete stochastic dynamic programming. Hoboken: Wiley.

RIOLA. 2015. Robot Interaction Language. http://roila.org/about/. (29 April, 2015.)

RoboCup. 2014. RoboCup. www.robocup.org. (13 November, 2014.)

Ros Espinoza, Raquel, Marco Nalin, Rachel Wood, Paul Baxter, Rosemarijn Looije & Yiannis Demiris. 2011. Child-robot interaction in the wild: Advice to the aspiring experimenter. In Proceedings of the 13th International Conference on Multimodal Interfaces. 335-342.

Sabanovic, Selma, Marek P. Michalowski & Reid Simmons. 2006. Robots in the wild: Observing human-robot social interaction outside the lab. In 9th IEEE International Workshop on Advanced Motion Control. 596-601.

Shamsuddin, Syamimi, Hanafiah Yussof, Luthffi Ismail, Fazah Akhtar Hanapiah, Salina Mohamed, Hanizah Ali Piah & Nur Ismarrubie Zahari. 2012a. Initial response of autistic children in human-robot interaction therapy with humanoid robot NAO. In Proceedings of the 2012 IEEE 8th International Colloquium on Signal Processing and its Applications [CSPA]. 188-193.

Shamsuddin, Syamimi, Hanafiah Yussof, Luthffi Ismail, Saline Mohamed, Fazah Akhtar Hanapiah & Nur Ismarrubie Zahari. 2012b. Humanoid robot NAO interacting with autistic children of moderately impaired intelligence to augment communication skills. In International Symposium on Robotics and Intelligent Sensors [IRIS] 2012. 1533-1538.

Shukla Kankana & Ben Choi. 2013. Humanoid robot interactions by motion description language and dialogue. In International Journal of Electrical Energy 1(2). 86-91.

Tahon, Marie, Agnes Delaborde & Laurence Devillers. 2011. Real-life emotion detection from speech in human-robot interaction: Experiments across diverse corpora with child and adult voices. In Interspeech Conference 2011. 3121-3124.

Takanishi Laboratory. 2011. Emotion expression biped humanoid robot Kobian-RII. http://www.takanishi.mech.waseda.ac.jp/top/research/kobian/KOBIAN-R/index.htm. (11 April, 2015.)

Tapus, Adriana & Maja J. Matarić. 2008. Socially assistive robots: The link between personality, empathy, physiological signals, and task performance. In Proceedings of the AAAI Spring Symposium on Emotion, Personality and Social Behavior 2008. 133-140.

Tapus, Adriana, Andreea Peca, Amir Aly, Christina Pop, Lavinia Jisa, Sebastian Pintea, Alina S. Rusu & Daniel O. David. 2012. Children with autism social engagement in interaction with Nao, an imitative robot. In Interaction Studies 13(3). 315-347.

Tonks, James, Huw W. Williams, Ian Frampton, Phil Yates & Alan Slater. 2007. Assessing emotion recognition in 9-15-years olds: Preliminary analysis of abilities in reading emotion from faces, voices and eyes. In Brain Injury 21(6). 623-629.

Trovato, Gabriele, Tatsuhiro Kishi, Nobutsuna Endo, Kenji Hashimoto & Atsuo Takanishi. 2012. Evaluation study on asymmetrical facial expressions generation for humanoid robots. In 1st International Conference on Innovative Engineering Systems [ICIES]. 129-134.

Waalewijn, Dennis. 2012. Neighboring cultures, what difference do they make in the perception of socially interactive robots? In Proceedings of the 16th Twente Student Conference on IT. 1-6.

Wilcock, Graham. 2012. WikiTalk: A spoken Wikipedia-based open-domain knowledge access system. In Proceedings of the Workshop on Question Answering for Complex Domains, Coling [Computational Linguistics] 2012. 57-70.

Windhouwer, Dennis. 2012. The effects of the task context on the perceived personality of a Nao robot. In Proceedings of the 16th Twente Student Conference on IT. 1-7.

Woods, Sarah, Kerstin Dautenhahn & Joerg Schultz. 2005. Child and adults’ perspectives on robot appearance. In AISB [Artificial Intelligence and Simulation of Behaviour] Symposium on robot companion 2005.126-132.

Zecca, Massimiliano, Yu Mizoguchi, Keita Endo, Fumiya Lida, Yousuke Kawabata, Nobutsuna Endo, Kazuko Itoh & Atsuo Takanishi. 2009. Whole body emotion expressions for KOBIAN Humanoid robot: Preliminary experiments with different emotional patterns. In Ro-Man 2009. 381-386.

Zeng, Zhiping, Anthony K.H. Tung, Jianyong Wang, Jianhua Feng & Lizhu Zhou. 2009. Comparing stars: On approximating graph edit distance. In Proceedings of the VLDB [Very Large Data Base] Endowment 2(1). 25-36.

Zhang, Li, Ming Jiang, Dewan Farid & Alamgir Hossain. 2013. Intelligent facial emotion recognition and semantic-based topic detection for a humanoid robot. In Expert Systems with Applications 40(13). 5160-5168.

Zheng, Minhua & Max Q.H. Meng. 2012. Designing gestures with semantic meanings for humanoid robot. In Proceedings of the 2012 IEEE International Conference on Robotics and Biomimetics. 287-292.

Download scriptie (5.16 MB)
Universiteit of Hogeschool
Universiteit Antwerpen
Thesis jaar
2015