Vrijheid achter tralies: de antecedenten en gevolgen van autonomie-bevrediging bij gedetineerden
VRIJHEID ACHTER TRALIES
Max zijn kamer hangt vol met kaartjes, familiefoto’s en een poster van gitaren. Simon maakt elke week pizza’s zoals zijn vader hem dat geleerd heeft. Youssef praat elke dag urenlang met zijn vrouw. Hoewel dit erg gewoon lijkt, is Max’ kamer slechts 6 vierkante meter groot, heeft Simon geen oven heeft maar gebruikt hij een omgekeerd vuurtje om zijn pizza’s te roosteren en Youssefs gesprekjes vinden plaats onder streng toezicht. Max, Simon en Youssef verblijven in de gevangenis en hebben één gemeenschappelijke eigenschap: ze proberen zich ondanks de vele beperkingen toch aan te passen aan deze situatie. Of zoals Max het verwoordt: ‘Dit is mijn thuis nu, ik kan er evengoed het beste van maken’.
EEN GEVOEL VAN VRIJHEID: Theoretische achtergrond
Iedereen heeft wel eens een gevangenis van buitenaf gezien: gigantische muren, tralies en soms zelfs prikkeldraad. Je wordt van je fysieke vrijheid ontnomen, maar hoe zit het dan met je psychologische vrijheid?
Een theorie binnen de ontwikkelingspsychologie, de Zelfdeterminatietheorie van Deci en Ryan, zei eerder al dat deze psychologische vrijheid, ook wel autonomie genoemd, van groot belang is. Hoe meer autonomie je voelt, hoe beter voor je psychologisch welzijn. Een tekort aan autonomie kan dan weer heel wat negatieve gevolgen veroorzaken. Deze autonomie lijkt niet erg aanwezig te zijn binnen een gevangenis, een omgeving vol verboden en waar vrije keuze ver weg is. Er rijst dan ook de vraag wat de invloed hiervan is op de gevangene zelf (zie afbeelding 1).
HET ONDERZOEK: Wie en wat?
Een recent thesisonderzoek aan de Universiteit Gent onderzocht dit gevoel van vrijheid binnen de gevangenissen van Dendermonde, Gent, Turnhout en Brugge (zie afbeelding 2). In totaal deden 96 gevangenen mee, waarvan 78 mannen en 18 vrouwen. De gemiddelde deelnemer was 38 jaar en verbleef al twee jaar in de gevangenis. Drugs en levensdelicten (moord, poging moord en medeplichtigheid) waren de meest voorkomende feiten. De gemiddelde straf bedroeg 7 jaar en 4 maanden. Er werd bij elk van hen vragenlijsten en een computertaak afgenomen.
RESULTATEN
'Mag ik dan nu kiezen?’
In het eerste model (zie afbeelding 1) werd de invloed van keuze op autonomie en het functioneren in de gevangenis bekeken. Allereerst ervaren gevangenen wel wat keuze: ze mogen bijvoorbeeld kiezen of ze willen sporten, naar de gevangenisbibliotheek gaan, lessen volgen, werken binnen de gevangenis, ... maar vaak kunnen de keuzes niet uitgevoerd worden door personeelstekort of te veel inschrijvingen. Bijna iedereen vond de keuzes op sport, ontspanning, werk, opleiding en religie erg belangrijk.
Wanneer gevangenen wel keuze ervaren, zullen ze psychologisch vrijer (ofwel autonomer) zijn, zich algemeen beter voelen in de gevangenis en een betere band hebben met het bewakend personeel.
‘En waarom mag dat niet?’
Binnen de gevangenis mogen heel wat dingen niet. Zo mag je niet lopen waar je wilt en kan je zelf geen enkele deur openen. Binnen het tweede model werd dieper ingegaan op deze verboden. Allereerst werd er gekeken naar de manier waarop het personeel het verbod overmaakt aan de gevangenen. Wanneer ze een duidelijke uitleg gaven – we noemen dit ook wel een autonomie ondersteunende stijl van verbieden- zullen ze het verbod meer opvolgen vanuit hun eigen waarden en normen, zich beter voelen in de gevangenis en positiever staan tegenover het personeel. Een controlerende stijl daarentegen, waarbij men schuld of schaamte opwekt bij de gevangene, zal voor meer agressie zorgen.
Hiernaast werd naar de verschillende domeinen van verbod gekeken: meer verbod op drugs en alcohol hing op merkwaardige wijze samen met een hogere levenskwaliteit: hoe meer drugs men verbiedt, hoe beter men zich dus zal voelen in de gevangenis. Misschien ontstond dit effect omdat bij niet-gebruikers een verbod op alcohol en drugs reeds deel uitmaakt van hun waarden en normen. Gebruikers daarentegen worden er zo aan herinnerd dat dit eigenlijk niet mag en gaan dit dan ook opvolgen. Mogelijk kan dit verklaren waarom een verbod op drugs en alcohol voor zowel gebruikers als niet-gebruikers toch samenhangt met een goed gevoel de gevangenis.
MAAR WAT WILLEN WE NU ZEGGEN?
Als eerste kan dit onderzoek een belangrijke theoretische aanvulling bieden, zowel binnen de Zelfdeterminatietheorie als binnen detentie-onderzoek.
Ten tweede wil het onderzoek ook enkele praktische tips naar voor schuiven. Zo lijkt de uitvoering van keuzes en de stijl van verbieden twee factoren die ervoor kunnen zorgen dat gevangenen zich beter voelen tijdens hun gevangenisstraf. De publieke opinie rond overtreders van de wet klinkt vaak erg luid en punitief. We willen met het onderzoek dan niet zozeer het straffende van een gevangenisstraf wegnemen, maar er net op wijzen dat ook welzijn binnen de gevangenis van belang is. We zien namelijk dat een zinnige tijdsbesteding en het aanleren van nieuwe vaardigheden gevangenen kan helpen om zich na hun gevangenisstraf op een betere wijze zich terug in de maatschappij te integreren.
Als laatste hopen de onderzoekers en de 96 gevangenen, elk met een bijzonder en boeiend verhaal, een kijk te geven in hun unieke wereld: de wereld achter tralies.
Bibliografie
Ashkar, P. J., & Kenny, D. T. (2008). Views from the inside: young offenders’ subjective experiences of incarceration. International Journal of Offender. Therapy and Comparative Criminology, 52, 584 – 597. DOI: 10.1177/0306624X08314181.
Barber, B. K. (1996). Parental psychological control: Revisiting a neglected construct. Child Development, 67, 3296-3319. DOI: 10.2307/1131780.
Baron, R. M., & Kenny, D. A. (1986) The moderator-mediator variable distinction in social psychological research: conceptual, strategic, and statistical considerations. Journal of Personality and Social Psychology, 51, 1173-1182. DOI: 10.1037/0022-3514.51.6.1173.
Basiswet betreffende het gevangeniswezen en de rechtspositie van de gedetineerden (2005, 1 februari). Geraadpleegd op 4 juli 2015 van http://www.ejustice.just.fgov.be/cgi_loi/change_lg.pl?language=nl&la=N&table_name=wet&cn=2005011239.
Batchelder, J. S., & Pippert, J. M. (2002). Hard time or idle time: Factors affecting inmate choices between participation in prison work and education programs. Prison Journal, 82, 269-280. DOI: 10.1177/003288550208200206.
Beck, A.T., Steer, R.A., & Brown, G.K. (1996). Manual for the Beck Depression Inventory-II. San Antonio, TX: Psychological Corporation.
Beyers, W., Vansteenkiste, M., & Soenens, B. (2010) Psychologie van de adolescent. Amersfoort:ThiemeMeulenhoff.
Belga (2014, maart 10) Vrouwen bij criminaliteit gespecialiseerd in vijf feiten. Het Laatste Nieuws. Geraadpleegd op 5 augustus 2015 via http://www.hln.be/hln/nl/957/Binnenland/article/detail/1808329/2014/03/….
Binswanger, I. A., Stern, M. F., Deyo, R. A., Haegerty, P. J., Cheadle, A., Elmore, J. G., &Koepsell, T. D. (2007) Release from prison - A high risk of death for former inmates. New England Medicine, 356, 157-165. DOI: 10.1056/NEJMx070008
Bukstel, L. H., & Killmann, P. R. (1980) Psychological effects of imprisonment on confined individuals. Psychological Bulletin, 88, 469-493. DOI: 10.1037/0033-2909.88.2.469.
Buss, A. H., & Perry, M. (1992). The Aggression Questionnaire. Personality processes and individual, 63, 452–459.
Chen, B., Vansteenkiste, M., Beyers, W., Soenens, B., & Van Petegem, S. (2013). Autonomy in family decision making for Chinese adolescents: Disentangling the dual meaning of autonomy. Journal of Cross-Cultural Psychology, 44, 1184-1209. DOI: 10.1177/0022022113480038.
Chen, B., Vansteenkiste, M., Beyers, W., Boone, L., Deci, E. D., Van der Kaap- Deeder, J., Lens, W., Matos, L., Mouratidis, A., Richard, R. M, Sheldon, K. M., Soenens, B., Vanpetegem, S., & Verstuyf, J. (2015). Psychological need satisfaction, need frustration, And need strength across four cultures. Motivation And Emotion, 39, 216-236. DOI: 10.1007/s11031-014-9450-1.
Chirkov, V., Ryan, R. M., Kim, Y., & Kaplan, U. (2003). Differentiating autonomy from individualism and independence: a self-determination theory perspective on internalization of cultural orientations and well-being. Journal of Personality and Social Psychology, 84, 97–110.
Condon, L., Hek, G., & Harris, F. (2008) Choosing health in prison: Prisoners' views on making healthy choices in English prisons. Health Education Journal, 67, 155-166. DOI: 10.1177/0017896908094633.
Crowne, D. P., & Marlowe, D. (1960) A new scale of social desirability independent of psychopathology. Journal of Consulting Psychology, 24, 349-354. DOI: 10.1037/h0047358.
Deci, E. L., & Ryan, R. M. (1987) The support of autonomy and the control of behavior. Journal of Personality and Social Psychology, 53, 1024–37. Opgehaald op 1 mei 2014 van http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/3320334.
Deci, E. L., & Ryan, R. M. (2000).The 'what' and 'why' of goal pursuits: Human needs and the self-determination of behavior. Psychological Inquiry, 11, 227-268. DOI: 10.1207/S15327965PLI1104_02
Deci, E. L., & Ryan, R. M. (2008a) Self-determination theory: A macrotheory of human motivation, development, and health. Canadian Psychology/Psychologie Canadienne, 49, 182–185. DOI: 10.1037/a0012801
Deci, E. L., & Ryan, R. M. (2008b) Facilitating optimal motivation and psychological well-being across life’s domains. Canadian Psychology/Psychologie Canadienne, 49, 14–23. DOI: 10.1037/0708-5591.49.1.14.
De Maere, M, Hariga, F., Bartholeyns, F. & Vanderveken, M. (2000) ’Gezondheid en druggebruik in het penitentiaire milieu’, onderzoeksrapport, Federale diensten voor Wetenschappelijk, Technisch en Culturele aangelegenheden, Brussel.
Dhami, M. K., Ayton, P., &, Loewenstein, G. (2007) Adaptation to imprisonment. Ciminal Justice and Behavior, 34, 1085-1100. DOI:10.1177/0093854807302002.
D’hoop, A. & Soenens, B. ’Jongere of probleemjongere? Een vergelijkende studie over opvoedingsstijl, internalisatie en aanpassing bij adolescenten’, Ongepubliceerd Eindwerk, Universiteit Gent, België, 2012.
Directoraat-Generaal Penitentiaire Inrichtingen (2012) Jaarverslag 2012. Opgehaald van het web op 30 januari 2014 van http://justitie.belgium.be/nl/publicaties/jaarverslag_epi_2012.jsp.
Federale Overheidsdienst Economie (2014) Statistieken en cijfers: Gevangenisbevolking. Opgehaald van het web op 15 april 2014 van http://statbel.fgov.be/nl/statistieken/cijfers/bevolking/andere/gevange…
Federale Overheidsdienst Justitie (2011a) Directoraat-Generaal Penitentiaire Inrichtingen. Activiteitenverslag 2011. Opgehaald van het Web op datum 12 april 2014 van http://justitie.belgium.be/nl/binaries/activiteitenverslag_epi_2010_nl_tcm265-149423.pdf.
Federale Overheidsdienst Justitie (2011b) Thema’s en dossiers: gevangenissen in België, Dendermonde. Opgehaald van het internet op 12 april 2014 van http://justitie.belgium.be/nl/themas_en_dossiers/gevangenissen/belgisch….
Federale Overheidsdienst Justitie (2011c) Thema’s en dossiers: gevangenissen in België, Gent. Opgehaald van het internet op 12 april 2014 van http://justitie.belgium.be/nl/themas_en_dossiers/gevangenissen/belgisch….
Federale Overheidsdienst Justitie (2011d) Thema’s en dossiers: gevangenissen in België, Brugge. Opgehaald van het internet op 13 april 2014 van http://justitie.belgium.be/nl/themas_en_dossiers/gevangenissen/belgisch…
Federale Overheidsdienst Justitie (2011e) Thema’s en dossiers: gevangenissen in België. Leven in de gevangenis. Opgehaald van het internet op 14 april 2014 vanhttp://justitie.belgium.be/nl/themas_en_dossiers/gevangenissen/leven_in….
Federale Overheidsdienst Justitie (2011f) Thema’s en dossiers: gevangenissen. Bezoek aanvragen. Opgehaald van het web op 13 april 2014 van http://justitie.belgium.be/nl/themas_en_dossiers/gevangenissen/gedetineerde_bezoeken/bezoek_aanvragen/.
Federale Overheidsdienst Justitie (2013a) Thema’s en dossiers: gevangenissen in België, Turnhout. Opgehaald van het internet op 13 april 2014 van http://justitie.belgium.be/nl/themas_en_dossiers/gevangenissen/belgisch….
Federale Overheidsdienst Justitie (2013b) Thema’s en dossiers: gevangenissen in België. Studenten: een onderzoek doen. Opgehaald van het internet op 14 april 2014 van http://justitie.belgium.be/nl/themas_en_dossiers/gevangenissen/studente….
Federale Overheidsdienst Justitie (2013c) Thema’s en dossiers: gevangenissen in Belgie. Opgehaald van het web op 12 april 2014 van http://justitie.belgium.be/nl/themas_en_dossiers/gevangenissen/belgische_gevangenissen/gevangenissen/).
Federale Overheidsdienst Justitie (2014) Dagpopulatie 1 april 2014, intranet, epi/epsi, fod justitie.
Gawronski, B. (2009) Ten frequently asked questions about implicit measures and their frequently supposed, but not entirely correct answers. Canadian Psychology, 50, 141–150. DOI: 10.1037/a0013848.
Goldstein, M. D., & Strube, M. J. (1994). Independence revisited: The relation between positive and negative affect in a naturalistic set- ting. Personality and Social Psychology Bulletin, 20, 57-64. DOI: 10.1177/0146167294201005.
Goodstein, L., MacKenzie, D. L., & Shotland, L. R. (1984) Personal control and inmate adjustments to prison. Criminology, 22, 343-369. DOI: 10.1111/j.1745-9125.1984.tb00304.x.
Goossens, W. (2006) De formele rechtspositie van gedetineerden: De theorie en de praktijk. Ongepubliceerde masterproef. Universiteit Gent, België.
Gover, A. R., MacKenzie, D. L., & Armstrong, G. S. (2000) Importation en deprivationexplanations of juveniles. International Journal of Offender Therapy and Comparative Criminology, 44, 450-467. DOI: 10.1177/0306624X00444004.
Greenwald, A. G., McGhee, D. E., & Schwartz, J. K. L. (1998). Measuring individual differences in implicit cognition: The Implicit Association Test. Journal of Personality and Social Psychology, 74, 1464–1480. DOI: 10.1037/0022-3514.74.6.1464.
Greenwald, A. G., Poehlman, T. A., Uhlmann, E. L., & Banaji, M. R. (2009) Understanding and Using the Implicit Association Test: Meta-Analysis of Predictive Validity. Journal of Personality and Social Psychology, 97, 17-41. DOI: 10.1037/e633982013-155.
Grolnick, W. S., Deci, E. L., & Ryan, R. M. (1997). Internalization within the family: The self-determination theory perspective. In J. E. Grusec& L. Kuczynski (Eds.), Parenting and children’s internalization of values: A handbook of contemporary theory (pp. 78–99). London, England: Wiley.
Grover, V. P., Keel, P. K., & Mitchell, J. P. (2003). Gender differences in implicit weight identity. The International Journal of Eating Disorders, 34, 125–35. DOI:10.1002/eat.10167.
Grusec, J. E., & Goodnow, J. J. (1994). Impact of parental discipline methods on the child’s internalization of values: A reconceptualization of current points of view. Developmental Psychology, 30, 4–19. DOI: 10.1037/0012-1649.30.1.4.
Hofmann, W., Gawronski, B., Gschwendner, T., Le, H., & Schmitt, M. (2005). A meta-analysis on the correlation between the implicit association test and explicit self-report measures. Personality & Social Psychology Bulletin, 31, 1369–85. DOI:10.1177/0146167205275613.
Howard, J. (1999) Effects of Long Term Incarceration. Geraadpleegd op 27 juli 2015, van http://www.johnhoward.ab.ca/pub/C35.htm#autono.
Kapitan, Tomis. (2000) Autonomy and manipulated freedom. Philisophical Perspectives,14, 81-103. DOI: 10.1111/0029-4624.34.s14.5.
Kasser, V. G., & Ryan, R. M. (1999). The relation of psychological needs for autonomy and relatedness to vitality, well-being, and mortality in a nursing home. Journal of AppliedSocialPsychology, 29, 935–954. DOI: 10.1111/j.1559-1816.1999.tb00133.x.
Keijsers, L., Branje, S., Hawk, S. T., Schwartz, S. J., Frijns, T., Koot, H. M., Van Lier, P., & Meeus, W. (2012). Forbidden friends as forbidden fruit: parental supervision of friendships, contact with deviant peers, and adolescent delinquency. Child Development, 83, 651–66. DOI: 10.1111/j.1467-8624.2011.01701.x.
Koestner, R., Ryan, R. M., Bernieri, F., & Holt, K. (1984). Setting limits on children’s behavior: The differential effects of controlling vs. informational styles on intrinsic motivation and creativity. Journal of Personality, 52, 233–248. DOI: 10.1111/j.1467-6494.1984.tb00879.x.
Lenaerts, S., Van Hagendoren, M., & Valgaeren, E. (2001) Gemeenschap achter tralies: onderzoek naar behoeften van gedetineerden aan maatschappelijke hulp- en dienstverlening. Hasselt: Sein.
Lane, K. A., Bahani, M. R., Nosek, B. A., & Greenwald, A. G. (2007) Understanding and using the Implicit Association Test : what we know ( so far ) about the method. In Wittenbrink, B., &Schwarz, N. Implicit Measures of Attitude. New York. The Guilford Press.
Langer, E. J., & Rodin, J. (1976). The effects of choice and enhanced personal responsibility for the aged: a field experiment in an institutional setting. Journal of Personality and Social Psychology, 34, 191–198. DOI: 10.1037/0022-3514.34.2.191.
Maes, E., Mine, B. & Robert, L. (2015) Recidive na een rechterlijke beslissing. De eerste nationale cijfers over recidiveprevalentie op basis van het Centraal Strafregister, Panopticon, 36, 173-189.
Manger, T., Eikeland, O.-J., & Asbjørnsen, A. (2012). Effects of educational motives on prisoners’ participation in education and educational desires. European Journal on Criminal Policy and Research, 19, 245–257. DOI: 10.1007/s10610-012-9187-x
Marteau, T. M., & Bekker, H. (1992). The development of a six-item short-form of the state scale of the Spielberger State-Trait Anxiety Inventory (STAI). The British Journal of Clinical Psychology / the British Psychological Society, 31, 301–306. DOI: 10.1111/j.2044-8260.1992.tb00997.x
McNeill, F. (2006) A desistance paradigm for offender management, Criminology and Criminal Justice, 6, 39-62. DOI: 10.1177/1748895806060666.
Meesters, C., Muris, P., Bosma, H., Schouten, E., & Beuving, S. (1996) Psychometric evaluation of the Dutch version of the Aggression Questionaire. Behaviour Research and Therapy, 34, 839-843. DOI:10.1016/0005-7967(96)00065-4
Minke, L.K. (2011) The effects of mixing offenders with non-offenders: findings from a Danish quasi-experiment, Journal of Scandinavian studies in Criminology and crime prevention, 94, 80-99. DOI:10.1080/14043858.2011.561624
Minuchin, S., Baker, L., Rosman, B. L., Liebman, R., Milman, L., & Todd, T. C. (1975) Conceptual model of psychosomatic illness in children - family organization and family-therapy. Archives of General Psychiatry, 32, 1031-1038. DOI:10.1001/archpsyc.1975.01760260095008.
Moller, A. C., Deci, E. L., & Ryan, R. M. (2006). Choice and ego-depletion: the moderating role of autonomy. Personality & Social Psychology Bulletin, 32, 1024–36. DOI:10.1177/0146167206288008
National Center for Education Statistics (2003) National Assessment of Adult Literacy (NAAL); prison background questionnaire. Opgehaald van het internet op 23 februari van https://nces.ed.gov/naal/si_backquestion.asp.
Patall, E. a, Cooper, H., & Robinson, J. C. (2008) The effects of choice on intrinsic motivation and related outcomes: a meta-analysis of research findings. Psychological Bulletin, 134, 270–300. DOI:10.1037/0033-2909.134.2.270
Paulus, P. B. &Dzindolet,M. T. (1993) Reactions of male and female inmates to prison confinement - further evidence for a 2-component model. Criminal Justice and Behavior, 20, 149-166. DOI: 10.1177/0093854893020002003.
Politiek Dossier 2014: Detentiebeleid (2013) ‘Beleidsvoorstellen verkiezingen 2014: Effectiefe reïntegratie van gedetineerden’. Steunpunt Algmeen Welzijnswerk, Antwerpen. Opgehaald van het internet op 2 augustus van file:///C:/Users/UGent/Downloads/Politiek%20dossier%202014%20-%20Detentiebeleid.pdf.
Pratt, J. (2008a). Scandinavian exceptionalism in an era of penal excess. Part I: The nature and roots of Scandinavian exceptionalism. British Journal of Criminology, 48, 119-137. DOI: 10.1093/bjc/azm072.
Pratt, J. (2008b). Scandinavian exceptionalism in an era of penal excess. Part II: Does Scandinavian exceptionalism have a future? British Journal of Criminology, 48, 275-292. DOI: 10.1093/bjc/azm073.
Radloff, L. (1977). The CES-D scale: A self report depression scale for research in the general population. Applied Psychological Measurement, 1, 385–401. DOI: 10.1177/014662167700100306.
Reeve, J., Nix, G., & Hamm, D. (2003). Testing models of the experience of self-determination in intrinsic motivation and the conundrum of choice. Journal of Educational Psychology, 95, 375–392. DOI:10.1037/0022-0663.95.2.375
Reis, H. T., Sheldon, K. M., Gable, S. L., Roscoe, J., & Ryan, R. M. (2000). Daily Well-Being: The Role of Autonomy, Competence, and Relatedness. Personality and Social Psychology Bulletin, 26, 419–435. DOI: 10.1177/0146167200266002.
Remue, J., Hughes, S., De Houwer, J., & De Raedt, R. (2014). To be or want to be: disentangling the role of actual versus ideal self in implicit self-esteem. PloS One, 9, e108837. DOI:10.1371/journal.pone.0108837
Ryan, R. M., & Connell, J. P. (1989). Perceived locus of causality and internalization: Examining reasons for acting in two domains. Journal of Personality and Social Psychology, 57, 749– 761. DOI: 10.1037//0022-3514.57.5.749
Ryan, R. M., & Deci, E. L. (2006). Self-regulation and the problem of human autonomy: does psychology need choice, self-determination, and will? Journal of Personality, 74, 1557–85. DOI: 10.1111/j.1467-6494.2006.00420.x
Ryan, R. M., & Frederick, C. (1997). On energy, personality, and health: subjective vitality as a dynamic reflection of well-being. Journal of Personality, 65, 529–65. DOI: 10.1111/j.1467-6494.1997.tb00326.x.
Savard, A., Joussemet, M., Emond Pelletier, J., & Mageau, G. a. (2013). The benefits of autonomy support for adolescents with severe emotional and behavioral problems. Motivation and Emotion, 37, 688–700. DOI: 10.1007/s11031-013-9351-8.
Schuthof, H., Verschuur, J., & Kaasenbrood, A. (2003) Delictketens: systematische analyse van een delict. Psychopraxis, 5, 114-118. DOI: 10.1007/BF03072086.
Seligman, M. E. P. (1975). Helplessness: On depression, development, and death. San Francisco: Freeman.
Sheldon, K. M., & Ganz, A. (2009) Psychological needs as basic motives, not just experimental requirements. Journal of Personality, 77, 1467-1492. DOI: 10.1111/j.1467-6494.2009.00589.x.
Sierens, E., Vansteenkiste, M., Goossens, L., Soenens, B., & Dochy, F. (2009) The synergistic relationship of perceived autonomy support and structure in the prediction of self-regulated learning. The British Journal of Educational Psychology, 79, 57–68. DOI:10.1348/000709908X304398
Smetana, J. G. (1999) The role of parents in moral development: A social domain analysis. Journal Of Moral Education, 28, 311-321. DOI: 10.1080/030572499103106
Smidt, S., Mühlan, H. & Power, M. (2005) The EUROHIS-QOL 8-itemindex: psychometric results of a cross-cultural field study. European Journal of Public Health, 16, 420-429. DOI: http://dx.doi.org/10.1093/eurpub/cki155
Snacken, S. (2013) Forms of violence and regimes in prison: report of research in Belgian prisons. In A. Liebling & S. Maruna (Red.) The effects of imprisonment. (pp. 306-339) Londen: Routledge.
Soenens, B., Vansteenkiste, M., &Niemiec, C. P. (2009). Should parental prohibition of adolescents’ peer relationships be prohibited? Personal Relationships, 16, 507–530. DOI: 10.1111/j.1475-6811.2009.01237.x.
Strahan, R. & Gerbasi, K. C. (1972) Short, homogeneous versions of the Marlowe-Crowne Social Desirability Scale, Journal of Clinical Psychology, 28, 191-193. Opgehaald van het web op 10 april van http://dx.doi.org/10.1002/1097-4679(197204)28:2<191::AID-JCLP2270280220>3.0.CO;2-G
Todts, S., Glibert, P., Van Malderen, S., Saliez, V., Hogge, M. & Van Huyck, C. (2009), Usage de drogues dans les prisons belges. Monitoring des risquessanitaires 2008, Rapport final.
Van de Weygaert, J. & Vander Laenen, F. (2011) Wij komen hier veel tekort: een kwalitatief onderzoek naar de behoeften van gedetineerden in de gevangenis van Oudenaarde, Fatik, 132, 4-10.
Van der Kaap-Deeder, J., Vansteenkiste, M., De Houwer, J., Soenens, B., & Boone; L. (2014). Validating an implicit measure of competence need satisfaction. Manuscript submitted for publication.
Van der Laan, A., & Eichelsheim, V. (2013). Juvenile adaptation to imprisonment: Feelings of safety, autonomy and well-being, and behaviour in prison. European Journal of Criminology, 10, 424–443. DOI: 10.1177/1477370812473530.
Vandekerckhove, J. (2014) Het primen van competentie: De invloed op impliciete en expliciete competentie-gerelateerde uitkomsten. Ongepubliceerde masterproef. Universiteit Gent, België.
Van Petegem, S., Beyers, W., Vansteenkiste, M, & Soenens, S. (2012) On the association between adolescent autonomy and psychosocial functioning: examining decisional independence from a self-determination theory Perspective. Developmental Psychology, 48, 76-88. DOI: 10.1037/a0025307.
Vansteenkiste, M., Niemiec, C. P., &Soenens, B. (2010). The development of the five mini-theories of self-determination theory: An historical overview, emerging trends, and future directions. In T. C. Urdan& S. A. Karabenick (Eds.), Advances in motivation and achievement, v. 16A—The decade ahead: Theoretical perspectives on motivation and achievement (pp. 105-165). London: Emerald Group Publishing Limited. DOI: 10.1108/S0749-7423(2010)000016A007.
Vansteenkiste, M. & Ryan, R. M. (2013) On psychological growth and vulnerability: basic psychological need satisfaction and need frustration as a unifying principle. Journal of Psychotherapy Integration, 23, 363 – 280. DOI: 10.1037/a0032359.
Vansteenkiste, M., Soenens, B., Van Petegem, S., &Duriez, B. (2014). Longitudinal associations between adolescent perceived degree and style of parental prohibition and internalization and defiance. DevelopmentalPsychology, 50, 229–36. DOI: 10.1037/a0032972
Verboon, P. (2010) Mediatie Analyse. Geraadpleegd op 27 juli 2015, van http://www.academia.edu/1738112/Mediatie_Analyse.
Verschuere, B., Prati, V., & De Houwer, J. (2009) Cheating the lie detector: Faking in the Autobiographical Implicit Association Test. Psychological Science, 20, 410-413. DOI: 10.1111/j.1467-9280.2009.02308.x
Vlaamse Overheid, Departement Welzijn Volksgezondheid en gezin: welzijn en samenleving (2012). Hulp- en dienstverlening aan gedetineerden jaarrapporten 2012. Opgehaald van het internet op 12 april van http://www4wvg.vlaanderen.be/wvg/welzijnensamenleving/hulpaangedetineerden/jjaarverjjaar/Paginas/default.aspx.
Vlachopoulos, S. P., & Michailidou, S. (2006). Development and Initial Validation of a Measure of Autonomy, Competence, and Relatedness in Exercise: The Basic Psychological Needs in Exercise Scale. Measurement in Physical Education and Exercise Science, 10, 179–201. DOI:10.1207/s15327841mpee1003_4
Wortley, R. (2002) Situational Prison Control: Crime Prevention in Correctional Intsitutions. Cambridge: Cambridge University Press.
Wooldredge, J. D. (1999). Inmate Experiences and Psychological Well-Being. Criminal Justice and Behavior, 26(2), 235–250. DOI: 10.1177/0093854899026002005.
Wright, T. A. (1991) Book review of coping, behavior, and adaptation in prison inmates by Edward Zamble and Frank Porporin. Journal of CriminalJustice, 19, 307-311.
