Zakendoen met Zuid-Korea: Onderzoek naar interculturele werkervaringen van Vlaamse ondernemers in Zuid-Korea
ACHTER DE SCHERMEN VAN HET HANDELDRIJVEN MET ZUID-KOREANEN
“Zakendoen met Zuid-Korea, Azië voor gevorderden”
Samsung, Kia en LG zijn slechts enkele Zuid-Koreaanse exportproducten die we bijna dagelijks tegenkomen. Sinds de ondertekening van het vrijhandelsakkoord in 2011 nam de bilaterale handel met Europa sterk toe en er wordt verwacht dat dit zal blijven stijgen. Zuid-Korea is een interessante handelspartner aangezien deze grootmacht beschikt over hoogtechnologische bedrijven, een grote koopkracht en een voorkeur voor luxegoederen met een `Made in Europe` label. Uit een onderzoek van O. Van Belle blijkt dat zakendoen met Zuid-Koreanen echter geen evidentie is. De Koreaanse manier van handeldrijven verschilt namelijk sterk van de Vlaamse en wordt gekenmerkt door rigide hiërarchische structuren, indirecte communicatie, sterke interpersoonlijke relaties en tijdrovende onderhandelingen.
Zuid-Koreaanse cultuur
Sinds de bevrijding van Korea is de Zuid-Koreaanse cultuur onderhevig aan westerse invloeden en ontstond een bewondering voor het Westen. Op het eerste zicht lijken Zuid-Koreanen verwesterd, maar hun interne waarden en manier van denken zijn volgens de studie nog steeds zeer Koreaans. Deze diepgewortelde waarden vinden hun oorsprong in de leer van Confucius en resulteren in een sterke hiërarchie, nationalisme en zelfs arrogantie en een superioriteitsgevoel ten opzichte van buitenlanders. Dit kan zich uiten in een hogere loyaliteit aan Koreanen en een voorkeur voor het samenwerken met Koreaanse bedrijven op buitenlandse ondernemingen.
Zuid-Koreaanse bedrijfscultuur
Uit het onderzoek kwam naar voor dat traditionele Zuid-Koreaanse bedrijven eveneens gekarakteriseerd worden door hiërarchische structuren waar macht en beslissingsrecht sterk gecentraliseerd zijn. Formele titels en beleefdheidsvormen worden extensief gebruikt om posities te reflecteren. Koreaanse bedrijfsleiders zijn hard, veeleisend, paternalistisch, trots, competitief, afstandelijk, autoritair en gedreven. Deze karakteristieken zijn grotendeels het resultaat van de aanhoudende prestatiedruk die ze ervaren. Indien doelstellingen niet behaald worden, dan worden ze vervangen. Bij voorkeur werven Koreanen mensen uit hun eigen netwerk aan die hen verplichtingen verschuldigd zijn en loyaliteit verkiezen boven eerlijkheid. De mate waarin Koreaanse leiders risico’s nemen is volgens de studie afhankelijk van de sector waarbinnen ze actief zijn, de grootte van de onderneming, het al dan niet krijgen van overheidssubsidies en het economisch klimaat. Koreaanse werknemers worden omschreven als volgzaam, loyaal, gedreven, trots, hard en risicoavers. Ze worden gepromoveerd volgens anciënniteit en brengen lange dagen door op kantoor als teken van toewijding en loyaliteit. Bovendien gaan ze regelmatig op stap tot in de vroege uurtjes waardoor de efficiëntie en kwaliteit van hun werk in vraag gesteld kan worden.
Communicatie
Zuid-Koreanen maken volgens het onderzoek eerder gebruik van indirecte communicatie waarbij luisteren en correct interpreteren centraal staan. Non-verbale communicatie speelt hierbij een belangrijke rol, maar is moeilijk waar te nemen voor buitenlanders. Zuid-Korea heeft bovendien een hoge context cultuur. De manier waarop communicatie verloopt is namelijk afhankelijk van de hiërarchische ongelijkheid tussen gesprekspartners en de omgeving waarin ze zich bevinden. De mate waarin Zuid-Koreanen de Engelse taal machtig zijn, is volgens de studie afhankelijk van hun leeftijd, wereldwijsheid en de angst om fouten te maken. Kordaat ‘neen’ zeggen is voor de meeste Koreanen moeilijk indien ze iets niet willen doen of niet akkoord gaan, omdat ze zelf of anderen geen gezichtsverlies willen laten lijden.
Zakelijke relatie
De introductie aan een Koreaanse handelspartner verloopt best formeel en via derden. Het ontwikkelen en onderhouden van een interpersoonlijke relatie met handelspartners is cruciaal en vergt tijd. Uit het onderzoek blijkt namelijk dat deze vertrouwensrelatie de basis vormt voor toekomstige handelsovereenkomsten, exclusiviteit en loyaliteit. De bedrijfscultuur van het Koreaanse partnerbedrijf heeft echter een sterke invloed op het belang dat hieraan gehecht wordt. Ondernemingen die westerse gebruiken overgenomen hebben investeren er bijvoorbeeld minder tijd aan. In grote bedrijven is het moeilijk om de juiste contactpersoon te vinden die beslissingen kan nemen. Daarnaast is in dergelijke bedrijven een grote doorloop van werknemers die hun opvolgers onvoldoende op de hoogte brengen van lopende zaken. De Vlaamse ondernemer die de zakelijke relatie opstart, beschikt best over een hoge functie om zo indruk te maken en deuren te openen. Bovendien is het volgens het onderzoek eveneens aangeraden om iemand van het mannelijk geslacht te sturen. De vertrouwensrelatie dient onderhouden te worden door jaarlijkse ontmoetingen waarbij zakengeschenken uitgewisseld worden. De handelspartner die zich verplaatst neemt best een zakengeschenk mee. Van de andere worden gastvrijheid en uitnodigingen voor etentjes, partijtjes golf, e.d. verwacht. De Koreaanse partner gezichtsverlies laten lijden, ondermaatse producten leveren, onvoldoende begrip tonen of vertrouwensbreuk plegen kunnen resulteren in het einde van de handelsrelatie.
Onderhandelingen
Onderhandelingen met Zuid-Koreanen worden door het onderzoek als tijdrovend omschreven. Het grote belang dat aan details gehecht wordt bij initiële onderhandelingen en de weinige beslissingsbevoegdheden liggen hiervan aan de basis. Bij het afronden van onderhandelingen schuiven Koreaanse bazen pas mee aan de onderhandelingstafel. De sterkte van de persoonlijke relatie heeft een invloed op de mate waarin compromissen bekomen worden. Prijs en kwaliteit zijn de belangrijkste onderhandelingspunten waarop Koreanen zich focussen. Koreaanse onderhandelaars worden gekarakteriseerd als punctueel, veeleisend, hard, afstandelijk, formeel, ongeduldig en gedreven. Ze streven naar het bekomen van bepaalde onderhandelingspunten zodat ze aan hun superieuren kunnen tonen dat ze iets bereikt hebben. Uit de studie blijkt dat de betrouwbaarheid van informatie die onderhandelaars verschaffen afhankelijk is van hun positie binnen het bedrijf. Vlaamse onderhandelaars beschikken best over ervaring in het zakendoen met Azië, moeten goed kunnen luisteren en beschikken best over een snel reactievermogen. Bovendien moeten ze geduldig zijn, flexibel, begripvol, formeel en bij momenten onderdanig. Het onderhandelingsteam wordt best gespiegeld aan het Koreaanse team betreffende functie en leeftijd. Het geslacht van de onderhandelaar speelt hier in mindere mate een rol in vergelijking met de opstart van een zakelijke relatie. Koreanen beschouwen de persoonlijke relatie en het onderling vertrouwen als de basis van een goede handelsrelatie waardoor gedetailleerde contracten overbodig zijn. Ze handelen vanuit de mentaliteit dat een gegeven woord bindend is. Een geschreven contract kan als een belediging ervaren worden, omdat Koreanen het als een teken van wantrouwen kunnen interpreteren.
De import van Koreaanse goederen en de export van Vlaamse producten is niet vanzelfsprekend. Om op een succesvolle manier zaken te kunnen doen met Zuid-Korea dient rekening te worden gehouden met hun diepgewortelde waarden en traditionele manier van zakendoen. Hierbij mag de eigen manier van zakendoen niet opgedrongen worden en dienen het nodige respect en geduld getoond te worden.
Bibliografie
Agentschap voor Buitenlandse Handela (2009). Republiek Korea: Landenstudie. Opgehaald van http://www.abh-ace.be/nl/binaries/korea_nl_tcm448-102434.pdf
Agentschap voor Buitenlandse Handelb (2009). Deelnemerslijst van de Belgisch economische missie naar de Republiek van Zuid-Korea. Opgehaald van http://www.abh-ace.be/nl/binaries/Korea_tcm448-101982.pdf
Agentschap voor Buitenlandse Handel (2014). Belgium & South Korea. Opgehaald van http://www.abh-ace.be/nl/binaries/South%20Korea_tcm448-239730.pdf
Air Accidents Investigation Branch (2003). Report on the accident to Boeing 747-2B5F, HL-7451 near London Stansted Airport on 22 December 1999 [rapport]. Opgehaald van http://www.aaib.gov.uk/cms_resources.cfm?file=/3-2003%20HL-7451.pdf
Amartya, S. (1999). Democracy as a universal value. Journal of Democracy, 10 (3), 3-17.
Ashkanasy, N. M. (2002). Leadership in the Asian century: Lessons from GLOBE. International Journal of Organisational Behaviour, 5 (3), 150-163.
Baarda, D. B., De Goede, M. P., & Teunissen, J. (2001). Kwalitatief onderzoek: Praktische handleiding voor het opzetten en uitvoeren van kwalitatief onderzoek. Groningen: Wolters-Noordhoff.
Bammel, S. S. (2008). Succeed in Korean business by understanding Korean company hierarchy. Opgehaald van http://nojeokhill.koreanconsulting.com/2009/02/executive-report-succeed…
Belgisch Korea Bataljon (2014). Geschiedenis. Opgehaald van http://www.belgian-volunteercorps-korea.be/geschiedenis.html
Bhaskar, R. (1989). Reclaiming reality: A critical introduction to contemporary philosophy. London: Verso.
Bloomberg (2014). The Bloomberg Innovation Quotient 2014. Opgehaald van http://www.bloomberg.com/slideshow/2012-06-12/the-bloomberg-innovation-…
Bock, P. K. (1999). Rethinking psychological anthropology (2nd ed.). Prospect Heights, Illinois: Waveland Press.
Bond, M. H. (2002). Reclaiming the individual from Hofstede’s ecological analysis – A 20 year Odyssey: Comment on Oyserman et al. Psychological Bulletin, 128 (5), 73-77.
Borgatti, S. (2014). Introduction to grounded theory. Opgehaald van http://www.analytictech.com/mb870/introtoGT.htm
Campbell, J. (1988). Myths to live by. New York: Bantam Books.
Central Intelligence Agency (2014). The World Factbook: East & Southeast Asia: Korea, South. Opgehaald van https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ks.html
Chaney, L. H. & Martin, J. S. (2007). Intercultural business communication (4th ed.). New Jersey: Pearson.
Corbin, J., & Strauss, A. (2008). Basics of qualitative research (3th ed.). Thousand Oaks: Sage.
Cottle, T. (1967). The circles test: An investigation of perception of temporal relatedness and dominance. Journal of Projective Technique and Personality Assessments, 31, 58-71.
Culture for Business (2014). Culture compass. Opgehaald van http://www.cultureforbusiness.com/cc//pom3/compass.htm?CCOL=pI33,17,EDJ…
Delcredere (2014). Landenrisico: Zuid-Korea. Opgehaald van http://www.delcredereducroire.be/nl/landenrisicos/#focusCountry=KR&focu…
Deuchler, M. (1992). The Confucian transformation of Korea: A study of society and ideology. Cambridge/Massachusetts: Harvard University Press.
DiMaggio, P. (1997). Culture and cognition. Annual Review of Sociology, 23 (1), 263-287.
Dorfman, P. W., & Howell, J. P. (1988). Dimensions of national culture and effective leadership patterns: Hofstede revisited. Advances in International Comparative Management, 3, 127-150.
Easterby-Smith, M., Thorpe, R., & Lowe, A. (2002). Management research: An introduction (2nd ed.). London: Sage.
Emans, B. (1990). Interviewen: Theorie, techniek en training (3de ed.). Groningen: Wolters-Noordhoff.
Engholm, C. (1991). When business East meets business West: The guide to practice and protocol in the Pacific Rim. New York: John Wiley & Sons.
European Commission (2011). The EU – Korea Free Trade Agreement in practice. Luxembourg: Publication Office of the European Union.
European Commission (2013). EU – Korea FTA sees strong rise in EU exports. Opgehaald van http://trade.ec.europa.eu/doclib/press/index.cfm?id=931
European Institute for Asian Studies (2013). European Union – Republic of Korea Summit [Brochure]. Brussel: EIAS.
Eurostat (2014). Extra-EU trade by partner. Opgehaald van http://appsso.eurostat.ec.europa.eu/nui/setupDownloads.do
Externe Nieuw-Zeelandse pilootinstructeur (1998). Korean Airlines safety audit findings [rapport]. Opgehaald van http://www.flight.org/blog/2009/10/01/korean-airlines-internal-audit-re…
Flanders Investment and Trade (2011). Landendossier: Zuid-Korea. Opgehaald van http://www.flanderstrade.be/site/wwwnl.nsf/landendossiershome?openform
Froese, F. J., Peltokorpi, V., & Ko, K. A. (2012). The influence of intercultural communication on cross-cultural adjustment and work attitudes: Foreign workers in South Korea. International Journal of Intercultural Relations, 36, 331-342.
Furrer, O., Liu, B. S.-C., & Sudharshan, D. (2000). The relationship between culture and service quality perceptions: Basis for cross-cultural market segmentation and resource allocation. Journal of Service Research, 2 (4), 355-371.
Gesteland, R. R. (2003). Cross-cultural business behavior: Marketing, negotiating, sourcing and managing across cultures (3rd ed.). Copenhagen: Copenhagen Business School Press.
Gladwell, M. (2008). The ethnic theory of plane crashes. In Outliers: The story of success (pp. 177-223). New York/Boston/London: Little, Brown and Company.
Glaser, B. G., & Strauss, A. L. (1967). The discovery of grounded theory: Strategies for qualitative research. New York: Aldine Publishing Company.
Goulding, C. (2002). Grounded theory: A practical guide for management, business and market researchers. London: Sage.
Graves, D. (1986). Corporate culture – Diagnosis and change: Auditing and changing the culture of organizations. New York: St. Martin’s Press.
Hanna, N., Boyson, S., & Gunaratne, S. (1996). The East Asian miracle and information technology: Strategic management of technological learning. Washington: The World Bank.
Harzing, A.W. (1995). The persistent myth of high expatriate failure rates. International Journal of Human Resource Management, 6, 457-74.
Haub, C. (2010). Did South Korea’s population policy work too well. Opgehaald van http://www.prb.org/Publications/Articles/2010/koreafertility.aspx
Henry, G. T. (1990). Practical sampling. Newbury Park: Sage Publications.
Hoare, J. E. & Pares, S. (1997). Korea. Oxford/Santa Barbara: Clio Press.
Hoare, J. (2005). Korea: A quick guide to customs & etiquette. Hong Kong: Kuperard.
Hoecklin, L. (1995). Managing cultural differences: Strategies for competitive advantages. New York: Addison-Wesley Publishers.
Hofstede, G. (1980). Culture’s consequences: International differences in work-related values. London: Sage.
Hofstede, G. (1998). Attitudes, values and organizational culture: Disentangling the concepts. Organization Studies, 19 (3), 477-493.
Hofstede, G. (1999). Managementtheorieën in verschillende culturen. Schoonhoven: Academic Service.
Hofstede, G. (2001). Culture’s consequences: Comparing values, behaviors, institutions and organizations across nations (2nd ed.). California: Sage Publications.
Hofstede, G., & Bond, M. H. (1988). The Confucius Connection: From cultural roots to economic growth. Organizational Dynamics, 15 (4), 5-21.
Hofstede, G., & Hofstede, G. J. (2007). Allemaal andersdenkenden: Omgaan met cultuurverschillen (23ste ed.). Amsterdam/Antwerpen: Uitgeverij Contact.
Hoppe, M. H., & Eckert, R. (2012). Leader effectiveness and culture: The GLOBE study. Opgehaald van http://www.ccl.org/leadership/pdf/assessments/GlobeStudy.pdf
House, R. J., Javidan, M., Hanges, P. J., & Dorfman, P. W. (2002). Understanding cultures and implicit leadership theories across the globe: An introduction to project GLOBE. Journal of World Business, 37, 3-10.
House, R. J., Hanges, P. J., Javidan, M., Dorfman, P. W., & Gupta, V. (2004). Culture, leadership and organisations: The GLOBE study of 62 societies. Thousand Oaks: Sage.
Internationaal Monetair Fonds (2014). Report for Korea. Opgehaald van http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2012/01/weodata/weorept.aspx?pr…
Jandt, F. E. (2010). An introduction to intercultural communication: Identities in a global community (6th ed.). Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
Javidan, M., & House, R. J. (2001). Cultural acumen for global manager: Lessons from project GLOBE. Organizational Dynamics, 29 (4), 289-305.
Jones, M. L. (2007). Hofstede: Culturally questionable?. Opgehaald van http://ro.uow.edu.au/cgi/viewcontent.cgi?article=1389&context=commpapers
Kahn, H. (1979). World Economic Development: 1979 and Beyond. London: Croom Helm.
Kee, T. S. (2008). Influences of Confucianism on Korean corporate culture. Asian Profile, 36 (1), 1-14.
Kim, D. J. (1994). Is culture destiny? The myth of Asia’s anti-democratic values. Opgehaald van http://www.foreignaffairs.com/articles/50557/kim-dae-jung/is-culture-de…
Kim, I. K. (2000). Policy responses to low fertility and population aging in Korea. Opgehaald van http://www.un.org/esa/population/publications/popdecline/kim.pdf
King, N. (2004). Using interviews in qualitative research. In C. Cassell & G. Symon (Eds.). Essential guide to qualitative methods in organizational research (pp. 11-22). London: Sage.
Kluckhohn, F. R., & Strodtbeck, F. L. (1961). Variations in value orientations. New York: Harper Collins.
Kroeber, A. L., & Kluckhohn, C. (1952). Culture: A critical review of concepts and definitions. Cambridge, Ma b sachusetts: Harvard University Press.
Lange, T., Pacheco, G., & Shrotryia, V. (2010). Culture, industrialisation and multiple domains of employee’s job satisfaction: A case for HR strategy redesign in India. International Journal of Human Resource Management, 21 (13), 2438-2451.
Lee, R. M. (1993). Doing research on sensitive topics. London: Sage.
Lee, H.-J. (2003). Development, crisis and Asian values. East Asian Review, 15 (2), 27-42.
Lewin, K. (1936). Principles of topological psychology. New York: McGrawHill.
Lewis, R. D. (2006). When cultures collide: Leading across cultures (3rd ed.). Boston/London: Nicholas Brealey International.
Lindell, M., & Arvonen, J. (1996). The Nordic management style in a European context. International Studies of Management & Organization, 26 (3), 73-91.
McClelland, D. C. (1985). Human motivation. Illinois: Scott Foresman.
McSweeney, B. (2002). Hofstede’s model of national cultural differences and their consequences: A triumph of faith - a failure of analysis. Human Relations, 55 (1), 89-118.
Mole, J. (2003). Mind your manners: Managing business culture in the new global Europe. London: Nicholas Brealy Publishing.
Morris, P. (1997). Roh regrets: Leadership, culture and politics in South Korea. Crime, Law & Social Change, 28, 39-51.
Mortelmans, D. (2011). Handboek kwalitatieve onderzoeksmethoden. Leuven: Acco.
Morton-Williams, J. (1993). Interviewer approaches. Cambridge: Dartmouth Publishing Company Limited.
Nasif, E. G., Al-Daeaj, H., Ebrahimi, B., & Thibodeaux, M. S. (1991). Methodological problems in cross-cultural research: An update. Management International Review, 31 (1), 79-91.
Newman, K. L., & Nollen, S. D. (1996). Culture and congruence: The fit between management practices and national culture. Journal of International Business Studies, 27 (4), 753-779.
Nigam, R., & Su, Z. (2011). Management in emerging versus developed countries: A comparative study from an Indian perspective. Journal of Centrum Cathedra, 4 (1), 121-133.
Organization for Economic Co-operation and Development (2012). OECD Economic Surveys: Korea 2012. Opgehaald van http://www.oecd-ilibrary.org/economics/oecd-economic-surveys-korea-2012…
Organization for Economic Co-operation and Development (2014). Gross Domestic Product (GDP). Opgehaald van http://stats.oecd.org/index.aspx?queryid=558#
Orr, L. M., & Hauser, W. J. (2008). A re-inquiry of Hofstede’s cultural dimensions: A call for 21st century cross-cultural research. Marketing Management Journal, 18 (2), 1-19.
Palmer, T. M., & Varner, I.I. (2007). A comparison of the international diversity on top management teams of multinational firms based in the United States, Europe and Asia: Status and implications. Singapore Management Review, 29 (1), 1-30.
Panter, A. T., & Sterba, S. K. (2011). Handbook of ethics in quantitative methodology. New York: Routledge.
Parson, T., & Shils, E. A. (2001). Toward a general theory of action: Theoretical foundations for the social sciences. New Brunswick: Transaction Publishers.
Patton, M. Q. (2002). Qualitative research and evaluation methods (3rd ed.). Thousand Oaks: Sage.
Paxton, N. (2011). The rough guide to Korea (2nded.). Singapore: Rough Guides Ltd.
Pinto, D. (1998). Interculturele communicatie: Drie-stappenmethode voor het doeltreffend overbruggen en managen van cultuurverschillen. Antwerpen: Bohn Stafleu Von Loghum.
Punch, K. F. (2009). Developing effective research proposals (2nd ed.). London: Sage.
Putman, R. D. (1993). Making democracy work. New Jersey: Princeton University Press.
Redpath, L., & Nielsen, M. O. (1997). A comparison of native culture, non-native culture and new management ideology. Revue Canadienne des Sciences de l’Administration, 14 (3), 327-339.
Robson, C. (2002). Real world research (2nd ed.). Oxford: Blackwell.
Saunders, M., Lewis, P., & Thornhill, A. (2008). Methoden en technieken van onderzoek (4de ed.). Amsterdam: Pearson Education Benelux.
Schreuder Peters, R. P. I. J. (2012). Methoden en technieken van onderzoek: Principes en praktijk (3de ed.). Den Haag: Sdu Uitgevers.
Schwartz, S. H. (1999). A theory of cultural values and some implications for work. Applied Psychology, 48 (1), 23-47.
Seidman, I. (2006). Interviewing as qualitative research: A guide for researchers in education and the social sciences (3rd ed.). New York: Teachers College Press.
Seth, M. J. (2007). Myth, memory and reinvention in Korea: The case of Tan’gun. Opgehaald van http://www.virginiareviewofasianstudies.com/archived-issues/2007-2/
Shadid, W. A. (2007). Grondslagen van interculturele communicatie: Studieveld en werkterrein. Alphen aan de Rijn: Kluwer.
Shenkar, O., & Luo, Y. (2008). International business. Thousand Oaks: Sage Publications.
Shim, T. Y.-J., Kim, M.-S., & Martin, J. N. (2008). Changing Korea: Understanding culture and communication. New York: Peter Lang.
Signorini, P., Wiesemes, R., & Murphy, R. (2009). Developing alternative frameworks for exploring intercultural learning: A critique of Hofstede’s cultural difference model. Teaching in Higher Education, 14 (3), 253-264.
Smith, M. (1998). Culture and organisational change. Management Accounting, 76 (7), 60-62.
Social Science Citation Index (2014). Citation report: Hofstede. Opgehaald van http://proxy.ehsal.be:2396/CitationReport.do?product=UA&search_mode=Cit…
Song, P. O.-N. (2003). The rise of the Korean economy (3rd ed.). Oxford: Oxford University Press.
Søndergaard, M. (1994). Hofstede’s consequences: A study of reviews, citations and replications. Organization Studies, 15 (3), 447-456.
Studiedienst van de Vlaamse Regering (2012). Buitenlandse handel naar partnerland. Opgehaald van http://aps.vlaanderen.be/svr/b-handel.html
The Hofstede Centre (2014). National cultural dimensions. Opgehaald van http://geert-hofstede.com/national-culture.html
Tinsley, C., & Heino, R. (2012). BusinessSense: The art of intercultural negotiation. Opgehaald van http://msbmedia.georgetown.edu/businesssense-the-art-of-intercultural-n…
Tony, F. (2003). A critique of Hofstede’s fifth national culture dimension. International Journal of Cross Cultural Management, 3 (3), 347-368.
Tönnies, F. (1957). Community and Society. New York: Harper & Row.
Transparency International (2013). Corruption Perceptions Index 2013. Opgehaald van http://cpi.transparency.org/cpi2013/results/
Trompenaars, F. (1993). Zakendoen over de grens: Leren omgaan met andere culturen. Amsterdam/Antwerpen: Uitgeverij Contact.
Trompenaars, F., & Hampden-Turner, C. (2000). Riding the waves of culture: Understanding cultural diversity in business (2nd ed.). Londen: Nicholas Brealey Publishing.
Trompenaars, F., & Hampden-Turner, C. (2008). Over de grenzen van cultuur en management. Amsterdam/Antwerpen: Uitgeverij Business Contact.
Trompenaars, F., & Woolliams, P. (2005). Business en cultuur: Samenwerken in het tijdperk van globalisering. Amsterdam/Antwerpen: Uitgeverij Business Contact.
Tung, R. L. (1982). Selection and training procedures of U.S., European and Japanese multinationals. California Managment Review, 25(1), 57-71.
Vegdahl, S., & Seunghwa Hur, B. (2008). Culture shock: A survival guide to customs and etiquette: Korea (6th ed.). Singapore: Marshall Cavendish.
Wikipediaa (2014). World map. Opgehaald van http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/ec/World_map_blank_with…
Wikipediab (2014). Kaart van Korea. Opgehaald van http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/51/Kaart_Korea_Nederlan…
Yeung, H. W.-C. (1995). Qualitative personal interviews in international business research: Some lessons from a study of Hong Kong Transnational Corporations. International Business Review, 4 (3), 313-339.
Yin, R. K . (2003). Case study research: Design and method (3rd ed.). London: Sage.
Yum, J. O. (1988). The impact of Confucianism on interpersonal relationships and communication patterns in East Asia. Communication Monographs, 55, pp. 374-388.
Yun-Shik, C., & Hugh Lee, S. (2006). Transformations in twentieth century Korea. Oxon: Routledge.
