Fotografie als hulpbron in het groeiproces van jongeren tussen 12 en 20 jaar
Een foto verzwijgt meer dan 1 000 woorden.
Een foto zegt meer dan 1 000 woorden. (*)
Herken je het moment dat je door je sociale media bladert en de ene na de andere foto tegenkomt van mensen uit je omgeving? Merendeel van de tijd zijn het foto’s die lijken te verwijzen naar een gelukkig en (bijna) perfect bestaan. Maar daar zeg ik het goed, lijken… Foto’s, zeker diegene die op sociale media gedeeld worden, kunnen namelijk meer dan 1 000 woorden verzwijgen.
Bovendien wijzen sociale media niet alleen op het feit dat foto’s meer dan 1 000 woorden kunnen verbergen, maar ook op het gegeven dat ze niet meer weg te denken zijn uit het leven van jongeren tussen 12 en 20 jaar. Dit was evengoed zo tijdens mijn jeugdperiode. Zelf had ik een zeer bijzondere band met fotografie: wat begon als een hobby, resulteerde uiteindelijk in een bron van steun tijdens de moeilijke momenten in mijn leven. Voor mij klonk het welbekende spreekwoord “een foto zegt meer dan 1 000 woorden” zeer bekend in de oren. Aan de hand van foto’s kon ik mijn gevoelens en gedachten weergeven. Bovendien hielp fotografie mij in het tastbaar maken van het abstracte begrip ‘identiteit’.
De bewustwording dat foto’s niet meer weg te denken zijn uit de leefwereld van jongeren in combinatie met mijn eigen ervaring daagde mij uit om te onderzoeken op welke manier fotografie een bijdrage kan leveren aan het groeiproces van jongeren.
Alvorens ik kon achterhalen of fotografie effectief een bijdrage zou kunnen leveren aan het groeiproces van jongeren, zocht ik een antwoord op de hierna vermelde vragen. Wat is fotografie? Waarom worden mensen aangetrokken tot foto’s? Welke taal gaat er schuil achter een foto? Wat wordt er precies verstaan onder het groeiproces van jongeren?
Bovenstaande vragen vormden dan ook een belangrijk fundament waar de rest van mijn onderzoek op voortbouwde. Uit het gevoerde onderzoek bleek, zoals mijn gevoel en ervaring me reeds aangaf, dat fotografie inderdaad een bijdrage kan leveren aan het groeiproces van jongeren. Fotografie kan namelijk gebruikt worden als een hulpbron voor onder andere communicatie, zelfexpressie, het komen tot zelfinzicht en het vormen van een identiteit. Jongeren kunnen hierbij zowel aan de slag gaan met zelfgemaakte of verzamelde foto’s als met familiealbums, autobiografische foto’s, zelfportretten en foto’s van zichzelf genomen door anderen.
Wat mij bovendien redelijk snel opviel tijdens het schrijven van mijn bachelorproject was dat fotografie vandaag de dag in België nog gemakkelijk buiten beschouwing wordt gelaten als het gaat over creatieve methodieken in het sociaal-agogisch werk. Dit zou te wijten kunnen zijn aan het feit dat fotografie nog relatief onbekend is op dit vlak. Jammer toch? Daarom besloot ik om een handleiding te maken voor sociaal-agogisch werkers. De handleiding bestaat enerzijds uit een inhoudelijk gedeelte en anderzijds uit een praktisch gedeelte. Aan de hand van deze handleiding wil ik sociaal-agogisch werkers de mogelijkheid aanreiken om fotografie in te zetten in hun werk met jongeren.
Hopelijk heb ik uw interesse weten te wekken om fotografie in te zetten in uw werk met jongeren. Indien dit het geval is, verwijs ik u graag door naar mijn eindproduct. Ik hoop dan ook van harte dat fotografie een meerwaarde kan bieden in uw werk met jongeren!
Indien u meer informatie wenst over dit onderwerp, nodig ik u graag uit om mijn bachelorproject te lezen.
En wie weet zijn uw foto’s eveneens sleutels die deuren kunnen openen naar verborgen informatie, gevoelens en herinneringen. (naar Judy Weiser)
(*) Bron:
Een foto verzwijgt meer dan 1 000 woorden, opgehaald van https://www.fitinjehoofd.be/leef-zonder-filter
Een foto zegt meer dan 1 000 woorden, is oorspronkelijk een Engelse uitdrukking “A picture is worth a thousand words” die in 1911 voor het eerst verscheen in een krantenartikel dat geschreven werd door Tess Flanders.
Bibliografie
Aronson, E., Wilson, T., & Akert, R. (2014). Sociale psychologie. Amsterdam: Pearson. Beghin, A., et al. (2014). Cursus Creatieve Professionaliteit 1. Heverlee: University Colleges Leuven-Limburg, Departement Sociale School Heverlee.
Bogert, I., Bogert, G., & Sitvast, J. (2012). Kijk Mij Nou!: Herstel in Beeld. Gelselaar: Herstel4U.
Braet, H. (2012). De kracht van een foto. Antwerpen: Garant.
Brysbaert, M. (2011). Psychologie. Gent: Academia Press.
Craig, C. (2009). Exploring the Self through Photography. Londen: Jessica Kingsley Publishers.
Danchin, E. (z.d.). PhotoThérapie: Initiation à la PhotoThérapie et à la Photographie thérapeutique. Jette: Analytique photographique.
de Botton, A., & Armstrong, J. (2013). Kunst als therapie. Houten: Terra Lannoo bv.
De Rycke, M. (6 april 2018). Persoonlijke communicatie, via interview.
Hendriks, T. (2013). Beeldspraak: fotografie als visuele communicatie. Culemborg: Van Duuren Media B.V.
Heylen, M., De Roeck, V., Kerkhof, I., Plessers, M., & Verheyen, E. (2009). Atlas van de menselijke levensloop. Leuven: Acco.
Jocqué, J. (9 mei 2018). Persoonlijke communicatie, via interview.
Luyten, M. (2016). Projectieve PhotoTherapy – Duiding. Geraadpleegd op 7 mei 2018, via http://www.markluyten.be/Projectieve%20PhotoTherapy.pdf
Luyten, M. (21 maart 2018). Persoonlijke communicatie, via interview.
Martin, R. (2009, maart). Inhabiting the image: photography, therapy and re-enactment phototherapy. European Journal of Psychotherapy and Counselling, 11(1), pp. 35- 49.
Miotke, J. (2011). Praktisch handboek fotografie. Aartselaar: Deltas.
Pauwels, L., & Peters, J. (2005). Denken over beelden. Leuven: Acco.
Rode Neuzen Dag. (2016). RND verslag 2016. Geraadpleegd op 30 april 2018, via https://rodeneuzendag.be/brochure-rode-neuzen-dag-verslag-2016
Schweizer, C., de Bruyn, J., Haeyen, S., Henskens, B., Rutten-Saris, M., & Visser, H. (2009). Handboek beeldende therapie. Houten: Bohn Stafleu van Loghum.
Sienaert, P., Thys, E., Allegaert, P., De Cleene, A., & De Fruyt, J. (2015). Lichtgevoelig.Kortenberg: Vlaamse Vereniging voor Psychiatrie.
Sitvast, J. (2002). Foto's die veel zeggen. Tijdschrift voor Humanistiek (3), p. 11.
Sitvast, J. (2017). Het fotoverhaal. Soest: Boekscout.
SLO Voortgezet onderwijs. (2006) Visuele geletterdheid, handleiding. Gedownload op 20 april 2018, van http://www.slo.nl/downloads/archief/doc-handl_vg.pdf/
Sontag, S. (2008). Over fotografie. Amsterdam: De Bezige Bij.
Swinnen, J. (2005). De lichte kamer: de onverborgen fotografie. Antwerpen: Garant.
Thibaut, H. (2012). Pixels in beeld: empowerend werken met foto's en fotografie. In W. Van Handenhoven, Jaarboek ergotherapie 2012 (pp. 209-219). Leuven: Acco.
Van Doorselaer, M. (16 maart 2018). Persoonlijke communicatie, via interview.
Van Eemeren, K. (2011). Phototherapy: a window on the world. (Scriptie). Geraadpleegd op 22 maart 2018, van http://www.psychology-integration.eu/afgewerkte- scripties/
Vanhoof, C. (16 april 2018). Persoonlijke communicatie, via e-mail.
Verheyen, E. (2014). Cursus Psychologie voor sociaal-agogisch werkers. Heverlee: Katholieke Hogeschool Leuven, Departement Sociale School Heverlee.
Vleugels, H., & Van den Bosch, B. (2008). Veranderende denkbeelden in de psychotherapie: interactionele vormgeving in actie. Antwerpen: Standaard.
Weiser , J. (z.d.). Clients’ Self-Portraits. Geraadpleegd op 10 april 2018, via https://phototherapytherapeuticphotography.files.wordpress.com/2015/01/…
Weiser , J. (z.d.). Photo’s BY Clients. Geraadpleegd op 10 april 2018, via https://phototherapytherapeuticphotography.files.wordpress.com/2015/01/…
Weiser , J. (z.d.). Photo’s Of Clients. Geraadpleegd op 10 april 2018, via https://phototherapytherapeuticphotography.files.wordpress.com/2015/01/…
Weiser, J. (1999). PhotoTherapy Techniques. Vancouver: PhotoTherapy Centre.
Weiser, J. (2018). PhotoTherapy Techniques. Geraadpleegd op 10 april 2018, via https://phototherapy-centre.com/phototherapy-techniques/
