Jaarlijks wordt er 20.000 ton afval in de zee geloodst waarvan 75% plastiek is.
Architectuur, ecologie en het gedrag van mensen zijn de kernwoorden van deze masterproef. Het gaat over een toetsing wat de mogelijkheden zijn als deze drie woorden met elkaar verzoend worden. Dit sluitstuk is een nauwe samenwerking tussen mijn visie op architectuur, op de toekomst. Als context heb ik gekozen voor Zeebrugge. Het is een plek waarvan de leefbaarheid met de jaren zienderogen achteruit gaat en dat terwijl de plaats sterk gedefinieerd wordt door zijn haven en strand. Dit was dan ook het startpunt voor dit onderzoek, hoe kan er van Zeebrugge een leefbare plek gemaakt waar werken en wonen met elkaar gemengd wordt met als drager een ecologische architectuur.
Architectuur draagt bij aan het gedrag van de mensen, enerzijds kan dit bekeken worden door de ogen van de stedenbouw anderzijds door de invloed van de manier waarop we leven. Vlaanderen kan gezien worden als een lappendeken, als één groot versnipperd centrum waar slechts drie procent ongerepte natuur over blijft en toch we blijven luxueus verder verkavelen alsof er niets aan de hand is. Als iedereen zou leven zoals wij leven hebben we 2.5 maal de aarde nodig. Dat stelde mij de vraag hoe maken we dorpen, steden terug aantrekkelijk leefbaar om het verdichten mogelijk te maken. We moeten inzien dat dit niet langer houdbaar is en dat de stedenbouw hierbij de hoofdleider moet zijn om aan te tonen hoe het anders moet. Het moet een architectuur zijn die niet één maar verschillende oplossingen brengt afhankelijk van hun context. Het is een architectuur die luistert naar zijn noden, zijn invloeden die durft zijn vraagstukken breed opentrekken en die durft verder in de toekomst te kijken. Met deze gedachten ben ik het onderzoek in Zeebrugge begonnen. Zeebrugge was daarom de ultieme uitdaging om economie, een leefbare omgeving, ecologie en industrie in balans te brengen.
Architectuur heeft niet alleen invloed op hoe we leven in de plek door de stedenbouw maar het denkt ook na over hoe we samenleven. Doordat we elk apart zijn gaan wonen in Vlaanderen denken we zeer individualistisch. We zijn vergeten hoe we kunnen samen bouwen aan een betere, ecologische wereld. Door meer inspraak en samenwerking kunnen we in de toekomst steunen op kleinere, zelfvoorzienende steden. Het is een plek waar we productie, voeding en energie weer in eigen handen nemen. In dit werk heb ik gezocht hoe bewoners deel kunnen uitmaken van deze drie essentiële middelen en hoe wonen en werken met elkaar kan gecombineerd worden. De vraag hoe willen we werken in de toekomst staat daarbij centraal. Werkruimte wordt bekeken van workshopruimtes tot stadsateliers, van een leerschool gecombineerd met werken, tot een collectieve keuken waar er samen gekookt, geleefd en genaaid kan worden. Er wordt volgens de leeftijd gekeken hoe mensen kunnen deelnemen aan deze werkruimte. Het programma bevat als grote drager de collectieve werkruimte die het plastiek recycleert en verwerkt tot bouwmateriaal of andere bruikbare producten en dit verkoopt. Daarnaast wordt het programma aangevuld met centra voor ouderen, tijdelijke arbeiders, transmigranten, educatie centrum, energieopwekking... Het zijn de lokale ambachten die de omgeving terug een eigen identiteit, een eigen economie zullen geven. Het geheel werkt als één gemeenschap waar de gedeelde ruimte belangrijk is. De combinatie van vaste gemeenschap (namelijk de ouderen, vaste werkers) met de tijdelijke gasten (zoals toeristen, illegalen, vrachtwagenchauffeurs…) en hoe deze samenkomen in de werkruimte, vormen het onderzoek in dit project.
Architectuur en ecologie werkt nauw met elkaar. Veelal denken we in termen van duurzaamheid of anders gezegd in technieken; ventilatie, energie… maar ecologie is veel meer dan dat, het gaat over de manier van omgaan met de natuur. Het wilt er niet over domineren maar het staat connectie met de natuur. Dit project is vertrokken vanuit de noden van zijn omgeving in respect tot de natuur. Het onderzoek gaat over de potentiële van de Noordzee met name de mogelijkheden van plastiek; van de verwerking tot het bouwen met plastiek, energie en voeding uit de zee.
Het project staat dus sterk in relatie tot zijn omgeving, bewoners en potenties. In eerste instantie denkt het na over de stedenbouwkundige schaal. Het houdt rekening met negatieve factoren (zoals weinig gebruikte publieke ruimte, lokale materialen, afval, eenzaamheid…) en zet dit om tot positieve factoren. Een samenleving die versterkt wordt door zijn potenties van de zee. Op tweede niveau staat werken en leven in de toekomst samen. Het project is een plaats waar bewoners en tijdelijke werkers samen handelen als één groep. Het derde punt denkt na over bouwen met lokale en ecologische materialen namelijk; plastiek. Zeebrugge als ecologische stad kijkt vanuit de noden naar zijn omgeving.
INTERNETBRONNEN
51N4e, AWB, Simply community, Tractebel, 29 september 2017, Toekomst Zeebruge vandaag en morgen, conceptbegeleiding en stadsvernieuwing,
Algopack, 2016, Meet the French Seaweed Startup rethinking Bioplastics, geraadpleegd op 3 juni 2018 via https://labiotech.eu/algopack-seaweed-algae-bioplastic/
Allen Eric, 2016, 10 Innovative Buildings Made from Plastic geraadpleegd op 3 juni 2018 via https://www.architecturaldigest.com/gallery/innovative-plastic-building…
all
Audop, PET Bottle Hot Washing Recycling Machine, geraadpleegd op 3 juni 2018 via https://audop.com/pet-bottles-washing-plants/pet-bottle-hot-washing-rec…-
plant-17.htm
Bedford reinforced plastics, resources geraadpleegd op 3 juni 2018 via https://bedfordreinforced.com/resources/
Bedford reinforced plastics,2012, design guide bedford geraadpleegd op 3 juni 2018 via https://bedfordreinforced.com/app/uploads/2017/07/BRP-Design-Guide-
2016.pdf
Bedford reinforced plastic,2017, why build with FRP geraadpleegd op3 juni 2018 via https://bedfordreinforced.com/app/uploads/2017/07/BRP-why-build-with-frp-
Infographic_hires.pdf
Bedford reinforced plastics,2017,FRP VS. Traditional materials geraadpleegd op 3 juni 2018 via https://bedfordreinforced.com/app/uploads/2017/08/
BRP-FRP-vs-Traditional-Materials.pdf
Beth Buczynski, 100% RECYCLED PLASTIC BRIDGE HOLDS STRONG IN OHIO laatst geraadpleegd 5 juni 2016 via http://earthtechling.
com/2013/06/100-recycled-plastic-bridge-holds-strong-in-ohio/
Bureau Mouton, 2017,The Arch, Genk , geraadpleegd op 3 jnui 2018 via https://mouton.eu/en/project/arch/
Branch technology, FRP 3D printing, laatst geraadpleegd op 5 juni 2018 via https://www.branch.technology/projects
Brandes Eelco, 2016, Gaat dit innovatieve zeewier plastic voorgoed vervangen? geraadpleegd op 3 juni 2018 via https://www.duurzaambedrijfsleven.nl/recycling/
14631/gaat-dit-innovatieve-zeewier-plastic-voorgoed-vervangen
Callebaut Vincent, 2015,AEQUOREA, geraadpleegd op 3 juni 2018 via http://vincent.callebaut.org/object/151223_aequorea/aequorea/projects/u…
CTS bridges,About CTS, geraadpleegd op 3 juni 2018 via http://www.ctsbridges.co.uk/bridges/frp-bridges-fibre-reinforced-plasti…
Delmulle Frank, 2017, Andromeda geraadpleegd op 3 juni 2018 via http://architecturemasterstudios.be/studio/17-18/andromeda/
De Mulder Gert, 2014 ,Recy Block geraadpleegd op 3 juni 2018 via http://gert.tv/?p=522
DUS architects, 2015, 3D print kanal house geraadpleegd op 3 jnui 2018 via http://3dprintcanalhouse.com/construction-technique
Ecoinclusion, 2014, Transformamos plástico PET en ladrillos ecológicos , geraadpleegd op 3 jnui 2018 via http://ecoinclusion.com.ar/
El Mabrouk Farid, 2017, Straks drijft er meer afval in zee dan er vissen zijn: “Noordzee is tikkende tijdbom” , laatst geraadpleegd op 5 juni 2018 via https://www.
nieuwsblad.be/cnt/dmf20171122_032022
Evoware, Seaweed-based package, geraadpleegd op 3 juni 2018 via http://www.evoware.id//product/ebp
EWA, energie uit water, geraadpleegd op 3 juni 2018 via http://www.energieuitwater.nl/EWA
Fema, 2014 ,New York Milk Jug Bridge, geraadpleegd op 3 juni 2018 via https://www.fema.gov/media-library/assets/images/64399#details
Ficidet, Brickarp geraadpleegd op 3 jnui 2018 via http://www.ficidet.com/brickarp/
Froelich Amanda, 2017, MIT students find a way to make stronger concrete with plastic bottles, geraadpleegd op 3 juni 2018 via https://inhabitat.com/mit-students-
develop-method-to-reinforce-concrete-using-plastic-bottles/
Gomory Gregor, From Plastic Pollution to Building Solution, geraadpleegd op 3 juni 2018 via http://www.byfusion.com/byblocks
Griffiths Sarah, 2014 ,The 3D printed HOUSE,geraadpleegd op 3 juni 2018 via http://www.dailymail.co.uk/sciencetech/article-2594234/The-3D-printed-
HOUSE-Technology-used-construct-entire-building-including-furniture-Amsterdam.html
Grozdanic Lidija, 2017 ,Colorful People’s Pavilion in Eindhoven is made from 100% borrowed materials geraadpleegd op 3 juni 2018 via https://inhabitat.com/colorful-
peoples-pavilion-in-eindhoven-is-made-from-100-borrowed-materials/
Harwell-Aylor, 2016 ,How FRP Compares to Other Industrial Materials geraadpleegd op 3 juni 2018 via http://www.marcofiberglass.com/frp-compares-industrial-
materials Hustwit Gary,(2016), Workplace: The Connected Space Documentary,geraadpleegd op 3 juni 2018 via https://www.rga.com/about/workplace
Heather Clancy, 2017, This edible packaging will make you reconsider seaweed, geraadpleegd op 3 juni 2018 via https://www.greenbiz.com/article/edible-packaging-
will-make-you-reconsider-seaweed
Heinsman Hedwig, 2015 , 3D Print Canal House HD geraadpleegd op 3 juni 2018 via https://www.youtube.com/watch?v=1SmntBzsXO8
Hofstee Sjoerd, 2017, Zeewier als veevoer is geen sprookje mee, geraadpleegd op 3 juni 2018 via https://www.nieuweoogst.nu/nieuws/2017/08/18/zeewier-als-veevoer-
is-geen-sprookje-meer
Ik ga bouwen, 2013, Zeewier als isolatiemateriaal, geraadpleegd op 3 juni 2018 via http://ikgabouwen.knack.be/bouwen-renovatie/ruwbouw/zeewier-als-isolati…
article-normal-441637.html
Informatiecentrum Duurzame-energie, 2009, Waterkrachtenergie, geraadpleegd op 3 juni 2018 via http://www.engineering-online.nl/?com=content&action=hydroelectric_
power
Jermaine, 2015, Meubels van zeewier, geraadpleegd op 3 juni 2018 via https://www.wonenvoormannen.nl/tips/meubels-van-zeewier
King tiger, Waste Plastic Recycling Plant, geraadpleegd op 3 juni 2018 via http://kingtigergroup.com/waste-plastic-recycling-plant/
Koozarch, 2018, Chain Factory, Chain Living, geraadpleegd op 3 juni 2018 via https://koozarch.com/2018/02/07/chain-factory-chain-living/
Ludacer Rob, 2016 , An architect figured out how to build houses from plastic waste, geraadpleegd op 3 juni 2018 via http://www.businessinsider.com/
homes-built-plastic-bricks-conceptos-plasticos-2016-9?international=true&r=US&IR=
Macho Themes , Plastic Facts, aatst geraadpleegd op 5 juni 2018 via http://www.checkoutofplastic.com/checking-out-of-plastic/facts/#sthash….
dpbs
Makai, 2011, Seawater Air Conditioning (SWAC) System Basics ,geraadpleegd op 3 juni 2018 via https://www.youtube.com/watch?v=_iFaTYpGYM8
Materia, 2014, STRENGTH OF SEAWEED, geraadpleegd op 3 juni 2018 via https://materia.nl/article/strength-seaweed/
Materia, 2016, KLP RECYCLED PANELS, geraadpleegd op 3 juni 2018 via https://materia.nl/material/klp-recycled-panels/
MBZ, 2017, MBZ jaarmagazine connect 2017 laatst geraadpleegd op 3 juni 2018 via https://www.portofzeebrugge.be/
MIRA op basis van OVAM, 2015, Totale hoeveelheid geproduceerd afval door de industrie geraadpleegd op 3 juni 2018 via https://www.milieurapport.be/sectoren/
industrie/emissies-afval/afval
Molitch-hou Michael, 2015,Branch Technology is 3D Printing the Future of Construction One Wall at a Time geraadpleegd op 3 juni 2018 via https://3dprintingindustry.
com/news/branch-technology-is-3d-printing-the-future-of-construction-one-wall-at-a-time-54149/
Morris David Z., 2015, Here’s a Lego-brick road made from recycled plastic that you can drive on, geraadpleegd op 3 juni 2018 via http://fortune.com/2015/08/13/
recycled-plastic-roads/
Niet gekend, 2014,Giant 3D printer could build homes in under a day , geraadpleegd op 3 juni 2018 via https://www.rt.com/usa/3d-printed-concrete-house-727/
Niet gekend, 2016, Vidéo de l’entreprise colombienne “Conceptos Plasticos,geraadpleegd op 3 juni 2018 via https://www.youtube.com/watch?v=HBocVTj4t2A
Oeys Alexander, 2017,De donuteconomie,.geraadpleegd op 3 juni 2018 via https://www.vpro.nl/programmas/tegenlicht/kijk/afleveringen/2017-2018/d….
html
OVAM, marien zwerfvuil, geraadpleegd op 3 juni 2018 via https://www.ovam.be/marien-zwerfvuil
OVAM, 2017, Bedrijfsafval geniet van tweede leven , geraadpleegd op 3 juni 2018 via http://www.knack.be/nieuws/knack-information-services/bedrijfsafval-gen…-
van-tweede-leven/article-publishingpartner-933645.html
OVAM, 2014, Inventarisatie huishoudelijke afvalstoffen
Pearson, 2012, pearson sustainable FRP solutions,geraadpleegd op 3 juni 2018 via http://www.pearsonsustainable.com/compositeshapes.html
Pereira vitor, 2014, Por qué la impresión en 3D es importante para las Smart Cities geraadpleegd op 3 juni 2018 via http://smart.welcomeportugal.
org/?p=653&lang=es
Pik Mun Tai, 2015, OPTIMIZATION OF BIO-PLASTIC FORMATION USING BROWN SEAWEED, geraadpleegd op 3 juni 2018 via https://prezi.com/lclhljuklus5/
optimization-of-bio-plastic-formation-using-brown-seaweed-s/
Rhine capital partners, 2016, 3D Print Canal House – DUS Architects , geraadpleegd op 3 juni 2018 via http://www.rhinecapital.com/3d-print-canal-house/
Sevenson Brittney, 2015 ,Shanghai-based WinSun 3D Prints 6-Story Apartment Building and an Incredible Home geraadpleegd op 3 jnui 2018 via https://3dprint.
com/38144/3d-printed-apartment-building
Schermerhorn Bodil, Insulating a 3D Print geraadpleegd op 3 Juni 2018 via House https://www.mediamatic.net/nl/page/223022/insulating-a-3d-print-house
Stad Brugge, open data bevolking, laatst geraadpleegd op 3 juni 2018 via https://www.brugge.be/open-data-bevolking
Steel William,2016, Thassalia: France’s First Marine Geothermal Energy Power Plant Inaugurated, Geraadpleegd op 3 juni 2018 via https://www.renewableenergyworld.
com/articles/2016/11/thassalia-france-s-first-marine-geothermal-energy-power-plant-inaugurated.html
Swadesh, Super Strong Roads from Ultra Waste Plastic!! Geraadpleegd op 3 juni 2018 via https://www.unnatisilks.com/blog/superstrongroadsfromultrawasteplastic
Tabuenca Alvarez, Irene , 2017, WasteLab. Reusing plastic waste in order to achieve a circular economy at the same time that we educate the people ,Leuven : KU
Leuven. Faculteit Architectuur 2017 geraadpleegd op 3 juni 2018 via limo libis
The constructor, Properties of Plastics as a Construction Materia, geraadpleegd op 3 juni 2018 via https://theconstructor.org/building/plastics-construction-material/
12438/
Valencia Nicolas,2017, This House was Built in 5 Days Using Recycled Plastic Bricks, geraadpleegd op 3 juni 2018 via https://www.archdaily.com/869926/thishouse-
was-built-in-5-days-using-recycled-plastic-bricks
Vereniging van Nederlandse glasvezelfabrikanten, 2018, glasvezel geraadpleegd op 3 juni 2018 via http://www.nederlandseglasfabrikanten.nl/glas/glasvezel
Vlaams overheid, werkloosheidcijfers, laatst geraadpleegd op 3 juni 2018 via https://arvastat.vdab.be_
VRT, 2015, Energie opwekken uit de zee, het wordt getest in Oostende geraadpleegd op 3 juni 2018 via http://deredactie.be/cm/vrtnieuws/videozone/programmas/
journaal/2.39129?video=1.2353294#
Weller Chris, 2016 ,”The Leap - Branch Technology” - 3D printing meets architecture geraadpleegd op 3 juni 2018 via https://www.youtube.com/watch?v=nrdQrpiLJMQ
Wienen Joanne, In dit Zweedse verzorgingshuis worden bejaarden behandeld als gelijken geraadpleegd op 3 juni 2018 via https://www.bedrock.nl/bejaarden-zweden-
toekomst-ouderenzorg/
Zeewaar, Zeewier geraadpleegd op 3 juni 2018 via https://www.zeewaar.nl/nl/
Zimmer lori, 2014, 3D-Printed Canal House Pops Up in Amsterdam, May Start New Housing Trend geraadpleegd op 3 jnui 2018 via https://inhabitat.com/dus-architects-
3d-prints-canal-house-prototypes-in-amsterdam/dus-3d-print-canalhouse1/
ARTIKELS
Arulrajah Arul, Yaghoubi Ehsan, Wong Yat Choy , Horpibulsuk Suksun, 2017, Recycled plastic granules and demolition wastes as construction materials: resilient
moduli and strength characteristics, Construction and Building Materials, 30 August 2017, Vol.147, pp.639-647 geraadpleegd op 3 april 2018 via Limo libis
Carroll Douglas R., Stone Robert B., Sirignano Anthony M., Saindon Rosanna M., Gose Stephen C., Friedman Marc A. , 1999, Structural properties of recycled plastic/
Sawdust lumber decking planks, Resources, Conservation & Recycling, 2001, Vol.31(3), pp.241-251, geraadpleegd op 3 april 2018 via Limo libis
De Graeve Peter, 2012, Gilles Deleuze en het materialisme, Klement (Pelckmans); Zoetermeer (Kalmthout) 2012-01 geraadpleegd op 22 maart 2018 via toledo
Dove Ca, Bradley Ff, Patwardhan SV, 2016, The development of unfired earth bricks using seaweed biopolymers, Materials And Structures, 2016 Nov, Vol.49(11),
pp.4463-4482, geraadpleegd op 3 april 2018 via Limo libis
Guzman A.D.M., Munno M.G.T., 2015, Design of a brick with sound absorption properties based on plastic waste and sawdust, IEEE Access, 2015, Vol.3, pp.1260-
1271, geraadpleegd op 3 april 2018 via Limo libis
Shiri Noel Deepak, Kajava P. Varun, Ranjan H.V., Nikhil Lloyd Pais, Vikhyat M. Naik, 2015, Processing of waste plastics into building materials using a plastic
extruder and compression testing of plastic bricks, Journal of mechanical enegineeering and automation 2015, 5 (3B): p 39-42 geraadpleegd op 3 april 2018 via Limo
libis
Stichting de Noordzee, 2016, Wat spoelt er aan op het strand
Stirling John, 2002, william morris and works as it is and as it might be, Capital & Class, 2002, Vol.26(1), pp.127-144 geraadpleegd op 22 maart 2018 via Limo libis
Stoop Tom, 2009, Water als bron van energie, OCTROOICENTRUM NEDERLAND
BOEKEN
Brinkman Els, 2014, Architectuur en structuralisme: speelruimte en spelregels, Rotterdam : nai010, 2014
Engelsmann Stephan, 2010, Plastics in architecture and construction. Basel : Birkhäuser, 2010
Gehl Jan, 2016, People cities: the life and legacy of Jan Gehl, Washington, DC : Island Press 2016
Holslag Jonathan,2015, Vlaanderen 2055: Vlaamse inspiratie voor een sterk Europa, Antwerpen : De Bezige Bij 2015
Lüchinger Arnulf, Herman Hertzberger: buildings and projects 1959-1986, Den Haag : Arch-Edition, 1987
Ruby Ilka, Ruby Andress, Javier Garcia-German Nexus, 2016, Harquitectes, Londen: Koenig Books, 2016
LEZINGEN
In het kader van het verkennend onderzoek voor de Pilootprojecten Klimaatwijken, architectuurlezing door ‘BeL Sozietät für Architektur’, 21 Februari 2018 Gent
INTERVIEW// BESPREKING
Meneer ing. Maly Denis en meneer Patrick Van Cauwenberghe en meneer Guy Depauw, 26 Januari 2018
Meneer Guy Mouton, 30 april 2018