Energiemarkt in crisis: kan peer-to-peer handel in microgrids soelaas bieden?

Jorn
Nys
  • Hannes
    Degraeve

“De marktregels die zijn opgesteld voorafgaand aan de grote expansie van variabele hernieuwbare energiebronnen moeten nu worden aangepast. De energiemarkt alleen biedt geen prijssignalen die voldoende sterk en effectief zijn voor langetermijnplanning en bevoorradingszekerheid.”​ — World Energy Council (2016)

Introductie

Energiesystemen van de toekomst zullen sterk gedecarboniseerd, gedistribueerd, gedemocratiseerd en digitaal zijn. Het door de Belgische overheden overeengekomen energiepact, omvat in een visienota, beschrijft als belangrijkste elementen een sluiting van de kerncentrales en een overgang naar meer hernieuwbare energiebronnen. Dit betekent enkele grote uitdaging op middellange termijn.

Vandaag vertrouwen we op een grote basiscapaciteit om de elektriciteitsvoorziening te verzekeren. Deze basis productiecapaciteit — voornamelijk in de vorm van nucleair — is echter al meerdere malen onbetrouwbaar gebleken en zal ook definitief niet meer aanwezig zijn vanaf het jaar 2025.

Geïnformeerde consumenten en prosumenten nemen een steeds belangrijkere rol op in de energiemarkt. Zo wordt er steeds meer gewisseld van elektriciteitsleverancier. Met een toename van het ecologisch bewustzijn kwam een toename van gedecentraliseerde energiebronnen aan de verbruikerszijde (voornamelijk zonnepanelen). Deze trend benadrukt het belang van een effectieve integratie van gedecentraliseerde hernieuwbare energiebronnen in de energiemarkt, mede omdat dit de nood naar een grote basis productiecapaciteit zou verminderen.

In dit proefschrift onderzoeken we of een energiemarkt met gedecentraliseerde energiebronnen kan profiteren van markt- en prijsmechanismen die zowel decentraal, in nabijheid van de eindconsument liggen. We analyseren of een zogenaamd peer-to-peer-energienetwerk, waarin consumenten onderling elektriciteit verhandelen  binnen een virtueel microgrid resulteert in zowel voordelen voor het totale elektriciteitsnet, als financiële prikkels voor deelnemers aan een dergelijk netwerk.

1. Hoe kan peer-to-peer handel van elektriciteit een gedecentraliseerd elektriciteitsnetwerk ondersteunen?

2. Wat is de monetaire impact van peer-to-peer handel op de elektriciteitsmarkt?

Methodologie

Het proefschrift start met een brede literatuurstudie om inzicht te krijgen in de organisatie, trends en uitdagingen van de Belgische elektriciteitsmarkt. Alsook wordt er gefocust op technologieën die een potentieel hebben om de gevonden uitdagingen een mogelijk antwoord te bieden. In het vervolg van het werk wordt een blauwdruk voorgesteld die een gedecentraliseerde energiemarkt mogelijk maakt. Deze blauwdruk wordt op kwalitatief en kwantitatief vlak vergeleken met twee bestaande vormen van prosumenten vergoedingssystemen; zijnde de terugdraaiende meter methode en het export tarief. De drie scenario’s worden kwalitatief vergeleken met behulp van value-modelling technieken en kwantitatief door middel van simulaties.

Simulatie

In de huidige organisatie worden eigenaars van zonnepanelen vergoed d.m.v. een terugdraaiende meter. Dit houdt in dat periodes van overproductie (bijvoorbeeld op zonnige momenten) periodes van onderproductie kunnen compenseren. De prosument gebruikt op deze manier echter wel het elektriciteitsnet om zijn eigen overschotten naar te exporteren en om zijn tekorten te compenseren. Dit gebruik wordt door een zogenaamd prosumententarief in rekening gebracht. Alternatief wordt er in vele landen in Europa een zogenaamd export tarief toegepast. Hierbij wordt de prosument vergoed voor elke netto eenheid elektriciteit die op het net wordt geëxporteerd, dit tarief kan variabel of vast zijn. Als vereenvoudiging veronderstellen wij een vast export tarief vergelijkbaar met het huidige tarief in Duitsland. 

<figuur 1>

Het gedecentraliseerde peer-to-peer microgrid in deze opzet beschrijft een nieuwe markt voor elektriciteit op het laagste niveau, tussen eindconsumenten. Dergelijke setup is weergegeven in bovenstaande figuur.

Als mechanisme zal de elektriciteitsvraag gedurende een voldoende klein tijdsinterval vervuld worden door de beschikbare generatie binnen deze microgrid. Voor dit aandeel dat lokaal wordt vervuld geldt een zogenaamde peer-to-peer prijs die het rekenkundig gemiddelde voorstelt tussen het export tarief en het retail tarief. Op deze manier worden zowel consumenten en prosumenten aangespoord om deel te nemen in deze markt. Uiteindelijk zal de totale consumptieprijs het gewogen gemiddelde zijn van de peer-to-peer prijs en de retail prijs en zal de exportprijs het gewogen gemiddelde zijn van de peer-to-peer prijs en het export tarief, laatstgenoemden voor het aandeel dat via het centrale net wordt geëxporteerd/geimporteerd. In onderstaande figuren wordt dit mechanisme geïllustreerd voor een gemiddelde mei-dag. Merk op dat zowel de consumptie- als exportprijs afneemt wanneer lokale generatie beschikbaar is.

<figuur 2>

<figuur 3>

Resultaten

Uitgaande van de huidige compensatiemethode, zijnde de methode van de terugdraaiende teller (juni 2018), zou een verandering naar een export tarief als compensatiemethode een verhoging van het financiële rendement van prosumenten betekenen. Dit kan verklaard worden door het wegvallen van het prosumententarief. Bij peer-to-peer handel ligt het rendement nog hoger omdat de prosument zijn overschotten kan verkopen aan een hogere prijs dan het export tarief.

Omdat de consument in geval van peer-to-peer handel lokaal gegenereerde elektriciteit kan kopen aan een lager tarief, gaat ook deze erop vooruit. Rekening houdend met de investering in een slimme meter — noodzakelijke om deel te nemen aan peer-to-peer handel — blijkt het rendement nog steeds positief.

De kostenbesparingen van de prosument en consument gaan ten koste van de omzet van de traditionele elektriciteitsleveranciers en netbeheerders. Wanneer peer-to-peer handel tussen prosumenten en consumenten en prosumenten onderling mogelijk is, wordt via matching van lokale generatie en consumptie (deels) tegemoet gekomen aan de totale vraag. Hierdoor is de vraag naar centrale productie lager.

Discussie

Wij stellen dat een energiemarkt met meer decentrale energieproductie kan profiteren van markt- en prijsmechanismen die ook decentraal zijn georganiseerd. In onze analyse stellen we een opzet voor met microgrids die de peer-to-peer handel van elektriciteit mogelijk maken.

Als antwoord op de tweede onderzoeksvraag stellen we vast dat consumenten als prosumenten in deze nieuwe opzet aanzienlijk kunnen besparen op hun elektriciteitsrekening in vergelijking met traditionele compensatiemethoden. Dit gaat echter zoals verwacht ten koste van traditionele leveranciers en netbeheerders, doordat een deel van de elektriciteitsvraag nu wordt vervuld door lokale in plaats van gecentraliseerde generatie, aangeboden via de leveranciers.

Met betrekking tot de eerste onderzoeksvraag, en als gevolg op het antwoord op de tweede onderzoeksvraag, stellen we vast dat de prijssignalen binnen deze microgrid het verbruik van lokaal opgewekte elektriciteit stimuleren. Zodus maakt het een betere balancering van het elektriciteitsnet via een bottom-up benadering mogelijk. Op die manier zijn de belangen van eindconsumenten gealigneerd met het overkoepelende net en kunnen de lagere omzet voor elektriciteitsleveranciers en netbeheerders in een peer-to-peer markt worden gecompenseerd door extra besparingen op systeemkosten. Tegelijkertijd hebben de slimme meters en daaruit volgende data het potentieel om bij te dragen aan betere voorspellingen, wat zou resulteren in minder onbalans.

We concluderen dat peer-to-peer handel van elektriciteit in microgrids effectief is in het integreren van gedecentraliseerde energiebronnen aan de verbruikerszijde door prosumenten en consumenten monetaire waarde te bieden. Tegelijkertijd wordt de consumptie van lokaal gegenereerde elektriciteit gestimuleerd en vermindert de afhankelijkheid van het hoofdnet.

Door de liberalisering van de energiemarkt uit te breiden tot het punt waarop prosumenten actieve actoren zijn, wordt een verminderde behoefte aan gecentraliseerde productiecapaciteit en een betere integratie van duurzame energie gerealiseerd. Zo kunnen we tegemoet komen aan de wens van het World Energy Council.

---

Voor verdere informatie verwijzen wij graag naar volgende publicatie: “​The potential of peer-to-peer trading and blockchain technology in a decentralised energy network: a value-based analysis”​ (Degraeve, Nys, 2018).

https://lib.ugent.be/fulltxt/RUG01/002/481/037/RUG01-002481037_2018_000…

Hannes Degraeve

+32 474 67 71 58​, hannes_degraeve@hotmail.com

Jorn Nys

+32 486 33 69 43, nysjorn@gmail.com

Bibliografie

Abu-Sharkh, S., Arnold, R., Kohler, J., Li, R., Markvart, T., Ross, J., . . . Yao, R. (2006). Can microgrids make a major contribution to uk energy supply? Renewable and Sustainable Energy Reviews, 10(2), 78–127.

Ackermann, T., Andersson, G., & S ̈oder, L. (2001). Distributed generation: a defini- tion. Electric Power Systems Research, 57(3), 195 - 204. Retrieved from http:// www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0378779601001018 doi: https:// doi.org/10.1016/S0378-7796(01)00101-8

Albrecht, J., Hamels, S., & Thomass, L. (2017). Energietrilemma. een verkenning van het belgische elektriciteitslandschap in 2030. Itinera Institute.

APERe. (2018). Fotovolta ̈ısche barometer: het ge ̈ınstalleerd vermogen. Retrieved from http://www.apere.org/nl/fotovoltaische-barometer

Brown, M. A., Wang, Y., Sovacool, B. K., & DAgostino, A. L. (2014). Forty years of energy security trends: A comparative assessment of 22 industrialized countries. Energy Research & Social Science, 4, 64–77.

Cappelle, J., Vanalme, J., Vispoel, S., Van Maerhem, T., Verhelst, B., Debruyne, C., & Desmet, J. (2011). Introducing small storage capacity at residential pv installations to prevent overvoltages. In Smart grid communications (smartgridcomm), 2011 ieee international conference on (pp. 534–539).

CCN. (2018). Uk’s biggest energy supplier taps blockchain for cheaper, greener en- ergy. Retrieved from https://www.ccn.com/uks-biggest-energy-supplier-taps -blockchain-for-cheaper-greener-energy/

Colleen, M. (2018, March). Blockchain for energy 2018: Companies & applications for dis- tributed ledger technologies on the grid. Retrieved from https://www.greentechmedia .com/research/report/blockchain-for-energy-2018

Consensys. (2018, May). Blockchain & the energy industry. Retrieved from https://media .consensys.net/the-state-of-energy-blockchain-37268e053bbd

CREG. (2016). Het gebruik van elektriciteitsmeters op laagspanning in belgi ̈e (Tech. Rep.). Author.

CREG. (2017a, November). Analyse van creg over de studie van elia: Electricity scenarios for belgium towards 2050 - elia’s quantified study on the energy transition in 2030 and 2040 (Tech. Rep.). Nucleair Forum. Retrieved from https://www.creg.be/sites/ default/files/assets/Publications/Notes/Z1706NL.pdf

CREG. (2017b). Marktaandelen energieleveranciers. Retrieved from https://www.creg.be/ nl/consumenten/energiemarkt/marktaandelen-energieleveranciers

CREG, CAWP, Brugel, & VREG. (2016). Gezamenlijk rapport over de ontwikkeling van de elektriciteits- en aardgasmarkten in belgi ̈e (Tech. Rep.). Author. Retrieved from http:// www.vreg.be/sites/default/files/persmededelingen/pers-2017-08.pdf

De Tijd. (2018). Gezinnen opnieuw dol op zonnepanelen. Retrieved 2018- 05-06, from https://www.tijd.be/ondernemen/milieu-energie/Gezinnen-opnieuw -dol-op-zonnepanelen/9975498

Degraeve, H., & Guerreiro, M. (2016). Will the shift from trusting intermediaries to trusting the blockchain launch the new era of the internet?

De Groote, V., Pepermans. (2016, August). Het vlaamse subsidiebeleid voor zonnepanelen. Leuvens economische standpunten.

Denholm, P., O’Connell, M., Brinkman, G., & Jorgenson, J. (2015, November). Overgen- eration from solar energy in california: A field guide to the duck chart (Tech. Rep.). National Renewable Energy Laboratory. Retrieved from https://www.nrel.gov/docs/ fy16osti/65023.pdf

Dondi, P., Bayoumi, D., Haederli, C., Julian, D., & Suter, M. (2002). Network integration of distributed power generation. Journal of power sources, 106(1-2), 1–9.

Dulau, L. I., Abrudean, M., & Bica, D. (2014). Distributed generation technologies and optimization. Procedia Technology , 12 , 687 - 692. Retrieved from http:// www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2212017313007354 (The 7th In- ternational Conference Interdisciplinarity in Engineering, INTER-ENG 2013, 10-11 Oc- tober 2013, Petru Maior University of Tirgu Mures, Romania) doi: https://doi.org/ 10.1016/j.protcy.2013.12.550

Ekanayake, J. B., Jenkins, N., Liyanage, K., Wu, J., & Yokoyama, A. (2012). Smart grid: technology and applications. John Wiley & Sons.

Elia. (n.d.). Producten en diensten. Retrieved from http://www.elia.be/nl/producten-en -diensten

Elia. (2002). Federal grid code. Retrieved from http://www.elia.be/en/about-elia/ publications/grid-codes

Elia. (2017, November). Electricity scenarios for belgium towards 2050: Elia’s quan- tified study on the energy transition in 2030 and 2040 (Tech. Rep.). Author. Retrieved from http://www.elia.be/~/media/files/Elia/About-Elia/Studies/20171114 ELIA 4584 AdequacyScenario.pdf

Elia. (2018). Gegevens over de pv-zonneproductie (Tech. Rep.). Retrieved 2018-05- 01, from http://www.elia.be/nl/grid-data/productie/Solar-power-generation -data/Graph (Downloaded Solar-PV Power forecasting for Belgium from May 2017 to April 2018)

Elia. (2018). Grid data: Productie. Retrieved from http://www.elia.be/nl/grid-data/ productie/

El-Khattam, W., Hegazy, Y., & Salama, M. (2005). An integrated distributed generation optimization model for distribution system planning. IEEE Transactions on Power Systems, 20(2), 1158–1165.

Eneco. (2017). Tout ce que vous avez toujours voulu savoir sur le tarif prosomma- teur. Retrieved from https://blog.eneco.be/fr/soleil/tout-ce-que-vous-avez -toujours-voulu-savoir-sur-le-tarif-prosommateur/

Energy Exchange. (n.d.). What is time-of-use pricing and why is it important? Retrieved from http://www.energy-exchange.net/time-of-use-pricing/

European Commission. (n.d.-a). Building the energy union (Tech. Rep.). Au- thor. Retrieved from https://ec.europa.eu/energy/en/topics/energy-strategy -and-energy-union/building-energy-union

European Commission. (n.d.-b). Energy security strategy (Tech. Rep.). Au- thor. Retrieved from https://ec.europa.eu/energy/en/topics/energy-strategy -and-energy-union/energy-security-strategy

European Commission. (1995, December). An energy policy for the european union (Tech. Rep.). Author. Retrieved from https://publications.europa.eu/en/publication -detail/-/publication/bc335af2-4ed1-4690-8a0d-797613dbd5f0/language-en

European Commission. (2014). Energy security strategy (Tech. Rep.). Au- thor. Retrieved from https://ec.europa.eu/energy/en/topics/energy-strategy -and-energy-union/energy-security-strategy

European Commission. (2017a). Energy union factsheet belgium (Tech. Rep.). Author. European Commission. (2017b). Study on residential prosumers in the european energy union (Tech. Rep.). Author. Retrieved from https://ec.europa.eu/commission/sites/beta-political/files/study-reside… en.pdf

European Commission. (2017c). Study on “residential prosumers in the european energy union” (Tech. Rep.).

FEBEG. (2017). Jaarverslag 2016 (Tech. Rep.). Author. Retrieved from https://www.febeg .be/sites/default/files/febeg annual report 2016 nl.pdf

Giotitsas, C., Pazaitis, A., & Kostakis, V. (2015). A peer-to-peer approach to energy pro- duction. Technology in Society, 42, 28–38.

Gordijn, J., Akkermans, H., & Van Vliet, J. (2001). Designing and evaluating e-business models. IEEE intelligent Systems, 16(4), 11–17.

Greenspan, G. (2015a). Avoiding the pointless blockchain project. Retrieved 2017-12-25, from https://www.multichain.com/blog/2015/11/avoiding-pointless -blockchain-project/

Greenspan, G. (2015b). Smart contracts: The good, the bad and the lazy. Retrieved 2018-05- 31, from https://www.multichain.com/blog/2015/11/smart-contracts-good-bad -lazy/

Greenspan, G. (2016). Blockchains vs centralized databases. Retrieved 2018-05-30, from https://www.multichain.com/blog/2016/03/blockchains-vs-centralized -databases/

Greenspan, G. (2017). The blockchain immutability myth. Retrieved 2018-06-02, from https://www.multichain.com/blog/2017/05/blockchain-immutability-myth/

Grijalva, S., & Tariq, M. U. (2011). Prosumer-based smart grid architecture enables a flat, sustainable electricity industry. In Innovative smart grid technologies (isgt), 2011 ieee pes (pp. 1–6).

Hamari, J., Sj ̈oklint, M., & Ukkonen, A. (2016). The sharing economy: Why people partici- pate in collaborative consumption. Journal of the Association for Information Science and Technology, 67(9), 2047–2059.

Hasse, F., von Perfall, A., Hillebrand, T., Smole, E., Lay, L., & Charlet, M. (2016). Blockchain–an opportunity for energy producers and consumers (Tech. Rep.). PwC.

Het Laatste Nieuws. (2017). Toekomst biomassacentrale langerlo erg onzeker. Retrieved from https://www.hln.be/wetenschap-planeet/milieu/toekomst-biomassacentrale -langerlo-erg-onzeker~a5dfd86c/

Hijgenaar, S., Erkin, Z., Keviczky, T., Siemons, J., Bisschops, R., & Verbraeck, A. (2017). A decentralised energy trading architecture for future smart grid load balancing. In Smart grid communications (smartgridcomm), ieee international conference (pp. 77–82).

Hurley, D., Peterson, P., & Whited, M. (2013). Demand response as a power system resource. Synapse Energy Economics Inc.

Iansiti, M., & Lakhani, K. R. (2017). The truth about blockchain. Retrieved 2018-05-17, from https://hbr.org/2017/01/the-truth-about-blockchain

Interesting Engineering. (2015). 7 benefits of microgrids. Retrieved from https:// interestingengineering.com/7-benefits-of-microgrids

International Electrotechnical Commission. (2007). Efficient electrical energy transmission and distribution (Tech. Rep.). Author.

International Energy Agency. (2002). Distributed generation in liberalised electricity markets. Author. Retrieved from https://www.oecd-ilibrary.org/energy/distributed-generation-in-liberali… 9789264175976-en

International Energy Agency. (2017, October). Renewables 2017 (Tech. Rep.). Author. Retrieved from https://www.iea.org/publications/renewables2017/

Izakian, H., Abraham, A., & Ladani, B. T. (2010). An auction method for resource allocation in computational grids. Future Generation Computer Systems, 26(2), 228–235.

Jayachandran, P. (2017). The difference between public and private blockchain. Retrieved from https://www.ibm.com/blogs/blockchain/2017/05/the-difference-between -public-and-private-blockchain/

Kavousi-Fard, A., Abunasri, A., Zare, A., & Hoseinzadeh, R. (2014). Impact of plug-in hy- brid electric vehicles charging demand on the optimal energy management of renewable micro-grids. Energy, 78, 904–915.

Kennel, F., Gorges, D., & Liu, S. (2013). Energy management for smart grids with electric vehicles based on hierarchical mpc. IEEE Transactions on industrial informatics, 9(3), 1528–1537.

Kotte, A.-K. (2016). In-depth german power analysis: behavioural drivers behind the shape of the forward curve. Retrieved from https://www.icis.com/resources/news/2016/ 05/19/9998374/in-depth-german-power-analysis-behavioural-drivers-behind -the-shape-of-the-forward-curve/

Larcher, D., & Tarascon, J.-M. (2015). Towards greener and more sustainable batteries for electrical energy storage. Nature chemistry, 7(1), 19.

Lee, W., Xiang, L., Schober, R., & Wong, V. W. (2014). Direct electricity trading in smart grid: A coalitional game analysis. IEEE Journal on Selected Areas in Communications, 32(7), 1398–1411.

Lemeire, R. (2017). Zonnepanelen en de gevaarlijke overproductie van elektriciteit. Retrieved from https://nl.express.live/2017/06/02/132629elektriciteit -overproductie/

LO3 Energy. (2018). All about microgrids. Retrieved from https://lo3energy.com/find -energy-industry-needs-microgrids-work-now-work-future/

Long, C., Wu, J., Zhang, C., Thomas, L., Cheng, M., & Jenkins, N. (2017). Peer-to-peer energy trading in a community microgrid. In Ieee pes general meeting.

Lopes, J. P., Hatziargyriou, N., Mutale, J., Djapic, P., & Jenkins, N. (2007). Integrating distributed generation into electric power systems: A review of drivers, challenges and opportunities. Electric power systems research, 77(9), 1189–1203.

Mengelkamp, E., G ̈arttner, J., Rock, K., Kessler, S., Orsini, L., & Weinhardt, C. (2018). Designing microgrid energy markets: A case study: The brooklyn microgrid. Applied Energy, 210, 870–880.

Merz, M. (2016). Potential of the blockchain technology in energy trading, to appear as a book chapter in: Daniel burgwinkel et al.: Blockchain technology introduction for business and it managers. de Gruyter.

Mihaylov, M., Jurado, S., Avellana, N., Van Moffaert, K., de Abril, I. M., & Now ́e, A. (2014). Nrgcoin: Virtual currency for trading of renewable energy in smart grids. In 11th international conference on the european energy market (eem) (pp. 1–6).

Morstyn, T., Farrell, N., Darby, S. J., & McCulloch, M. D. (2018). Using peer-to-peer energy- trading platforms to incentivize prosumers to form federated power plants. Nature Energy, 3(2), 94.

Morstyn, T., Teytelboym, A., & McCulloch, M. D. (2018). Bilateral contract networks for peer-to-peer energy trading. IEEE Transactions on Smart Grid.

Nationale Bank Van Belgi ̈e. (2010, September). Econotechreport: Tijdschrift september 2010 (Tech. Rep.). Author.

Networks, L. I. (2014). Resultaten. Retrieved from http://www.linear-smartgrid.be/resultaten

Next Kraftwerke Belgium. (n.d.-a). Brps and imbalances. Retrieved from https://www.next -kraftwerke.be/en/knowledge-hub/brps-and-portfolio-nominations/

Next Kraftwerke Belgium. (n.d.-b). Power market players. Retrieved from https://www.next -kraftwerke.be/en/knowledge-hub/players-in-the-belgian-power-market/ Nieße, A., Lehnhoff, S., Tr ̈oschel, M., Uslar, M., Wissing, C., Appelrath, H.-J., & Sonnen-

schein, M. (2012). Market-based self-organized provision of active power and ancillary services: An agent-based approach for smart distribution grids. In Complexity in engi- neering (compeng), 2012 (pp. 1–5).

Nosratabadi, S. M., Hooshmand, R.-A., & Gholipour, E. (2017). A comprehensive review on microgrid and virtual power plant concepts employed for distributed energy resources scheduling in power systems. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 67, 341–363.

Noyes, B. (2016). Public, permissioned, and private blockchains. Retrieved 2018- 05-31, from https://medium.com/@BrettNoyes/public-permissioned-and-private -blockchains-3c32965e33c9

Open Energi. (2017). Using demand flexibility to reduce supplier imbalance risk. Retrieved from http://www.openenergi.com/using-demand-flexibility-reduce -supplier-imbalance-risk/

Parag, Y., & Sovacool, B. K. (2016). Electricity market design for the prosumer era. Nature Energy, 1(4), 16032.

Park, C., & Yong, T. (2017). Comparative review and discussion on p2p electricity trading.

Energy Procedia, 128, 3–9.

Peck, M. E. (2017, October). Blockchain world - do you need a blockchain? this chart will tell you if the technology can solve your problem. IEEE Spectrum, 54(10), 38-60. doi: 10.1109/MSPEC.2017.8048838

Pepermans, G., Driesen, J., Haeseldonckx, D., Belmans, R., & D’haeseleer, W. (2005). Distributed generation: definition, benefits and issues. Energy Policy, 33(6), 787 - 798. Retrieved from http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/ S0301421503003069 doi: https://doi.org/10.1016/j.enpol.2003.10.004

Pinson, P., Baroche, T., Moret, F., Sousa, T., Sorin, E., & You, S. (n.d.). The emergence of consumer-centric electricity markets.

P ̈oyry. (2011). The challenges of intermittency in north west european power markets. Re- trieved from http://www.poyry.com/sites/default/files/intermittency - march 2011 - energy.pdf

PwC. (2015). Blockchain – an opportunity for energy producers and consumers? (Tech. Rep.). Retrieved from https://www.pwc.com/gx/en/industries/assets/pwc-blockchain -opportunity-for-energy-producers-and-consumers.pdf

PwC. (2016). Naar een succesvolle energietransitie: De rol van kernenergie en hernieuw- bare energie in belgi ̈e (Tech. Rep.). Nucleair Forum. Retrieved from https:// www.nucleairforum.be/assets/craft/docs/PwC-Rapport NL.pdf

Quoilin, S., Kavvadias, K., Mercier, A., Pappone, I., & Zucker, A. (2016). Quantifying self- consumption linked to solar home battery systems: Statistical analysis and economic assessment. Applied Energy, 182, 58–67.

River, C. (2005). Primer on demand-side management with an emphasis on price-responsive programs. prepared for the world bank by charles river associates. Tech Rep.

Rowles, P. (2017). Demand response and demand side management: What’s the differ- ence? Retrieved from http://www.energyadvantage.com/blog/demand-response -demand-side-management-whats-difference//

Roy, A., Bruce, A., & MacGill, I. (2016). The potential value of peer-to-peer energy trading in the australian national electricity market. In Asia-pacific solar research conference.

Rycroft, M. (2017). Distributed generation: The impact on network de- sign. Retrieved from http://www.ee.co.za/online/distributed-generation -impact-network-design.html

Sanders, R. (2017). Solar power finally becomes the cheapest source for new energy. Re- trieved from https://futurism.com/solar-power-finally-becomes-the-cheapest-source-fo…

Schlabbach, J., & Rofalski, K. (2014). Power system engineering: Planning, design, and operation of power systems and equipment. Wiley. Retrieved from https://books .google.be/books?id=m5NSAwAAQBAJ

Schleicher-Tappeser, R. (2012). How renewables will change electricity markets in the next five years. Energy policy, 48, 64–75.

Shireen, W., & Patel, S. (2010). Plug-in hybrid electric vehicles in the smart grid environment. In Transmission and distribution conference and exposition, 2010 ieee pes (pp. 1–4).

Siemens. (2017). Pioneering a new era - a guide to mastering disruptive change in the energy world (Tech. Rep.). Author. Retrieved from https://www.siemens.com/content/dam/ webassetpool/mam/tag-siemens-com/smdb/regions/russia/product-services/ energy/topics/agility-in-energy/aie-guide-v2-short.pdf

St. John, J. (2016). The california duck curve is real, and bigger than expected. Retrieved from https://www.greentechmedia.com/onlines/read/the-california -duck-curve-is-real-and-bigger-than-expected

Synergrid. (2018). Synthetic load profiles 2018 (Tech. Rep.). Retrieved 2018-03-15, from http://www.synergrid.be/index.cfm?PageID=16896#

Tapscott, D., & Tapscott, A. (2016). Blockchain revolution: How the technology behind bitcoin is changing money, business, and the world. Penguin Canada. Retrieved from https://books.google.be/books?id=XhgoCgAAQBAJ

Tariff, F.-I. (n.d.). What are feed-in tariffs? Retrieved from http://www.fitariffs.co.uk/ fits/

U.S. Energy Information Administration. (n.d.). Glossary: Intermittent electric generator or intermittent resource. Retrieved from https://www.eia.gov/tools/glossary/index .php

Van Isterdael, L., Albrecht, J., & Laleman, R. (2014). The potential of demand-side man- agement in belgium (Master thesis, Ghent University, Ghent, Belgium). Retrieved from http://lib.ugent.be/catalog/rug01:002165121

Vinck, S., & Schoors, K. (2008). De liberalisering van de europese elektriciteitsmarkt: case belgi ̈e (Master thesis, Ghent University, Ghent, Belgium). Retrieved from http:// lib.ugent.be/catalog/rug01:001325943

Vlaamse overheid. (n.d.). De digitale energiemeter. Retrieved from https://www.vlaanderen .be/nl/bouwen-wonen-en-energie/elektriciteit-aardgas-en-verwarming/ de-digitale-energiemeter

Vlaamse Overheid. (2018a). De digitale energiemeter. Retrieved from https:// www.vlaanderen.be/nl/bouwen-wonen-en-energie/elektriciteit-aardgas-en-v…

Vlaamse Overheid. (2018b). Prosumententarief voor eigenaars van zonnepanelen, windmolens enwkk-installaties (kleine installaties met terugdraaiende teller). Retrieved from https://www.vlaanderen.be/nl/bouwen-wonen-en-energie/ elektriciteit-aardgas-en-verwarming/prosumententarief-voor-eigenaars-van -zonnepanelen-windmolens-en-wkk-installaties-kleine-installaties

Vlaamse Overheid. (2018c). Zonnepanelen voor elektriciteit. Retrieved from https://www .energiesparen.be/zonnepanelen

VREG. (n.d.). Slimme netten/meters. Retrieved from http://www.vreg.be/nl/slimme -nettenmeters

VREG. (2009). Marktgegevens elektriciteit 2009: Leverancierswissels elektriciteit (Tech. Rep.). Author. Retrieved from http://www.vreg.be/sites/default/files/ uploads/marktgeving/statistieken%20marktgegevens/2009LEV.pdf

VREG. (2010). Marktgegevens elektriciteit 2010: Leverancierswissels elektriciteit (Tech. Rep.). Author. Retrieved from http://www.vreg.be/sites/default/files/ uploads/marktgeving/statistieken%20marktgegevens/2%20E.pdf

VREG. (2012). Marktgegevens elektriciteit 2011: Leverancierswissels elektriciteit (Tech. Rep.). Author. Retrieved from http://www.vreg.be/sites/default/files/ uploads/20120201 - e - leveranciers wissels-nl.pdf

VREG. (2013). Marktgegevens elektriciteit 2012: Leverancierswissels elektriciteit (Tech. Rep.). Author. Retrieved from http://www.vreg.be/sites/default/files/ uploads/statistieken/20130107 - e - leveranciers wissels-nl.pdf

VREG. (2014). Marktgegevens elektriciteit 2013: Leverancierswissels elektriciteit (Tech. Rep.). Author. Retrieved from http://www.vreg.be/sites/default/files/ uploads/statistieken/leverancierswissels/20140108 - e - leverancierswissels-nl.pdf

VREG. (2015). Marktgegevens elektriciteit 2014: Leverancierswissels elektriciteit (Tech. Rep.). Author. Retrieved from http://www.vreg.be/sites/default/files/ statistieken/leverancierswissel/20150113 - e - leveranciers wissels-nl .pdf

VREG. (2016). Marktgegevens elektriciteit 2015: Leverancierswissels elektriciteit (Tech. Rep.). Author. Retrieved from http://www.vreg.be/sites/default/files/ statistieken/leverancierswissel/20160112 - e - leveranciers wissels-nl .pdf

VREG. (2017). Marktgegevens elektriciteit 2016: Leverancierswissels elektriciteit (Tech. Rep.). Author. Retrieved from http://www.vreg.be/sites/default/files/statistieken/leverancierswissel/… - e - leveranciers wissels-nl.pdf

VREG. (2018a). Marktgegevens elektriciteit 2017: Leverancierswissels elektriciteit (Tech. Rep.). Author. Retrieved from http://www.vreg.be/sites/default/files/ statistieken/leverancierswissel/20180116 - e - leveranciers wissels-nl .pdf

VREG. (2018b). Marktgegevens elektriciteit 2018: Leverancierswissels elektriciteit (Tech. Rep.). Author. Retrieved from http://www.vreg.be/sites/default/files/ uploads/marktgeving/statistiekenm20marktgegevens/2009LEV.pdf

VREG. (2018c). Marktgegevens elektriciteit 2018: marktaandelen actieve leveranciers (Tech. Rep.). Author. Retrieved from http://www.vreg.be/sites/default/ files/statistieken/marktaandelen/20180514-e-nl-martkaandeel maandelijks

netbeheerderds h plus nh.pdf

VREG. (2018d). Verbruiksprofielen. Retrieved from https://www.vreg.be/nl/

verbruiksprofielen

VREG. (2018). Vergoeding overtollige elektriciteit? Retrieved from https://www.vreg.be/

nl/vergoeding-overtollige-elektriciteit

VREG. (2018). Welke facturen zijn er? Retrieved from https://www.vreg.be/nl/welke-facturen-zijn-er

VRT. (2015). In het slechtste geval zitten we deze winter 40 uur zonder stroom. Retrieved 2018-05-21, from https://deredactie.be/cm/vrtnieuws/binnenland/2.35156 VRT. (2017). Energiewaakhond creg vindt studie over kernuitstap “niet realistisch en niet neutraal”. Retrieved 2018-01-17, from https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2017/12/05/energiewaakhond-creg-vindt-stud…

VRT. (2018a). Belgi ̈e: een nucleaire grootmacht. Retrieved from https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2018/05/01/belgie--een-nucleaire-grootmach…

VRT. (2018b). Vlamingen blijven vaak wisselen van energieleverancier. Retrieved 2018- 05-21, from https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2018/01/19/vlamingen-blijven-vaak -wisselen-van-energieleverancier/

VRT. (2018c). Waarom we mogelijk 12 nieuwe gascentrales nodig hebben, en waarom die er maar niet komen. Retrieved from https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2018/02/23/ waarom-we-mogelijk-12-nieuwe-gascentrales-nodig-hebben--en-die-e0/

Wang, J., Wang, Q., Zhou, N., & Chi, Y. (2017). A novel electricity transaction mode of microgrids based on blockchain and continuous double auction. Energies, 10(12), 1971.

Widergren, S., Marinovici, C., Berliner, T., & Graves, A. (2012). Real-time pricing demand response in operations. In Power and energy society general meeting, 2012 ieee (pp. 1–5).



Wikipedia. (2018a). Belgische elektriciteitsvoorziening. Retrieved from https://nl.wikipedia.org/wiki/Belgische elektriciteitsvoorziening

Wikipedia. (2018b). Kyoto protocol. Retrieved from https://en.wikipedia.org/wiki/

Kyoto Protocol

Wikipedia. (2018c). Paris agreement. Retrieved from https://en.wikipedia.org/wiki/

Paris Agreement

Wikipedia. (2018d). Primary energy. Retrieved from https://en.wikipedia.org/wiki/

Primary energy

Wikipedia. (2018e). The third wave (toffler book). Retrieved from https://en.wikipedia.org/wiki/The Third Wave (Toffler book)

Wood, L., & Borlick, R. (2013). Value of the grid to dg customers. Institute for Electric Innovation Issue Brief .

World Energy Council. (2016). World energy perspectives renewables integration (Tech. Rep.). Author. Retrieved from https://www.worldenergy.org/wp-content/uploads/2017/ 01/VariableRenewablesIntegrationHowToGetItRight.pdf

Zhang, C. (2017). Peer-to-peer energy trading in electrical distribution networks (Unpublished doctoral dissertation). Cardiff University, Cardiff, Wales.

Zhang, C., Wu, J., Cheng, M., Zhou, Y., & Long, C. (2016). A bidding system for peer-to-peer energy trading in a grid-connected microgrid. Energy Procedia, 103, 147–152.

Zhang, C., Wu, J., Long, C., & Cheng, M. (2017). Review of existing peer-to-peer energy trading projects. Energy Procedia, 105, 2563–2568.

Download scriptie (3.47 MB)
Universiteit of Hogeschool
Universiteit Gent
Thesis jaar
2018
Promotor(en)
Geert Poels