Het mediahuis van morgen. Hoe het ontwerp van een mediahuis kan anticiperen op een veranderlijke toekomst, meer specifiek op de uitgesproken tendens tot uitbesteding.
De mediasector verandert razendsnel. Om deze evolutie te kunnen volgen tracht ik een architectuurontwerp te maken die deze “organisatie kan stimuleren, uitdagen en ruimte kan geven voor experiment.” (Koolhaas, 2016)
In deze masterproef ligt de focus op functionaliteit bekeken vanuit de voorspelde evolutie van de werking van een mediahuis. Als startpunt maakte ik een analyse van de ontwerpinzendingen voor het nieuwe VRT-gebouw. Ondanks ik geen gebouw voor de openbare omroep ambieer, zijn er wel enkele zaken naar voren gekomen die ik als problematisch ervaar en waar ik een alternatief voor wil bieden.
Concreet: het ontwerp.
Ik tracht een gesloten organisatie in een gesloten gebouw te vermijden, net zoals een moeizame samenwerking tussen verschillende actoren werkend aan één mediaproject. Bovendien ligt de focus op het toenemend aandeel freelancers binnen de mediasector. Maar hoe zal een mediahuis in de toekomst functioneren? Uit onderzoek blijkt dat uitbesteding, beter bekend als outsourcing, een populaire strategie voor de toekomst is waar onder andere Studio Brussel gebruik van maakt. Deze strategie handelt met een minimale hoeveelheid aan hardware en werknemers ten voordele van het budget en de flexibiliteit van de organisatie. In dit ontwerp wordt echter niet alles uitbesteed. Vier ‘ankerpunten’ vormen samen de mediacluster: de cockpit, het archief, de zendmast en de loods. Door andere zaken uit te besteden, zoals bijvoorbeeld opnamestudio’s, is er ruimte voor externen op de site die zich tijdelijk in de paviljoenen kunnen huisvesten en hierdoor gebruik kunnen maken van de faciliteiten die de ankerpunten te bieden hebben. Binnen een straal van vijf kilometer zijn er verschillende mediagerelateerde bedrijven die baat zullen hebben bij dit project, net zoals het toenemend aandeel zelfstandigen binnen de mediasector. Door deze paviljoenen tracht ik al dan niet tijdelijke samenwerking praktischer te maken en tevens de mediacluster te laten bruisen door het wisselend gebruik van de paviljoenen.
Antwerpse collectie havenkranen.
Gelijktijdig onderzocht ik de context die de ontwerpmethode sterk heeft beïnvloed. De keuze van de site volgde uit een persoonlijke betrokkenheid. De site is gelegen op het Eilandje, een gebied gelegen tussen de haven van Antwerpen en de Antwerpse binnenstad. Het Eilandje is inmiddels een erg levendige buurt waar een toegankelijk gebouw snel een publieke trekpleister kan worden. Door haar ligging heeft de site een gemengd karakter. Deze havensfeer wordt bewaard door de grote invloed van een collectie nabijgelegen havenkranen op het ontwerp. Dankzij het structurerend vermogen van hun vorm hebben ze enerzijds een sterke invloed uitgeoefend op de ontwerpen van de ankerpunten en de paviljoenen. Anderzijds heeft de vormelijkheid van deze kranen een stedenbouwkundig vermogen dat ik meeneem in het ontwerp: het op één lijn zetten van de paviljoenen resulteert in een boulevard waarvan het openbare karakter past bij de mediacluster. Doordat er nu op twee nabij gelegen locaties hoge, havenachtige structuren staan die op eenzelfde wijze staan opgesteld gaan ze in dialoog met elkaar.
Ik heb een vormelijke fascinatie voor de havencontext ingezet met als doel het stimuleren en structureren van het mediahuis van de toekomst: de mediacluster.
Bibliografie
AG Vespa. (2016). AG VESPA verhuurt loods met kantoorruimte in de Cadixwijk. Geraadpleegd op 6 mei 2019 via https://www.agvespa.be/sites/default/files/download-item/bundelkattendi… huurloodsmetkantoorruimteprint.pdf
AG Vespa. (2015) Het Eilandje, we werken eraan. Geraadpleegd op 6 mei 2019 via https://www.agvespa.be/sites/default/files/download-item/nieuwsbriefeil… nuari2015.pdf
Almeco. Hoe werkt een koeltoren? Geraadpleegd op 8 mei 2019 via https://almeco.eu/nl/blog/hoe-werkt-een-koeltoren
Baker, G. (2002). Broadcasting. Geraadpleegd op 23 maart 2019 via https://en.wikipedia.org/wiki/Broadcasting
Booms, R. (2017). Brandgedrag polycarbonaat: vergelijking groot- en kleinschalig en classificatie vs. praktijk. Geraadpleegd op 3 maart 2019 via http://docplayer.nl/57204210-Brandgedrag-polycarbonaat-vergelij king-groot-en-kleinschalig-en-classificatie-vs-praktijk.html
Canvas. (2017). Robbrecht en Daem. An Architectural Anthology. Geraadpleegd op 11 maart 2019 via https://www.canvas.be/cultureclub/robbrecht-en-daem-an-architectural-an…
De techniek van Digitenne: DVB-T2. Geraadpleegd op 5 april 2019 via https://www.digitenne.nl/hoe-werkt-digitenne/wat-is-dvb-t/
De Vylder, J., Vinck, I., & Taillieu, J. (2016). Canvas - Reyers 2020: De Vylder Vinck Taillieu. Geraadpleegd op 11 maart 2019 via https://www.canvas.be/video/reyers-2020/reeks1/de-vylder-vinck-taillieu
Elsoucht, T. (2015). RSVZ On the Move: Jaarverslag 2015. Sociale Zekerheid Zelfstandige Ondernemers, 1, p.25. Geraadpleegd op 30 april 2019 via https://www.rsvz.be/nl/publication/rsvz-jaarverslag-2015
Enders Analysis. (2015). Watching TV and video in 2025. Geraadpleegd op 23 april 2019 via http://www.endersanalysis.com/content/publication/watching-tv-and-video…
Facto. (2017) Uitbesteden: voor- en nadelen. Geraadpleegd op 30 april 2019 via https://facto.nl/uitbesteden-voor-en-nadelen/
Geers, K., & Van Severen, D. (2016). Canvas - Reyers 2020: OFFICE Kersten Geers David Van Severen / KCAP. Geraadpleegd op 11 maart 2019 via https://www.canvas.be/video/reyers-2020/reeks1/office-ker sten-geers-david-van-severen-kcap
Heider, F. (1977) Geciteerd uit Dewey, R.A. (2007). Psychology: An Introduction - Hoofdstuk 4 (Ongepubliceerd eindwerk). Georgia Southern University, Georgia.
Keating, A., (2015). Outsourcing production services for corporate television. Geraadpleegd op 25 maart 2019 via https://crewscontrol.com/blog-central/blog-centraloutsourcing-productio… vision/
Kerez, C. (2016). Canvas: Reyers 2020: Het ontwerp van Kerez: een toolbox voor de toekomst. Geraadpleegd op 11 maart 2019 via https://www.canvas.be/video/reyers-2020/reeks1/christian-kerez/een-tool…- aan-de-reyerslaan
Knack. (2018). Medialaan en Persgroep verhuizen naar Antwerpen, ook redactie en studio van VTM NIEUWS. Geraadpleegd op 29 april 2019 via https://trends.knack.be/economie/bedrijven/medialaan-en-pers groep-verhuizen-naar-antwerpen-ook-redactie-en-studio-van-vtm-nieuws/article-belga-1148203.html
Komorowski, M., Wiard, V., Derinöz, S., Picone, I., Domingo, D., Patriarche, G. (2018). Een mediapark in Brussel? De mediasector en zijn regionale dynamiek. Brussels Studies. Geraadpleegd op 9 mei, 2019 via https://journals.openedition.org/brussels/2042#article-2042
Koolhaas, R. (2016). Canvas - Reyers 2020: Rem Koolhaas en OMA. Geraadpleegd op 11 maart 2019 via https://www.canvas.be/video/reyers-2020/reeks1/oma
Nielsen, R., & Sambrook, R. (2016). What is Happening to Television News? Geraadpleegd op 25 maart 2019 via https://reutersinstitute.politics.ox.ac.uk/sites/default/files/2017-06/… to%20Television%20News.pdf
Port of Antwerp. Oude havenkranen. Geraadpleegd op 23 april 2019 via https://www.portofantwerp.com/nl/oude-havenkranen
Raza, S. (2018). One in five have never watched broadcast TV. Geraadpleegd op 22 maart 2019 via https://www.valuewalk.com/2018/04/streaming-vs-broadcast-tv/
Robbrecht, P., Daem, H., Dierendonck, A., & Blancke, I. (2016). Canvas - Reyers 2020: Het winnende ontwerp van Robbrecht en Daem. Geraadpleegd op 11 maart 2019 via https://www.canvas.be/video/gente naars-gaan-voor-brussels-project
Spek, S. (2003). Uitbesteding. Geraadpleegd op 13 maart 2019 via https://nl.wikipedia.org/wiki/ Uitbesteding
Thinkbox. (2015). A Year in TV: Annual Review 2015. Thinkbox, 1, p.8. Geraadpleegd op 25 maart 2019 via http://spot.nl/wp-content/uploads/2016/03/Thinkbox-TV-report.pdf
Toelichtingsnota RUP Eilandje. (2011) Geraadpleegd op 14 maart 2019 via https://www.antwerpen.be/docs/ stad/stadsvernieuwing/ruptoelichting/rup_11002_214_10010_00001_tn_deel1.pdf
VIAA. (2013). VIAA digitaliseert en ontsluit VRT archief. Geraadpleegd op 13 maart 2019 via https://viaa.be/nl/press/viaa-digitaliseert-en-ontsluit-vrt-archief
Vink. Plastic solutions and more. Polycarbonaat Geraadpleegd op 23 mei 2019 via http://www.vink.be/nl-BE/Producten/Building-and-Construction/Beglazings… naat.aspx
VRT. (2019). Hoe bereidt VRT-radio zich voor op de toekomst? Geraadpleegd op 1 juni 2019 via https://www.vrt.be/nl/over-de-vrt/nieuws/2019/02/14/hoe-gaan-innovatie-…- hand/
Overige geraadpleegde literatuur
Freedman, D., Tryhorn, C., Goblot, V., Loughrey, P., Chitty, A., Griffee, A., Watson, N., Clayton, S., Normington D., Douglas O., & O’Neill O. (2016). A Future For Public Service Television: Content and platforms in
a digital world. Geraadpleegd op 17 april 2019 via http://research.gold.ac.uk/18869/1/FOTV-Re port-Online-SP.pdf
Laven, P.A. (1998). Predicting the future of broadcasting. Geraadpleegd op 4 april 2019 via https://pdfs.semanticscholar.org/be2b/0d05352d32bfa205ff5a175d96172e1d4…
Otten, R. (2011). Achter televisie: Omroepmarkten en -structuren in West-Europa. (2de druk). Antwerpen - Apeldoorn: Garant - Uitgevers n.v.
Palmer, L. (2015) Outsourcing Authority in the Digital Age: Television News Networks and Freelance War Correspondents. Geraadpleegd op 25 maart 2019 via https://www.researchgate.net/publicati on/276136807_Outsourcing_Authority_in_the_Digital_Age_Television_News_Networks_and_Freelan ce_War_Correspondents
Richards, E. (2017). What is the future of broadcasting? Geraadpleegd op 3 april 2019 via https://knect365.com/media-networks/article/be72b84b-fba3-481a-a690-4e1…- the-future-of-broadcasting
Schlosberg, J. (2016). The mission of media in an age of monopoly. Geraadpleegd op 2 april 2019 via http://www.respublica.org.uk/wp-content/uploads/2016/05/The-Mission-of-…
Wells, A. (1996). World Broadcasting: A Comparative View. (2de druk). Norwood, New Jersey: Ablex Publishing Corporation
Whittaker, M. (2018). The future of broadcasting starts in 2018. Geraadpleegd op 3 april 2019 via https://apb-news.com/the-future-of-broadcasting-starts-in-2018-2/