Het rijverbod is tot op heden een bijkomende straf en dus geen autonome straf. Dit brengt met zich mee dat het rijverbod nooit op zichzelf en dus steeds naast een hoofdstraf dient te worden uitgesproken. Daarnaast kan zij ook enkel worden opgelegd indien de persoon een overtreding begaat op de Wegverkeerswet en zij kan dus geenszins worden opgelegd voor niet-verkeersgerelateerde misdrijven. Hiertoe werden in het verleden nochtans verschillende wetsvoorstellen ingediend. Hier werd echter geen gehoor aan gegeven.
De laatste jaren is een tendens ontstaan waarbij gezocht werd naar alternatieve straffen om tegemoet te komen aan de problematiek van de gevangenisstraf. Vooral de resocialisatie vormt hierbij een grote drijfveer om de gevangenisstraf zo veel als mogelijk als ultimum remedium te beschouwen. Delinquenten bevinden zich namelijk in een sociaal, familiaal en professioneel isolement gedurende de gevangenschap. Vertrekkende vanuit deze problematiek, doen de autonome probatie, het elektronisch toezicht en de werkstraf hun intrede als autonome straf. Hoewel al deze straffen mooie alternatieven vormen voor deze vaak bekritiseerde straf, toch volstaan zij niet om dit probleem volledig op te lossen. Het is dus enigszins vreemd dat het rijverbod vandaag geen autonome straf is. Critici geven aan dat enige link tussen het misdrijf en de straf ontbreekt wanneer een rijverbod wordt opgelegd binnen het strafwetboek. Nochtans ontbreekt dit spiegelend karakter bij zeer veel straffen die vandaag binnen het Wetboek van Strafrecht zijn ingeschreven.
De commissie die heeft gewerkt aan een hervorming van het Wetboek van Strafrecht, is van oordeel dat het rijverbod een gepaste bijkomende straf kan vormen binnen het Strafwetboek met de vereiste dat een motorrijtuig gediend heeft of bestemd was tot het plegen van het misdrijf of het verzekeren van de vlucht nadat het misdrijf reeds gepleegd was. Ook in de nabije toekomst zal het idee dus geen uitwerking krijgen. Of het rijverbod als bijkomende straf wordt geïntroduceerd binnen het Wetboek van Strafrecht, zal de volgende legislatuur moeten uitwijzen.
Onze buurlanden voorzien wel in een rijverbod voor niet-verkeersgerelateerde overtredingen. Duitsland is hierbij koploper doordat het rijverbod binnen het strafrecht kan worden opgelegd als hoofdstraf en het feit dat hierbij geen enkele vereiste voorhanden is dat er enige link moet zijn met een voertuig, deze voorwaarde werd in 2017 namelijk geschrapt. Ook het Nederlandse en het Franse rechtsstelsel voorzien in de mogelijkheid om een rijverbod op te leggen voor niet-verkeersgerelateerde overtredingen, maar in Nederland bestaat wel de vereiste dat men het “feit heeft gepleegd met een motorrijtuig dat hij ten tijde van het feit bestuurde of deed besturen”.
BIBLIOGRAFIE
WETGEVING
Wetgeving sensu stricto
Verdrag betreffende de Europese Unie, BS 30 oktober 1993.
Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie, BS 25 december 1957.
Universele verklaring van de rechten van de mens van 10 december 1948, BS 31 maart 1949.
Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (E.V.R.M.) van 4 november 1950, BS 19
augustus 1955.
Internationaal Verdrag inzake de Burgerrechten en Politieke Rechten (I.V.B.P.R.) van 19
december 1966, BS 6 juli 1983.
Overeenkomst opgesteld op grond van artikel K.3 van het Verdrag betreffende de Europese
Unie, betreffende de ontzegging van de rijbevoegdheid van 17 juni 1998, Publicatieblad van
de Europese Gemeenschappen 1998.
COUNCIL OF EUROPE, Resolution No. (76)10 of the Committee of Ministers to Member
States on certain alternative penal measures to imprisonment, 9 maart 1976, 2p.
COUNCIL OF EUROPE, Recommendation No. R(92)17 of the Committee of Ministers to
Member States concerning Consistency in sentencing, 19 October 1992, 4 p.
COUNCIL OF EUROPE, Recommendation No. R(2000)22 of the Committee of Ministers to
Member States on Improving the Implementation on the European Rules on Community
Sanctions and Measures, 29 november 2000, 6 p.
Verordening (EU) 2016/94 van het Europees parlement en de raad van 20 januari 2016 tot
intrekking van bepaalde handelingen van het Schengenacquis op het gebied van politiële en
justitiële samenwerking in strafzaken, Publicatieblad van de Europese Unie 22 februari 2016.
Wetboek van strafvordering 17 november 1808, BS 27 november 1808.
Nouveau code Pénal (FR).
Strafwetboek 8 juni 1867, BS 9 juni 1867.
Strafgesetzbuch, BGBl 15 mai 1871 (D).
Wetboek van Strafrecht, Stb. 5 maart 1881. (NED)
Wet van 1 augustus 1899 houdende herziening der wetgeving en der reglementen op de politie
van het vervoer, BS 25 augustus 1899.
Straßenverkehrsgesetz, BGBl 3 mai 1909 (D).
Wetboek van strafvordering, Stb. 1925 (NED).
110
Wet van 1 augustus 1924 houdende wijziging aan de Wet van 1 augustus 1899 op de Politie
van het Wegverkeer, BS 30 augustus 1924.
Besluitwet van 14 November 1939, betreffende de beteugeling van de dronkenschap, BS 18
november 1939.
Wet van 30 mei 1963, betreffende verplichte verzekering tegen wettelijke aansprakelijkheid
inzake motorrijtuigen, Stb. 1963. (NED)
Wet van 29 juni 1964 betreffende de opschorting, het uitstel en de probatie, BS 17 juli 1964.
Wegenverkeerswet 1994 (NED).
Wet 16 maart 1968 betreffende de politie over het wegverkeer, BS 27 maart 1968.
Wet van 21 november 1989 betreffende de verplichte aansprakelijkheidsverzekering inzake
motorrijtuigen, BS 8 december 1989.
Wet 10 juli 1996 tot afschaffing van de doodstraf en tot wijziging van de criminele straffen, BS
1 augustus 1996.
Wet van 17 april 2002 tot invoering van de werkstraf als autonome straf in correctionele zaken
en in politiezaken, BS 7 mei 2002.
Wet van 7 februari 2003 houdende verschillende bepalingen inzake verkeersveiligheid, BS 25
februari 2003.
Basiswet van 12 januari 2005 betreffende het gevangeniswezen en de rechtspositie van de
gedetineerden, BS 1 februari 2005.
Wet van 21 april 2007 tot wijziging van de gecoördineerde wetten van 16 maart 1968
betreffende de politie op het wegverkeer, BS 26 juli 2007.
Wet van 22 april 2012 betreffende de invoering van het bevel tot betalen na inbreuken op de
wetgeving inzake het Wegverkeer, BS 25 juni 2012.
Wet van 18 juli 2012 tot wijziging van de wet 16 maart 1968 betreffende de politie over het
wegverkeer betreffende de inlevering van het rijbewijs bij het verval van het recht op sturen,
BS 12 februari 2013.
Wet van 17 juni 2013 houdende betere inning van penale boeten, BS 28 juni 2013.
Wet van 15 juli 2013 tot wijziging van de wet van 16 maart 1968 betreffende de politie over het
wegverkeer wat betreft de termijn bij een vervangend verval van het recht tot sturen, BS 31
januari 2014.
Wet van 7 februari 2014 tot invoering van het elektronisch toezicht als autonome straf, BS 28
februari 2014.
Wet van 9 maart 2014 tot wijziging van de wet betreffende de politie over het wegverkeer, BS
30 april 2014.
Wet 10 april 2014 tot invoering van de probatie als autonome straf in het Strafwetboek en tot
wijziging van het Wetboek van strafvordering en de wet van 29 juni 1964 betreffende de
opschorting, het uitstel en de probatie, BS 19 april 2014.
111
Wet van 12 mei 2014 houdende wijziging van de wet van 21 februari 2013 tot oprichting van
een dienst voor alimentatievorderingen bij de FOD Financiën en tot wijziging van het
Gerechtelijk Wetboek met het oog op een effectieve invordering van onderhoudsschulden, BS
30 mei 2014.
Wet van 5 februari 2016 tot wijziging van het strafrecht en de strafvordering en houdende
diverse bepalingen inzake justitie, BS 19 februari 2016.
Wet van 6 maart 2018 ter verbetering van de verkeersveiligheid, BS. 15 maart 2018.
Koninklijk Besluit 23 maart 1998 betreffende het rijbewijs, BS 30 april 1998.
Ministerieel Besluit 30 oktober 2015 houdende oprichting van de Commissies tot hervorming
van het strafrecht en van het strafprocesrecht, BS 29 december 2015.
Parlementaire stukken
Projet de Loi portant modification de la loi du 1er aoüt 1899 sur la police du roulage, Parl. St.
Senaat, 1923-24, nr. 101.
Wetsvoorstel 31 januari 1994 houdende herinvoering van art. 35 in het Strafwetboek, inzake
de ontzetting uit het recht tot besturen van een motorvoertuig, 31 januari 1994, Parl. St. Senaat
1993-94, nr. 971/1.
Wetsvoorstel houdende invoering van de straf van de ontzetting van het recht om een
motorvoertuig, een vaartuig of een vliegtuig te besturen, Parl. St. Kamer 1996-97, nr. 957/1.
Wetsvoorstel tot wijziging van het Strafwetboek en tot invoering van de dienstverlening en de
opleiding als gevangenisvervangende straffen, Parl. St. Kamer 1999-00, nr. 549/001.
Wetsvoorstel tot invoering van het elektronisch toezicht als autonome straf, Parl. St. Senaat
2003-04, nr. 3-266/1.
Wetsvoorstel tot wijziging van het Strafwetboek met het oog op de bestraffing van de
vernietiging, de beschadiging of het onbruikbaar maken van verkeerstekens of onbemande
automatisch werkende toestellen, Parl. St. Kamer, 2003-04, nr. 0703/001.
Wetsontwerp betreffende de externe rechtspositie van gedetineerden, Parl.St. Senaat 2005-
06, nr. 31128/1.
Wetsontwerp tot wijziging van de gecoördineerde wetten van 16 maart 1968 betreffende de
politie over het wegverkeer, Parl. St. Kamer 2006-07, nr. 2836/001, 3.
Wetsvoorstel tot wijziging van het Strafwetboek wat de invoering van de straf van ontzetting
van het recht op het besturen van een motorvoertuig betreft, Parl.St. Kamer 2008-09, nr. 52-
1489/001.
Wetsvoorstel tot invoering van het elektronisch toezicht als autonome straf, Parl. St. Kamer
2009-10, nr. 2607/001.
Wetsvoorstel tot invoering van het elektronisch toezicht als autonome straf, Parl.St. Kamer
2010-11, nr. 53-1042/001.
112
Wetsvoorstel tot wijziging van het Strafwetboek wat de invoering van de straf van ontzetting
van het recht op het besturen van een motorvoertuig betreft, Parl.t. Kamer 2011-12, nr. 53-
1827/001.
Wetsvoorstel tot wijziging van de op 16 maart 1968 gecoördineerde wet betreffende de politie
over het wegverkeer, wat de bestraffing van het rijden spijts verval betreft, Parl.St. Kamer
2012-13, nr. 53-2826/001.
Wetsontwerp tot wijziging van de wet betreffende de politie over het wegverkeer,
gecoördineerd op 16 maart 1968, van de wet van 29 juni 1964 betreffende de opschorting, het
uitstel en de probatie, van de wet van 21 juni 1985 betreffende de technische eisen waaraan
elk voertuig voor vervoer te land, de onderdelen ervan, evenals het veiligheidstoebehoren
moeten voldoen en van de wet van 21 november 1989 betreffende de verplichte
aansprakelijkheidsverzekering inzake motorrijtuigen, Parl.St. Kamer 2012-13, nr. 2880/001.
Wetsvoorstel tot invoering van het elektronisch toezicht als autonome straf, Parl.St. Kamer
2013-14, nr. 53-1042/005.
Wetsontwerp tot invoering van de probatie als autonome straf in het Strafwetboek, tot wijziging
van het Wetboek van strafvordering, het Gerechtelijk Wetboek en de wet van
29 juni 1964 betreffende de opschorting, het uitstel en de probatie, Parl. St. Kamer 2013-14,
nr. 53-3274/001.
Entwurf 30 dezember 2016 eines Gesetzes zur Änderung des Strafgesetzbuchs, des
Jugendgerichtsgesetzes, der Strafprozessordnung und weiterer Gesetze, Parl. St. Bundesrat
792/16, 52. (D)
Wetsontwerp ter verbetering van de verkeersveiligheid, Parl. St. Kamer 2017-18, nr. 2868/1.
Vr. en Antw. Kamer 2017-18, 8 november 2017 (Vr. nr. 21411 S. LAHAYE-BATTHEU).
Wetsvoorstel tot invoering van een nieuw strafwetboek – Boek 1 en Boek 2, Parl. St. Kamer
2018-19, nr. 3651/001.
Verslag namens de Commissie voor Justitie betreffende wetsontwerp tot invoering van de
probatie als autonome straf in het strafwetboek, tot wijziging van het wetboek van
strafvordering, het gerechtelijk wetboek en de wet van 29 juni 1964 betreffende de
opschorting, het uitstel en de probatie en het wetsvoorstel tot wijziging van de wet van
29 juni 1964 betreffende de opschorting, het uitstel en de probatie, teneinde de vereiste van
het ontbreken van gerechtelijke antecedenten af te schaffen in verband met de opschorting
van de uitspraak van de veroordeling en het uitstel van de tenuitvoerlegging van de straffen,
Parl.St. Kamer 2013-14, nr. 53-3274/005.
Algemene beleidslijnen van het ministerie van Justitie voor het begrotingsjaar 2000, Parl.St.
Kamer 1999-2000, nr. 0198/013.
ONKELINCKX, L., Algemene Beleidsnota, Parl.St. Kamer. 2003-04, nr. 0325/016.
VANDEURZEN, J., Algemene beleidsnota, Parl. St. Kamer. 2007-08, nr. 995/004.
GEENS K., Algemene Beleidsnota, Parl. St. Kamer 2014-15, nr. 54 0588/029.
Hand. Kamer, Commissie voor de Justitie, 2017-18, 8 november 2017.
113
Stenografischer Plenarprotokoll 953. sitzung 10 februar 2017, Parl. St. Bundesrat, 96,
https://www.bundesrat.de/SharedDocs/downloads/DE/plenarprotokolle/2017/…-
953.pdf?__blob=publicationFile&v=2. (D)
RECHTSPRAAK
EHRM 12 februari 2008, nr. 21906/04, Kafkaris/Cyprus.
EHRM 13 november 2014, nr. 40014/10, Bodein/Frankrijk.
EHRM 26 april 2016, nr. 10511/10, Murray/Nederland.
GwH 2 juni 2016, nr. 88/2016.
GwH 15 juni 2017, nr. nr. 76/2017.
Cass. 1 april 1980, Pas., 1980, I, 954.
Cass. 16 november 1994, Arr.Cass. 1994, 963.
Cass. 1 februari 1995, Arr. Cass. 1995, 117.
Cass. 5 maart 2003, Arr. Cass., 2003, 560.
Cass. 8 juni 2005, P.05.0349.F.
Cass. 5 juni 2007, AR P.03.1655.N.
RECHTSLEER
Boeken
ARNOU P., DE BUSSCHER M., Misdrijven en sancties in de wegverkeerswet, Antwerpen,
Kluwer Rechtswetenschappen België, 1999, 479 p.
M.F. ATTINGER e.a./P.A.M. MEVIS e.a., Handboek Strafzaken, Deventer: Wolters Kluwer.
(NED).
BEIRINCKX R., Het verval van het recht tot sturen herbekeken, Mechelen, Kluwer, 2014, 363
p.
BEYENS K., Straffen als sociale praktijk. Een penologisch onderzoek naar straftoemeting,
Brussel, VUBPRESS, 2000, 526 p.
CHAVEAU M., HELIE F., Théorie du Code Pénal, 2e editie, Brussel, Bruylant, 1858, I, 777 p.
DE HERT P., HOLVOET M., VAN CAENEGHEM J., WEIS K., Handboek Internationaal en
Europees strafrecht, Antwerpen, Intersentia, 539 p.
DE BUSSCHER M., MEESE J., VAN DER KELEN D., VERBIST J., Duiding strafrecht, Brussel,
Larcier, 2015, 802 p.
114
DE NAUW A., Inleiding tot het algemeen strafrecht, Brugge, Die Keure, 2010, 221 p.
DE NAUW A., DERUYCK F., Overzicht van het Belgisch Algemeen Strafrecht, Brugge, Die
Keure, 2015, 237 p.
D’ESPALLIER A., Redelijke aanpassingen, evenredigheid en rol van de rechter, Brugge, Die
Keure, 2016, 336 p.
DUPONT L., FOUQUÉ R., Op weg naar een beginselenwet gevangeniswezen, Leuven,
Universitaire Pers Leuven, 1998, 293 p.
DERUYCK F., ROZIE M., e.a., Het strafrecht bedreven: Liber Amicorum Alain De Nauw,
Brugge, Die Keure, 2011, 750 p.
HANOULLE K., Internering en toerekeningsvatbaarheid, Antwerpen, Intersentia, 2018, 570 p.
HOET P., Gemeenschapsgerichte Straffen en Maatregelen: Opschorting, Uitstel, Probatie,
Werkstraf en Elektronisch Toezicht, Gent, Larcier, 2014, 350 p.
MAES E., Van gevangenisstraf naar vrijheidsstraf. 200 jaar Belgisch gevangeniswezen,
Antwerpen, Maklu, 2009, 1201 p.
MARUNA S. en IMMARIGEON R., After Crime and Punishment: Pathways to offender
reintegration, Devon, Willan Publishing, 2004, 321 p.
MARTYN G., OPSOMMER R., Geschiedenis van het publiekrecht en de politiek, Brugge, Die
Keure, 2014, 248 p.
MONBALLYU J., Zes eeuwen strafrecht, Leuven, Acco, 384 p.
NELISSEN P., Resocialisatie en detentie: een onderzoek naar de houdingen van
gedetineerden en gevangenispersoneel ten aanzien van de voorbereiding van de terugkeer in
de samenleving, Maastricht, Universiteit Maastricht, 2000, 384 p. (NL)
RAATS S., Consistente straftoemeting, Antwerpen, Intersentia, 2016, 804 p.
RAATS S., De straf gemeten en gepast. Op weg naar consistentie in de straftoemeting,
Universiteit Antwerpen, 2014, 743 p.
VAN DEN WYNGAERT C., Strafrecht en strafprocesrecht in hoofdlijnen. Boek I Strafrecht,
Antwerpen, Maklu, 568 p.
VAN DEN WYNGAERT C., Strafrecht, strafprocesrecht en internationaal strafrecht,
Antwerpen/Apeldoorn, Maklu, 2006, 1317 p.
VANDERMEERSCH D., DE HERDT J., ROZIE J., DEBAUCHE M. en TAEYMANS M.,
Commissie voor de Hervorming van het Strafrecht. Voorstel van voorontwerp van Boek I Van
het Strafwetboek, Brugge, Die Keure, 2017, 187 p.
Bijdrage in verzamelwerken
ASHWORTH A., “Sentencing” in M. MAGUIRE, R. MORGAN en R. REINER (eds.), The Oxford
Handbook of Criminology, Oxford, Oxford University Press, 2007, 4e editie, 990-1024.
115
BECCARIA C., “Dei delitti e delle pene (Over misdaden en straffen)” in: VERHOFSTADT D.
e.d., 250 jaar over misdaden en straffen, Antwerpen/Amsterdam, Houtekiet, 2014, 127-260.
BLEICHRODT F.W., “50.1.1 Strafrechtelijke sancties” in ATTINGER M.F. e.a./ MEVIS P.A.M.
e.a., Handboek Strafzaken, Deventer: Wolters Kluwer. (NED)
CÉRÉ J.P., “Peine: nature et prononcé” in Répertoire de droit pénal et de procédure pénale,
Dalloz, januari 2008 (geactualiseerd juni 2018). (FR)
CLEIREN C.P.M., “Waakzaamheid geboden. Aandachtspunten bij ontwikkelingen in het
Nederlandse strafprocesrecht” in DE NAUW A., DERUYCK F., ROZIE M. e.a., Liber Amicorum
Alain De Nauw, Brugge, Die Keure, 2011, 85-96.
DE HERT P., GUTWIRTH S., “Het leedprincipe, het strafbegrip en de schuld zonder straf. De
fixatie op leedtoevoegende straffen in het strafrecht” in DE NAUW A., DERUYCK F., ROZIE
M. e.a., Het strafrecht bedreven: Liber Amicorum Alain De Nauw, Brugge, Die Keure, 2011,
129-156.
DE NIL N., TRAEST P., “Actualia wegverkeersrecht: de wet 9 maart 2014 tot wijziging van de
Wegverkeerswet en de toepassing van Antigoon in het wegverkeersrecht” in BERNAUW K,
CHICHOYAN D., DE NIL N., DEGUEL F., DUBUISSON B., LELEU Y.H., SHCMITZ N.,
TRAEST P., WUYTS T., Rechtskroniek voor de vrede- en politierechters 2015/Chronique de
droit à l'usage des juges de paix et de police 2015, Brugge, Die Keure, 63-89.
DE PEUTER J., “Het leed als hoofdcomponent van de straf” in X., Liber Amicorum Jules
D’Haenens, Gent, Mys & Breesch, 1993, 69-90.
DE RUYVER B., “De Alternatieve Straffen: een Modetrend of een Volwaardig Instrument?” in
X, Liber Amoricum Jules D’Haenens, Gent, Mys & Breesch, 1993, 91-116.
DE SMET B., “Familieverlating” in X., Strafrecht en strafvordering. Artikelsgewijze commentaar
met overzicht van rechtspraak en rechtsleer, Mechelen, Wolters Kluwer Belgium, 2016, losbl.,
1-83.
DOMINICUS H., “Alternatieve sancties en vormen van afdoening. Beleidsontwikkelingen en
knelpunten” in VAN DAELE D. en VAN WELZENIS I., Actuele thema’s uit het strafrecht en de
criminologie, Leuven, Universitaire Pers Leuven, 2004, 31-46.
FRANCIS, E., “De verwittiging voor bijkomende straffen: naar meer coherentie?” in TRAEST,
P., LECLERCQ, J-F., GOETHALS, E., HUYBRECHTS, L., ROZIE, J., VERSTRAETEN, R.,
DERUYCK, F. EN ROZIE, M., Amicus Curiae: Liber Amicorum Marc De Swaef, Antwerpen,
Intersentia, 2013, 151-168.
FRANSSEN V., VAN DUYK S., “Holsters op maat voor de bestraffing van ondernemingen?
Eerst goed mikken, dan pas schieten” in DERUYCK F., DE SWAEF M., ROZIE J., ROZIE M.,
TRAEST P., VERSTRAETEN R., De wet voorbij, Antwerpen, Intersentia, 2010, 511-535.
HESSING, VAN KOPPEN P., “Straffen” in X., Het recht van binnen. Psychologie van het recht,
Deventer, Kluwer, 2002, 947-961.
HUYBRECHTS, L., “Straffen” in VERBRUGGEN, F., VERSTRAETEN, R., VAN DAELE, D. EN
SPRIET, B., Strafrecht als roeping. Liber Amicorum Lieven Dupont, Leuven, Universitaire
Pers, 2005, 419- 431.
116
KINZIG, “§44 Fahrverbot” in SCHONKE, SCHRÖDER, Strafgesetzbuch. Kommentar, C.H.
Beck, München, 30e herziene editie 2019, boek. XXXIX. (D)
NIEHAUS, H., “Fahrerlaubnisentziehung und Fahrverbot” in BERZ, BURMAN M., Handbuch
des Straßenverkehrsrechts, München, C.H. BECK, 38e editie 2017. (D)
PELISSIER P., “Apprentissage de la conduite et de la sécurité routière” in Répertoire de droit
pénal et de procédure pénale, Dalloz, januari 2017. (FR)
ROZIE J., ‘Is het onderscheid tussen hoofd- en bijkomende straffen nog gefundeerd?” in DE
NAUW A., DERUYCK F., ROZIE M. e.a., Het strafrecht bedreven. Liber Amicorum: Alain De
Nauw, Brugge, Die Keure, 2011, 751-764.
STROOBANTS N. en VANDERHEIDEN K., “Straffen” in X., Postal Memorialis. Lexicon
strafrecht, strafvordering en bijzondere wetten, Mechelen, Kluwer, 2017, 160/01 – 160/49.
VANDROMME S., “De Werkstraf” in VANDEPLAS A., ARNOU P. en VAN OVERBEKE S.,
Strafrecht en Strafvordering: Artikelsgewijze Commentaar met Overzicht van Rechtspraak en
Rechtsleer, Mechelen, Wolters Kluwer Belgium, losbl., 193-230.
Tijdschriften
AERTSEN I., BEYENS K., “De autonome werkstraf in België: Hoe sterk het karakter?”,
Panopticon, 2006, afl. 4, 1-6.
BEYENS K., “De gevangenis uit en de gemeenschap in?”, Ad Rem 2010/6, 37-43.
BEYENS K., “De werkstraf als hedendaagse straf”, Panopticon 2006, afl. 4, 7-18.
BREWAEYS L., “Ruimere waaier aan bestraffingsmogelijkheden voor verkeersmisdrijven na
Potpourri II”, VAV 2016, afl. 3, 4-24.
BOONE R., “Elektronisch toezicht wordt onvoldoende ondersteund”, Juristenkrant 2016, nr.
325, 7.
CREINS J.H., “Op zoek naar consistentie. Bestraffing buiten de rechter om in strafrecht en
bestuursrecht.” in Rechtsgeleerd Magazijn THEMIS 2014-6, 263-274. (NED)
DEBAUCHE J., DE HERDT D., ROZIE J., TAEYMANS M., VANDERMEERSCH D., “Het
voorstel van voorontwerp van nieuw Boek I Strafwetboek. Na 150 jaar eindelijk tijd om ‘de
sprong’ te wagen …”, NC 2017, afl. 1, 1-9.
DE GEEST A., “De ontzetting van het recht om een voertuig te besturen”, RW 1951, nr. 5, 193-
209.
DE ROY C., “Een volgende stap in de strengere aanpak van verkeersovertreders: kritische
analyse van de wet van 9 maart 2014”, RW 2014-15, nr. 1, 3-19.
DE ROY C., “Over de verzwaring van de straf voor de beginnende bestuurder”, VAV 2013,
afl.4, 42-44.
DE SMET B., “Geen onderhoudsgeld betalen, rijbewijs inleveren”, RW 2014-15, afl. 10, 397-
398.
117
DE WOLF D., “Twee nieuwerwetse sancties in het Strafwetboek: de invoering van de probatie
en het elektronisch toezicht als autonome straffen”, RW 2015, nr. 28, 1082-1101.
DECAIGNY T., “Nieuwe correctionele hoofdstraffen: de straf onder elektronisch toezicht en de
autonome probatiestraf”, T. Strafr. 2014, 211-225.
DOMINICUS H., “De Autonome Werkstraf in België: Een Eerste Stand van Zaken”, Fatik 2004,
afl. 103, 5-14.
FLAVEAU A., VANDER BEKEN T., “Hard labeur. Een eerste analyse van de wet van 17 april
2002 tot invoering van de werkstraf als autonome straf in correctionele zaken en in
politiezaken”, T.Strafr. 2002, afl. 5, 241-257.
GROOTAERT B., “Hink, stap, re-integratie? Stand van zaken met betrekking tot het “recht op
re-integratie” voor veroordeelden tot vrijheids- berovende straffen na Potpourri II”, NC 2016,
nr. 4, 287-332.
HENDRICKX K., “Nieuw Strafwetboek in duidelijk Nederlands?”, TVW 2019/1, 25-28.
KERCKHOFS A., “Een adequaat vervolgingssysteem inzake drukpersmisdrijven”, NC 2016,
speciaal nummer april 2016, 64-96.
KEULEN B., “Strafrechter en consensualiteit”, Delikt en Delinkwent 2014, 739-749. (NED).
KRUMM, “Neues zum strafrechtlichen Fahrverbot”, NJW 2018, 1738-1740. (D)
MICHIELS F.C.M.A., “Twee wapens in de strijd. Over de last onder dwangsom en de
bestuurlijke transactie als instrumenten ter handhaving van het milieurecht in Nederland”,
Tijdschrift voor milieurecht, 2009, 666-683.
NEDERLANDT O., “La surveillance éléctronique comme peine autonome et comme modalité
d’exécution des peines?”, JT 2014, 441-446.
NOLF J., “DAVO: nu ook dienst voor afname van rijbewijzen?”, Juristenkrant 2014, afl. 287,
12.
PENNE H., VANDENBRUWAENE P., “Strafuitvoering: het kneusje van de strafketen”, RW
2018-19, nr. 31, 1203-1219.
ROZIE J. en VANDERMEERSCH D., “De zin van de korte gevangenisstraf in vraag gesteld”,
RW 2017-18, nr. 9, 323-335.
ROZIE J. en VANSWEEVELT T., “Causaliteit in het Belgisch strafrecht. Over de
kruisbestuiving tussen het buitencontractueel aansprakelijkheidsrecht en het strafrecht”, NC
2014, nr. 7, 433-473.
ROZIE J., “Naar de vrijheidsstraf als ultimum remedium: een weg bezaaid met wolfijzers en
schietgeweren”, NC 2015, 1-14.
ROZIE J., “Op zoek naar meer eenvormigheid in de straftoemeting: van maatpak naar
confectiepak”, RW 2005-06, nr. 38, 1481-1491.
ROZIE J., “Tegenspraak in de bestraffing”, NC 2014, nr. 2, 91-117.
ROZIE J., VANDERMEERSCH D., “De spiegelstraf herontdekt: een nieuw wapen in de strijd
tegen de ineffectiviteit van de bestraffing?”, RW 2016-17, nr. 7, 15 oktober 2016, 243-257.
118
SPRIET B., "Recente ontwikkelingen inzake straffen: werkstraf en bijzondere
verbeurdverklaring", in Straf(proces)recht 2003-2004, Brugge, Die Keure, 2004, 71-103.
ROZIE M., “De probatie kan voortaan ook op eigen vleugels vliegen”, NC 2014, nr. 5, 349-358.
VAN CAUWENBERGHE K., “Werkstraf vaak vrijgeleide naar straffeloosheid”, Juristenkrant
2007, nr. 152, 37-43.
VAN DEN BERGE Y., “Het Belgische strafrecht: veel aandacht voor de vrijheidsbeneming en
de vrijheidsbeperking”, NC 2019, 1-28.
VAN DEUREN C., “Het elektronisch toezicht als autonome straf”, NC 2014, 359-362.
VANDERMEERSCH D., ROZIE J., DE HERDT J., DEBAUCHE M., TAEYMANS M., “La
proposition d’avant-projet de nouveau Livre Ier du Code pénal”, Journal des tribunaux 2017,
129-134.
VASSEUR R., “Onderbroken verval tot sturen blijft beperkt tot weekends en feestdagen”,
Juristenkrant 2016, afl. 331, 16.
VITS M., “De werkstraf en het strafregister: Certa amittimus, dum incerta petimus”, T.Strafr.
2016/5, 338-346.
X., “Alimentatievorderingen, familieverlating en Rijverbod”, Juristenkrant 2014, afl. 287, 14.
X., “Elektronisch toezicht: autonome straf”, Juristenkrant 2014, nr. 285, 2.
X., “Rijverbod”, NJW 2013, afl. 277, 158
Doctoraat en Masterproef
RAATS, S., De straf gemeten en gepast: op weg naar consistentie in de straftoemeting,
proefschrift tot het behalen van de graad van Doctor in de Rechten aan de Universiteit
Antwerpen, 2014, 743 p.
VAN LEUVENHAEGE W., Straffen bij de vleet. Een kwalitatief onderzoek naar de visie van
rechtspractici betreffende het straffenarsenaal, onuitg. masterproef Rechten UGent, 2015,
https://lib.ugent.be/en/catalog/rug01:002213435?i=0&q=straffen+bij+de+v…, 131 p.
Andere
Federaal Regeerakkoord 9 oktober 2014, 230p.
Dienst voor het strafrechtelijk beleid, Werkstraffen, 2002-2016, www.dsb-spc.be.
Dienst voor het strafrechtelijk beleid, Vrijheidsstraf: Pol. & Corr., 2002-2016, www.dsb-spc.be.
Hoge Raad voor de justitie, Advies over het voorontwerp van Strafwetboek – Boek I, 2017, 15.
Commissie “Strafuitvoeringsrechtbanken, externe rechtspositie van gedetineerden en
straftoemeting”, Eindverslag, Deel II, Straftoemeting, 44.
GEENS K., Het Justitieplan. Een efficiëntere justitie voor meer rechtvaardigheid, Brussel,
Minister van Justitie, 2015, 135 p.
119
GEENS K., Beleidsnota, De sprong naar het recht van morgen. Hercodificatie van de
basiswetgeving, 2016, 85 p, https://www.koengeens.be/policy/hercodificatie.
Internet
Knack, Aantal verkeersdoden daalt, maar te traag, https://www.knack.be/nieuws/belgie/aantalverkeersdoden-
daalt-maar-te-traag/article-normal-972973.html.
Statbel, 615 doden op Belgische wegen in 2017,
https://statbel.fgov.be/nl/themas/mobiliteit/verkeer/verkeersongevallen.
Steunpunt verkeersveiligheid, naar een optimaal verkeershandhavingsbeleid in Vlaanderen.
Een rechtseconomische en beleidsmatige analyse van de lessen uit de veiligste landen,
http://www.steunpuntverkeersveiligheid.be/sites/default/files/RA-2003-1….
Steunpunt Verkeersveiligheid en Belgisch Instituut voor de Verkeersveiligheid, Jaarrapport
verkeersveiligheid 2011: analyse van verkeersveiligheidsindicatoren in Vlaanderen tot en met
2011,
https://uhdspace.uhasselt.be/dspace/bitstream/1942/15896/1/jaarrapport_…
_LR.pdf.
Rapport Instituut voor mobiliteit, https://www.mobielvlaanderen.be/pdf/ovg03/ovg03-analysea1.
pdf.
PENNE H., VANDENBRUWAENE P., Mercuriale: Strafuitvoering: het kneusje van de
strafketen, https://www.om-mp.be/sites/default/files/u1/pgantwerpen_2018.pdf.
Hoge Raad voor de Justitie, Vierde Justitiebarometer, 2014,
http://www.csj.be/sites/5023.b.fedimbo.belgium.be/files/press_publicati…
2014.pdf.