Kamperen op Linkeroever

Rien
Veulemans

Antwerpen is al een tijdje op zoek naar nieuwe, duurzame recreatiemogelijkheden om haar stad te vergroenen. Initiatieven zoals Biodroom, een collectieve groententuin voor buurtbewoners, zagen reeds het licht. Misschien is een stadscamping in de groene oase van Linkeroever wel dé oplossing waar iedereen baat bij heeft.

Linkeroever ontdoet zich langzaam maar zeker van zijn slechte reputatie. Zo steeg het inwonersaantal de voorbije tien jaar met tien procent en tegelijk daalde de criminaliteit er met dertig procent. Nieuwe handelszaken en vastgoedprojecten schieten er massaal uit de grond en er wordt volop geïnvesteerd om op termijn de verbinding tussen de stad en Linkeroever nog meer te optimaliseren. Bovendien beschikt de regio over een aanzienlijk stuk groen dat barst van potentieel.

Dit geïsoleerd stuk groen omvat verschillende gebieden en bossen die als natuurlijke en landschappelijke oase kunnen fungeren binnen het stedelijk weefsel van Antwerpen waar stad en bos elkaar ontmoeten en versmelten. De ontwikkeling van een camping in Middenvijver, een centraal gelegen groengebied op Linkeroever, zou deze kansen en troeven faciliteren.

Een brug tussen natuur en cultuur

De stadscamping is een beduidend nieuwe trend wat betreft duurzame accommodatie in steden. Zulke campings zijn ideaal voor citytrippende jongeren, toeristen of vakantiegangers in eigen land die een balans zoeken tussen natuur en cultuur, waarbij beide werelden zich op een boogscheut van elkaar bevinden.

In dit opzicht is de ligging van Middenvijver, op de rand tussen stad en natuur, ideaal voor de ontwikkeling van een stadscamping.  Het domein is gelegen op de scheidingslijn tussen de lokale economie van het Europark en de Scheldeoevers aan de ene kant en bossen en weides aan de andere kant, met bovendien een uitstekende verbinding van het openbaar vervoer naar het stadscentrum van Antwerpen. Zo is de camping interessant voor vakantiegangers en tegelijk ook een vertrekpunt voor natuurliefhebbers en Antwerpenaars in hun vlucht uit de stad.

Ecocamping

Duurzaamheid staat centraal in dit project. De camping in Middenvijver is milieuvriendelijk en ecologisch volledig geïntegreerd in het omliggend leefmilieu. Streefdoelen zijn de stimulatie van de biodiversiteit van het terrein, het succesvol opvangen en herbenutten van regenwater en gebruiksvriendelijke, multifunctionele ecologische alternatieven binnen het campinggebruik- en onderhoud en het creëren van een dynamisch evenwicht tussen mens en natuur.

Dit gebeurt op verschillende vlakken. Zo zullen de bomen die gekapt worden tijd de opbouw van de camping, gerecycleerd en hergebruikt worden als bouwmaterialen voor de verschillende accommodaties. Een natuurlijke omheining, zoals grassen, struiken en waterbekkens zal de camping omsluiten, indelen en de bezoekers van de nodige privacy voorzien, waardoor de fauna en flora zich nog steeds vrij kunnen bewegen.

Boomhutten

De camping bestaat uit drie delen: een gemengd loofbos met grote boomhutten voor groepen van acht tot twaalf personen, kleinere boomhutten voor vier personen en trekkershutjes voor koppels, een camperweide waar zo’n 41 staplaatsen zijn en tenslotte nog een tentenweide. Sanitaire blokken worden verspreid over de verschillende eenheden. In het centrum van deze drie verblijfeenheden bevindt zich een grote open ruimte die dient als recreatie- en ontmoetingsplek voor de bezoekers.

De receptie is een uitzonderlijk gebouw, multifunctioneel ingericht met een lager verdiep dat uitmondt in een zithoek die op zijn beurt gekoppeld is aan een bibliotheek, die de contouren van het gebouw volgt en vervolgens overloopt in standje voor toeristeninformatie en streekproducten. Tegelijk is de receptie ook een bar waar je een drankje kan bestellen om in de zithoek of op het houten terras op te drinken.

Multifunctioneel domein

Het domein biedt twee open keukens aan met terras en een schuifraam dat in de zomer geopend kan  worden voor campingevenementen of festivals. Ook de aangelegde vuurkuil kan multifunctioneel gebruikt worden en niet enkel dienen als sfeervolle ontmoetingsplek ‘s avonds maar evenzeer als amfitheater voor voorstellingen of concerten.

De verschillende ontmoetingsplaatsen zoals de vuurkuil, open keukens en ruimtes voor recreatieve doeleinden bevorderen het sociale contact tussen de kampeerders maar bieden tegelijk ook de mogelijkheid aan externe partijen om de locatie te huren en er evenementen te organiseren.

Groene utopie

Op lange termijn is de camping de eerste stap naar de volledige omvorming van Linkeroever als eco-district. Linkeroever en Europark kunnen op stedelijk vlak een groene utopie vormen van werken, wonen en recreëren in de stadsrand. Een groene long als tegengewicht voor de toename van beton. 

Hiervoor is nood aan meerdere groene en blauwe verbindingen van en naar de stad, een netwerk van fiets- en wandelpaden, eco-ducten, eco-tunnels en groene corridors. Open ruimtes moeten groene ruimtes worden die kwalitatief benut worden. De camping moet inspireren en aantonen dat wonen en natuur hand in hand kunnen gaan.

Sociale factor

Deze ontwikkeling zal zowel op grote schaal als op kleine schaal gevolgen hebben. Het groengebied  verzacht het hitte-effect in het stedelijk weefsel van Antwerpen, de biodiversiteit stijgt en de ecologische aspecten binnen het kader van wonen en recreëren zullen een psychologische positieve werking hebben op de leefbaarheid, mentaliteit en ingesteldheid van de werkende, recreërende omwonenden.

Vandaag de dag zijn vliegtuigen immers steeds toegankelijker en liggen de meest exotische landen plots niet meer zo veraf. Daardoor zoekt de mens zijn rust en dat typische vakantiegevoel steeds verder. Toch hoeft de natuur niet altijd ver weg te zijn. Door het bundelen van de groene ruimtes creëren we een groen hart dat ontspanning en vakantie in eigen land mogelijk maakt en zo verschillende doelgroepen samenbrengt.

Download scriptie (36.08 MB)
Universiteit of Hogeschool
Erasmushogeschool Brussel
Thesis jaar
2019
Promotor(en)
Steven Goossens, Johan De Troeyer en Erik Van Mullem