De opkomst van robots: een vloek of een zegen voor de Belgische bankensector?

Hannah
Valgaeren

De laatste jaren focussen banken zich steeds meer op digitalisering om menselijke fouten te vermijden en om bij te blijven met de snel veranderende technologie. Een voorbeeld van die tendens is Robotic Process Automation (RPA), dat verschillende bedrijfsprocessen automatiseert. De masterproef van handelswetenschapster Hannah Valgaeren (KU Leuven) toont aan hoe RPA een meerwaarde kan creëren voor de sector, maar dat daar steevast ook enkele nadelen aan verbonden zijn, zoals het verlies van banen.

Robotic Process Automation

Robotic Process Automation maakt het mogelijk om financiële en accountancy-gerelateerde processen zoals het uploaden, exporteren en importeren van bestanden te automatiseren. Het systeem is ook in staat om verschillende gegevensbronnen te vergelijken en berekeningen uit te voeren. Zo kunnen die taken sneller worden uitgevoerd en hebben werknemers meer tijd om zich te focussen op complexe taken, of dat is toch de theorie.

Hannah Valgaeren peilt in haar masterproef naar het gebruik van RPA in de praktijk van de Belgische bankensector, aangezien er nog veel onduidelijkheid bestaat over de impact van deze methode en hoe die kan worden geïmplementeerd in de bankensector. Uit meerdere diepte-interviews met experten inzake digitalisering en RPA blijkt dat er zowel verschillende voordelen als risico’s verbonden zijn aan RPA.

Goed werk en tevreden klanten

De respondenten geven twee grote voordelen aan van RPA. In de eerste plaats maakt dit systeem het mogelijk om interne processen binnen de bankensector aan een hogere snelheid te doorlopen en tegelijk de kwaliteit te verbeteren.  Dat een robot dag en nacht kan werken aan een constante snelheid maakt dat de efficiëntie van de betrokken processen zal toenemen.

Ten tweede kunnen werknemers hun extra vrijgekomen tijd beter benutten door te focussen op klantenservice en complexere taken, waardoor de klanten een betere service krijgen aangeboden en de werknemers op hun beurt meer verantwoordelijkheid verwerven. Uiteindelijk leidt dit tot een verhoogde tevredenheid van zowel klant als werknemer.

Juridische problemen en jobs

Nieuwe technologie brengt echter ook enkele ongewenste neveneffecten met zich mee; twee van zulke nadelen blijken een grote bezorgdheid van de respondenten in het geval van Robotic Process Automation. Ten eerste zijn de wettelijke voorschriften omtrent RPA relatief onduidelijk en verschillend van land tot land. Voor banken is het bijgevolg vaak een hele uitdaging om deze technologie op een correcte manier te implementeren, aangezien het niet altijd duidelijk is welke processen geautomatiseerd mogen worden.

Een tweede nadeel is het risico op het verlies van banen binnen de bankensector. Verschillende banen zullen verloren gaan aangezien een aantal manuele taken nu uitgevoerd kunnen worden door een robot, die hetzelfde werk sneller en goedkoper kan doen. Tegelijk zorgt nieuwe technologie ook voor jobcreatie, maar enkel de tijd zal uitwijzen of dit het jobverlies door RPA zal kunnen compenseren. De meerwaarde die deze technologie biedt is te groot om links te laten liggen, maar of de voorziene nadelen die hiermee gepaard gaan ontweken kunnen worden is momenteel nog onduidelijk.

Bibliografie

Aberdeen Group. 2017. The financial close: Automation, efficiency and the emergence of RPA. Waltham. 

Anagnoste, S. 2017. Robotic Process Automation – The next major revolution in terms of back office operations improvement. Bucharest, Romania, De Gruyter.  

Andersen, T. J. 2005. The performance effect of computer-mediated communication and decentralized strategy decision making. Journal of Business Research, 58: 1059-1067. 

Belt, M., 2016. Home Page RPA Partners, <https://rpapartners.nl/&gt;. viewed 12 December 2018 

Brown, A. S. 2012. Automation vs jobs. Mechanical Engineering, 4: 22-27. 

Broeders, H., & Khanna, S. 2015. Strategic choices for banks in the digital age. McKinsey & Company.  

Bygren, K. 2016. The digitalization impact on accounting firms business models. Thesis, KTH Industrial Engineering and Management, Stockholm.  

Capgemini Consulting. 2016. Robotic Process Automation (RPA): The next revolution of corporate functions, <https://www.capgemini.com/consulting-fr/wpcontent/uploads/sites/31/2017… e_functions_0.pdf>. viewed 4 February 2019 

Capgemini. 2019. Capgemini Invent combines strategy, technology, data science and creative design to solve the most complex business and technology challenges, < https://www.capgemini.com/service/invent/#&gt;. viewed 14 February 2019 

Ciborra, C. & Willcocks, L. 2006. The mind or the heart? It depends on the (definition of) situation. Journal of Information Technology, 21 (3): 129-139. 

Dirican, C. 2015. The impacts of Robotics, Artificial Intelligence on Business and Economics. Journal of Social and Behavioral Sciences, 195: 564-573. 

Daru, M. 2015. Role of computerized accounting in banking. International Journal of Advanced Research in Management and Social Sciences, 2: 26-34. 

Earle, T. 2009. Risk Analysis. 785-795. Washington: Blackwell. 

EY. 2016a. Get ready for robots. The Netherlands.  

EY. 2016b. Robotic process automation in the Finance function of the future. The Netherlands. 

Fernandez, D., & Aman, A. 2018. Impacts of Robotic Process Automation of Global Accounting Services. Asian Journal of Accounting and Governance, 9: 123-131. 

Ferreira, L.D., & Merchant, K.A. 1992. Field research in management accounting and control: A review and evaluation. Accounting, Auditing and Accountability Journal, 5 (4): 3-34.  

Forest, H., & Rose, D. 2015. Delighting Customers and Democratising Finance: Digitalisation and the Future of Commercial Banking. Deutsche Bank. 

Gleeson, C. 2017. Central Bank to beef up consumer protection online. The Irish Times. June 29. 

Khazanchi, D. 2005. Information Technology appropriateness: The contingency theory of fit and IT implementation in small and medium enterprises. Journal of Computer Information Systems, 45 (3): 88-95. 

Kloviene, L., & Gimzauskiene, E. 2015. The Effect of Information Technology on Accounting System’s Conformity with Business Environment: A Case Study in Banking Sector Company. Journal of Economics and Finance, 32: 1707-1712. 

Kumar, K. 2018. Impact of Digitalization in Finance & Accounting. Journal of Accounting, Finance  & Marketing Technology, 2: 1-9. 

Lacity, C. M., & Willcocks, P. L. 2016. A new approach to automating services. MIT Sloan Management Review. 

Mehta, L. K. 2017. Digitalization and Customer Perception towards the Banking Services. Aweshkar: A Peer Reviewed Research Journal, 13 (2): 133-141. 

N/A. 2015. Digitalisering en robotisering vragen om employagility. The Netherlands, PWC.  

N/A. 2016. AFM: 'Risico's bij digitalisering financiële diensten'. Avrotros.  

N/A. 2018. Juniper Research: Robotic Process Automation in Banking to Generate $900 Million Revenues by 2022. Jacksonville. 

Otley, D., & Berry, A. 1998. Case study research in management accounting and control. Accounting Education, 7: 105-127. 

Perez, C., & Martin, F. 2018. Digitalisation and Artificial Intelligence: The New Face of the Retail Banking Sector - Evidence from France and Spain. St. Louis, Federal Reserve Bank of St. Louis. 

Porter, M. 1985. Value creation and competitive advantage theory. UK: Simon and Schuster.  

Revellino, S., & Mouritsen, J. 2009. The Multiplicity of Controls and the Making of Innovation. European Accounting Review, 18(2): 341-369. 

SAP, n.d. Over SAP België & Luxemburg, <https://www.sap.com/belgie/about.html&gt;. viewed 12 December 2018 

Tripathi, A. M. 2018. Learning robotic process automation : create software robots and automate business processes with the leading rpa tool - uipath. 6-22. Birmingham: Packt Publishing. 

Truong, C., & Plansky, J. 2014. The Digitization of Financial Services. Strategy+business. [report] 

Vanstraelen, A. 2004. Financiële rapportering en analyse. Leuven: Acco.  

Voinea, G., & Anton, S. 2009. Lessons from the Current Financial Crisis: A Risk Management Approach. Review of Economic and Business Studies. II. 139-147.

Download scriptie (471.75 KB)
Universiteit of Hogeschool
KU Leuven
Thesis jaar
2019
Promotor(en)
Martine Cools