Knelpunt na trauma

Lien
Stevens
  • Cato
    Van Gestel

Het acuut compartimentsyndroom na een trauma...

Een medisch probleem dat zelden voorkomt maar wel de nodige behandeling vereist. Als verpleegkundige kan je een belangrijke rol spelen om het syndroom vroegtijdig te herkennen. Ook het opstarten van de nodige interventies, in samenspraak met de arts, is een belangrijk gegeven. Maar wat is het acuut compartimentsyndroom nu juist? Bij dit syndroom ontstaat er een plotse hoge druk in het spiercompartiment waardoor de doorbloeding en zenuwgeleiding in het gedrang komt.

Deze aandoening kan enerzijds veroorzaakt worden door intrinsieke factoren, waaronder vochtophoping en bloeduitstortingen. Anderzijds bestaan er extrinsieke factoren, waaronder gipsverbanden, wondverbanden, spalken,... Het acuut compartimentsyndroom herkennen kan aan de hand van de 6 P's. De 6 P's staan voor pijn dat niet in verhouding is tot het letsel (pain), tintelingen/gevoelloosheid (paresthesia), verlamming (paralysis), bleekheid (pallor), geen voelbare pulsaties (pulselessness) en een koud gevoel van de ledematen (poikilothermia). Wanneer er één of meerdere symptomen aanwezig zijn, kunnen interventies opgestart worden in samenspraak met de arts. Zo dient de interne druk gemeten te worden van het aangedane ledemaat. Bij een te hoge druk wordt een conservatieve en/of chirurgische behandeling aangewezen. Binnen een conservatieve behandeling staan rust, koelen, hoogstand van het lidmaat, zuurstoftoediening en pijnstilling op de voorgrond. Het aanleggen van een verband is af te raden, om te voorkomen dat de interne druk nog verder gaat stijgen. Het uitvoeren van een fasciotomie behoort tot een chirurgische behandeling. Bij deze operatie gaat men de spiercompartimenten openen om zo de interne druk te verminderen. Dit is de enige erkende chirurgische behandeling bij het acuut compartimentsyndroom. Deze operatie gebeurt onder algemene narcose op het operatiekwartier, maar in uitzonderlijke gevallen kan er een dringende fasciotomie gebeuren op de dienst spoedgevallen. Het is belangrijk om zo snel mogelijk een interventie op te starten om verdere gevolgen, bijvoorbeeld een amputatie van het ledemaat, te vermijden.

Fasciotomie in de praktijk; Foto 1

Fasciotomie in de praktijk; Foto 2

Fasciotomie in de praktijk; Foto 3

De opgestelde onderzoeksvraag had betrekking tot de verpleegkundige aandachtspunten bij het compartimentsyndroom na een trauma bij gehospitaliseerde patiënten. Tijdens het onderzoek kwam al snel naar voor dat er een kennistekort aanwezig is bij verpleegkundigen. Om dit kennistekort in kaart te brengen werd er een kennistest ontwikkeld voor verpleegkundigen die werkzaam zijn op de diensten; orthopedie, spoed- en intensieve zorgen. Naargelang de resultaten wordt er een bijscholing georganiseerd. Om verpleegkundigen correct en efficiënt te helpen op de werkvloer, hebben we een flowchart ontwikkeld gebaseerd op wetenschappelijke literatuur. 

Voldoende kennis en kunde om het acuut compartimentsyndroom vroegtijdig te herkennen is van uiterst belang. Zo kunnen er snel interventies opgestart worden zodat de medische toestand omkeerbaar gemaakt kan worden.Flowchart voor verpleegkundigen op de werkvloer

Bibliografie

Alkhalifah, M. K., & Almutairi, F. S. H. (2019). Optimising Wound Closure Following a Fasciotomy: A narrative review. Sultan Qaboos Univ Med J, 19(3), e192-e200. https://doi.org/10.18295/squmj.2019.19.03.004

Bodansky, D., Doorgakant, A., Alsousou, J., Iqbal, H. J., Fischer, B., Scicluna, G., . . . Narayan, B. (2018). Acute Compartment Syndrome: Do guidelines for diagnosis and management make a difference? Injury, 49(9), 1699-1702. https://doi.org/10.1016/j.injury.2018.04.020

Chung, K., Yoneda, H., Modrall, G., Bulger, E. M., & Eidt, J. F. (2018). Pathophysiology, classification, and causes of acute extremity compartment syndrome.

Du, W., Hu, X., Shen, Y., & Teng, X. (2019). Surgical management of acute compartment syndrome and sequential complications. BMC Musculoskelet Disord, 20(1), 98. https://doi.org/10.1186/s12891-019-2476-5

Esumi, R., Yokochi, A., Shimaoka, M., & Kawamoto, E. (2020). Virtual reality as a non- pharmacologic analgesic for fasciotomy wound infections in acute compartment syndrome: a case report. J Med Case Rep, 14(1), 46. https://doi.org/10.1186/s13256-020-02370-4

Grechenig, C., Valsamis, E. M., Koutp, A., Hohenberger, G., di Vora, T., & Grechenig, P. Dual-incision minimally invasive fasciotomy of the anterior and peroneal compartments for chronic exertional compartment syndrome of the lower leg.

Guo, J., Yin, Y., Jin, L., Zhang, R., Hou, Z., & Zhang, Y. (2019). Acute compartment syndrome: Cause, diagnosis, and new viewpoint. Medicine (Baltimore), 98(27), e16260. https://doi.org/10.1097/md.0000000000016260

Kim, Y. H., Choi, J. H., Kim, J., & Chung, Y. K. (2019). Fasciotomy in compartment syndrome from snakebite. Arch Plast Surg, 46(1), 69-74. https://doi.org/10.5999/aps.2018.00577

Lee, C., & O’Toole, R. V. (2019). Compartment Syndrome in Polytrauma Patients. In C. Mauffrey, D. J. Hak, & I. M. Martin (Eds.), Compartment Syndrome: A Guide to Diagnosis and Management (pp. 133-144). Springer Copyright 2019, The Author(s). https://doi.org/10.1007/978-3-030-22331-1_14

Lee, P. (2016). Treating Fasciotomy Wounds with Negative Pressure Wound Therapy with Instillation and Dwell Time (NPWTi-d). Cureus, 8(10), e852. https://doi.org/10.7759/cureus.852

Long, B., Koyfman, A., & Gottlieb, M. (2019). Evaluation and Management of Acute Compartment Syndrome in the Emergency Department. J Emerg Med, 56(4), 386- 397. https://doi.org/10.1016/j.jemermed.2018.12.021

McMillan, T. E., Gardner, W. T., Schmidt, A. H., & Johnstone, A. J. (2019). Diagnosing acute compartment syndrome-where have we got to? Int Orthop, 43(11), 2429- 2435. https://doi.org/10.1007/s00264-019-04386-y

Meyer, R., & Meijers, R. (2017). Leadership Agility: Developing Your Repertoire of Leadership Styles (1st edition ed.).

Modrall, J., & Eidt, J. F. (2011). Lower extremity fasciotomy techniques. In: UpToDate; Mayo.

Mortensen, S. J., Orman, S., Serino, J., Mohamadi, A., Nazarian, A., & von Keudell, A. (2021). Factors Associated with Development of Traumatic Acute Compartment Syndrome: A Systematic Review and Meta-analysis. Arch Bone Jt Surg, 9(3), 263- 271. https://doi.org/10.22038/abjs.2020.46684.2284

Munten, G., Snoeren, M., & Cardiff, S. Als implementeren navigeren is, is een GPS wel handig.

Nilsson, A., Alkner, B., Wetterlöv, P., Wetterstad, S., Palm, L., & Schilcher, J. (2019).

Low compartment pressure and myoglobin levels in tibial fractures with suspected acute compartment syndrome. BMC Musculoskelet Disord, 20(1), 15. https://doi.org/10.1186/s12891-018-2394-y

Robertson, C., Baggott, J., & Duncan, J. (2020). A Quality Improvement Project to Assess and Improve the Recognition of Compartment Syndrome by Nurses in the Orthopedic Department. Cureus, 12(10), e11179. https://doi.org/10.7759/cureus.11179

Stracciolini, A., & Hammerberg, E. M. (2018). Acute compartment syndrome of the extremities. In UpToDate.

Tran, A. A., Lee, D., Fassihi, S. C., Smith, E., Lee, R., & Siram, G. (2020). A systematic review of the effect of regional anesthesia on diagnosis and management of acute compartment syndrome in long bone fractures. Eur J Trauma Emerg Surg, 46(6), 1281-1290. https://doi.org/10.1007/s00068-020-01320-5

van Diggele, C., Burgess, A., Roberts, C., & Mellis, C. (2020). Leadership in healthcare education. BMC Med Educ, 20(Suppl 2), 456. https://doi.org/10.1186/s12909- 020-02288-x

Varacallo, M., Shirey, L., Kavuri, V., & Harding, S. (2018). Acute compartment syndrome of the hand secondary to propofol extravasation. J Clin Anesth, 47, 1-2. https://doi.org/10.1016/j.jclinane.2018.01.020

wetenschap, G. e. (2019). overmatige afbraak van spierweefsel (rhabdomyolyse).

Retrieved 31 oktober from

Zwiers, R., de Leeuw, P. A. J., Bramer, J. A. M., & Kerkhoffs, G. M. M. J. Een kickbokser met een acuut compartimentsyndroom van het bovenbeen.

Download scriptie (996.56 KB)
Universiteit of Hogeschool
Thomas More Hogeschool
Thesis jaar
2022
Promotor(en)
Volckaerts Dirk
Thema('s)