Tot nu wordt muzische vorming in ons onderwijs steeds naar de achtergrond geschoven omdat andere leergebieden meer voorrang krijgen. Maar wat als drama wel de sleutel kan zijn om onze kinderen meer leerwinst te geven?
Een methodiek die drama en onderzoek gebruikt om imaginaire contexten te creëren in functie van leren.
‘Mantle of the Expert’ vindt zijn oorsprong in Groot-Brittannië, sinds de jaren 80 wordt deze methode daar reeds toegepast. Dramadocente Dorothy Heathcote ervaarde dat ze dit didactisch leermiddel toepaste tijdens haar lessen, na enkele jaren gaf ze de methode de naam ‘Mantle of the Expert’.
In Vlaanderen is deze methode zo goed als onbekend. Als deze toch wordt toegepast, is het vooral door leerkrachten in het kunstonderwijs, wat jammer is. Deze methode zorgt er immers voor dat de intrinsieke motivatie wordt aangewakkerd bij leerlingen. Het is al eerder bewezen dat interesse zorgt voor meer leerwinst. Door middel van beleving worden kennis en leerstof makkelijker opgenomen.
De methode koppelt drama op een hele interessante manier aan andere leergebieden en werkt dus leergebied overschrijdend. Leerkrachten kunnen zo verschillende leergebieden integreren in één verhaal. Zo kan wiskunde gekoppeld worden aan een verhaal waarin kinderen journalisten zijn en waarin ze de juiste hoek moeten zoeken van waar uit een foto is genomen. Zo heb je het leergebied wiskunde en het domein ruimte. Dit zorgt ervoor dat kinderen specifieke ontwikkelingsdoelen kunnen nastreven en bereiken binnen de context van het verhaal.
‘Mantle of the Expert’ is oorspronkelijk bedoeld voor oudere kinderen, maar in dit onderzoek werd er op zoek gegaan naar een manier om deze methodiek in te zetten in het kleuteronderwijs.
Kleuters als expert
Spelend leren is belangrijk in het kleuteronderwijs, maar wat als we nog een stap verder kunnen gaan. Mijn bevindingen waren dat dit didactisch middel de lijm kan vormen voor thema’s of projecten in de kleuterklas. Het kan van je lesgeven een echt succes maken.
Een didactisch lessenpakket inclusief lesfiches en een workshop voor leerkrachten werd ontwikkeld om het toepassen van ‘Mantle of the Expert’ in de klaspraktijk toegankelijker te maken.
In totaal zijn er drieëndertig dramatische conventies die het kloppend hart vormen van de methodiek en kunnen worden ingezet bij het toepassen van een ‘Mantle of the Expert’.
Om ‘Mantle of the Expert’ toegankelijk te maken voor het kleuteronderwijs werd er een selectie van vijf dramaconventies gemaakt, geschikt voor kleuters. Een daarvan is het bevriezen van de tijd om in en uit het verhaal te stappen.
Hoe werkt het?
De methode werkt als volgt: Er is een echte wereld en een fictieve wereld, door middel van dramatische conventies kan de leerkracht samen met de kinderen in en uit een verhaal stappen.
Er zijn heel duidelijke afspraken tussen de leerkracht en de kinderen, de kinderen weten heel goed dat wat volgt niet echt is.
Binnen de methode is er een klant, een commissie (een opdracht), de experten (de kinderen) en het curriculum. Het curriculum wordt door de leerkracht bepaald, de leerkracht kan zo ontwikkelingsdoelen koppelen aan een ‘Mantle of the Expert’.
De klant wordt neergezet door de leerkracht die speelt een teacher-in-role, de klant heeft veelal hulp nodig voor het oplossen van zijn/haar probleem. De manier waarop de klant wordt geïntroduceerd stimuleert kinderen om een persoon te helpen. Het probleem kan gaan van een astronaut die hulp nodig heeft om de aarde te redden van de ondergang, tot een journalist die een krantenartikel over sport moet schrijven en niets van sport afweet.
Vanaf het moment dat de kinderen de opdracht aanvaarden om te helpen en op onderzoek uit gaan, worden ze omhuld met de mantel van de expert.
De kinderen nemen zelf de beslissing om expert te worden (weliswaar binnen de fictie), toch hebben ze de kennis nodig om te functioneren, buiten het verhaal is het aan de leerkracht om hen die kennis bij te brengen zodat ze binnen het verhaal kunnen functioneren.
De methodiek stimuleert creativiteit, samenwerking en betrokkenheid bij kinderen en kan een grote meerwaarde zijn binnen iedere leerkracht zijn/haar klaspraktijk.
Bibliografie
Offline bronnen:
Decin, G., Alaerts, L., Van Dessel, J., Vandersmissen, T., & Vloeberghs, L. (2016). Onderzoekende leraren. Lijdraad voor praktijkonderzoek op school. Tielt: Lannoo Campus.
Bijsterveld, E., Haverkort, F., Noordam, L., Van Aken, M., van Gestel, M., & van der Lei, R. (2008). Kleuter-wijs : liedbundel voor kinderen van 3-7 jaar. Born: SMV.
De Lestrade, A., & Docampo, V. (2013). Het land van de grote woordfabriek. 6e druk Wielsbeke: De Eenhoorn.
E. Rombaut, I. Molein & T. Van Severen. (2019). De Taxonomie van Bloom in de klas. Kalmthout: Pelckmans Pro.
E. Vos, P. Dekkers & E. Reehorst. (2007). Verhalend ontwerpen. Groningen: Wolters-Noordhoff.
Heathcote, D., & Bolton, G. (1995). Drama for learning : Dorothy Heathcote's mantle of the expert approach to education. Heinemann: Portsmouth.
Heijdanus, E., Van Nunen, A., Boekel, H., & Carp, D. (2016). Spelend leren en ontdekken : handboek drama voor het basisonderwijs. Bussum: Coutinho.
Hulsen, K. (2018). De bachelorproef in 9 stappen. Brugge: Howest (cursus).
Hulsen, K. (2018). De bachelorproef als meesterstuk. Handleiding bij de bachelorproef. Brugge: Howest.
K.Devos, K. Hulsen.(2020). Bcreative, Digitale didactiek. Brugge: Howest (cursus).
Rempt, F. (2014). Daan in de ruimte. Alkmaar: Kluitman.
Selderslaghs, B., & Taylor, T. (2018). Mantle of the expert : een handleiding voor beginners : drama als leermiddel in het lager onderwijs. Antwerpen: Garant.
Selderslaghs, B. (2020). Het ABC van Mantle of the Expert : inspiratiegids voor elke dramadocent. Vilvoorde: Boeklyn.
Taylor, T. (2016). A beginners guide tot Mantle of the Expert. Norwich: Singular Publishing.
Online bronnen:
Aitken, V.(2023) Mantle of the Expert (NZ) website. Geraadpleegd op 28 oktober 2022, via: http://www.mantleoftheexpert.co.nz
Malcher, C.(Host). (2016, 16 oktober). Mantle of the Expert with Tim Taylor (Nr. 79) [Podcastaflevering]. In Teachers education review. Terpodcast. Geraadpleegd op 21 januari 2023, via
https://open.spotify.com/episode/6mai6iIMhT23vtuTCushTI?si=903c8b4daef943d7
Selderslaghs, B. (z.j.) Mantle of the Expert (BE) website. Geraadpleegd op 28 oktober 2022, via: http://www.mantleoftheexpert.be
Taylor, T. (z.j.)Mantle of the Expert (UK) website. Geraadpleegd op 28 oktober 2022, via: http://www.mantleoftheexpert.com
Karels, M. (2023) Wij leren. Geraadpleegd op 03 juni 2023 via:
https://wij-leren.nl/taxonomie-van-bloom-uitleg.php