Kleurstoffen: de vijand van recyclage?
‘De wereld die moet nog een eeuwigheid mee…’, Wat Louis Neefs in 1970 zong, is 53 jaar later actueler dan ooit. Dat dit thema jongeren van vandaag aanspreekt, wordt ook weerspiegeld in het succes van Metejoor’s cover van deze tekst in Liefde voor Muziek eerder dit jaar. Duurzaamheid is echter niet alleen een romantisch idee in een song, maar ook harde noodzaak in onze actuele samenleving. Milieuvervuiling tegengaan en duurzaamheid realiseren zijn essentiële actuele thema’s om een goede levenskwaliteit voor mensen en dieren nu - maar ook voor toekomstige generaties - te verzekeren. Vanuit dit groeiende duurzame bewustzijn wordt steeds kritischer gekeken naar verschillende sectoren die sterk bijdragen aan milieuvervuiling, waarin bijvoorbeeld de textielindustrie een belangrijke speler is. Deze scriptie tracht bijgevolg bij te dragen aan het inperken van de milieu-impact van de textielsector, door middel van een zoektocht naar een milieuvriendelijke methode voor het ontkleuren van katoen als voorbehandeling voor efficiëntere recyclage.
Fast fashion als bron van milieuvervuiling
Decennialange ingewortelde consumptiepatronen en het bestaan van fast fashion maken dat wij als consument medeverantwoordelijk zijn voor milieuvervuiling via de textielindustrie, en dit op twee complementaire manieren.
Eerst en vooral doet de grote vraag naar nieuwe kledij de productie van nieuwe grondstoffen zoals katoen stijgen. Echter, productie van nieuw katoen draagt zelf een grote milieu-impact door het grote water-, land- en pesticiden-verbruik die bij deze teelt gepaard gaan, en door de chemische processen die uitgevoerd worden voor het kleuren en afwerken van het uiteindelijke textielproduct.
Ten tweede leidt de stijgende vraag naar nieuwe kledij ook tot grote hoeveelheden kleding en ander textiel dat op immense stortplaatsen terecht komt. Zo kwam in 2018 meer dan 66% van alle textielafval op stortplaatsen terecht, en werd slechts 15% gerecycleerd voor circulair gebruik van de grondstoffen. Deze bergen afgedankte kledij of ‘landfills’ zijn vaak een mix van natuurlijke (bijvoorbeeld katoen en linnen) en synthetische materialen (bijvoorbeeld polyesters en polyamides). De natuurlijke vezels zullen traag maar gestaag afgebroken worden door micro-organismen in de bodem. De synthetische vezels daarentegen zijn als het ware ‘plastics’ die amper op natuurlijke wijze afgebroken kunnen worden en na langdurige blootstelling aan weer en wind bijvoorbeeld als microplastics in de aarde en zeeën terecht kunnen komen, wat bijgevolg tot milieuverontreiniging leidt. Het storten van textiel in deze landfills legt ook de mogelijkheid tot hergebruik van de grondstoffen volledig lam, wat de vraag naar nieuw textiel enkel maar verder doet stijgen.
Met het oog op duurzaam omgaan met grondstoffen is aldus nog veel ruimte voor verbetering op vlak van recyclage. Textielafval meer frequent en meer efficiënt hergebruiken zou op twee manieren tegemoet komen aan duurzamer omgaan met textiel: het verkleint de noodzaak om grote hoeveelheden nieuwe grondstoffen te produceren en gebruiken, en zou de de textiel-afvalbergen beperken.
Kleurstoffen belemmeren het recyclage proces
Efficiënte recyclage wordt echter vaak nog belemmerd, onder meer doordat kleurstoffen en andere ‘vreemde stoffen’ worden toegevoegd aan het textiel in de verscheidene verf- en andere afwerkende behandelingen. De aanwezigheid van deze toegevoegde kleurstoffen kunnen de sterkte, en daardoor ook de kwaliteit, van het gerecycleerd katoen verminderen. Ontkleurd katoen zou dus efficiënter gerecycleerd kunnen worden tot een betere kwaliteit circulair katoen. Bijgevolg is het ontkleuren van textielafval een belangrijke voorbehandeling voor efficiënte recyclage.
Deze ontkleuring wordt reeds industrieel uitgevoerd, echter vaak via chemische processen die hoge energie- en chemicaliën-consumpties vereisen, en waarvan de chemische componenten bovendien vaak schadelijk zijn voor het textiel en toxisch voor het milieu. Om deze reden is de zoektocht naar milieuvriendelijkere ontkleuringsmethoden een populair actueel onderzoeksonderwerp. Zo werd recent bijvoorbeeld al regelmatig onderzoek gedaan naar verwijderen van kleurstoffen met behulp van biologische technieken (micro-organismen en enzymen).
Een milieuvriendelijk tegenoffensief
Deze scriptie betreft een initiële studie om na te gaan of ontkleuring van katoen met een aannemelijk milieuvriendelijker proces (met behulp van een ijzer-gekatalyseerde chemische reactie) haalbaar is, aan de hand van het schema zoals hieronder weergegeven wordt. Deze methode is milieuvriendelijker dan de industriële processen door een lager verbruik van chemicaliën en energie, en met het potentieel op ontwikkeling van een regeneratief proces waardoor chemische componenten hergebruikt kunnen worden en zo weinig mogelijk in de natuur terechtkomen. Deze chemische reactie werd reeds succesvol gebruikt in onderzoek naar het verwijderen van kleurstoffen uit afvalwater, maar nog nooit voor het verwijderen van kleurstoffen uit textielafval.
Een zwart en blauw gekleurd katoen werden ontkleurd via deze chemische reactie, met respectievelijk 62% en 73% ontkleuring. Volledige ontkleuring werd dus nog niet bekomen, maar deze initiële resultaten duiden wel reeds het potentieel van deze behandeling, dat in vervolgfasen van dit onderzoek nog verder geoptimaliseerd kan worden. De optimalisatie van parameters zoals temperatuur, de zuurtegraad en de concentraties van de chemicaliën in de oplossing zou de efficiëntie van het proces nog verder verhogen.
Zonder kleurstoffen wint circulariteit aan kwaliteit en kwantiteit
De chemische voorbehandeling die in deze scriptie werd toegepast heeft dus het potentieel om het ontkleuren van afval-katoen milieuvriendelijker te doen verlopen, en tegelijkertijd een efficiëntere recyclage van minder ‘gecontamineerd’ katoen teweeg te brengen. Het gebruik van deze behandeling in de industrie na verder uitgebreid en opgeschaald onderzoek kan leiden tot meer en efficiëntere recyclage, en daardoor gereduceerde milieu-impact van de textielsector.
Bibliografie
Aaron Lee. (2021). The EM Spectrum. In Basic Lighting for Electricians: Level 1. British Columbia/Yukon Open Authoring Platform.
Ajmal, A., Majeed, I., Malik, R. N., Idriss, H., & Nadeem, M. A. (2014). Principles and mechanisms of photocatalytic dye degradation on TiO2 based photocatalysts: a comparative overview. RSC Adv., 4(70), 37003–37026. https://doi.org/10.1039/C4RA06658H
Ameta, S. (2018). Chapter 1 - Introduction. In S. Ameta & R. Ameta (Eds.), Oxidation Processes for Waste Water Treatment - Emerging Green Chemical Technology (pp. 1–12). Academic Press.
Atav, R., Yüksel, M. F., Özkaya, S., & Buğdaycı, B. (2022). The Use of Ozone Technology for Color Stripping and Obtaining Vintage Effect on Reactive Dyed Cotton Fabrics. Journal of Natural Fibers, 19(13), 6648–6658. https://doi.org/10.1080/15440478.2021.1929653
Badri, B. (2008). The influence of reactive dyes on the pyrolysis of cotton. Journal of Analytical and Applied Pyrolysis, 81(2), 162–166. https://doi.org/10.1016/j.jaap.2007.10.001
Balani, K., Verma, V., Agarwal, A., & Narayan, R. (2015). Physical, Thermal, and Mechanical Properties of Polymers. In Biosurfaces (pp. 329–344). John Wiley & Sons, Inc. https://doi.org/10.1002/9781118950623.app1
Barros, A. L., Pizzolato, T. M., Carissimi, E., & Schneider, I. A. H. (2006). Decolorizing dye wastewater from the agate industry with Fenton oxidation process. Minerals Engineering, 19(1), 87–90. https://doi.org/10.1016/j.mineng.2005.04.004
Bechtold, T., & Pham, T. (2019). Textile Chemistry. De Gruyter. Blokhin, A. V., Voitkevich, O. V., Kabo, G. J., Paulechka, Y. U., Shishonok, M. V., Kabo, A. G., & Simirsky, V. V. (2011). Thermodynamic Properties of Plant Biomass Components. Heat Capacity, Combustion Energy, and Gasification Equilibria of Cellulose. Journal of Chemical & Engineering Data, 56(9), 3523–3531. https://doi.org/10.1021/je200270t
Chen, T. Y., Kao, C. M., Hong, A., Lin, C. E., & Liang, S. H. (2009). Application of ozone on the decolorization of reactive dyes — Orange-13 and Blue-19. Desalination, 249(3), 1238– 1242. https://doi.org/10.1016/j.desal.2008.10.032
Datacolor. (2023). The Science of How We See Color—And Why We Need Spectrophotometers. https://www.datacolor.com/blog/why-we-cant-agree-color-perception/
Eren, S. (2019). Photocatalytic Clearing of Disperse Dyed Polyester. AATCC Journal of Research, 6(5), 10–15. https://doi.org/10.14504/ajr.6.5.2
Ghoneim, M. M., El-Desoky, H. S., & Zidan, N. M. (2011). Electro-Fenton oxidation of Sunset Yellow FCF azo-dye in aqueous solutions. Desalination, 274(1–3), 22–30. https://doi.org/10.1016/j.desal.2011.01.062
Giwa, A.-R. A., Bello, I. A., Olabintan, A. B., Bello, O. S., & Saleh, T. A. (2020). Kinetic and thermodynamic studies of fenton oxidative decolorization of methylene blue. Heliyon, 6(8). https://doi.org/10.1016/j.heliyon.2020.e04454
He, J.-M., Xie, C.-F., & Long, J.-J. (2021). Sustainable color stripping of cotton substrate dyed with reactive dyes in a developed UV/K2S2O8 photocatalytic system. Journal of the Taiwan Institute of Chemical Engineers, 121, 241–256. https://doi.org/10.1016/j.jtice.2021.04.023
He, Z., Li, M., Zuo, D., & Yi, C. (2019). Color fading of reactive-dyed cotton using UV-assisted ozonation. Ozone: Science & https://doi.org/10.1080/01919512.2018.1483817 Engineering, 41(1), 60–68.
Hellström, P., Heijnesson-Hultén, A., Paulsson, M., Håkansson, H., & Germgård, U. (2014). The effect of Fenton chemistry on the properties of microfibrillated cellulose. Cellulose, 21(3), 1489–1503. https://doi.org/10.1007/s10570-014-0243-1
Huang, Y.-H., Huang, Y.-F., Chang, P.-S., & Chen, C.-Y. (2008). Comparative study of oxidation of dye-Reactive Black B by different advanced oxidation processes: Fenton, electro- Fenton and photo-Fenton. Journal of Hazardous Materials, 154(1–3), 655–662. https://doi.org/10.1016/j.jhazmat.2007.10.077
Igarashi, T., Hoshi, M., Nakamura, K., Kaharu, T., & Murata, K. I. (2020). Direct Observation of Bound Water on Cotton Surfaces by Atomic Force Microscopy and Atomic Force Microscopy-Infrared Spectroscopy. Journal of Physical Chemistry C, 124(7), 4196–4201. https://doi.org/10.1021/acs.jpcc.0c00423
Kahoush, M. (2019). Eco-Technologies for Immobilizing Redox Enzymes on Conductive Textiles, for Sustainable Development . University of Borås.
Kahoush, M., Behary, N., Cayla, A., & Nierstrasz, V. (2018). Bio-Fenton and Bio-electro-Fenton as sustainable methods for degrading organic pollutants in wastewater. Process Biochemistry, 64, 237–247. https://doi.org/10.1016/j.procbio.2017.10.003
Karimi, A., Aghbolaghy, M., Khataee, A., & Shoa Bargh, S. (2012). Use of Enzymatic Bio-Fenton as a New Approach in Decolorization of Malachite Green. The Scientific World Journal, 2012, 1–5. https://doi.org/10.1100/2012/691569
Karmali, K., Karmali, A., Teixeira, A., & Curto, M. J. M. (2004). Assay for glucose oxidase from Aspergillus niger and Penicillium amagasakiense by Fourier transform infrared spectroscopy. Analytical Biochemistry, 333(2), 320–327. https://doi.org/10.1016/j.ab.2004.06.025
Kaur, H., Hippargi, G., Pophali, G. R., & Bansiwal, A. K. (2019). Treatment methods for removal of pharmaceuticals and personal care products from domestic wastewater. In Pharmaceuticals and Personal Care Products: Waste Management and Treatment Technology Emerging Contaminants and Micro Pollutants (pp. 129–150). Elsevier. https://doi.org/10.1016/B978-0-12-816189-0.00006-8
Kim, T.-H., Park, C., Shinb, E.-B., & Kim"’, S. (2004). Decolorization of disperse and reactive dye solutions using ferric chloride. In Desalination (Vol. 161).
Kim, T.-H., Park, C., Yang, J., & Kim, S. (2004). Comparison of disperse and reactive dye removals by chemical coagulation and Fenton oxidation. Journal of Hazardous Materials, 112(1–2), 95–103. https://doi.org/10.1016/j.jhazmat.2004.04.008
Kuo, W. G. (1992). Decolorizing dye wastewater with Fenton’s reagent. Water Research, 26(7), 881–886. https://doi.org/10.1016/0043-1354(92)90192-7
Li, R., Yang, J., Hu, J., Zhang, G., & Zhu, P. (2021). Effects of Various Decolorizing Agents on Waste Cotton Fabric Dyed with Reactive Dyes. https://doi.org/10.21203/rs.3.rs- 825378/v1
Li, R., Yang, J., Zhang, G., & Zhu, P. (2022). Decolorization of dark-colored waste cotton fabric using redox decoloring agents. https://doi.org/10.1039/d2ra02071h, RSC Advances, 12(28), 17689–17700.
Lin, S. H., & Peng, C. F. (1995). Treatment of textile wastewater by Fenton’s reagent. Journal of Environmental Science and Health . Part A: Environmental Science and Engineering and Toxicology, 30(1), 89–98. https://doi.org/10.1080/10934529509376187
Long, J.-J., Liu, B., Wang, G.-F., & Shi, W. (2017). Photocatalitic stripping of fixed Reactive Red X-3B dye from cotton with nano-TiO 2 /UV system. Journal of Cleaner Production, 165, 788–800. https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2017.07.149
Lou, J., Ren, L., Yuan, J., Xu, J., Gu, Z., & Fan, X. (2022). Mechanism and application of ozone fading: Oxidative decolorisation of disperse dyes and waste-dyed polyester fabrics. Coloration Technology. https://doi.org/10.1111/cote.12654
Määttänen, M., Asikainen, S., Kamppuri, T., Ilen, E., Niinimäki, K., Tanttu, M., & Harlin, A. (2019). Colour management in circular economy: decolourization of cotton waste. Research Journal of Textile and Apparel, 23(2), 134–152. https://doi.org/10.1108/RJTA- 10-2018-0058
Morshed, M. N. (2021). Immobilizing catalysts on textiles- case of zerovalent iron and glucose oxidase enzyme [Doctoral Thesis, University of Borås]. https://hb.diva- portal.org/smash/get/diva2:1553741/FULLTEXT01.pdf
Neppolian, B., Choi, H. C., Sakthivel, S., Arabindoo, B., & Murugesan, V. (2002). Solar/UV- induced photocatalytic degradation of three commercial textile dyes. In Journal of Hazardous Materials (Vol. 89).
Nikonenko, N. A., Buslov, D. K., Sushko, N. I., & Zhbankov, R. G. (2000). Investigation of stretching vibrations of glycosidic linkages in disaccharides and polysaccarides with use of IR spectra deconvolution. Biopolymers, 57(4), 257–262. https://doi.org/10.1002/1097- 0282(2000)57:4<257::AID-BIP7>3.0.CO;2-3
Özcan, A. A., & Özcan, A. (2018). Investigation of applicability of Electro-Fenton method for the mineralization of naphthol blue black in water. Chemosphere, 202, 618–625. https://doi.org/10.1016/j.chemosphere.2018.03.125
Park, T. J., Lee, K. H., Jung, E. J., & Kim, C. W. (1999). Removal of refractory organics and color in pigment wastewater with fenton oxidation. Water Science and Technology, 39(10–11). https://doi.org/10.1016/S0273-1223(99)00274-7
Poletto, M., Ornaghi, H., & Zattera, A. (2014). Native Cellulose: Structure, Characterization and Thermal Properties. Materials, 7(9), 6105–6119. https://doi.org/10.3390/ma7096105
Portella, E. H., Romanzini, D., Angrizani, C. C., Amico, S. C., & Zattera, A. J. (2016). Influence of stacking sequence on the mechanical and dynamic mechanical properties of cotton/glass fiber reinforced polyester composites. Materials Research, 19(3), 542–547. https://doi.org/10.1590/1980-5373-MR-2016-0058
Powar, A., Perwuelz, A., Behary, N., Hoang, L. V., Aussenac, T., Loghin, C., Maier, S. S., Guan, J., & Chen, G. (2021). Environmental profile study of ozone decolorization of reactive dyed cotton textiles by utilizing life cycle assessment. Sustainability (Switzerland), 13(3), 1–12. https://doi.org/10.3390/su13031225
Powar, A., Perwuelz, A., Behary, N., vinh Hoang, L., Aussenac, T., Loghin, C., Sergiu Maier, S., Guan, J., & Chen, G. (2021). Investigation into the color stripping of the pigment printed cotton fabric using the ozone assisted process: A study on the decolorization and characterization. Journal of Engineered Fibers and Fabrics, 16, 155892502199275. https://doi.org/10.1177/1558925021992757
Powar, A. S., Perwuelz, A., Behary, N., Hoang, L., & Aussenac, T. (2020). Application of Ozone Treatment for the Decolorization of the Reactive-Dyed Fabrics in a Pilot-Scale Process— Optimization through Response Surface Methodology. Sustainability, 12(2), 471. https://doi.org/10.3390/su12020471
Qutub, N., Singh, P., Sabir, S., Sagadevan, S., & Oh, W. C. (2022). Enhanced photocatalytic degradation of Acid Blue dye using CdS/TiO2 nanocomposite. Scientific Reports, 12(1). https://doi.org/10.1038/s41598-022-09479-0
Rafiq, A., Ikram, M., Ali, S., Niaz, F., Khan, M., Khan, Q., & Maqbool, M. (2021). Photocatalytic degradation of dyes using semiconductor photocatalysts to clean industrial water pollution. Journal of Industrial and Engineering Chemistry, 97, 111–128. https://doi.org/10.1016/j.jiec.2021.02.017
Ramos, M. D. N., Santana, C. S., Velloso, C. C. V., da Silva, A. H. M., Magalhães, F., & Aguiar, A. (2021). A review on the treatment of textile industry effluents through Fenton processes. Process Safety and Environmental Protection, 155, 366–386. https://doi.org/10.1016/j.psep.2021.09.029
Rekhate, C. V., & Srivastava, J. K. (2020). Recent advances in ozone-based advanced oxidation processes for treatment of wastewater- A review. In Chemical Engineering Journal Advances (Vol. 3). Elsevier B.V. https://doi.org/10.1016/j.ceja.2020.100031
Shah, M., Dave, S., & Das, J. (2021). Photocatalytic Degradation of Dyes - Current Trends and Future Perspectives. Elsevier. https://doi.org/10.1016/C2020-0-00551-7
Sigma Aldrich. (2023). IR Spectrum Table & Chart. https://www.sigmaaldrich.com/SE/en/technical-documents/technical- article/analytical-chemistry/photometry-and-reflectometry/ir-spectrum-table
Singh, J., & Verma, N. (2013). Glucose oxidase from Aspergillus niger: Production, characterization and immobilization for glucose oxidation. Pelagia Research Library Advances in Applied Science Research, 4(3), 250–257. www.pelagiaresearchlibrary.com
Song, S., He, Z., Qiu, J., Xu, L., & Chen, J. (2007). Ozone assisted electrocoagulation for decolorization of C.I. Reactive Black 5 in aqueous solution: An investigation of the effect of operational parameters. Separation and Purification Technology, 55(2), 238–245. https://doi.org/10.1016/j.seppur.2006.12.013
Soon, A. N., & Hameed, B. H. (2011). Heterogeneous catalytic treatment of synthetic dyes in aqueous media using Fenton and photo-assisted Fenton process. Desalination, 269(1–3), 1–16. https://doi.org/10.1016/j.desal.2010.11.002
Soutsas, K., Karayannis, V., Poulios, I., Riga, A., Ntampegliotis, K., Spiliotis, X., & Papapolymerou, G. (2010). Decolorization and degradation of reactive azo dyes via heterogeneous photocatalytic processes. Desalination, 250(1), 345–350. https://doi.org/10.1016/j.desal.2009.09.054
Sun, S.-P., Li, C.-J., Sun, J.-H., Shi, S.-H., Fan, M.-H., & Zhou, Q. (2009). Decolorization of an azo dye Orange G in aqueous solution by Fenton oxidation process: Effect of system parameters and kinetic study. Journal of Hazardous Materials, 161(2–3), 1052–1057. https://doi.org/10.1016/j.jhazmat.2008.04.080
Sundararaman, T. R., Ramamurthi, V., & Partha, N. (2009). Decolorization and COD Removal of Reactive Yellow 16 by Fenton Oxidation and Comparison of Dye Removal with Photo Fenton and Sono Fenton Process. Modern Applied Science, 3(8). https://doi.org/10.5539/mas.v3n8p15
Swaminathan, K., Sandhya, S., Carmalin Sophia, A., Pachhade, K., & Subrahmanyam, Y. V. (2003). Decolorization and degradation of H-acid and other dyes using ferrous–hydrogen peroxide system. Chemosphere, 50(5), 619–625. https://doi.org/10.1016/S0045- 6535(02)00615-X
Swaminathan, K., Sandhya, S., Sophia, A. C., Pachhade, K., & Subrahmanyam, Y. V. (2003). Decolorization and degradation of H-acid and other dyes using ferrous-hydrogen peroxide system. Chemosphere, 619–625. www.elsevier.com/locate/chemosphere
Tang, W. Z., & Chen, R. Z. (1996). Decolorization Kinetics and Mechanisms of Commercial Dyes by H20~flron Powder System. In Chemosphere (Vol. 32, Issue 5).
Tao, Z., Raffel, R. A., Souid, A.-K., & Goodisman, J. (2009). Kinetic Studies on Enzyme-Catalyzed Reactions: Oxidation of Glucose, Decomposition of Hydrogen Peroxide and Their Combination. Biophysical Journal, 96(7), 2977–2988. https://doi.org/10.1016/j.bpj.2008.11.071
Trivedi, K. M., Tallapragada, R. M., Branton, A., Trivedi, D., Nayak, G., Mishra, R. K., & Jana, S. (2015). Spectral and Thermal Properties of Biofield Energy Treated Cotton. American Journal of Energy Engineering, 3(6), 86. https://doi.org/10.11648/j.ajee.20150306.12
United states Environmental Protection Agency. (2022, December 3). Facts and Figures about Materials, Waste and Recycling. United States Environmental Protection Agency. https://www.epa.gov/facts-and-figures-about-materials-waste-and-recycli…- material-specific-data
Vasquez-Medrano, R., Prato-Garcia, D., & Vedrenne, M. (2018). Ferrioxalate-Mediated Processes. In S. C. Ameta & R. Ameta (Eds.), Advanced Oxidation Processes for Waste Water Treatment - Emerging Green Chemical Technology (pp. 89–113). Elsevier. https://doi.org/10.1016/B978-0-12-810499-6.00004-8
Walger, E., Rivollier, C., Marlin, N., & Mortha, G. (2015). Activated hydrogen peroxide decolorization of a model azo dye-colored pulp. Holzforschung, 69(6), 677–683. https://doi.org/10.1515/hf-2014-0294
Wang, S. (2008). A Comparative study of Fenton and Fenton-like reaction kinetics in decolourisation of wastewater. Dyes and Pigments, 76(3), 714–720. https://doi.org/10.1016/j.dyepig.2007.01.012
Wang, T., Le, T., Hu, J., Ravindra, A. V., Xv, H., Zhang, L., Wang, S., & Yin, S. (2022). Ultrasonic- assisted ozone degradation of organic pollutants in industrial sulfuric acid. Ultrasonics Sonochemistry, 86, 106043. https://doi.org/10.1016/j.ultsonch.2022.106043
Yu, F.-Y., Li, C.-W., & Kang, S.-F. (2005). Color, Dye and DOC Removal, and Acid Generation During Fenton Oxidation of Dyes. Environmental Technology, 26(5), 537–544. https://doi.org/10.1080/09593332608618535
Zainal, Z., Halim Abdullah, A., & Aqilah Mohd Fadzil, N. (2012). Ozone-assisted Decolorization of Methyl Orange via Homogeneous and Heterogeneous Photocatalysis Electrochemical Synthesis and Properties. In Int. J. Electrochem. Sci (Vol. 7). https://www.researchgate.net/publication/286098734
Zhou, X.-J., Guo, W.-Q., Yang, S.-S., Zheng, H.-S., & Ren, N.-Q. (2013). Ultrasonic-assisted ozone oxidation process of triphenylmethane dye degradation: Evidence for the promotion effects of ultrasonic on malachite green decolorization and degradation mechanism. Bioresource Technology, 128, 827–830. https://doi.org/10.1016/j.biortech.2012.10.086
Zia, M. A., Rahman, K.-, Saeed, M. K., Andaleeb, F., Rajoka, M. I., Sheikh, M. A., Khan, I. A., & Khan, A. I. (2007). Thermal Characterization of Purified Glucose Oxidase from A Newly Isolated Aspergillus Niger UAF-1. Journal of Clinical Biochemistry and Nutrition, 41(2), 132–138. https://doi.org/10.3164/jcbn.2007018
Zoldák, G., Zubrik, A., Musatov, A., Stupák, M., & Sedlák, E. (2004). Irreversible Thermal Denaturation of Glucose Oxidase from Aspergillus niger Is the Transition to the Denatured State with Residual Structure. Journal of Biological Chemistry, 279(46), 47601–47609. https://doi.org/10.1074/jbc.M406883200
Zulfiqar, A., Arooj, F., Aftab, M., Rashid, M., Luqman, M., Kashif, S. ur R., & Naseer, R. (2023). A Sustainable Approach to Dyed Cotton Fabric Stripping Using Ozone. Sustainability, 15(9), 7467. https://doi.org/10.3390/su15097467
