Spelenderwijs in dialoog gaan over het veiligheidsgevoel in verschillende ruimtelijke contexten

Op een laagdrempelige en ludieke manier in dialoog gaan over veiligheid en ruimte aan de hand van het spel ‘Veilig thuis!’ – ‘Bonne route!’ – ‘Get home safe!’.

Mijn masterproef is een reactie op thema’s en gebeurtenissen die zich al heel mijn leven voordoen. Al van toen ik een klein meisje was, werd mij gezegd dat ik voor het donker moest thuis zijn, dat ik niet met onbekende mensen op straat mocht spreken, dat ik niet alleen naar huis mocht fietsen, dat ik... Maar waar ben ik eigenlijk bang voor en waardoor voel ik – en vele anderen- me soms onveilig?

Mijn masterproef is een onderzoek naar de architecturale daadkracht en het sociale belang van ruimtelijke grenzen en ruimtelijke elementen op het veiligheidsgevoel en hoe we die kunnen detecteren, lezen en vooral begrijpen. Want veiligheid is namelijk een universele uitdaging die iedereen raakt.

Het is ook een oproep om de invloed van de vele voorhanden (ruimtelijke) regels op het veiligheidsgevoel in vraag te stellen: waar en wanneer waarborgen de regels de nodige veiligheid of waar prediken ze valse veiligheid?

Vanuit deze invalshoek ontwierp ik een spel – ‘Veilig thuis!’ – ‘Bonne route!’ – ‘Get home safe!’ – dat ik inzet als instrument om te sensibiliseren, ruimte te geven aan persoonlijke ervaringen en voornamelijk het gesprek aan te gaan met elkaar om verschillende ruimtelijke situaties te analyseren en vergelijken. Het spel maakt het mogelijk om zelf -als architect- geen bepaalde normen of ideeën op te leggen maar eerder een hand toe te reiken aan de spelers. Ik zet in op participatie. Zo creëer ik een architectuur van vragen en niet louter antwoorden. Op een ludieke manier kan er aandacht gegeven worden aan ruimtes en hun grenzen binnen de thematiek van veiligheid.

 

 

Daarbovenop ‘speel’ ook ik met het format van het spel zelf: het spel wordt immers telkens gespeeld op een in het spel voorkomende context, gaande van een plein, metrostation, publieke toiletten tot een nachtclub. De verbeelding van de spelers wordt op die manier versterkt: Ze kunnen op dat moment reflecteren over de context waarin ze zich bevinden. De letterlijke ervaring van de ruimte kan een invloed hebben op de spelers hun veiligheidsgevoel en op die manier ook een invloed hebben op de uitwerking van het spel.

Door het spel te spelen kunnen mogelijk echte vraagstukken met betrekking tot veiligheid, angst en ruimte worden besproken. In het spel wordt er samen gezocht naar ingrepen die in uiteenlopende ruimtes een gevoel van veiligheid in de hand werken. Het biedt hierdoor de mogelijkheid om elke keer opnieuw een nieuw ontwerp te genereren.

Het spel fungeert niet alleen als instrument om een dialoog tot stand te brengen, maar ook als middel om sociale interactie aan te gaan, waarbij de veelal eenzijdige relatie tussen architect en ontwerp aan de kant wordt geschoven en plaats maakt voor een meerstemmigheid.